Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2024

Πρώτα ο Θεός...


Διάβαζα κάποτε έναν που έγραφε περί της ζωής του ανθρώπου και του θανάτου ως εξής:

«Ο άνθρωπος όταν γεννάται βρίσκεται μπροστά σ' έναν δρόμο ο οποίος εί­ναι γεμάτος από κεράκια αναμμένα. Κάθε μέρα παίρνει και ένα κερί και μειώνονται ως είναι φυσικό τα κεριά». Πού ξέρεις άνθρωπε τώρα αν ήταν το τελευταίο κερί που πήρες εσύ σήμερα το πρωί και δεν υπάρχει άλλο;

Πού ξέρεις αν το κρεβάτι σου το αναπαυτικό γίνει νεκροκρέβατό σου; Ποιος είναι αυτός που θα σου το πει; Εδώ ένας αδελφός πήγε να πλήρωση στην τράπεζα ένα γραμμάτιο και του λέγει ο υπάλληλος. Να έρθης την Δευ­τέρα, επειδή έκλεισαν το μεσημέρι. «Καλά, του λέει, πρώτα ο Θεός, θα έλθω τη Δευτέρα». 

«Πρώτα ο άνθρω­πος τον λέει αυτός, όχι ο Θεός», και έγινε μία συζήτηση και κοίταξε να τον πείσει, αλλά «πρώτα ο άνθρωπος, όχι ο Θεός». Δηλαδή εγώ πρώτα, εγώ θα κανονίσω πότε θα πεθάνω, εγώ θα κανονίσω αν ζήσω, τι μου λες «πρώτα ο Θεός;». 

Η ανία είναι στέρηση της χάρης του Αγίου Πνεύματος


Λένε ότι ο Νέρων έκαψε τη Ρώμη από την ανία του. Άλλοι στην εποχή μας γίνονται αρχηγοί κρατών, κάνουν πολέμους, άλλοι γίνονται υπουργοί, αν και ξέρουν ότι υπάρχουν άλλοι πιο ικανοί από αυτούς για να μη νιώθουν ανία. Άλλοι πέφτουν με τα μούτρα στις διασκεδάσεις, στις παρέες, στα ταξίδια, στην τηλοψία και σε ο,τιδήποτε τους δίνει την ψευδαίσθηση ότι δεν πάσχουν από ανία.

Ο Πάμπλο Νερούδα περιγράφει με ένα στίχο του αυτή τη σπουδή των ανθρώπων να ξεφύγουν από την ανία: "Κανείς δεν είδε αυτό το ηλιοβασίλεμα με σταυρωμένα χέρια." Ο Γάλλος φιλόσοφος Βλάσιος Πασκάλ λέει, πως όλη η τραγωδία της ανθρωπότητας οφείλεται στην ανία. Κανένας δεν μπορεί να καθήσει στο δωμάτιο λίγα λεπτά της ώρας χωρίς να κάνει τίποτα.

Τί είναι ανία; Ποια είναι η αιτία που την προκαλεί; Από τον τρόπο που ο κόσμος προσπαθεί να την πολεμήσει φαίνεται ότι ο κόσμος θεωρεί ως αιτία της ανίας την νοητική απραξία και την αισθητική πείνα και προσπαθεί να γεμίσει τη ζωή του με αυτό που θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε "αισθητοφαγία".

Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2024

Όσιος Ιάκωβος (Τσαλίκης), ο εν Ευβοία


Εὐβοίας τὸ κλέος, Ἰάκωβος, θέλγει
ὡς μέλι ἡδὺ τὴν τοῦ κτίστου καρδίαν.
Εἰκάδῃ τε πρώτῃ ἔνθους, Ἰάκωβος, ἐς πόλον ἔβη.


Η καταγωγή και η οικογένειά του

Ο Άγιος Ιάκωβος γεννήθηκε την 5η Νοεμβρίου του 1920 μ.Χ. στα ευλογημένα και ματωμένα χώματα της αγιοτόκου Μικράς Ασίας και συγκεκριμένα στο Λιβίσι της Μάκρης, μία μικρή πόλη απ’ τις παραθαλάσσιες της Ιωνικής Γής, στο ύψος περίπου του Καστελλόριζου, από γονείς ενάρετους και ευσεβείς, τον Σταύρο Τσαλίκη και την Θεοδώρα, κόρη του Γεωργίου και της Δέσποινας Κρεμμυδά. Οι γονείς του Αγίου γέννησαν εννέα παιδιά, αλλά στη ζωή αυτή επέτρεψε ο Θεός να μείνουν μόνον τρία.

