Η παλιά καλή εποχή όπου οί άνθρωποι έτρεχαν με φόβο Θεού στίς Εκκλησίες έχει δυστυχώς παρέλθει. Αλλά καί αυτοί πού σήμερα εκκλησιάζονται, ώς επί το πλείστον, δέν έχουν εκείνη τήν παλαιά ευλάβεια, δικαιώνοντας εν μέρει τήν φράση τού μεγάλου αντιαιρετικού πατέρα Αντωνίου Αλεβιζόπουλου πού είχε πεί:
«Δέν ανησυχώ γιά το άν θά φύγει ο κόσμος από τίς Εκκλησίες. Ανησυχώ όμως γιά το είδος εκείνο τών πιστών πού θα μείνει μέσα στίς Εκκλησίες…»
Η Εκκλησία παρακαλεί στά ειρηνικά καί «υπέρ τών απολειφθέντων». Έτσι λοιπόν τό ερώτημα μένει: Τι γίνεται με αυτούς που απουσιάζουν την Κυριακή από την Εκκλησία;
Όλοι αυτοί είναι για την Κόλαση, και δεν υπάρχει γι’ αυτούς σωτηρία;
Ας δούμε πως αντιμετωπίζει η Εκκλησία τους απόντες. Κανένας δεν είναι για την κόλαση. Όλοι είμαστε για τον Παράδεισο και, αν θέλουμε, μπορούμε να τον κερδίσουμε…
Πρόσεξε τώρα, αδελφέ μου, τα παρακάτω, για να θαυμάσεις τη φιλανθρωπία τους Θεού.Εάν εξετάσουμε τους ανθρώπους από την εξωτερική τους στάση, θα δούμε ότι μερικοί απουσιάζουν δικαιολογημένα και μερικοί αδικαιολόγητα.
Ποιοι απουσιάζουν δικαιολογημένα;Ποιοί είναι οί «δικαιολογημένοι;»
Είναι οι ασθενείς, οι γιατροί, οι νοσηλευτές, οι μητέρες που έχουν μωρά παιδιά, ή είναι έγκυοι, οι οικογένειες που έχουν ασθενείς στο σπίτι, ή ηλικιωμένα άτομα που δεν μπορούν να μείνουν μόνα τους, και πολλές άλλες περιπτώσεις που είναι ανάγκη να απουσιάσουν από την ιερή σύναξη της Εκκλησίας.
Πολλές φορές αυτοί επιθυμούν τόσο πολύ να βρίσκονται στην εκκλησία, που είναι σαν να είναι παρόντες. Παρακολουθούν τη θεία Λειτουργία από το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση και όσο μπορούν συμμετέχουν στη θεία Λειτουργία.
Αυτοί, αν και απουσιάζουν, ωφελούνται περισσότερο από αυτούς που είναι σωματικά στην εκκλησία αλλά το μυαλό τους τρέχει εδώ και εκεί και δεν συγκεντρώνεται στη λατρεία.Πόσο συγκινητικό είναι το ότι η αγία μας Εκκλησία τους θυμάται και τους μνημονεύει στη θεία Λειτουργία! «Μνήσθητι, Κύριε, του περιεστώτος λαού, και των δι’ ευλόγους αιτίας απολειφθέντων, και ελέησον αυτούς και ημάς κατά το πλήθος του ελέους σου».
Θυμήσου, Κύριε, με ευσπλαχνία τον λαό σου που βρίσκεται αυτή την ώρα στο ναό και αυτούς οι οποίοι δικαιολογημένα απουσιάζουν και δεν ήλθαν, και ελέησε και αυτούς και εμάς σύμφωνα με το πλήθος του ελέους σου.
Τώρα τι να πούμε γι’ αυτούς που δεν ανήκουν σ’ αυτήν την κατηγορία; Γι’ αυτούς που απουσιάζουν από αμέλεια και αδιαφορία; Πρώτα να πούμε με πόση στοργή τους αντιμετωπίζει η Εκκλησία και ύστερα ποιο είναι το καθήκον μας προς αυτούς.
Η αγία μας Εκκλησία, για να μας βοηθήσει να εκκλησιαζόμαστε, καθώς έχει εξουσία από τον Θεό, αφορίζει αυτούς που απουσιάζουν αδικαιολόγητα. Πρόσεξε όμως, αδελφέ μου, για να καταλάβεις το νόημα αυτού του αφορισμού.
Ένας κανόνας της έκτης Οικουμενικής Συνόδου, ο Ογδοηκοστός ( 80 ), ορίζει, ότι όποιος απουσιάζει επί τρεις συνεχείς Κυριακές χωρίς να υπάρχει σοβαρός λόγος, να αφορίζεται, δηλαδή να αποκόπτεται από την Εκκλησία και να μην έχει κοινωνία με τους άλλους πιστούς.
Αλήθεια, πόσο φιλάνθρωπος είναι ο κανόνας αυτός!
Δεν αφορίζει εκείνον που απουσιάζει μία ή δύο Κυριακές χωρίς σοβαρό λόγο. Του δίνει προθεσμία. Αν απουσιάσει και Τρίτη Κυριακή, τότε τον τιμωρεί.
Έχει επομένως στη διάθεσή του τρεις εβδομάδες να σκεφθεί και να μετανοήσει. Και κάτι άλλο σημαντικό. Δεν τον αφορίζει η Εκκλησία.
Ο ίδιος με τον να απομακρύνεται από την Εκκλησία αφορίζει τον εαυτό του. Η Εκκλησία, για να μας βοηθήσει να καταλάβουμε πόσο επιζήμιο είναι να απουσιάζουμε από την ιερή σύναξη, έβαλε τον κανόνα αυτόν. Για να καταλάβουμε ότι δεν είναι καί τόσο ασήμαντη η απουσία μας από την Εκκλησία.
Μερικοί από αυτούς που απουσιάζουν αδικαιολόγητα προβάλλουν και την εξής αστήρικτη δικαιολογία: «Τι να κάνω στην Εκκλησία; Τα ίδια και τα ίδια ακούω πάντοτε. Εκτός αυτού δεν καταλαβαίνω αυτά που ακούω, διότι η γλώσσα είναι αρχαία».
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος απαντάει στις προφάσεις αυτές και μας λέγει: «Πώς θέλεις να καταλάβεις, αν δεν φροντίσεις να ασχοληθείς και να μελετήσεις αυτά που λέγονται στην Εκκλησία; Όσο περισσότερο συχνάζεις στην εκκλησία, τόσο περισσότερο θα τα καταλαβαίνεις. Δεν είναι λοιπόν ο λόγος που απουσιάζεις ότι δεν καταλαβαίνεις, αλλά ότι δεν ενδιαφέρεσαι να καταλάβεις».
Σήμερα υπάρχουν τόσα ερμηνευτικά βοηθήματα και ο καθένας μπορεί να τα προμηθευθεί.
Πάλι ο ιερός Χρυσόστομος με τρεις λέξεις μας υποδεικνύει το χρέος μας απέναντι αυτών που απουσιάζουν: «Αναζήτησον τον απολειφθέντα», μας λέει. Ψάξε να βρεις αυτόν που απουσιάζει. Πόσο μας ελέγχουν αυτές οι τρεις λέξεις!
«Κάθε Κυριακή στην Εκκλησία», Αρχιμ. Γεωργίου Δ. Μπίζα, εκδ. «Ο ΣΩΤΗΡ»