Τα αγαπημένα παιδιά τρέχουν στα λιβάδια, κόβουν λουλούδια, τραγουδούν και χαίρονται, γιατί τα κάνει και χαίρονται η χάρη του Θεού. Αλλά, να, είδαν τα παιδιά κάποιον μοναχό και του λένε…
-Κοίτα, ο Κύριος στόλισε τον ουρανό με αστέρια και την γη με ποτάμια και κήπους. Οι αετοί πετούν πάνω στα σύννεφα και απολαμβάνουν το κάλλος της φύσεως. Τα πουλιά κελαηδούν εύθυμα στα δάση και στις πεδιάδες και εσύ, μοναχέ, κάθεσαι στο κελλί σου και δεν βλέπεις όλη την ωραιότητα του Θεού. Κάθεσαι και κλαις. Γιατί κλαις στο μικρό κελλί σου, όταν ο ήλιος λάμπει και ο κόσμος όλος στολίζεται με ομορφιά , και όλοι πάνω στη γη χαίρονται;
Έτσι ρωτούσαν τα παιδιά τον μοναχό και αυτός αποκρίθηκε:
-Παιδιά, εσείς δεν καταλαβαίνετε τον θρήνο μου. Η ψυχή μου κλαίει για εσάς, γιατί δεν γνωρίζετε τον Θεό, που δημιούργησε αυτή την ωραιότητα. Η ψυχή μου τον γνωρίζει και ποθώ αυτή την γνώση για όλους σας, και γι΄αυτό θλίβομαι και παρακαλώ τον Θεό για εσάς ώστε και εσείς να γνωρίσετε τον Κύριο εν Πνεύματι Αγίω.
-Τι σημαίνει να γνωρίσουμε τον Κύριο εν Πνεύματι Αγίω;
-Με τον νου, παιδιά, είναι αδύνατο να γνωρίσετε τον Κύριο, αλλά διαβάστε την θεία Γραφή. Σε αυτή ζει η χάρη που θα σας γλυκάνει και έτσι θα γνωρίσετε τον Κύριο και με χαρά θα Τον υπηρετείτε ημέρα και νύχτα. Και όταν γνωρίσετε τον Κύριο, τότε θα σας φύγει η επιθυμία να βλέπετε αυτόν τον
κόσμο, αλλά η ψυχή σας θα ορμά να βλέπει την δόξα του Κυρίου στους ουρανούς.
-Μας αρέσουν, όμως, τα λουλούδια, μας αρέσει να περπατούμε και να χαιρόμαστε.
-Σας αρέσει να περπατάτε στους αγρούς και να μαζεύετε λουλούδια, σας αρέσει να τραγουδάτε και να ακούτε το κελάηδημα των πουλιών, αλλά υπάρχει στον ουρανό κάτι πιο ευχάριστο απ΄αυτά, ο Παράδεισος, όπου ζει ο Κύριος με τους Αγγέλους και τους Αγίους. Εκεί υπάρχει αγαλλίαση και ψάλλουν ύμνους, αλλά άλλους καλύτερους. Και όταν η ψυχή ακούει τους ύμνους αυτούς, δεν μπορεί ποτέ να τους ξεχάσει, και οι ύμνοι της γης δεν την ελκύουν πλέον.
-Αλλά μας αρέσει να τραγουδάμε.
-Ψάλλατε, παιδιά, στον Κύριο με το Άγιο Πνεύμα, ψάλτε με ταπείνωση και αγάπη.
-Εσύ, όμως, γιατί θρηνείς; Δεν καταλαβαίνουμε.
–Θρηνώ, για εσάς, μικρά παιδιά. Σας βλέπω, σας αγαπώ και προσεύχομαι στον Κύριο να σας φυλάξει, ώστε να γνωρίσετε τον Δημιουργό και Κύριό σας. Σας βλέπω και, να, είστε όμοιοι με το Παιδί Ιησού, και θέλω, να μην χάσετε την χάρη του Θεού και γίνετε, όταν μεγαλώσετε στην ηλικία, σαν τον εχθρό εξαιτίας των κακών λογισμών. Θέλω πάντα να μοιάζετε με τον Υιό της Πανάγνου Θεομήτορος. Αυτό εύχεται η ψυχή μου για εσάς. Γι΄αυτό προσεύχομαι. Λυπάμαι όλα τα παιδιά της γης και γι΄αυτό θρηνώ για όλα τα αθώα παιδιά και τα ορφανά. Πενθώ, παιδιά, για τον κόσμο, και θρηνώ για όλο τον λαό του Θεού.