Η οικογένεια του Αγίου ήταν από τις πιο εύπορες οικογένειες της περιοχής, ο μεγάλος της όμως πλούτος ήταν η ευσέβειά της και η αγνή χριστιανική πίστη που είχε πολύ βαθιές ρίζες. Το γενεαλογικό δέντρο της είχε να καυχηθεί με την εν Χριστώ καύχηση επτά γενεές Ιερομονάχων, έναν αρχιερέα και έναν άγιο. Τα θλιβερά γεγονότα όμως της Μικρασιατικής Καταστροφής, οι θηριωδίες και τα εγκλήματα των αγριανθρώπων Νεοτούρκων και των Κεμαλικών σε βάρος των χιλιάδων Ελλήνων της Μικράς Ασίας και του Πόντου, που είχαν ήδη αρχίσει από το 1915 και 1917 μ.Χ. μέχρι το 1920 μ.Χ., έπληξαν και την οικογένεια του Αγίου Ιακώβου. 

... δεν θα ξαναέλθω στην εκκλησία ... !


Ένας νεαρός είπε στον ιερέα:

-Πάτερ, εγώ δεν θα ξαναέλθω στην εκκλησία. 
Ο ιερέας τον ρώτησε ποιος είναι ο λόγος. 
Ο νεαρός του απάντησε: 

Εδώ βλέπω μία γυναίκα που κουτσομπολεύει μίαν άλλη. Ο άλλος δεν διαβάζει καλά και οι χορωδοί μαλώνουν καμιά φορά. Την ώρα της Λειτουργίας κάποιος άλλος ασχολείται με το κινητό του, για να μην πω για την εγωιστική τους συμπεριφορά όταν φεύγουν από τον ναό... 

Του λέει ο ιερέας: 

Ὁ καθαρώτατος Ναός τοῦ Σωτῆρος


Ὅταν κανεὶς παρατηρήσει προσεκτικὰ τὸν ἑαυτόν του καὶ τὰ πάθη του, τότε καταλαβαίνει πὼς εἶναι γεμάτος ἀπὸ ἁμαρτίες. Αὐτὲς οἱ ἁμαρτίες γίνονται κώλυμα γιὰ τὴν προσέλευσί του στὴ Θεία κοινωνία. Καὶ μιὰ ἡμέρα νὰ εἶναι ἡ ζωή του, καὶ πάλι ἔχει ἁμαρτίες. Ὅμως προσέρχεται στὴ Θεία Εὐχαριστία, προκειμένου νὰ πάρει ζωὴ γιὰ τὴ νεκρὴ ψυχή του. Ἐλπίζει στὴ φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ, ὅτι θὰ παραβλεφθοῦν οἱ ἁμαρτίες του καὶ θὰ ἁγιασθεῖ. 

Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ τὶς ἑορτές τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἐκεῖνος ποὺ θὰ προσπαθήσει νὰ ἐγκωμιάσει τὴν Παναγία δὲν διαφέρει ἀπὸ τοὺς ἀλάλους ἰχθεῖς. Τόσο εἶναι τὸ μέγεθος τῆς ἁγιότητός της, ποὺ ἐμεῖς μπροστά της εἴμαστε πιὸ ἄφωνοι καὶ ἀπὸ τοὺς ἰχθεῖς. Ὅμως ἐγκωμιάζουμε τὴν Θεοτόκο, γιατὶ ἐλπίζουμε ὅτι ἀπὸ τὰ ἐγκώμια στὸ πρόσωπό της θὰ ὠφεληθοῦμε καὶ θὰ ἁγιασθοῦμε ἐμεῖς. Ἐμεῖς θὰ πάρουμε δύναμι. 

Σήμερα εἶναι ἡ ἑορτὴ τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου.

