Λόγος εις τους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ

ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Αν ίσως, αγαπητοί μου Πατέρες και αδελφοί, ήθελε δοθή εις έμέ τον ταπεινόν το χάρισμα τούτο, το να αποκτήσω δηλαδή μίαν γλώσσαν από έκείνας όπου έχουσιν οι Άγγελοι, ως λέγει ό του Χριστού Απόστολος Παύλος, εάν τάς γλώσσας των Αγγέλων λαλώ, βέβαιον και ακόλουθο ήταν ότι με την άγγελικήν αυτήν γλώσσαν ήθελε δυνηθώ να εγκωμιάσω κατ' αξία τον Μιχαήλ και τον Γαβριήλ, τους Αρχαγγέλους του Κυρίου• διότι φυσικώ τω τρόπω, κάθε όμοιον με το όμοιον πάλιν δύναται να επαινεθή και εις τους άλλους να παρασταθή. Ανίσως και είχα μίαν από τάς πύρινους και άΰλους έκείνας γλώσσας όπου εδόθησαν εις τους ιερούς και θείους Αποστόλους, πρεπόντως ήθελε λαλήσω τα υπερφυσικά εγκώμια των πύρινων και άύλων Αρχιστρατήγων. 

Άνίσως —καν το ελάχιστον— ήθελε έχω καθαρισμένη την γλώσσαν μου, ωσάν ό Ησαΐας από την Σεραφική εκείνη λαβίδα, ήταν έλπίς ότι ήθελε ειπώ κάποιον τι άξιον της των Ταξιαρχών μεγαλοπρέπειας. Άλλ' επειδή είμαι στερημένος όλων τούτων των καλών και γλώσσαν έχω όχι άγγελικήν, άλλ' ανθρώπινη όχι πύρινη, αλλά πήλινη όχι άυλον, άλλα υλική όχι καθαράν, άλλ' ακάθαρτον και προς τούτοις όχι ρητορική και ευμέθοδον, άλλ' αμαθή και αμέθοδο —τι πρέπει να προσμένητε; Το να ακούσητε δηλαδή ολίγα τινά και ευτελή περί των ιερών Αρχαγγέλων. 

Πρέπει να πιστεύουμε στην τύχη; Υπάρχουν άτυχοι και τυχεροί;

Για τον Χριστιανισμό και την Ορθόδοξη Εκκλησία μας τύχη δεν υπάρχει. Πουθενά στην Άγ. Γραφή και ολόκληρη την Αγιοπατερική Γραμματεία δεν διδάσκεται η πίστη στην τύχη. Η λέξις τύχη δεν εκφράζει τίποτε άλλο παρά την άγνοιά μας ως προς τις αιτίες των φαινομένων ή των γεγονότων της ζωής. Δεν υπάρχει καμιά θεά ή καμιά τυφλή δύναμη που να λέγεται τύχη. Ό,τι φαίνεται σε μας τυχαίο και συμπτωματικό πηγάζει πάντοτε από μια βαθύτερη αιτία.

Όταν δε λέμε ότι ένα γεγονός οφείλεται στην τύχη, είναι ένας τρόπος του λέγειν και δεν εννοούμε τίποτε περισσότερο παρά ότι η αιτία μας ήταν άγνωστη και όχι ότι η τύχη είναι η αίτια των πραγμάτων. Γι’ αυτό και κάποιος είπε: «Τύχη είναι ίσως το ψευδώνυμο του Θεού, όταν δεν θέλει να υπογράψει…».

Αλλά τότε τί υπάρχει; Η πρόνοια του Παντοδύναμου, του Πάνσοφου και Πανάγαθου Θεού μας, που εκφράζεται ως άκτιστη ενέργεια δημιουργίας, συντηρήσεως και διακυβερνήσεως του ορατού και του αοράτου κόσμου. Με την Πρόνοια του Θεού κάθε κτίσμα βοηθείται να πραγματοποιήσει τον σκοπό, για τον όποιον δημιουργήθηκε. Στην Παλ. Διαθήκη διαβάζουμε: «Η ση Πάτερ διακυβερνά πρόνοια, ότι έδωκας και εν θαλάσση οδόν και εν κύμασι τρίβον ασφαλή, δεικνύς ότι δύνασαι εκ παντός σώζει ν» (Σοφία Σολομ. 14,3).

