Από τις διδαχές του Γέροντος Σωφρονίου του Essex

Όποιος πέρασε από πειρασμό, εκείνος θα μπορέσει να βοηθήσει και τον πειραζόμενο.

Το παρελθόν ως «γεγονός» δεν διαγράφεται από τη ζωή. Μπορούμε να το καλύψουμε με τη μετάνοια, να το καταστήσουμε ανίσχυρο απέναντι στην αιωνιότητα, αλλά ως ιστορικό γεγονός μένει οριστικώς αμετάβλητο.

Δεν είμαι, βέβαια, ο πρώτος στον οποίο έλαχε να αισθανθεί ντροπή για το παρελθόν του, για κάποιον άκαιρο λόγο που είπε ή έγραψε. Αλλά και σε αυτό βρίσκω ήδη κάποια ικανοποίηση, ότι έστω και στα χρόνια που ακολούθησαν μού δόθηκε η ευκαιρία να αναλογισθώ τα λάθη που έκανα νωρίτερα.

Και τώρα επαναλαμβάνω ότι τίποτε άλλο εκτός από τον Σταυρό δεν κηρύσσουμε. Και αν προσκαλούμε κάποιον να συμπορευτεί μαζί μας, τον καλούμε μόνο προς τον Σταυρό, και το θεωρούμε αυτό ως τη μεγαλύτερη και ασύγκριτη δόξα.

Όταν ο Κύριος επισκέπτεται την ψυχή, τότε ο Σταυρός γίνεται ελαφρύς, και κάποτε μάλιστα ανείπωτα γλυκύς. Όταν όμως ευδοκεί να την εγκαταλείπει σε κόπους και ασθένειες, τότε οφείλουμε να χαιρόμαστε με την ελπίδα ότι θα λάβει ακόμη μεγαλύτερη δόξα.

Στην πνευματική ζωή δεν είναι τόσο σημαντική η επιφανειακή διανοητική εξοικείωση με οποιοδήποτε πράγμα, όσο η εδραίωση σε αυτή με τη σταδιακή, παράλληλη πείρα της ζωής.

Μόνο ο καρδιογνώστης Κύριος γνωρίζει τους ατέλειωτους πόνους της καρδιάς μας. Αν όμως δεν διδάξει το Πνεύμα του Θεού, ο ανθρώπινος λόγος είναι ανίσχυρος να δώσει εξηγήσεις για τη ζωή αυτή.

Γίνεται πάντοτε μεγάλη ζημιά στην ψυχή από τη θαρραλέα συνομιλία για οτιδήποτε Θείο. Ο δείκτης ωφέλειας από τη συνομιλία με κάποιον είναι ή ο φόβος του Θεού ή τα αισθήματα της μετάνοιας, η ταπείνωση, η μνήμη του θανάτου, ή τελικά η αγάπη του Θεού, η κατάνυξη.

Το να μιλά κανείς ελεύθερα για υψηλές πνευματικές εργασίες ή καταστάσεις όχι μόνο δεν ωφελεί, αλλά και προξενεί μεγάλη ζημιά.