Περί ταπεινώσεως

«Η πύλη του ουρανού εστίν η ταπείνωσις» (Αββάς Ιωάννης)

Αγωνίζου να υπομένης την προσβολήν και την εξουθένωσιν που σου κάνουν οι άνθρωποι, χωρίς να τα­ράζεσαι και να αγανακτής μέσα στην ψυχήν σου, για να αποκτήσης παρρησίαν εις τον Θεόν.

Κάθε σκληρός λόγος που υπομένει ο άνθρωπος, εν γνώσει του και με την θέλησίν του, χωρίς να έχη ο ίδιος καθόλου φταίξει σ’ αυτόν που τον προσβάλλει και τον α­δικεί, είναι μεν για την ώρα εκείνη, ένα στεφάνι ακάνθινο που βάζει ο ίδιος στο κεφάλι του, γίνεται όμως ευτυ­χισμένος και μακάριος, διότι σε καιρό που δεν το γνωρί­ζει, θα στεφανωθή με στεφάνι άφθαρτο.

Η τελειότης της ταπεινώσεως είναι, το να υπομένη ο άνθρωπος με χαρά την εξουδένωσι και κάθε άδικη και ψευδή κατηγορία. Διότι ο άνθρωπος που έχει αληθινά α­ποκτήσει την αρετή της ταπεινοφροσύνης μέσα στην ψυχή του, όταν τον κατηγορούν άδικα δεν ταράσσεται, ούτε προσπαθεί να απολογηθή και να δείξη την αθωότητά του στην αδικία που του γίνεται, αλλά δέχεται την συκοφαντία σαν αλήθεια, δεν προσπαθεί να πείση τους ανθρώπους ότι εσυκοφαντήθη, αλλά ζητεί συγχώρησι σαν να είναι ένοχος πραγματικά.

Δεν θέλω άλλες σκέψεις....

Ρωτάνε πολλοί, «πως μπορώ να αδειάσω το μυαλό από τις σκέψεις όταν προσεύχομαι;» Καταρχήν όσο ρωτάς τόσο πιο πολλές σκέψεις θα έχεις. Το να θες να αδειάσεις το μυαλό σου είναι κι αυτό ακόμη μια σκέψη. 

Προσευχόμαστε απλά, δίχως να θέλουμε κάτι να πετύχουμε. Αφήστε τους στόχους, ξεχάστε το αποτέλεσμα, μην μετράτε επιδόσεις, μην έχετε άγχος σκοπού. 

Ικεσίες προς την Παναγία

*Καλό μήνα και καλή Παναγιά σε όλους… 

«Πρεσβεία θερμή, και τείχος απροσμάχητον, ελέους πηγή, τού κόσμου καταφύγιον, εκτενώς βοώμεν σοι, Θεοτόκε Δέσποινα, πρόφθασον, και εκ κινδύνων λύτρωσαι ημάς, η μόνη ταχέως προστατεύουσα…».

«Θεοτόκε Παρθένε, χαίρε Κεχαριτωμένη Μαρία, ο Κύριος μετά Σου. Ευλογημένη Συ εν γυναιξί, και Ευλογημένος ο Καρπός της κοιλίας Σου, ότι Σωτήρα έτεκες, των ψυχών ημών» 

«Άξιον εστίν ως αληθώς μακαρίζειν Σε την Θεοτόκον, την αειμακάριστον και παναμώμητον και μητέρα του Θεού ημών. Την τιμιωτέραν των Χερουβείμ, και ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των Σεραφείμ, την αδιαφθόρως, Θεόν Λόγον τεκούσαν, την όντως Θεοτόκον, Σε μεγαλύνομεν»

Παρασκευή Α' Αὐγούστου 2025

 

Πολλές ηθικές

Οι πολυάριθμες ηθικές δεν είναι άλλο παρά ετικέτες.

Οι πολυάριθμες ηθικές εμφανίζονται και εμφανίζονταν σε καιρούς παρακμής και κάποι­ων αρχαίων λαών, όποτε η κατώτερη φύση του ανθρώπου επιθυμήσει την κυριαρχία πάνω στην υψηλότερη και όποτε το λογικό του ανθρώπου αρπάζει τη διοίκηση του βασιλείου της ηθικής.

Όποτε η γη προσπαθεί να δημιουργήσει ουρανό δεν δημιουργεί τον ουρανό αλλά μόνο πολλές σκηνές που μοιάζουν με ουρανό.

Όποτε το λογικό του ανθρώπου ο υπηρέτης του νου και ένας από τους πράκτορες της ψυχής αναλαμβάνουν να δημιουργήσουν την ηθική, δεν δημιουργούν ηθική αλλά πολυάριθμες σκηνές της ηθικής, οι οποίες πράγματι μοιάζουν με ηθική -όπως η σκηνή με τον ουρανό- όμως δεν είναι τίποτα άλλο παρά ετικέτες.