Χερουβικόν Θεοδώρου τοῦ Φωκαέως γ' ἤχου

( Ζωντανή ἠχογράφηση στον Ι.Ν. Παντανάσσης Κατερίνης 

σήμερα, Κυριακῇ Ζ' Λουκᾶν, 6 Νοεμβρίου 2016 )

Ὁ Χερουβικὸς ὕμνος

Οἱ τὰ Χερουβεὶμ μυστικῶς εἰκονίζοντες, καὶ τῇ ζωοποιῷ Τριάδι τὸν τρισάγιον ὕμνον προσᾴδοντες, πᾶσαν τὴν βιωτικὴν ἀποθώμεθα μέριμναν, ὡς τὸν Βασιλέα τῶν ὅλων ὑποδεξόμενοι, ταῖς ἀγγελικαῖς ἀοράτως δορυφορούμενον τάξεσιν. Ἀλληλούϊα.

Εὐφραινέσθω τά οὐράνια

( Ζωντανή ἠχογράφηση στον Ι.Ν. Παντανάσσης Κατερίνης 

σήμερα, Κυριακῇ Ζ' Λουκᾶν, 6 Νοεμβρίου 2016 )

Ἀπολυτίκιον ἀναστάσιμον

Ἦχος γ’

Εὐφραινέσθω τὰ οὐράνια, ἀγαλλιάσθω τὰ ἐπίγεια, ὅτι ἐποίησε κράτος, ἐν βραχίονι αὐτοῦ, ὁ Κύριος, ἐπάτησε τῷ θανάτῳ τὸν θάνατον, πρωτότοκος τῶν νεκρῶν ἐγένετο, ἐκ κοιλίας ᾅδου ἐρρύσατο ἡμᾶς, καὶ παρέσχε τῷ κόσμῳ τὸ μέγα ἔλεος.

Δοξαστικόν, Ἑωθινόν Θ'

( Ζωντανή ἠχογράφηση στον Ι.Ν. Παντανάσσης Κατερίνης 

σήμερα, Κυριακῇ Ζ' Λουκᾶν, 6 Νοεμβρίου 2016 )

Δόξα Πατρί… 

ΕΩΘΙΝΟΝ Θ’ Ἦχος πλ. α’

Ὡς ἐπ’ ἐσχάτων τῶν χρόνων, οὔσης ὀψίας Σαββάτων, ἐφίστασαι τοῖς φίλοις Χριστέ, καὶ θαύματι θαῦμα βεβαιοῖς, τῇ κεκλεισμένῃ εἰσόδῳ τῶν θυρῶν, τὴν ἐκ νεκρῶν σου Ἀνάστασιν· ἀλλ’ ἔπλησας χαρᾶς τοὺς Μαθητάς, καὶ Πνεύματος ἁγίου μετέδωκας αὐτοῖς, καὶ ἐξουσίαν ἔνειμας ἀφέσεως ἁμαρτιῶν, καὶ τὸν Θωμᾶν οὐ κατέλιπες, τῷ τῆς ἀπιστίας καταβαπτίζεσθαι κλύδωνι. Διὸ παράσχου καὶ ἡμῖν, γνῶσιν ἀληθῆ, καὶ ἄφεσιν πταισμάτων, εὔσπλαγχνε Κύριε.

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή Ζ' Λουκά  

(Λουκά 8, 41-56) 

Δύο θαύματα του Κυρίου μας Ιησού χριστού περιγράφει η σημερινή Ευαγγελική περικοπή, αυτό της θεραπείας της αιμορροούσης και της θυγατέρας του Ιάειρου. Η μία ήταν μια απλή γυναίκα μέσα στο πλήθος, ο δεύτερος ήταν επιφανής, άρχοντας της συναγωγής. 

