Επαναλαμβάνω δε και πάλι ότι, όπως ο καλός λόγος και ο έπαινος είναι αρχή φιλίας, κατ΄αυτόν τον τρόπο η κακολογία και η διαβολή φέρει έχθρα και μίση και γίνεται αιτία μυρίων κακών στις κοινωνίες των ανθρώπων.
Περισσότερο μας κάνει να αμελούμε την δική μας διόρθωση, είναι αυτή η μανία του να πολυενασχολούμεθα με τα ξένα! Διότι είναι αδύνατο ο πολυπερίεργος και κακολόγος άνθρωπος να επιμεληθεί ποτέ τον εαυτόν του. Απορροφημένος εξ ολοκλήρου από το να μαθαίνει και να κρίνει τα των άλλων, θ' αφήσει, κατ' ανάγκην, τα δικά του αφρόντιστα και αμελημένα. Και ερωτώ, όταν διαρκώς φροντίζεις, για να πληροφορήσαι και ομιλείς για τα ξένα σφάλματα και παραπατήματα, πότε θα φροντίζεις για τα δικά σου;
Δυστυχώς, πολλοί δεν προσέχουν καθόλου στο Ευαγγελικό: Μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε (Ματθ. Ζ' 1). Όχι μόνον κρίνουν, αλλά και γίνονται πικροί κριταί, ακόμη, και για πράγματα, προς τα οποία ώφειλαν να είναι παραβλεπτικοί, αφού μάλιστα, αν επρόσεχαν εις τον εαυτό τους, θα εύρισκαν ότι αυτοί περιπίπτουν σε μεγαλύτερα σφάλματα!
Η μανία της κατακρίσης προχωρεί και μέχρι του μοναχού! Λαϊκοί, που ζουν άσωτα ή διαπράττουν μυρίας αρπαγές και πλεονεξίες κάθε ημέρα, κακολογούν τον μοναχό που έχει κάποια βιωτικά μέσα και ενδύεται με κάποιαν ευπρέπεια. Και σκανδαλίζονται οι σεμνότατοι άνθρωποι, άν ένας καλόγηρος ήθελε να βγει κάποια φορά από την πολύ αυστηράν δίαιτα, να τον καταγγέλλουν ως επικούρειο, ενώ οι ίδιοι γαστριμαργούν και πίνουν ή και μεθούν και κραιπαλούν συχνά! Δεν λαμβάνουν υπ' όψιν των ότι, με αυτόν τον τρόπο, επιβαρύνουν τρομερά τα αμαρτήματά των και στερούν τον εαυτόν των από κάθε απολογία!
Ύστερα από αυτήν την διαγωγή σου, πως θα ζητήσεις από τον Θεό να μη σε κρίνει αυστηρά; Εάν θέλεις επιεική κρίση για τον εαυτό σου, γιατί, τότε, συ κρίνεις τόσο πικρά τον πλησίον σου και είσαι τόσο ανηλεής για τον ιερέα και δεν εννοείς να παραβλέψεις ούτε τα ελάχιστα σφάλματα του;
Θα κριθείς, λοιπόν, με τα ίδια σου τα μέτρα και δεν θα μπορείς να παραπονεθείς ότι σου ζητούνται βαριές ευθύνες! Ο Χριστός σου το φωνάζει. Γιατί δεν τον ακούς; ω μέτρω μετρείτε, αντιμετρηθήσεται υμίν (Ματθ. Ζ' 1).
Δυστυχώς, πολλοί δεν προσέχουν καθόλου στο Ευαγγελικό: Μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε (Ματθ. Ζ' 1). Όχι μόνον κρίνουν, αλλά και γίνονται πικροί κριταί, ακόμη, και για πράγματα, προς τα οποία ώφειλαν να είναι παραβλεπτικοί, αφού μάλιστα, αν επρόσεχαν εις τον εαυτό τους, θα εύρισκαν ότι αυτοί περιπίπτουν σε μεγαλύτερα σφάλματα!
Η μανία της κατακρίσης προχωρεί και μέχρι του μοναχού! Λαϊκοί, που ζουν άσωτα ή διαπράττουν μυρίας αρπαγές και πλεονεξίες κάθε ημέρα, κακολογούν τον μοναχό που έχει κάποια βιωτικά μέσα και ενδύεται με κάποιαν ευπρέπεια. Και σκανδαλίζονται οι σεμνότατοι άνθρωποι, άν ένας καλόγηρος ήθελε να βγει κάποια φορά από την πολύ αυστηράν δίαιτα, να τον καταγγέλλουν ως επικούρειο, ενώ οι ίδιοι γαστριμαργούν και πίνουν ή και μεθούν και κραιπαλούν συχνά! Δεν λαμβάνουν υπ' όψιν των ότι, με αυτόν τον τρόπο, επιβαρύνουν τρομερά τα αμαρτήματά των και στερούν τον εαυτόν των από κάθε απολογία!
Ύστερα από αυτήν την διαγωγή σου, πως θα ζητήσεις από τον Θεό να μη σε κρίνει αυστηρά; Εάν θέλεις επιεική κρίση για τον εαυτό σου, γιατί, τότε, συ κρίνεις τόσο πικρά τον πλησίον σου και είσαι τόσο ανηλεής για τον ιερέα και δεν εννοείς να παραβλέψεις ούτε τα ελάχιστα σφάλματα του;
Θα κριθείς, λοιπόν, με τα ίδια σου τα μέτρα και δεν θα μπορείς να παραπονεθείς ότι σου ζητούνται βαριές ευθύνες! Ο Χριστός σου το φωνάζει. Γιατί δεν τον ακούς; ω μέτρω μετρείτε, αντιμετρηθήσεται υμίν (Ματθ. Ζ' 1).
Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος