Η Κλίμακα των Αρετών

Ἡ ἐλάττωσις τοῦ κακοῦ γεννᾶ τὴν ἀποχὴ ἀπὸ τὸ κακό.

Ἡ ἀποχὴ ἀπὸ τὸ κακὸ εἶναι ἡ ἀρχὴ τῆς μετανοίας.

Ἡ ἀρχὴ τῆς μετανοίας εἶναι ἡ ἀρχὴ τῆς σωτηρίας.

Ἡ ἀρχὴ τῆς σωτηρίας εἶναι ἡ καλὴ πρόθεσις.

Ἡ καλὴ πρόθεσις γεννᾶ τοὺς κόπους.

Ἀρχὴ τῶν κόπων εἶναι οἱ ἀρετές.

Ἡ ἀρχὴ τῶν ἀρετῶν εἶναι τὸ ἄνθος τῆς πνευματικῆς ζωῆς.

Τὸ ἄνθος τῆς ἀρετῆς εἶναι ἡ ἀρχὴ τῆς πνευματικὴς ἐργασίας.

Ἡ πνευματικὴ ἐργασία εἶναι τέκνο τῆς ἀρετῆς καὶ αὐτῆς τέκνο ἡ συνέχισις καὶ συχνότης τῆς ἐργασίας.

Καρπὸς καὶ τέκνο τῆς συνεχοῦς καὶ ἐπιμελοῦς ἐργασίας εἶναι ἡ ἕξις: (ἡ μόνιμη δηλαδὴ συνήθεια).

Τέκνο τῆς ἕξεως εἶναι ἡ ποίωσις (νὰ γίνει δηλαδὴ ἡ ἀρετὴ ἕνα μὲ τὴν ψυχή. Φυσικὴ κατάστασίς της).

Ἡ ποίωσις στὸ καλὸ γεννᾶ τὸ φόβο τοῦ Θεοῦ.

Ὁ φόβος γεννᾶ τὴν τήρηση τῶν ἐντολῶν - εἶτε τῶν ἐπουρανίων εἶτε τῶν ἐπιγείων.

Ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν εἶναι ἀπόδειξις τῆς ἀγάπης πρὸς τὸν Θεόν.

Ἀρχὴ τῆς ἀγάπης εἶναι τὸ πλῆθος τῆς ταπεινώσεως.

Τὸ πλῆθος δὲ τῆς ταπεινώσεως εἶναι θυγατέρα τῆς ἀπαθείας.

Ἡ ἀπόκτησις τῆς ἀπαθείας εἶναι ἡ πληρότης τῆς ἀγάπης, δηλαδὴ ἡ πλήρης κατοίκησις τοῦ Θεοῦ σὲ ὅσους ἔγιναν μὲ τὴν ἀπάθεια «καθαροὶ τῇ καρδίᾳ ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸ ὄψονται».

Ἡ ἱστορία εἶναι μιὰ μακρόχρονη προεργασία τοκετοῦ: ἐδῶ κάτω ὑφαίνεται ἀργὰ τὸ πνευματικὸ σῶμα μας, ὅπως τὸ φυσικὸ σῶμα μέσα στὸν κόλπο τῆς μητέρας.

Ἀντίθετα ὅμως ἀπ᾿ ὅ,τι τὸ παιδὶ μέσα στὸ μητρικὸ κόλπο, ὁ ἄνθρωπος στὴν πορεία του γιὰ τὸν ἐξαγνισμό, δέχεται πολλὲς ἀποκαλύψεις, γιὰ τὴ ζωὴ στὴνὁποία πρόκειται νὰ γεννηθεῖ.

Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας