Η ανία είναι στέρηση της χάρης του Αγίου Πνεύματος
Λένε ότι ο Νέρων έκαψε τη Ρώμη από την ανία του. Άλλοι στην εποχή μας γίνονται αρχηγοί κρατών, κάνουν πολέμους, άλλοι γίνονται υπουργοί, αν και ξέρουν ότι υπάρχουν άλλοι πιο ικανοί από αυτούς για να μη νιώθουν ανία. Άλλοι πέφτουν με τα μούτρα στις διασκεδάσεις, στις παρέες, στα ταξίδια, στην τηλοψία και σε ο,τιδήποτε τους δίνει την ψευδαίσθηση ότι δεν πάσχουν από ανία.
Ο Πάμπλο Νερούδα περιγράφει με ένα στίχο του αυτή τη σπουδή των ανθρώπων να ξεφύγουν από την ανία: "Κανείς δεν είδε αυτό το ηλιοβασίλεμα με σταυρωμένα χέρια." Ο Γάλλος φιλόσοφος Βλάσιος Πασκάλ λέει, πως όλη η τραγωδία της ανθρωπότητας οφείλεται στην ανία. Κανένας δεν μπορεί να καθήσει στο δωμάτιο λίγα λεπτά της ώρας χωρίς να κάνει τίποτα.
Τί είναι ανία; Ποια είναι η αιτία που την προκαλεί; Από τον τρόπο που ο κόσμος προσπαθεί να την πολεμήσει φαίνεται ότι ο κόσμος θεωρεί ως αιτία της ανίας την νοητική απραξία και την αισθητική πείνα και προσπαθεί να γεμίσει τη ζωή του με αυτό που θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε "αισθητοφαγία".
Είναι όμως η ανία πείνα για αισθητά πράγματα και νοητική απραξία, λόγω αποστέρησης των αισθητών; Ο άρρωστος που αναγκάζεται να μένει κλεισμένος σε κάποιοι χώρο, ο φυλακισμένος, ο γέρος είναι αναγκασμένοι να ζουν το μαρτύριο της ανίας, της βαρεμάρας, της πλήξης;
Οπωσδήποτε όχι. Δεν προκαλεί την ανία η αισθητική πείνα και η νοητική απραξία από μόνη της. Η ανία δεν είναι αποστέρηση αισθητών πραγμάτων. Δεν αρκεί η αλλαγή παραστάσεων για να μας θεραπεύσει από την ανία. Η ανία είναι στέρηση της χάρης του Αγίου Πνεύματος. Συνδέεται περισσότερο με την αμαρτία, παρά με οτιδήποτε άλλο.
Ανία είναι η στέρηση του Πνεύματος, η ακηδία, όπως λέγεται στη γλώσσα των μοναχών. Ίσως η πιο ενδεδειγμένη θεραπεία είναι η εξομολόγηση. Να μην εμποδίζουμε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος να μας επισκεφθεί.
Η ψυχή που είναι ευάλωτη από την ακηδία, είναι φανερό ότι κατέχεται και από την απιστία, γι’ αυτό αναβάλλει από μέρα σε μέρα και δε δέχεται το λόγο του Θεού. Πολλές φορές μάλιστα δίνει φτερά στον εαυτό της με όνειρα, και δεν εννοεί τον πόλεμο που συμβαίνει μέσα της, γιατί την έχει κυριεύσει η οίηση. Η οποία οίηση είναι αναπηρία της ψυχής, που δεν αφήνει καθόλου να δει την αδυναμία της.
Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος (ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ ΤΟΜΟΣ Γ΄ σελ.268)
