† Kυριακή τοῦ Θωμᾶ
Τήν περασμένην Κυριακήν τῆς Λαμπρῆς ἀνέστη ὁ Κύριος γε-νόμενος ἀπαρχή τῆς ἀφθαρσίας τῶν κεκοιμημένων. Σήμερον δέ ὁπού εἶναι νέα Κυριακή, προεορτάζομε τήν ἀφθαρσίαν καί ἀνακαίνισιν ὅλου τοῦ ἀνθρωπίνου πλάσματος, διότι ἡ λαμπρά Κυριακή ὡς πρώτη, τήν πρώτην Παρουσίαν τοῦ Χριστοῦ συμβολικῶς ἐσημείωσεν, αὐτή δέ ἡ νέα Κυριακή σαφέστατα εἰκονίζει τήν δευτέραν αὐτοῦ Παρουσίαν.
Τήν πρώτην λοιπόν φοράν πού ἐφάνη ὁ Χριστός πρός τούς
λοιπούς Ἀποστόλους, δέν εὑρέθη παρών ὁ Θωμᾶς καί δέν ἐπί-
στευσεν, ἀλλά ὅταν ἐφάνη δεύτερον, εὑρέθη καί αὐτός ἐκεῖ μέ
τούς ἄλλους Μαθητάς καί βλέπων τούς τύπους τῶν ἤλων στάς ἀχράντους χεῖρας καί πόδας τοῦ Χριστοῦ, τήν πρώην ἀπιστίαν εἰς πίστιν μετέβαλεν.
«Οὔσης ὀψίας τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ τῇ μιᾷ τῶν Σαββάτων, ὅπου
ἦσαν οἱ Μαθηταί συνηγμένοι διά τόν φόβον τῶν Ἰουδαίων, ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς, καί ἔστη στό μέσον, καί λέγει αὐτοῖς· Εἰρήνη ὑμῖν». Ἐπειδή ἡ Μαγδαληνή Μαρία ἀνήγγειλε στούς Μαθητάς τά χαρμόσυνα ἐκεῖνα μηνύματα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου, τά ὁποῖα ἦσαν ἱκανά νά τούς παρηγορήσουν, ἀλλά εἶχαν καί ὀλίγην λύπην καί παράπονον, πώς δέν ἠξιώθησαν καί αὐτοί νά ἰδοῦν τήν γλυκυτάτην ὄψιν τοῦ Χριστοῦ.
«Οὔσης ὀψίας», λέγει, τό βράδυ ὅταν ἐνύκτωσε, διότι τήν ἡ-
μέραν ἦσαν διασκορπισμένοι οἱ Ἀπόστολοι γιά τόν φόβον τῶν
μιαιφόνων Ἑβραίων. Ἐπερίμενεν ὁ Κύριος ἕως νά συναχθοῦν ἅπαντες, καί τότε παραδόξως καί ἔξαφνα, καί ἐνῶ ἦσαν οἱ πόρτες καλά κλειστές, εὑρέθη στό μέσον αὐτῶν, γιά νά δείξη ὅτι εἶναι κατά φύσιν Θεός παντοδύναμος, καί μέ τήν φωνήν του κατεπράϋνε τίς καρδιές των, λέγων σ’ αὐτούς· «εἰρήνη ὑμῖν», δηλαδή νά εἶναι ἡ ἀγάπη εἰς ἐσᾶς καί μή φοβῆσθε, μηδέ ποσῶς δειλιάσητε, ἀλλά ἔχετε εἰς ἐμέ τό θάῤῥος σας· διότι ἐγώ ἐνίκησα τόν κόσμον καταργήσας τόν θάνατον καί χαρισάμενος ζωήν τήν αἰώνιον. Ὁ Κύριος δέν κατέπαυσε μόνον τόν φόβον τῶν Μαθητῶν ἀλλά τούς ἔδειξε καί τά σύμβολα τοῦ Σταυροῦ γιά νά πληροφορηθοῦν τήν ἔνδοξόν του Ἀνάστασιν.
Λέγων ὁ Κύριος τό «εἰρήνη ὑμῖν», εἰσάγει τρόπον τινά τόν
νόμον τῆς ἀγάπης στά τέκνα τῆς Ἐκκλησίας, δηλαδή νά ἀγαποῦμε τόν Θεόν καί ὁ ἕνας τόν ἄλλον, διότι δέν εἶναι ἕτερον ψυχωφελέστερον ἀπό τήν ἀγάπην καί τήν ὁμόνοιαν. «Ὁ Θεός ἀγάπη ἐστί», καί ἡ κατά Θεόν εἰρήνη ὑπερβαίνει πάντα νοῦν καί διάνοιαν.
