Γιά ποιά αὐτοπεποίθηση μιλᾶμε... ;
Γέροντος Παϊσίου
Ὁ ἄνθρωπος εἶναι μυστήριο !
Καί ἄν σέ ἔβαλαν νά κρίνεις νά σκεφθεῖς: “εἶναι αὐτή ἡ κρίση θεϊκή ἤ εἶναι γεμάτη ἐμπάθεια ;”
... Νά μήν ἔχετε ἐμπιστοσύνη στόν ἑαυτό σας οὔτε στήν κρίση σας. Ὑπάρχει μέσα πολύς ἐγωισμός, ὅταν κανείς κρίνει. Ἐμένα μέ βάζουν νά κρίνω ἕνα θέμα καί ἐνῶ δέν θέλω ...ὅταν πάω νά κάνω προσευχή, δέν νιώθω, ἄς ὑποθέσουμε, ἐκείνη τήν γλυκύτητα πού νιώθω ἄλλες φορές. Ὄχι ὅτι μέ πειράζει ἡ συνείδησή μου γιά κάτι, ἀλλά γιατί ἔκρινα σάν ἄνθρωπος.
... Ὄταν κανείς κάνει πνευματική δουλειά στόν ἑαυτό του , ὅταν ἀγωνίζεται τότε φωτίζεται ἀπό τόν Θεό. ...Γι'αὐτό καί βλέπει μακριά. Ἕνας πού ἔχει μυωπία, ἀπό κοντά βλέπει τά πράματα καλά, ἀλλά μακριά δέν βλέπει. Καί ἔνας πού δέν ἔχει μυωπία, ἔ, τό πολύ-πολύ θά δεῖ λίγο μακρύτερα, ἀλλά καί αὐτό δέν λέει τίποτε. Τά σωματικά μάτια εἶναι δύο · τά πνευματικά εἶναι πολλά.
... Ἄν δέν ἐξαγνισθεῖ ὁ ἄνθρωπος, ἄν δέν ἔρθει ὁ θεῖος φωτισμός, ὅσο σωστή καί ἄν εἶναι ἡ ἄλλη γνώση-αὐτό βλέπω-εἶναι ἕνας ὀρθολογισμός καί τίποτε παραπάνω. Καί ἄν λείψει ὀ θεῖος φωτισμός καί αὐτά πού θά ποῦν καί θά γράψουν, δέν θά βοηθήσουν. Βλέπετε τό ψαλτῆρι πού εἶναι γραμμένο μέ θεῖο φωτισμό, τί βαθιά νοήματα ἔχει! Μάζεψε ἄν θέλεις ὄλους τούς Θεολόγους, ὅλους τούς φιλολόγους, καί θά δεῖς ὅτι ἕναν ψαλμό μέ τέτοιο βάθος δέν μποροῦν νά φτιάξουν! Ἐνῶ ὁ Δαβίδ ἦταν ἀγράμματος, ἀλλά βλέπεις καθαρά πῶς τόν ὁδηγοῦσε τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ.
Καί ἡ Ἐκκλησία σήμερα ταλαιπωρεῖται, γιατί λείπει ὁ θεῖος φωτισμός καί καθένας πιάνει τά πράματα ὅπως θέλει. Μπαίνει καί τό ἀνθρώπινο στοιχεῖο καί δημιουργοῦνται πάθη καί ἁλωνίζει μετά ὁ διάβολος. Γι' αὐτό δέν θά πρέπει νά ζητοῦν ἐξουσία οἱ ἄνθρωποι πού ἐξουσιάζονται ἀπό τά πάθη τους.
- Δηλαδή ,γέροντα, πρέπει νά ζητοῦν ἐπίμονα τόν θεῖο φωτισμό οἱ ἄνθρωποι ;
- Ναί , γιατί ἀλλιῶς οἱ λύσεις πού δίνουν εἶναι ἐνέργεια τοῦ μυαλοῦ. Δημιουργεῖται σύγχυση μετά. ...
...Καί πάντα γιά κάθε τί πού σκέφθεσθε νά κάνετε, νά λέτε “ἄν θέλει ὁ Θεός”, μήν πάθετε καί 'σεῖς ὅ,τι ἔπαθε κάποιος μιά φορά. Εἶχε ἀποφασίσει νά πάει στό ἀμπέλι του γιά δουλειά. Αὔριο πρωΐ-πρωΐ, λέει στή γυναίκα του, θά πάω στό ἀμπέλι῾ “Ἄν θέλει ὁ Θεός θά πᾶς”, τοῦ λέει ἐκείνη. “Θέλει δέν θέλει ὀ Θεός, λέει ἐκεῖνος, ἐγώ θά πάω”. Τήν ἄλλη μέρα ξεκίνησε νύχτα. Στόν δρόμο ἐν τῷ μεταξύ πιάνει τέτοιος κατακλυσμός, πού ἀναγκάσθηκε νά γυρίσει πίσω. Δέν εἶχε φέξει ἀκόμη. Χτυπάει τήν πόρτα, “ποιὀς εἶναι;”, ρωτᾶ ἡ γυναίκα του. “Ἄν θέλει ὁ Θεός λέει ἐκεῖνος, ὁ ἄνδρας σου εἶμαι!”
Πουθενά τό Εὐαγγέλιο δέν λέει νά πιστεύω στόν ἐγωισμό μου, ἀλλά νά πιστεύω στόν Θεό, ὅτι μπορεῖ ὁ Θεός νά μέ βοηθήσει, νά μἐ θεραπεύσει. Αὐτοί ὅμως τά παίρνουν ἀνάποδα καί λένε: “Ὁ ἄνθρωπος ἔχει δυνάμεις καί πρέπει νά πιστεύει στόν ἑαυτό του”. Τό νά πιστεύει κανείς στόν ἑαυτό του ἔχει ἔγωισμό ἤ δαιμονισμό.
- Μπορεῖ ἕνας ἄνθρωπος πού εἶναι ἔξυπνος, ἀλλά ἔχει πάθει, νά ἔχει σωστή κρίση ;
- Κατ' ἀρχάς νά προσέξει νά μήν πιστεύει στό μυαλό του, γιατί, ἄν εἶναι πνευματικός ἄνθρωπος, θά πλανηθεῖ καί, ἄν εἶναι κοσμικός, θά τρελλαθεῖ . Νά μήν πιστεύει στόν λογισμό του. Νά ρωτᾶ, νά συμβουλεύεται, νά ἁγιάσει τήν ἐξυπνάδα του. Καί γενικά ὅλα ὅσα ἔχει ὁ ἄνθρωπος, ὅλα νά τά ἁγιάζει. Ὅταν ἡ ἐξυπνάδα ἁγιασθεῖ, βοηθᾶ νά ἀποκτήσει κανείς τήν διάκριση. Ἕνας ἔξυπνος ἄν δέν ἁγιασθεῖ δέν ἔχει πνευματική διάκριση. Ἕνας πάλι ἀπό τήν φύση του ἁπλός μπορεῖ ἕναν πλανεμένο νά τόν πάρει γιά ἅγιο καί ἕναν θηλυπρεπῆ νά τόν πάρει γιά εὐλαβή.
Καί ἄν σέ ἔβαλαν νά κρίνεις νά σκεφθεῖς: “εἶναι αὐτή ἡ κρίση θεϊκή ἤ εἶναι γεμάτη ἐμπάθεια ;”
... Νά μήν ἔχετε ἐμπιστοσύνη στόν ἑαυτό σας οὔτε στήν κρίση σας. Ὑπάρχει μέσα πολύς ἐγωισμός, ὅταν κανείς κρίνει. Ἐμένα μέ βάζουν νά κρίνω ἕνα θέμα καί ἐνῶ δέν θέλω ...ὅταν πάω νά κάνω προσευχή, δέν νιώθω, ἄς ὑποθέσουμε, ἐκείνη τήν γλυκύτητα πού νιώθω ἄλλες φορές. Ὄχι ὅτι μέ πειράζει ἡ συνείδησή μου γιά κάτι, ἀλλά γιατί ἔκρινα σάν ἄνθρωπος.
... Ὄταν κανείς κάνει πνευματική δουλειά στόν ἑαυτό του , ὅταν ἀγωνίζεται τότε φωτίζεται ἀπό τόν Θεό. ...Γι'αὐτό καί βλέπει μακριά. Ἕνας πού ἔχει μυωπία, ἀπό κοντά βλέπει τά πράματα καλά, ἀλλά μακριά δέν βλέπει. Καί ἔνας πού δέν ἔχει μυωπία, ἔ, τό πολύ-πολύ θά δεῖ λίγο μακρύτερα, ἀλλά καί αὐτό δέν λέει τίποτε. Τά σωματικά μάτια εἶναι δύο · τά πνευματικά εἶναι πολλά.
... Ἄν δέν ἐξαγνισθεῖ ὁ ἄνθρωπος, ἄν δέν ἔρθει ὁ θεῖος φωτισμός, ὅσο σωστή καί ἄν εἶναι ἡ ἄλλη γνώση-αὐτό βλέπω-εἶναι ἕνας ὀρθολογισμός καί τίποτε παραπάνω. Καί ἄν λείψει ὀ θεῖος φωτισμός καί αὐτά πού θά ποῦν καί θά γράψουν, δέν θά βοηθήσουν. Βλέπετε τό ψαλτῆρι πού εἶναι γραμμένο μέ θεῖο φωτισμό, τί βαθιά νοήματα ἔχει! Μάζεψε ἄν θέλεις ὄλους τούς Θεολόγους, ὅλους τούς φιλολόγους, καί θά δεῖς ὅτι ἕναν ψαλμό μέ τέτοιο βάθος δέν μποροῦν νά φτιάξουν! Ἐνῶ ὁ Δαβίδ ἦταν ἀγράμματος, ἀλλά βλέπεις καθαρά πῶς τόν ὁδηγοῦσε τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ.
Καί ἡ Ἐκκλησία σήμερα ταλαιπωρεῖται, γιατί λείπει ὁ θεῖος φωτισμός καί καθένας πιάνει τά πράματα ὅπως θέλει. Μπαίνει καί τό ἀνθρώπινο στοιχεῖο καί δημιουργοῦνται πάθη καί ἁλωνίζει μετά ὁ διάβολος. Γι' αὐτό δέν θά πρέπει νά ζητοῦν ἐξουσία οἱ ἄνθρωποι πού ἐξουσιάζονται ἀπό τά πάθη τους.
- Δηλαδή ,γέροντα, πρέπει νά ζητοῦν ἐπίμονα τόν θεῖο φωτισμό οἱ ἄνθρωποι ;
- Ναί , γιατί ἀλλιῶς οἱ λύσεις πού δίνουν εἶναι ἐνέργεια τοῦ μυαλοῦ. Δημιουργεῖται σύγχυση μετά. ...
...Καί πάντα γιά κάθε τί πού σκέφθεσθε νά κάνετε, νά λέτε “ἄν θέλει ὁ Θεός”, μήν πάθετε καί 'σεῖς ὅ,τι ἔπαθε κάποιος μιά φορά. Εἶχε ἀποφασίσει νά πάει στό ἀμπέλι του γιά δουλειά. Αὔριο πρωΐ-πρωΐ, λέει στή γυναίκα του, θά πάω στό ἀμπέλι῾ “Ἄν θέλει ὁ Θεός θά πᾶς”, τοῦ λέει ἐκείνη. “Θέλει δέν θέλει ὀ Θεός, λέει ἐκεῖνος, ἐγώ θά πάω”. Τήν ἄλλη μέρα ξεκίνησε νύχτα. Στόν δρόμο ἐν τῷ μεταξύ πιάνει τέτοιος κατακλυσμός, πού ἀναγκάσθηκε νά γυρίσει πίσω. Δέν εἶχε φέξει ἀκόμη. Χτυπάει τήν πόρτα, “ποιὀς εἶναι;”, ρωτᾶ ἡ γυναίκα του. “Ἄν θέλει ὁ Θεός λέει ἐκεῖνος, ὁ ἄνδρας σου εἶμαι!”
... Ὁ ἄνθρωπος, ἄν θέλει νά μή βασανίζεται, πρέπει νά πιστέψει στό “χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν”, πού εἶπε ὁ Χριστός. Νά ἀπελπισθεῖ δηλαδή ἀπό τόν ἑαυτό του μέ τήν καλή ἔννοια καί νά πιστέψει στήν δύναμη τοῦ Θεοῦ. ...Τότε βρίσκει τόν Θεό. ...Οἱ πιό πνευματικοί ἄνθρωποι ἀπελπίζονται μόνο ἀπό τό “ἐγώ” τους , διότι τό “ἐγώ” φέρνει στόν ἄνθρωπο ὅλη τήν πνευματική δυστυχία.
