Σ' όλους μαζί θα φανεί ξαφνικά, και δε θα χρειαστεί να ρωτήσει κανείς, αν είναι εδώ ή εκεί, ο Χριστός
Απόσπασμα από την ομιλία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, «Εις τον σταυρόν και εις τον ληστήν…»
«Τότε αν σας πει κανείς, «να, ο Χριστός είναι στα απόμερα δωμάτια, να, ο Χριστός βρίσκεται στην έρημο», μην πηγαίνετε να τον βρείτε»( Ματθ. 24, 26). Τα λέει αυτά ο Χριστός αναφερόμενος στη Δευτέρα Παρουσία Του και μιλά για τους ψευδοπροφήτες, τους ψευδόχριστους και για τον Αντίχριστο, για να μην πλανηθεί κανείς και πέσει στην παγίδα του. Επειδή λοιπόν θα έρθει ο Αντίχριστος πριν από την δεύτερη έλευση του Χριστού, για να μην πέσει κανείς στο στόμα του λύκου ενώ αναζητεί τον ποιμένα, γι' αυτό σου κάνω γνωστό ένα σημάδι που θα σε κάνει ικανό να καταλάβεις ότι ήρθε ο Ποιμένας (ο Χριστός).
Επειδή δηλαδή η πρώτη παρουσία Του στον κόσμο έγινε με τρόπο συγκαλυμμένο, και για να μη νομίσεις ότι κατά τον ίδιο τρόπο θα πραγματοποιηθεί και η δεύτερη, μας έδωσε το σημείο αυτό. Γιατί αυτή, η πρώτη, που πραγματοποιήθηκε με τρόπο συγκαλυμμένο, πολύ ορθά έγινε έτσι, αφού ο Χριστός ήλθε να αναζητήσει το απολωλός πρόβατο, αλλά όμως η δεύτερη δε θα γίνει κατά τον ίδιο τρόπο.
Και όπως όταν εισέρχεται ένας βασιλιάς σε μια πόλη, οι προπορευόμενοι στρατιώτες υψώνουν στους ώμους τους τα λάβαρα και προειδοποιούν τον λαό για την είσοδό του, έτσι και όταν θα κατέρχεται ο Κύριος από τους ουρανούς, οι στρατιές των Αγγέλων και των Αρχαγγέλων θα φέρουν στους ώμους τους τον σταυρό Του, αναγγέλλοντας σε μας την ένδοξη βασιλική είσοδό Του. «Τότε θα σαλευθούν και οι ουράνιες δυνάμεις» Ματθ. 24, 29), λέει, και εννοεί τους Αγγέλους.
Πολύς φόβος και τρόμος θα τους κυριέψει τότε. Αλλά πες μου, για ποιον λόγο; Εκείνο το δικαστήριο θα είναι φοβερό, γιατί όλο το ανθρώπινο γένος πρόκειται να παρουσιαστεί και να δικαστεί ενώπιον του φοβερού Κριτή. Μα γιατί θα καταλάβει τους Αγγέλους φόβος και τρόμος πολύς, αφού δεν πρόκειται να δικαστούν εκείνοι; Γιατί όπως όταν δικάζει κάποιος επίγειος άρχοντας φοβούνται και τρέμουν όχι μόνο οι κατηγορούμενοι αλλά και οι φρουροί, όχι γιατί τους ελέγχει η συνείδησή τους, αλλά επειδή αισθάνονται φοβία και τρόμο μπροστά στον δικαστή, έτσι ακριβώς θα συμβεί και τότε, όταν θα κριθεί το ανθρώπινο γένος και οι Άγγελοι που δεν έχουν τίποτε να φοβηθούν, θα φοβηθούν πάρα πολύ παραστέκοντας κοντά στον δικαστή.
Αλλά γιατί τότε θα εμφανισθεί ο σταυρός και γιατί ο Κύριος θα έρθει έχοντάς τον μαζί Του; Για να καταλάβουν εκείνοι που Τον σταύρωσαν πόσο αχάριστοι φάνηκαν, γι' αυτό θα τους δείξει το ίδιο το σύμβολο της ντροπής τους.
Και άκουσε τον Προφήτη που το λέει, για να πεισθείς και συ ότι θα φέρει μαζί Του τον σταυρό ο Κύριος. Λέει λοιπόν: «Και τότε θα θρηνήσουν όλες οι φυλές της γης»(Ματθ. 24, 30), γιατί θα δουν τον κατήγορό τους και θα συναισθανθούν το σφάλμα τους. Μα γιατί νιώθεις τέτοια κατάπληξη για το ότι θα έρθει μαζί με τον Σταυρό, αφού τότε θα δείχνει και τις ίδιες Του τις πληγές; «Γιατί θα δουν, λέει ο Κύριος, Εκείνον που τον τρύπησαν με τη λόγχη» (Ζαχ. 12, 10).
Επειδή δηλαδή η πρώτη παρουσία Του στον κόσμο έγινε με τρόπο συγκαλυμμένο, και για να μη νομίσεις ότι κατά τον ίδιο τρόπο θα πραγματοποιηθεί και η δεύτερη, μας έδωσε το σημείο αυτό. Γιατί αυτή, η πρώτη, που πραγματοποιήθηκε με τρόπο συγκαλυμμένο, πολύ ορθά έγινε έτσι, αφού ο Χριστός ήλθε να αναζητήσει το απολωλός πρόβατο, αλλά όμως η δεύτερη δε θα γίνει κατά τον ίδιο τρόπο.
Πώς θα γίνει όμως, πες μου: «Όπως η αστραπή βγαίνει από την ανατολή και φαίνεται μέχρι τη δύση, έτσι θα γίνει και η παρουσία του Υιού του ανθρώπου»(Ματθ. 24, 27). Σ' όλους μαζί θα φανεί ξαφνικά, και δε θα χρειαστεί να ρωτήσει κανείς αν είναι εδώ ή εκεί ο Χριστός. Γιατί, όπως όταν φανεί η αστραπή δε χρειάζεται να ρωτάμε αν άστραψε, έτσι και όταν έρθει ο Χριστός δε θα χρειαστεί να ρωτάμε αν ήρθε.
Αυτό βέβαια που θέλουμε να αποδείξουμε είναι, αν θα έρθει κατά τη Δευτέρα Παρουσία Του με τον σταυρό. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την υπόσχεσή Του. Άκουσε λοιπόν τα εξής: «Τότε, λέει, τότε, δηλαδή πότε; Όταν θα έρθει ο Υιός του ανθρώπου, ο ήλιος θα σκοτισθεί και η σελήνη δε θα δώσει το φως της». Τόσο υπερβολική θα είναι τότε η λάμψη της παρουσίας Του που θα κρυφτούν και τα πιο λαμπρά αστέρια.
Αυτό βέβαια που θέλουμε να αποδείξουμε είναι, αν θα έρθει κατά τη Δευτέρα Παρουσία Του με τον σταυρό. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την υπόσχεσή Του. Άκουσε λοιπόν τα εξής: «Τότε, λέει, τότε, δηλαδή πότε; Όταν θα έρθει ο Υιός του ανθρώπου, ο ήλιος θα σκοτισθεί και η σελήνη δε θα δώσει το φως της». Τόσο υπερβολική θα είναι τότε η λάμψη της παρουσίας Του που θα κρυφτούν και τα πιο λαμπρά αστέρια.
«Τότε θα πέσουν και τα άστρα απ' τον ουρανό, τότε θα φανεί στον ουρανό το σημείο του Υιού του ανθρώπου»(Ματθ. 24, 30). Είδες τη δύναμη του σημείου του σταυρού; Ο ήλιος θα σκοτισθεί και η σελήνη δε θα φαίνεται πλέον. Ο σταυρός όμως θα φαίνεται και θα λάμπει, για να ξέρεις πως είναι πιο λαμπρός κι απ' τον ήλιο κι απ' τη σελήνη.
