Από τη μια θέλουμε να σωθούμε κι από την άλλη κάνουμε τα θελήματά μας!
Ὅσ. Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος
[…] Γενικὰ καὶ σε κάθε περίπτωση, νὰ ἐνεργεῖτε ἀντίθετα πρὸς τὶς ἀπαιτήσεις τῆς φιλαυτίας, ἀντίθετα πρὸς τὸ φρόνημα τῆς σάρκας. Καὶ γιὰ κάθε δυσκολία, γιὰ κάθε ἀμφιβολία, γιὰ κάθε δίλημμα, νὰ συμβουλεύεστε τὸν πνευματικό σας. Ἔτσι ἡ συνείδησή σας θα εἶναι ἀναπαυμένη. Εἰδάλλως εύλογα καὶ δίκαια σᾶς ταλανίζει.
Προκοπή, λέτε, δὲν ἔχετε κάνει στὴν πνευματικὴ ζωή. Καὶ δὲν θὰ κάνετε, ὅσο θὰ ὑπάρχει μέσα σας φιλαυτία. Αὐτὴ ἀναμφισβήτητα μαρτυρεῖ πὼς τὴν πρώτη θέση στὴν καρδιά σας κατέχει τὸ «ἐγὼ» καὶ ὄχι ὁ Κύριος.
Ἡ ἀγάπη προς τὸν ἑαυτό μας εἶναι η ζωντανὴ «ἐντὸς ἡμῶν» ἁμαρτία, από τὴν ὁποία προέρχεται όλη η ἁμαρτωλότητά μας. Καὶ ὅταν εἴμαστε βυθισμένοι στην αμαρτωλότητα, μᾶς πλησιάζει ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ; Ὄχι, ὅπως ἡ μέλισσα δὲν πλησιάζει ἐκεῖ ὅπου ὑπάρχει καπνός. Ἡ παρουσία τῆς φιλαυτίας στὴν ψυχὴ μᾶς δείχνει πὼς ἡ πρώτη ἀπόφασή μας νὰ μετανοήσουμε καὶ νὰ ὑπηρετήσουμε τὸν Κύριο ἦταν ἐλλιπής, χλιαρή, ἐπιπόλαιη. Ἡ απόφαση αυτή εἶναι ἡ ἀνταπόκριση στὴν κλήση τοῦ Ἰησοῦ: «Εἴ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν… καὶ ἀκολουθείτω μοι»(Ματθ. ις´ 24).
Βλέπετε πὼς ἡ πεμπτουσία τῆς κλήσεως εἶναι τὸ «ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν». Καὶ τοῦτο σημαίνει ὁλοκληρωτικὴ ἐξαφάνιση τοῦ ἐγωισμού καὶ τῆς φιλαυτίας, ἀσυγκατάβατο ἀγώνα ἐνάντια στὴν φιληδονία καὶ στὴν αὐτοϊκανοποίηση.
Προκοπή, λέτε, δὲν ἔχετε κάνει στὴν πνευματικὴ ζωή. Καὶ δὲν θὰ κάνετε, ὅσο θὰ ὑπάρχει μέσα σας φιλαυτία. Αὐτὴ ἀναμφισβήτητα μαρτυρεῖ πὼς τὴν πρώτη θέση στὴν καρδιά σας κατέχει τὸ «ἐγὼ» καὶ ὄχι ὁ Κύριος.
Ἡ ἀγάπη προς τὸν ἑαυτό μας εἶναι η ζωντανὴ «ἐντὸς ἡμῶν» ἁμαρτία, από τὴν ὁποία προέρχεται όλη η ἁμαρτωλότητά μας. Καὶ ὅταν εἴμαστε βυθισμένοι στην αμαρτωλότητα, μᾶς πλησιάζει ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ; Ὄχι, ὅπως ἡ μέλισσα δὲν πλησιάζει ἐκεῖ ὅπου ὑπάρχει καπνός. Ἡ παρουσία τῆς φιλαυτίας στὴν ψυχὴ μᾶς δείχνει πὼς ἡ πρώτη ἀπόφασή μας νὰ μετανοήσουμε καὶ νὰ ὑπηρετήσουμε τὸν Κύριο ἦταν ἐλλιπής, χλιαρή, ἐπιπόλαιη. Ἡ απόφαση αυτή εἶναι ἡ ἀνταπόκριση στὴν κλήση τοῦ Ἰησοῦ: «Εἴ τίς θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν… καὶ ἀκολουθείτω μοι»(Ματθ. ις´ 24).
Βλέπετε πὼς ἡ πεμπτουσία τῆς κλήσεως εἶναι τὸ «ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν». Καὶ τοῦτο σημαίνει ὁλοκληρωτικὴ ἐξαφάνιση τοῦ ἐγωισμού καὶ τῆς φιλαυτίας, ἀσυγκατάβατο ἀγώνα ἐνάντια στὴν φιληδονία καὶ στὴν αὐτοϊκανοποίηση.
Δὲν μποροῦμε ὅμως νὰ ὑποτασσόμαστε καὶ στὸν Θεὸ καὶ στὸν ἑαυτό μας. «Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν» (Ματθ. ς´ 24). Ὁ Κύριος, λοιπόν, τῆς δικῆς σας καρδιᾶς ποιός εἶναι; Ὁ Χριστὸς ἢ ὁ ἑαυτός σας;
Ἀφοῦ ἀπαντήσετε μὲ εἰλικρίνεια σ’ αὐτό τὸ ἐρώτημα, καθίστε καὶ σκεφτείτε στὰ σοβαρὰ τί θὰ κάνετε. Μου γράφετε νὰ προσευχηθῶ για τὴν ἀπαλλαγή σας ἀπὸ τὴν φιλαυτία. Ἀλλὰ γιατί νὰ προσευχηθῶ; Ὁ Θεὸς δὲν θὰ μὲ ἀκούσει. Ἀκούει μόνο τὶς προσευχὲς ποὺ γίνονται για όσους καὶ ἀπ᾽ ὅσους ἀγωνίζονται ἐναντίον τῆς φιλαυτίας.
Ἀφοῦ ἀπαντήσετε μὲ εἰλικρίνεια σ’ αὐτό τὸ ἐρώτημα, καθίστε καὶ σκεφτείτε στὰ σοβαρὰ τί θὰ κάνετε. Μου γράφετε νὰ προσευχηθῶ για τὴν ἀπαλλαγή σας ἀπὸ τὴν φιλαυτία. Ἀλλὰ γιατί νὰ προσευχηθῶ; Ὁ Θεὸς δὲν θὰ μὲ ἀκούσει. Ἀκούει μόνο τὶς προσευχὲς ποὺ γίνονται για όσους καὶ ἀπ᾽ ὅσους ἀγωνίζονται ἐναντίον τῆς φιλαυτίας.
Ἡ “αφιλαυτία” δὲν χαρίζεται από τον Κύριο. Προαπαιτεῖται για την αποστολὴ τῆς Χάριτος καὶ όλων τῶν ἄλλων θείων εὐεργεσιῶν.