“Κύριε, εξαπόστειλε το έλεός Σου στα παιδιά της γης, που εσύ αγαπάς, και ΄δώσε σε αυτά να Σε γνωρίσουν με το Άγιο Πνεύμα και δίδαξέ τα να σε δοξάζουν. Με δάκρυα σε ικετεύω, άκουσε την προσευχή μου και δώσε σε όλα αυτά να γνωρίσουν την δόξα Σου με το Άγιο Πνεύμα.
-Παιδιά, αγαπάτε τον Θεό, όπως Τον αγαπούν οι Άγγελοι στον ουρανό.
-Ποτέ δεν είδαμε τον Θεό. Πώς μπορούμε να Τον αγαπάμε;
-Αγαπημένα μου παιδιά, να σκέφτεστε για τον Θεό πάντα ότι Αυτός σας αγαπά και έδωσε σε σας ζωή, ώστε να ζείτε αιώνια μαζί Του και να ευφραίνεσθε με την αγάπη Του.
-Πώς μπορούμε να γνωρίσουμε ότι μας αγαπά ο Θεός;
-Από τους καρπούς, παιδιά, γνωρίζετε την αγάπη.Όταν μένουμε στην αγάπη του Θεού, τότε φοβόμαστε την αμαρτία και έχουμε στην ψυχή χαρά και ειρήνη, και θέλουμε συνέχεια να θυμόμαστε τον Θεό και να προσευχόμαστε αδιάλειπτα, και τότε στην ψυχή θα υπάρχουν αγαθοί λογισμοί.
-Πώς θα γνωρίσουμε ποιοι λογισμοί ζουν μέσα μας και ποιοι απ΄αυτούς είναι καλοί και κακοί;
– Για να διακρίνετε τους καλούς λογισμούς από τους κακούς, πρέπει να διατηρείτε το νου σας καθαρό εν τω Θεώ.
-Δεν καταλαβαίνουμε με ποιο τρόπο μπορούμε να κρατούμε το νου στο Θεό, αφού δεν είδαμε τον Θεό και δεν Τον γνωρίσαμε. Και τι σημαίνει “καθαρός νους”;
-Παιδιά, να σκέφτεστε ότι ο Θεός σας βλέπει, παρ΄όλο που εσείς δεν Τον βλέπετε. Έτσι πάντοτε θα βαδίζετε ενώπιον του προσώπου του Κυρίου. Αν και αυτό είναι μικρή αγάπη, εν τούτοις, αν ακούσετε το λόγο μου, τότε αυτός θα σας οδηγήσει σε μεγαλύτερη αγάπη, και τότε με το Άγιο Πνεύμα θα γνωρίσετε όλα όσα σας είπα, και που τώρα ακόμα δεν καταλαβαίνετε.
Σημείωση: ο άγιος διηγούνταν τις πολύ ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις του από τις συνομιλίες και την συναναστροφή του με τα παιδιά, όταν κατά την διάρκεια του Ρωσοϊαπωνικού πολέμου, κλήθηκε να υπηρετήσει στην οπισθοφυλακή και έζησε για κάποιο διάστημα στο χωριό του. Έλεγε ότι η ψυχή του ανθρώπου, από την παιδική ηλικία, μπορεί να προσδιορισθεί στην σχέση της με τον θεό.
Οι συνομιλίες που αναφέρονται εδώ, αποτελούν επεξεργασία εκείνων, που είχε αυτός με τα παιδιά. Ενδέχεται στις αγνές ψυχές των παιδιών να αντικατοπρίζεται η φωτεινή εικόνα του “αγαπώντος” μοναχού, αλλά είναι αδύνατον να μην παρατηρήσουμε ότι, κατά το περιεχόμενό τους, οι λόγοι του Γέροντα είναι προσιτοί μόνο σε ενήλικες.
Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, αρχ. Σωφρονίου Σαχάρωφ,
εκδόσεις Ι. Μονής Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας, σ. 575-577