Προσεγγίζουν το Χριστό, ο καθένας με διαφορετικό τρόπο: η αιμορροούσα δεν τολμά καν να ζητήσει από τον Κύριο να τη θεραπεύσει, απλά Τον πλησιάζει και ακουμπά την άκρη των ιματίων Του, και το θαύμα γίνεται. Ο αρχισυνάγωγος ζητά από τον Διδάσκαλο να έλθει στο σπίτι του και να θεραπεύσει τη μονάκριβη κόρη του και ο Χριστός έρχεται και ανασταίνει το κορίτσι, που στο μεταξύ είχε πεθάνει. 

Και οι δύο όμως, και η αιμορροούσα και ο Ιάειρος, έχουν δύο κοινά στοιχεία: διαθέτουν πίστη και τόλμη. Πιστεύουν ότι ο Χριστός μπορεί να παράσχει την ίαση και τολμούν, ο μεν να το ζητήσει και η δε να αγγίξει τον Κύριο. Δεν ήταν μικρό πράγμα για έναν αρχισυνάγωγο το να μιλήσει με το Χριστό.

† Κυριακῇ 6 Νοεμβρίου 2016 (Ζ' Λουκᾶν)

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Λουκᾶν

Κεφ. η' : 41-56

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἄνθρωπός τις προσῆλθε τῷ ᾿Ιησοῦ, ᾧ ὄνομα ᾿Ιάειρος, καὶ αὐτὸς ἄρχων τῆς Συναγωγῆς ὑπῆρχε· καὶ πεσὼν παρὰ τοὺς πόδας τοῦ ᾿Ιησοῦ παρεκάλει αὐτὸν εἰσελθεῖν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ· ὅτι θυγάτηρ μονογενὴς ἦν αὐτῷ, ὡς ἐτῶν δώδεκα, καὶ αὕτη ἀπέθνησκεν. ᾿Εν δὲ τῷ ὑπάγειν αὐτὸν, οἱ ὄχλοι συνέπνιγον αὐτόν. Καὶ γυνὴ οὖσα ἐν ῥύσει αἵματος ἀπὸ ἐτῶν δώδεκα, ἥτις, ἰατροῖς προσαναλώσασα ὅλον τὸν βίον, οὐκ ἴσχυσεν ὑπ᾿ οὐδενὸς θεραπευθῆναι, προσελθοῦσα ὄπισθεν, ἥψατο τοῦ κρασπέδου τοῦ ἱματίου αὐτοῦ, καὶ παραχρῆμα ἔστη ἡ ῥύσις τοῦ αἵματος αὐτῆς. Καὶ εἶπεν ὁ ᾿Ιησοῦς· Τίς ὁ ἁψάμενός μου; Ἀρνουμένων δὲ πάντων, εἶπεν ὁ Πέτρος καὶ οἱ σὺν αὐτῷ· Ἐπιστάτα, οἱ ὄχλοι συνέχουσί σε καὶ ἀποθλίβουσι, καὶ λέγεις Τίς ὁ ἁψάμενός μου; Ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν· Ἥψατό μού τις· ἐγὼ γὰρ ἔγνων δύναμιν ἐξελθοῦσαν ἀπ᾿ ἐμοῦ.

Δώστε, δώστε στους φτωχούς!

Ξέρω ότι πολλοὶ απὸ τους συγκεντρωμένους πάλι θα μας κατηγορήσουν, όταν μιλούμε γι' αυτά, και θα πουν «Μή, σε παρακαλώ, μη γίνεσαι φορτικὸς και βαρετὸς στους ακροατές• άφησέ το στη συνείδηση του καθενός, άφησέ το στην κρίση των ακροατών• έτσι τώρα μας ντροπιάζεις, μας κάνεις να κοκκινίζουμε!...».