Λοιπόν, ἔχετε εἰς ἐμέ τό θάῤῥος σας, διότι ἐγώ εἶμαι μαζί
σας καί μήν ἔχετε καμμίαν δυσκολίαν στήν πνευματικήν ὑπηρεσίαν, διότι καθώς ἐγώ ἐτελείωσα ὅλα ἐκεῖνα τά ἀναγκαῖα γιά τήν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων· ἐκαταδέχθην νά σταυρωθῶ γιά τήν ἀγάπην των καί κατέλυσα τήν τυραννίδα τοῦ θανάτου· ἔτσι πρέπει καί ἐσεῖς, ὁπού σᾶς ἀποστέλλω στό σωτήριον κήρυγμα, νά ὑπάγετε πρόθυμα σ’ ὅλον τόν κόσμον νά εὐαγγελίσητε τούς ἀνθρώπους καί νά ἀγωνισθῆτε ἕως θανάτου γιά τήν ὑπόθεσιν αὐτήν.
«Καί τοῦτο εἰπών, ἐνεφύσησεν αὐτοῖς: Λάβετε Πνεῦμα ῞Α-
γιον, ἄν τινων ἀφῆτε τάς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων
κρατῆτε, κεκράτηνται». Ὁ Κύριος ἐλάμπρυνε τούς Μαθητάς του μέ τό ὕψιστον ἀξίωμα τῆς ἀποστολῆς καί τούς ἔκαμεν Οἰκονόμους τῶν θείων μυστηρίων, ἱερουργούς καί κήρυκας, τούς ἁγιάζει καί τούς δίδει ἐξουσίαν καί Πνεῦμα ῞Αγιον, ὄχι μόνον νά ἀνιστοῦν νεκρούς καί ἄλλα τινά θαυμάσια, ἀλλά τό ἀνώτερον πάντων νά συγχωροῦν ἁμαρτήματα.
Ἐνεφύσησεν ὁ Χριστός φανερώνων ὅτι αὐτός εἶναι ὁ Δημιουργός τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως. Ἐπειδή δέ διά τῆς παρακοῆς ὁ Ἀδάμ ἐξέπεσεν ἀπό ἐκείνην τήν ἀρχαίαν τιμήν καί ἦλθεν εἰς θάνατον, ἀνεκαίνισεν πάλιν αὐτός ὁ Χριστός τόν ἄνθρωπον, καταργήσας τόν θάνατον καί ἀναβιβάζων αὐτόν στήν προτέραν τιμήν μέ τό θεῖον αὐτοῦ φύσημα.
«Θωμᾶς δέ εἷς ἐκ τῶν δώδεκα, ὁ λεγόμενος Δίδυμος, οὐκ ἦν
μετ’ αὐτῶν ὅτε ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς». Ὁ Χριστός ἦλθεν καί ἐφάνη
στούς Μαθητάς καί ὁ Θωμᾶς δέν ἦταν παρών. Ἐδίδετο ἡ εἰρήνη καί ὁ μαθητής δέν εὑρίσκετο ἐκεῖ· οἱ ἄλλοι ἐχάρησαν ἰδόντες τόν ποθούμενον καί αὐτός ἐπικραίνετο ὅλοι ἦσαν ἐκεῖ συνηγμένοι καί αὐτός μόνον ἔλιπεν. Ἀλλά ἦταν οἰκονομία καί πρόνοια τοῦ Θεοῦ, διά νά πιστωθῆ βεβαιότερον μέ τήν ἀπιστίαν τοῦ Θωμᾶ ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ, διότι ἐάν εὑρίσκετο καί αὐτός παρών, δέν θά ἐδίσταζε νά ἀπιστήση. Λοιπόν, ἡ ἀπιστία τοῦ Θωμᾶ ἔγινεν αἰτία τῆς ἰδικῆς μας πίστεως.