Άλλο το κόμπλεξ και άλλο η ταπείνωση. Άλλο η μελαγχολία και άλλο η μετάνοια

Μου έλεγε ο Γέροντας μια μέρα: «Ο χριστιανός πρέπει να αποφεύγει την αρρωστημένη θρησκευτικότητα: τόσο το αίσθημα ανωτερότητος για την αρετή του, όσο και το αίσθημα κατωτερότητος για την αμαρτωλότητά του. Άλλο πράγμα είναι το κόμπλεξ και άλλο η ταπείνωση∙ άλλο η μελαγχολία και άλλο η μετάνοια. 

Με επισκέφθηκε κάποτε ένας κοσμικός ψυχίατρος και μου κατηγόρησε τον Χριστιανισμό, διότι, όπως είπε, δημιουργεί ενοχές και μελαγχολία. Του απάντησα: Παραδέχομαι, ότι μερικοί χριστιανοί, από σφάλματα δικά τους ή άλλων, παγιδεύονται στην αρρώστια των ενοχών, αλλά κι εσύ πρέπει να παραδεχθείς, ότι οι κοσμικοί παγιδεύονται σε μια χειρότερη αρρώστια, την υπερηφάνεια. Και οι μεν θρησκευτικές ενοχές, κοντά στον Χριστό, φεύγουν με την μετάνοια και την εξομολόγηση, η υπερηφάνεια όμως των κοσμικών, που ζουν μακριά από τον Χριστό, δεν φεύγει.

Με τις τοποθετήσεις αυτές του Γέροντα, ξεκαθάριζαν μέσα μου μερικές απορίες που είχα, αναφορικά με ψυχολογικά προβλήματα της χριστιανικής ζωής. Αντιλαμβανόμουν ότι ο Γέροντας ήθελε να αποφεύγουμε την υπερηφάνεια, την μεταμφιεσμένη σε αυτοδικαίωση «χριστιανικού» φαρισαϊσμού ή σε αυτοκαταδίκη «χριστιανικής» περιδεούς συνειδήσεως. 

Περί Εκκλησίας

Η Εκκλησία είναι άναρχη, ατελεύτητη, αιώνια, όπως ο ιδρυτής της, ο Τριαδικός Θεός, είναι άναρχος, ατελεύτητος, αιώνιος. Η Εκκλησία είναι άκτιστη, όπως και ο Θεός είναι άκτιστος. Υπήρχε προ των αιώνων, προ των αγγέλων, προ της δημιουργίας του κόσμου. Είναι θείο καθίδρυμα και σ’ αυτήν «κατοικεί παν το πλήρωμα της θεότητος». 

Είναι το μυστήριο των μυστηρίων. Υπήρξε αφανέρωτο και εφανερώθη «επ’ εσχάτων των χρόνων». Η Εκκλησία παραμένει απαρασάλευτη, γιατί είναι ριζωμένη στην αγάπη και στη σοφή πρόνοια του Θεού. Την αιώνια Εκκλησία αποτελούν τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος…

Η αγάπη του Θεού μας έπλασε κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσίν Του. Μας συμπεριέλαβε στην Εκκλησία παρ’ ότι εγνώριζε την αποστασία μας. Μας έδωσε τα πάντα, για να μας κάνει κι εμάς θεούς κατά χάριν και δωρεάν. Εν τούτοις εμείς, κάνοντας κακή χρήση της ελευθερίας μας, εχάσαμε το αρχέγονον κάλλος, την αρχέγονη δικαιοσύνη και αποκοπήκαμε απ’ την Εκκλησία. 

Έμαθα ότι...

Έμαθα -

ότι παίρνει χρόνια να οικοδομήσεις εμπιστοσύνη, και αρκούν μερικά δευτερόλεπτα για να την καταστρέψεις.

Έμαθα -

ότι δεν μπορείς να κάνεις κάποιον να σε αγαπήσει. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να είσαι άξιος να αγαπηθείς. Τα υπόλοιπα επαφίενται σ' αυτόν.

Έμαθα -

ότι ανεξαρτήτως πόσο καλός φίλος είναι κάποιος, κάποιες φορές θα σε πληγώσει, και εσύ θα πρέπει να τον συγχωρήσεις.

Έμαθα -

ότι δεν έχει σημασία τι έχεις στη ζωή σου, αυτό που μετράει είναι ποιους έχεις στη ζωή σου.

Τι σημαίνει η φράση: «τας θύρας τας θύρας εν σοφία πρόσχωμεν»;

Mέχρι τον 10ο περίπου αιώνα όταν ο Ιερέας έλεγε «τας θύρας τας θύρας εν σοφία πρόσχωμεν» έμεναν μέσα στον Ναό μόνον οι μυημένοι, οι πιστοί χριστιανοί και ετελείτο το μυστήριο της Θ. Ευχαριστίας. Όσοι έμεναν, στο τέλος της Θ. Λειτουργίας, κοινωνούσαν όλοι.

Αυτή η προτροπή (τας Θύρας τας Θύρας…) είναι η ανδιαφισβήτητη απόδειξη ότι δεν ήταν πάντα ετσι τα πράγματα όπως σήμερα, ότι δεν ήταν όλοι οι ανθρωποι αυτονόητα μέλη της Εκκλησίας, ότι υπήρχε σαφής διάκριση ανάμεσα στους χριστιανούς και τους μή χριστιανούς και ότι για να γίνει κάποιος δεκτός ως χριστιανός και πλήρες μέλος της Εκκλησίας επρεπε να πληροί συγκεκριμμένες προϋποθέσεις.

Αυτό το δεύτερο μέρος της θείας Λειτουργίας, στη Λειτουργία του Σώματος και του Αίματος του Χριστού, συμμετέχουν μόνο οι βαπτισμένοι πιστοί. Οι κατηχούμενοι που δεν βαπτίστηκαν, οι εχθροί και οι αμύητοι στα δεδομένα της Εκκλησίας αποκλείονται. «Οι κατηχούμενοιι προέλθετε» «τάς θύρας, τάς θύρας εν σοφία. Πρόσχωμεν»! Γιατί;

«Προσδοκώ Ανάστασιν Νεκρών»

Αποτελεί δόγμα της πίστεώς μας η κοινή Ανάσταση των νεκρών. Το λέμε στο σύμβολο της Πίστεώς μας• «προσδοκώ ανάστασιν νεκρών και ζωήν του μέλλοντος αιώνος». Η ζωή μας έχει τέσσερα στάδια. Το πρώτο είναι η επίγεια ζωή μας. Αυτή την οποία ζούμε επάνω στην γη. Το δεύτερο στάδιο είναι μετά τον θάνατο μας, η λεγόμενη «μέση κατάσταση». Το τρίτο στάδιο είναι η ζωή κατά την ανάσταση των σωμάτων και το τέταρτο η ζωή του μέλλοντος αιώνος. Τότε αρχίζει και το μυστήριο της «ογδόης ημέρας».

Όμως, αν κάποιος αμφιβάλλει περί της αναστάσεως των σωμάτων, θα πρέπει να πούμε ότι η ανάσταση αυτή θα γίνει, διότι το είπε το αψευδές στόμα του Κυρίου μας. Στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο είναι γραμμένα τούτα τα λόγια του Κυρίου: «οι νεκροί ακούσονται της φωνής του Υιού του Θεού και οι ακούσαντες ζήσονται». Θα ακουστεί λέγει η φωνή του Χριστού και όλοι θα ζήσουν, θα αναστηθούν. Στην συνέχεια ο ίδιος ο Κύριος συμπληρώνει «μη θαυμάζετε τούτο, ότι έρχεται ώρα εν η πάντες οι εν τοις μνημείοις ακούσονται της φωνής Αυτού και εκπορεύσονται οι τα αγαθά ποιήσαντες εις Ανάστασιν ζωής, οι δε τα φαύλα πράξαντες εις Ανάστασιν Κρίσεως». Σαφέστατα τα λόγια αυτά του Κυρίου μας ομιλούν για την ανάσταση των σωμάτων, η οποία θα γίνει όταν θα ακουσθεί η φωνή του Ιησού Χριστού.

Αλλά και ο Απόστολος Παύλος εκφράζοντας την ίδια αλήθεια μας λέγει: «σαλπήσει γαρ και οι νεκροί εγερθήσονται άφθαρτοι». Ο Απόστολος ομιλεί περί του σαλπίσματος του Αγγέλου, το οποίο θα σημάνει για την ανάσταση των νεκρών σωμάτων, οπότε οι νεκροί θα εγερθούν άφθαρτοι. Για όσους επίσης αμφιβάλλουν περί της ζωοποιήσεως των νεκρών σωμάτων και μάλιστα των απ' αιώνος κεκοιμημένων, υπάρχει το όραμα του προφήτου Ιεζεκιήλ, που ο προφήτης, λαμβάνοντας εντολή από τον Θεό να κηρύξει στα γυμνά οστά, κηρύττει και αμέσως τα οστά προσλαμβάνουν σάρκα και ψυχή ζωοποιούνται και ανίστανται.

Κερδίζει στεφάνια

Προσέχετε να μην επαινείτε ο ένας τον άλλον κατά πρόσωπον, διότι βλάπτει και τους τελείους ο έπαινος, όχι εσάς που είστε ακόμη αδύνατοι. 

Σε ποιον θα αφιερώσω την ημέρα μου;

Υπάρχουν στιγμές στην πνευματική μας ζωή που μας παίρνει ο κατήφορος… είτε από παρατεταμένη αμέλεια, είτε από την ψυχική μας διάθεση, είτε από εξωτερικούς παράγοντες, είτε από συνδυασμό πολλών παραγόντων.

Το ένα λάθος διαδέχεται το άλλο, τα πάθη διεγείρονται και οι αμαρτίες μάς γίνονται συνήθεια. Η Χάρις του Θεού απομακρυσμένη και ο Χριστός παραμελημένος. 

Έρχεται το σκοτάδι μέσα μας και ο διάβολος μάς ψιθυρίζει ασταμάτητα: ‘ Παράτα τα! Βλέπεις πως δεν μπορείς να είσαι χριστιανός; Ό,τι θέλω σε κάνω! Κι έλεγες πως θέλεις να γίνεις άγιος, τρομάρα σου…’