«Ὅπως δηλαδή τό πρόσωπο εἶναι πού χαρακτηρίζει τόν καθένα, ἔτσι καί ἡ πνευματική γνώση εἶναι τό φανερό χαρακτηριστικό τοῦ θείου, κι ὅποιος τή ζητεῖ, λέγεται ὅτι ζητεῖ τό πρόσωπο τοῦ Κυρίου»

29. Ὅποιος δέν πιστεύει ὅτι ἡ Γραφή εἶναι πνευματική, δέν αἰσθάνεται ὅτι εἶναι φτωχός στή γνώση, ἄν καί πεθαίνει ἀπό πείνα. Γιατί εἶναι πράγματι πείνα ἡ ἔλλειψη τῶν γνωστῶν ἀπό τήν πείρα ἀγαθῶν καί ἡ πλήρης ἀνέχεια καί στέρηση τῶν πνευματικῶν τροφῶν πού συγκρατοῦν τήν ψυχή. Καί πῶς θά νομίσει κανείς πείνα ἤ ζημία τήν ὁλική ἀφαίρεση ἐκείνων πού δέν ἔχει γνωρίσει διόλου;

30. Πεινᾶ πράγματι ὁ λαός ἐκείνων πού πιστεύουν καί ἔχουν γνωρίσει τήν ἀλήθεια, ὅπως καί ἡ ψυχή καθενός πού ἄφησε τήν πνευματική θεωρία μέ τή χάρη καί ὑποδουλώθηκε στήν τυπική δουλεία τοῦ γράμματος καί δέν τρέφει τό νοῦ μέ τά πετάγματα τῶν μεγάλων νοημάτων, ἀλλά γεμίζει τήν αἴσθηση μέ ἐμπαθή φαντασία, μέ τίς σωματικές διατυπώσεις τῶν συμβόλων τῆς Γραφῆς.


31. Ἐκεῖνος πού δέν παραδέχεται τήν πνευματική θεωρία τῆς ἁγίας Γραφῆς, μαζί μ᾿ αὐτήν ἀπώθησε καί τόν φυσικό καί τόν γραπτό νόμο τῶν Ἰουδαίων καί ἀγνόησε τό νόμο τῆς χάρης, πού γι᾿ αὐτόν δίνεται ἡ θεωρία σ᾿ ὅσους πορεύονται σύμφωνα μ᾿ αὐτόν. Ἐκεῖνος λοιπόν πού ἐννοεῖ τόν γραπτό νόμο σωματικῶς, δέν τρέφει μέ ἀρετές τήν ψυχή. Καί ἐκεῖνος πού δέ συλλαμβάνει τούς λόγους τῶν ὄντων, δέν φιλοτιμεῖται νά προσφέρει στό νοῦ του τήν ποικίλη σοφία τοῦ Θεοῦ. Καί ἐκεῖνος πού δέ γνωρίζει τό μέγα μυστήριο τῆς νέας χάρης, δέν χαίρεται μέ τήν ἐλπίδα τῆς μελλοντικῆς θεώσεως. 

Ἡ ἔλλειψη λοιπόν τῆς θεωρίας τοῦ γραπτοῦ νόμου ἔχει ὡς συνέπεια τή στέρηση τῆς ποικίλης σοφίας τοῦ Θεοῦ πού νοεῖται στό φυσικό νόμο, καί ὡς ἐπακόλουθο τήν πλήρη ἄγνοια τῆς θεώσεως πού θά δοθεῖ μέ τή χάρη σύμφωνα μέ τό νέο μυστήριο.

32. Κάθε νοῦς πού ἔλαβε ἀπό τό Χριστό διορατικότητα καί δύναμη ὁράσεως, ἐπιθυμεῖ πάντοτε καί ζητεῖ τό πρόσωπο τοῦ Κυρίου. Πρόσωπο τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ ἀληθινή μέσω τῆς ἀρετῆς θεωρία καί γνώση τῶν θείων, πού ἀναζητώντας την μαθαίνει τήν αἰτία τῆς φτώχειας καί τῆς στερήσεώς του. 

Ὅπως δηλαδή τό πρόσωπο εἶναι πού χαρακτηρίζει τόν καθένα, ἔτσι καί ἡ πνευματική γνώση εἶναι τό φανερό χαρακτηριστικό τοῦ θείου, κι ὅποιος τή ζητεῖ, λέγεται ὅτι ζητεῖ τό πρόσωπο τοῦ Κυρίου. Ἐκεῖνος ὅμως πού γίνεται σαρκικός μέ τίς αἱματηρές θυσίες σύμφωνα μέ τό γράμμα τοῦ Νόμου, ἀποκτᾶ τήν ἄγνοια πού ἐπιθυμεῖ, καθώς δέχεται τίς ἐντολές μόνο ἀπό τήν πλευρά τῆς ἡδονῆς τῆς σάρκας καί περιορίζεται σωματικά μόνο στό περιεχόμενο τοῦ γράμματος πού ἀντιστοιχεῖ στήν αἴσθηση.

Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής

"ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ" τῶν ἱερῶν Νηπτικῶν 

Τόμος β΄ (σελ. 236) 

Ἐκδόσεις: “Τό Περιβόλι τῆς Παναγίας 

πηγή