Ὁ Χριστός ζητοῦσε πρῶτα τήν πίστη στήν δύναμη τοῦ Θεοῦ καί ὕστερα ἔκανε τό θαῦμα. “Ἄν πιστεύεις στήν δύναμη τοῦ Θεοῦ, θά γιατρευθεῖς”, ἔλεγε. Ὄχι ὅπως λένε λανθασμένα μερικοί σήμερα : “ Ὁ ἄνθρωπος ἔχει δυνάμεις καί ἄν πιστεύει στίς δυνάμεις του, μπορεῖ νά κάνει τά πάντα”..: Νά πιστεύεις δέν λέει τό Εὐαγγέλιο; Συμφωνοῦμε ἑπομένως. “Ναί”, ὁ Χριστός ἔλεγε “πιστεύεις;”, ἀλλά ἐννοοῦσε: “Πιστεύεις στόν Θεό; Πιστεύεις ὅτι μπορεῖ ὁ Θεός;” Ζητοῦσε τήν διαβεβαίωση τοῦ ἀνθρώπου ὅτι πιστεύει στόν Θεό , καί τότε βοηθοῦσε.
Ὁ Χριστός ζητοῦσε πρῶτα τήν πίστη στήν δύναμη τοῦ Θεοῦ καί ὕστερα ἔκανε τό θαῦμα. “Ἄν πιστεύεις στήν δύναμη τοῦ Θεοῦ, θά γιατρευθεῖς”, ἔλεγε. Ὄχι ὅπως λένε λανθασμένα μερικοί σήμερα : “ Ὁ ἄνθρωπος ἔχει δυνάμεις καί ἄν πιστεύει στίς δυνάμεις του, μπορεῖ νά κάνει τά πάντα”..: Νά πιστεύεις δέν λέει τό Εὐαγγέλιο; Συμφωνοῦμε ἑπομένως. “Ναί”, ὁ Χριστός ἔλεγε “πιστεύεις;”, ἀλλά ἐννοοῦσε: “Πιστεύεις στόν Θεό; Πιστεύεις ὅτι μπορεῖ ὁ Θεός;” Ζητοῦσε τήν διαβεβαίωση τοῦ ἀνθρώπου ὅτι πιστεύει στόν Θεό , καί τότε βοηθοῦσε.
Πουθενά τό Εὐαγγέλιο δέν λέει νά πιστεύω στόν ἐγωισμό μου, ἀλλά νά πιστεύω στόν Θεό, ὅτι μπορεῖ ὁ Θεός νά μέ βοηθήσει, νά μἐ θεραπεύσει. Αὐτοί ὅμως τά παίρνουν ἀνάποδα καί λένε: “Ὁ ἄνθρωπος ἔχει δυνάμεις καί πρέπει νά πιστεύει στόν ἑαυτό του”. Τό νά πιστεύει κανείς στόν ἑαυτό του ἔχει ἔγωισμό ἤ δαιμονισμό.
- Μπορεῖ ἕνας ἄνθρωπος πού εἶναι ἔξυπνος, ἀλλά ἔχει πάθει, νά ἔχει σωστή κρίση ;
- Κατ' ἀρχάς νά προσέξει νά μήν πιστεύει στό μυαλό του, γιατί, ἄν εἶναι πνευματικός ἄνθρωπος, θά πλανηθεῖ καί, ἄν εἶναι κοσμικός, θά τρελλαθεῖ . Νά μήν πιστεύει στόν λογισμό του. Νά ρωτᾶ, νά συμβουλεύεται, νά ἁγιάσει τήν ἐξυπνάδα του. Καί γενικά ὅλα ὅσα ἔχει ὁ ἄνθρωπος, ὅλα νά τά ἁγιάζει. Ὅταν ἡ ἐξυπνάδα ἁγιασθεῖ, βοηθᾶ νά ἀποκτήσει κανείς τήν διάκριση. Ἕνας ἔξυπνος ἄν δέν ἁγιασθεῖ δέν ἔχει πνευματική διάκριση. Ἕνας πάλι ἀπό τήν φύση του ἁπλός μπορεῖ ἕναν πλανεμένο νά τόν πάρει γιά ἅγιο καί ἕναν θηλυπρεπῆ νά τόν πάρει γιά εὐλαβή.
Γέροντος Παϊσίου, ἀπό τό βιβλίο “ΜΕ ΠΟΝΟ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ”