Και όπως όταν εισέρχεται ένας βασιλιάς σε μια πόλη, οι προπορευόμενοι στρατιώτες υψώνουν στους ώμους τους τα λάβαρα και προειδοποιούν τον λαό για την είσοδό του, έτσι και όταν θα κατέρχεται ο Κύριος από τους ουρανούς, οι στρατιές των Αγγέλων και των Αρχαγγέλων θα φέρουν στους ώμους τους τον σταυρό Του, αναγγέλλοντας σε μας την ένδοξη βασιλική είσοδό Του. «Τότε θα σαλευθούν και οι ουράνιες δυνάμεις» Ματθ. 24, 29), λέει, και εννοεί τους Αγγέλους.
Πολύς φόβος και τρόμος θα τους κυριέψει τότε. Αλλά πες μου, για ποιον λόγο; Εκείνο το δικαστήριο θα είναι φοβερό, γιατί όλο το ανθρώπινο γένος πρόκειται να παρουσιαστεί και να δικαστεί ενώπιον του φοβερού Κριτή. Μα γιατί θα καταλάβει τους Αγγέλους φόβος και τρόμος πολύς, αφού δεν πρόκειται να δικαστούν εκείνοι; Γιατί όπως όταν δικάζει κάποιος επίγειος άρχοντας φοβούνται και τρέμουν όχι μόνο οι κατηγορούμενοι αλλά και οι φρουροί, όχι γιατί τους ελέγχει η συνείδησή τους, αλλά επειδή αισθάνονται φοβία και τρόμο μπροστά στον δικαστή, έτσι ακριβώς θα συμβεί και τότε, όταν θα κριθεί το ανθρώπινο γένος και οι Άγγελοι που δεν έχουν τίποτε να φοβηθούν, θα φοβηθούν πάρα πολύ παραστέκοντας κοντά στον δικαστή.
Αλλά γιατί τότε θα εμφανισθεί ο σταυρός και γιατί ο Κύριος θα έρθει έχοντάς τον μαζί Του; Για να καταλάβουν εκείνοι που Τον σταύρωσαν πόσο αχάριστοι φάνηκαν, γι' αυτό θα τους δείξει το ίδιο το σύμβολο της ντροπής τους.
Και άκουσε τον Προφήτη που το λέει, για να πεισθείς και συ ότι θα φέρει μαζί Του τον σταυρό ο Κύριος. Λέει λοιπόν: «Και τότε θα θρηνήσουν όλες οι φυλές της γης»(Ματθ. 24, 30), γιατί θα δουν τον κατήγορό τους και θα συναισθανθούν το σφάλμα τους. Μα γιατί νιώθεις τέτοια κατάπληξη για το ότι θα έρθει μαζί με τον Σταυρό, αφού τότε θα δείχνει και τις ίδιες Του τις πληγές; «Γιατί θα δουν, λέει ο Κύριος, Εκείνον που τον τρύπησαν με τη λόγχη» (Ζαχ. 12, 10).
Όπως δηλαδή έκανε με την περίπτωση του Θωμά, θέλοντας να εξαφανίσει την απιστία του μαθητή Του, που αφού εμφανίσθηκε μπροστά του, του έδειξε τα τραύματα των καρφιών, λέγοντάς του, «βάλε το χέρι σου και δες, αφού το φάντασμα δεν έχει σάρκα και οστά»(Ιωάν. 20, 27), έτσι και τότε θα δείξει τις πληγές και τον σταυρό, για να αποδείξει ότι ήταν ο Ίδιος εκείνος που σταυρώθηκε.
Η απόδοση στη νεοελληνική έγινε από τον Ευάγγελο Γ. Καρακοβούνη από το πρωτότυπο κείμενο της εκδόσεως του J. -P. Migne, Patrologiae cursus completus, series graeca, Paris 1862, τ. 49, στ. 403-405.