Αλλ' όχι! Αυτὰ τα λόγια δεν τα ανέχομαι! Γιατί ούτε ο Παύλος ντρεπόταν να ενοχλή συνέχεια για τέτοια πράγματα και να ζητά σαν ζητιάνος. Εὰν έλεγα τούτο, δηλαδὴ δος μου, φέρε για τo σπίτι μου, ίσως να 'ταν ντροπή. Αν και ούτε τότε θα 'ταν ντροπή. «Οι γὰρ τῷ θυσιαστηρίῳ», λέγει, «προσεδρεύοντες, τῷ θυσιαστηρὶῳ συμμερίζονται» (Α' Κορ. 9,13). 

Πλην όμως πιθανὸν να με κατηγορούσε κάποιος, ότι μιλώ για τoν εαυτὸ μου• τώρα όμως παρακαλώ γι' αυτοὺς που στερούνται, μάλλον όχι γι' αυτοὺς που στερούνται, αλλὰ για σάς που δίνετε• γι' αυτὸ και μιλώ χωρὶς να ντρέπομαι. Γιατί πού είναι η ντροπὴ σαν πω, δώσε στoν Κύριο που πεινά, ντύσε τον που γυρίζει γυμνός, φιλοξένησέ τον που είναι ξένος; Ο Δεσπότης σου δεν ντρέπεται μπροστὰ σ' όλη την οικουμένη να λέγη «επείνασα και ουκ εδώκατέ μοι φαγείν» (Ματθ. 25,42), ο ανενδεής, εκείνος που δεν έχει ανάγκη απὸ τίποτε' και εγὼ θα ντραπώ και θα διστάσω; Σε παρακαλώ, μακριὰ τέτοια πράγματα! Του διαβόλου είναι αυτὴ η ντροπή!

«Ἡ ἀράχνη κυνηγᾶ τίς μικρές μύγες· κι ἐσύ, ἄν ἡσυχάζεις κοπιάζοντας μέσα στήν ψυχή σου...»

24. Δέν μπορεῖ ὁ νοῦς μόνος του νά νικήσει τήν φαντασία τῶν δαιμόνων. Ἄς μήν ἔχει ποτέ κανείς τέτοιο θάρρος. Ἐπειδή εἶναι πανοῦργοι, ὑποκρίνονται ὅτι νικιοῦνται καί ἀνατρέπουν τόν ἀγωνιστή μέ τήν κενοδοξία. Ἄν ὅμως ἐπικαλεῖσαι τόν Ἰησοῦ Χριστό, τότε δέν μποροῦν οὔτε μιά στιγμή νά σταθοῦν καί νά σέ δολιευθοῦν.

25. Πρόσεξε νά μήν ὑπερηφανευτεῖς καί σύ, ὅπως παλιά ὁ Ἰσραήλ, καί παραδοθεῖς στούς νοητούς ἐχθρούς. Γιατί ὁ παλαιός Ἰσραήλ, ἀφοῦ τόν ἐλευθέρωσε ἀπό τούς Αἰγυπτίους ὁ Θεός τῶν ὅλων, ἐπενόησε γιά βοηθό τοῦ χυτό εἴδωλο1.

26. Εἴδωλο χυτό νά ἐννοήσεις τόν ἀσθενή νοῦ μας, ὁ ὁποῖος ἐνόσω παρακαλεῖ τόν Ἰησοῦ Χριστό ἐναντίον τῶν πονηρῶν πνευμάτων, εὔκολα τά καταδιώκει καί μέ τεχνική μέθοδο κατατροπώνει τίς ἀόρατες καί ἐχθρικές δυνάμεις τοῦ ἐχθροῦ. Ὅταν ὅμως ὁ νοῦς ἀποκτήσει ἀπερίσκεπτα θάρρος στόν ἑαυτό του, τότε κατακρημνίζεται σάν τό πουλί πού λέγεται ὀξύπτερος. 

Οι αρετές πρέπει να αποκτώνται σταδιακά, βαθμηδόν και πρώτα πρέπει να απασχολούμαστε με την μία και κατόπιν με την άλλη

Ο ἀληθινὸς στρατιώτης τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ἀγαπᾷ νὰ φτάσει στὸ πλήρωμα τῆς τελειότητας, δὲν θὰ θέσῃ ποτὲ στὴν πρόοδό του κάποια χρονικὴ προθεσμία, ὅμως πρέπει νὰ συγκρατῶνται μὲ κάποια διάκριση οἱ ὑπερβολικὲς ἐκεῖνες θερμότητες τοῦ πνεύματος, οἱ ὁποῖες ἀνάβουν μάλιστα στὴν ἀρχὴ μὲ μεγάλη ἐπιθυμία, σβύνουν μετὰ ἀπὸ αὐτὰ καὶ μᾶς ἀφήνουν στὰ μισὰ τοῦ δρόμου.

Ὁπότε, ὄχι μόνο οἱ ἐξωτερικὲς καὶ σωματικὲς ἀρετὲς πρέπει νὰ ἀποκτῶνται σιγὰ σιγά, σὰν μὲ βαθμίδες καὶ σκαλοπάτια, ὅπως εἴπαμε, ἀλλὰ ἀκόμη καὶ οἱ ἐσωτερικὲς καὶ ψυχικὲς ἀρετές, κατὰ αὐτὸν τὸν τρόπο πρέπει νὰ ἀποκτῶνται. Γιατὶ, μὲ τέτοιο τρόπο, τὸ λίγο γρήγορα γίνεται πολὺ καὶ παραμένει. 

Ὁπότε, γιὰ παράδειγμα, γιὰ νὰ ἀποκτήσῃς τὴν ἐσωτερικὴ ἀρετὴ τῆς ὑπομονῆς, δὲν μπορεῖς ἀμέσως νὰ χαίρεσαι ἢ νὰ ἐπιθυμῇς τὶς βρισιὲς καὶ τὰ ἄλλα ἀντίθετα, ποὺ θὰ σοῦ κάνῃ κάποιος, γιατὶ ἡ χαρὰ αὐτῶν καὶ ἡ ἐπιθυμία, εἶναι οἱ ὑψηλότεροι βαθμοὶ τῆς ὑπομονῆς· σ᾿ αὐτοὺς δὲν πρέπει νὰ ἀνεβαίνῃς ἂν ἴσως δὲν περάσῃς πρῶτα ἀπὸ τοὺς χαμηλότερους βαθμοὺς καὶ τὰ σκαλοπάτια αὐτῆς τῆς ἀρετῆς. Τὰ σκαλοπάτια αὐτὰ εἶναι, τὸ νὰ καταφρονῇς ἐσὺ πρῶτος τὸν ἑαυτό σου· τὸ νὰ μὴ συγκατατεθῇς στὸ νὰ ἐκδικηθεῖς· τὸ νὰ μισῇς τὴν ἐκδίκησι καὶ τὰ παρόμοια.

Είναι λίγοι εκείνοι που τον βαδίζουν

Οι άγιοι Μάρτυρες, αφού υπέφεραν πολλά βασανιστήρια και έδειξαν καρτερία μέχρι το θάνατο, έγιναν άξιοι για τα στεφάνια και τη δόξα. Και όσο περισσότερα και σκληρότερα ήταν τα βάσανα που υπέφεραν, τόση περισσότερη δόξα και παρρησία απέκτησαν ενώπιον του Θεού. 

Κατά τον ίδιο τρόπο και οι ψυχές που παραδόθηκαν σε διάφορες θλίψεις (είτε εξ ανθρώπων, είτε εκ σωματικών ασθενειών), αν κάνουν μέχρι τέλους υπομονή και δεν γογγύσουν, θα αξιωθούν τα ίδια στεφάνια και την ίδια παρρησία με τους Μάρτυρες.