«Καί μεθ’ ἡμέρας ὀκτώ, πάλιν ἦσαν ἔσω οἱ Μαθηταί αὐτοῦκαί Θωμᾶς μετ’ αὐτῶν ἔρχεται ὁ Ἰησοῦς τῶν θυρῶν κεκλεισμένων καί ἔστη εἰς τό μέσον καί εἶπεν· εἰρήνη ὑμῖν· εἶτα λέγει τῷ Θωμᾷ· φέρε τόν δάκτυλόν σου ὧδε καί ἴδε τάς χεῖρας μου, καί φέρε τήν χεῖρα σου καί βάλε εἰς τήν πλευράν μου καί μή γίνου ἄπιστος ἀλλά πιστός». Πάλιν ἐπέλαμψѱεν ὁ Κύριος στούς Μαθητάς παραδόξως καί τούς ἐχαιρέτισε, δίδων κατά τό σύνηθες τήν εἰρήνην.
῎Επειτα παρατρέχει τούς ἄλλους Μαθητάς ὡς Πατήρ ἀγαθός καί φιλόστοργος καί ἔρχεται εἰς τόν Θωμᾶν ὁπού δέν ἐπίστευσεν, γιά νά τόν πληροφορήση καί ἐκεῖνον, νά πιστεύση τήν ἐκ νεκρῶν αὐτοῦ ἁγίαν Ἀνάστασιν. ῎Οντως μεγάλη ἡ φιλανθρωπία τοῦ Κυρίου, πῶς γιά μίαν ψυχήν καταδέχεται καί δείχνει τάς πληγάς καί τά τραύματα, γιά νά σώση τόν διστάζοντα Μαθητήν, θέλοντας νά
φανερώση ὅτι ἐγνώριζεν ὅλα τά λόγια τῆς ἀπιστίας τοῦ Θωμᾶ,
πού ἐλάλησε πρός τούς ἄλλους, ὡς προγνώστης Θεός.
Αὐτός προλαμβάνει σοφώτατα καί ἐκπληρώνει τήν αἴτησιν
τοῦ δούλου λέγων· «ἔγγισον μου καί καθώς θέλεις ψηλάφησον, νά γνωρίσης ὅτι αὐτός ὁ Χριστός εἰμί, καί μήν εἶσαι πλέον ἄπιστος, ἀλλά πιστός καί εὐχάριστος».
«Καί ἀπεκρίθη ὁ Θωμᾶς καί εἶπεν αὐτῷ ὁ Κύριος μου καί ὁ
Θεός μου». Ἀκούσας ὁ Θωμᾶς τά δεσποτικά λόγια, ἐπλησίασεν μετά φόβου καί τρόμου καί, βάνοντας τάς χεῖρας του εἰς τήν ἄχραντον πλευράν, ἐνεπλήσθη Πνεύματος Ἁγίου καί ἀγαλλιάσεως· ἀποῤῥίψας δέ τήν προτέραν ἀπιστίαν του καί πιστεύσας ἐβόησε μέ τελείαν θεολόγησιν· «ὁ Κύριος μου καί ὁ Θεός μου». Ἀποκαλῶν αὐτόν Κύριον ἐδήλωσεν τήν ἀνθρωπότητα, καί Θεόν, τήν θείαν αὐτοῦ οὐσίαν καί μεγαλειότητα.
Κανείς, λοιπόν ἀδελφοί, ἄς μή ἀπουσιάζη ἀπό τοῦτες τίς ἱερές καί θεοπαρόδοτες συνάξεις εἴτε ἀπό ῥαθυμίαν εἴτε ἀπό τήν συνεχῆ ἀσχολίαν τῶν γηΐνων, ὥστε νά μή ἐγκαταλειφθῆ δικαίως ἀπό τόν Θεόν καί πάθη κάτι ἀνάλογον μέ τόν Θωμᾶν, ὁπού δέν ἦλθεν στήν ὥραν του. Ἑπομένως ἄς συναθροιζώμεθα συχνά στήν Ἐκκλησίαν, διότι κάθε πραγματικά εὐλαβής παρευρίσκεται καί παραμένει σ’ αὐτήν χωρίς ἀπουσίες, γιά νά δεχθοῦμε τήν εἰρήνην μέσα στό λογικόν τῆς ψυχῆς, νά μᾶς αὐξήση τήν πίστιν καί χάριτι Θεοῦ νά τύχουμε τῶν αἰωνίων δωρεῶν· ἐν Χριστῷ τῷ Ἀναστάντι Θεῷ ἡμῶν. Ἀμήν.
π. Πορφύριος (Ι.Μ. Φιλοθέου, Άγιον Όρος)