Ἑορτάζουμε δηλαδὴ τὴν ἀφιέρωσί της ἀπὸ τοὺς γονεῖς της στὸ Ναό, ὅταν ἡ Μαρία ἦταν τριῶν ἐτῶν.

Τετάρτη 20 Νοεμβρίου 2024

Τά Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου


Ἡ εὐσεβὴς Ἄννα σύζυγος τοῦ Ἰωακείμ, πέρασε τὴν ζωή της χωρὶς νὰ μπορέσει νὰ τεκνοποιήσει, καθὼς ἦταν στείρα. Μαζὶ μὲ τὸν Ἰωακεὶμ προσευχόταν θερμὰ στὸν Θεὸ νὰ τὴν ἀξιώσει νὰ φέρει στὸν κόσμο ἕνα παιδί, μὲ τὴν ὑπόσχεση ὅτι θὰ ἀφιέρωνε τὸ τέκνο της σὲ Αὐτόν.

Πράγματι, ὁ Πανάγαθος Θεὸς ὄχι μόνο τῆς χάρισε ἕνα παιδί, ἀλλὰ τὴν ἀξίωσε νὰ φέρει στὸν κόσμο τὴν γυναίκα ποὺ θὰ γεννοῦσε τὸν Μεσσία, τὸν Σωτήρα μας Ἰησοῦ Χριστό. 

Ὅταν ἡ Παναγία ἔγινε τριῶν χρόνων, σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση, ἡ Ἄννα καὶ ὁ Ἰωακείμ, κρατώντας τὴν ὑπόσχεσή τους, τὴν ὁδήγησαν στὸ Ναὸ καὶ τὴν παρέδωσαν στὸν ἀρχιερέα Ζαχαρία. Ὁ ἀρχιερέας παρέλαβε τὴν Παρθένο Μαρία καὶ τὴν ὁδήγησε στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, ὅπου δὲν ἔμπαινε κανεὶς ἐκτὸς ἀπὸ τὸν ἴδιο, ἐπειδὴ γνώριζε ἔπειτα ἀπὸ ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ τὸ μελλοντικὸ ρόλο τῆς Ἁγίας κόρης στὴν ἐνανθρώπιση τοῦ Κυρίου. 

Η διαφορά μεταξύ της Ορθοδοξίας και των θρησκειών


Η διαφορά μεταξύ της Ορθοδοξίας και των θρησκειών είναι απλή: Η Ορθοδοξία θεραπεύει την ιδιοτέλεια και μαζί με αυτήν θεραπεύει και τις σωματικές και ψυχικές ασθένειες του ανθρώπου και αποδίδει στην κοινωνία καλούς και αγαθούς πολίτες, ενώ οι θρησκείες θεωρούν την ανιδιοτέλεια ανέφικτη και αδυνατούν να θεραπεύσουν τον κόσμο, επειδή χρειάζονται κι οι ίδιες θεραπεία.

Η βάση της θεραπευτικής της Ορθοδοξίας είναι «ιατρέ θεράπευσε τον εαυτό σου για να θεραπεύσεις και τους άλλους». Στην Ορθοδοξία δεν υπάρχουν καλοί ή κακοί χριστιανοί. Υπάρχουν θεραπευμένοι και αθεράπευτοι. Ο θεραπευμένος γίνεται θεραπευτής των άλλων.

Ορθοδοξία που δεν θεραπεύει τον κόσμο, δεν είναι Ορθοδοξία. Το ερώτημα είναι, υπάρχουν σήμερα θεραπευμένοι στην Ορθοδοξία; Η ύπαρξη των Αγίων μαρτυρεί κατ’ αρχήν ότι η Ορθοδοξία θεραπεύει τον κόσμο. 

Μήν σταματᾶς ποτέ νά λές τήν εὐχή


«Η πράξη της νοεράς προσευχής είναι να βιάσεις τον εαυτόν σου να λέγεις συνεχώς την ευχή με το στόμα αδιαλείπτως. 

Στην αρχή γρήγορα, να μην προφθάνει ο νους να σχηματίζει λογισμό μετεωρισμού. 

Να προσέχεις μόνο στα λόγια: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με».

Όταν αυτό πολυχρονίσει, το συνηθίζει ο νους και το λέγει και γλυκαίνεσαι ωσάν να έχεις μέλι στο στόμα σου και θέλεις να το λέγεις. 

Αν το αφήσεις στενοχωρείσαι πολύ. 

Τρίτη 19 Νοεμβρίου 2024

Η συγκέντρωση του νου στην προσευχή


Μία μέρα καθήμενος στὸ κελλί του, ὁ Στάρετς ἔτυχε νὰ ρίξη μία ματιὰ στὴν ἁγία του γωνιά, ὅπου ἦταν οἱ εἰκόνες του. 

Ἕνα θέαμα ὅμως τὸν τρόμαξε. Μπροστὰ στὶς εἰκόνες στεκόταν ἕνας δαίμονας μὲ ἕνα ἀηδιαστικό, φρικιαστικὸ κεφάλι, σὰν κουκουνάρι. Στεκόταν ἐκεῖ καὶ παραληροῦσε τοὺς Ψαλμοὺς τοῦ Δαβίδ.

Γέροντα, μερικοί από φιλότιμο δεν πάνε να εξομολογηθούν


– Γέροντα, μερικοί από φιλότιμο δεν πάνε να εξομολογηθούν.

«Αφού μπορεί να ξανακάνω το ίδιο σφάλμα, λένε, για ποιό λόγο να πάω να το εξομολογηθώ; για να κοροϊδεύω τον παπά;».

– Αυτό δεν είναι σωστό!

Είναι σαν να λέη ένας στρατιώτης, όταν τραυματίζεται: «Αφού ο πόλεμος δεν τέλειωσε και μπορεί πάλι να τραυματισθώ, γιατί να δέσω το τραύμα μου;». Αλλά, αν δεν το δέση, θα πάθη αιμορραγία και θα πεθάνη.

Χωρίς έμπνευση


Δεν μπορούμε να ζούμε χριστιανικά χωρίς έμπνευση. Το σημαντικότερο είναι να εμπνέει ο Θεός τον αγώνα μας για τη σωτηρία. 

Η κάθοδος των Χορών από το Ιερό Αναλόγιο


Ἡ κάθοδος τῶν χορῶν σὲ συγκεκριμένες στιγμὲς τῶν ἱεροπραξιῶν τῆς Ἐκκλησίας μας ὅπως προβλέπει τὸ λεγόμενο ἐν πολλοῖς ἄγραφο τυπικὸ τοῦ Πατριαρχικοῦ Ναοῦ, εἶναι μία ἀκόμη ἀπόδειξη τοῦ πόσο προσεκτικοὶ ὑπῆρξαν οἱ ἱεροψάλτες ὄχι μόνο μὲ τὸν ἦχο, ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν εἰκόνα ποὺ ἐκπέμπεται μέχρι καὶ σήμερα ἀπὸ τὰ ἱερὰ ἀναλόγια. 

Διότι δὲν πρέπει νὰ ξεχνάμε ὅτι αὐτὸ ποὺ προσφέρει ὁ Ναὸς κατὰ τὴν κοινὴ προσευχὴ εἶναι πέραν τῶν ὑπολοίπων, καὶ μία γλυκιὰ βροχὴ γιὰ τὶς αἰσθήσεις. 

Ἡ ὄσφρηση τοῦ θυμιάματος, ἡ ἀκοὴ τῆς εὐχῆς, τοῦ ἀναγνώσματος ἢ τοῦ ὕμνου, ἐρεθίζονται μαζὶ μὲ τὴν ὅραση τῶν ἱερῶν εἰκόνων, ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν θέαση ἑνὸς ἐκκλησιαστικοῦ πληρώματος ποὺ μὲ τὶς κινήσεις του δὲν μᾶς ἀφήνει περιθώρια ἀμφισβήτησης ὅτι βρισκόμαστε πλέον σὲ ἕναν χῶρο μετανοίας, σὲ ἕναν κοινὸ τόπο λατρείας τοῦ ὑπερκόσμιου, ὅπου κυριαρχεῖ κατὰ μίμηση τοῦ Παραδείσου μία σεμνὴ (καὶ ὄχι σεμνότυφη) ἱεροπρέπεια.