Τι είναι η Παράδοση και τι σχέση έχει με την Αγία Γραφή;
«Παράδοση είναι ό,τι καταγράφηκε στην Ορθόδοξη Εκκλησία εμπνευσμένο από το Άγιο Πνεύμα…»
Παράδοση είναι το σύνολο των κειμένων, στα οποία έχουμε τη συγγραφή άγραφων διδασκαλιών του Χριστού και των αποστόλων από τους αποστολικούς Πατέρες, την καταγραφή της προφορικής λατρείας της πρώτης Εκκλησίας και της εξελίξεώς της (τρόπος τελέσεως των Μυστηρίων: Βαπτίσματος, Χειροτονίας, θείας Λειτουργίας…) από εκκλησιαστικούς συγγραφείς, τη λύση των δογματικών και διοικητικών προβλημάτων της Εκκλησίας με την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος στις αποφάσεις των Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων και σε πατερικά κείμενα (δόγματα, όροι και κανόνες) και την ερμηνεία της Αγίας Γραφής από τους Πατέρες της Εκκλησίας (υπομνήματα).
Η Παράδοση ερμηνεύει την Αγία Γραφή και συμπληρώνει όσα οι απόστολοι δεν έγραψαν από τη διδασκαλία του Χριστού και τη δική τους. Υπήρχαν πολλά που δεν έγραψαν οι ευαγγελιστές (Ιωάν.21,25).
Όπως οι απόστολοι νομοθέτησαν για θέματα, που δε μίλησε ο Κύριος (Α΄ Κορ. 7,12 και 25), έτσι και οι άγιοι Πατέρες στις Συνόδους ή στα κείμενά τους νομοθέτησαν για νέα ζητήματα, έτσι ώστε να περιφρουρήσουν την ορθόδοξη πίστη και ζωή.
Οι απόστολοι π.χ. δεν όρισαν πώς να γίνεται η εκλογή των επισκόπων από τις τοπικές Εκκλησίες. Ήρθαν όμως οι Οικουμενικές Σύνοδοι της οργανωμένης Εκκλησίας και όρισαν κανόνες, δηλ. νόμους.
Οι απόστολοι δεν ανέλυσαν τη διδασκαλία περί της Αγίας Τριάδος. Ήρθαν αργότερα οι Οικουμενικές Σύνοδοι (Α΄ και Β΄) και αναιρώντας τους αιρετικούς έγραψαν το «Πιστεύω».
Ό,τι νέο έγραψαν οι Πατέρες, για να ανήκει στην Ιερά Παράδοση, έπρεπε να συμφωνεί με την Αγία Γραφή και να εκφράζει το εκκλησιαστικό ορθόδοξο βίωμα, τον τρόπο, που βίωναν οι άγιοι τα λόγια της Αγίας Γραφής. Η Παράδοση στην ουσία είναι τα πλαίσια και ο τρόπος του εξαγιασμού των ανθρώπων κάθε εποχής.
Ο Χριστός είχε πει στους μαθητές Του ότι θα είναι μαζί τους έως τη συντέλεια του κόσμου (Ματθ. 28,20) και ότι το Άγιο Πνεύμα θα τους οδηγήσει σ’ όλη την αλήθεια (Ιωάν. 16,13). Αυτός ο θείος φωτισμός των αποστόλων συνεχίσθηκε στους διαδόχους τους.
Παράδοση, λοιπόν, είναι ό,τι καταγράφηκε στην Ορθόδοξη Εκκλησία εμπνευσμένο από το Άγιο Πνεύμα.
Από το βιβλίο «Νεανικές Αναζητήσεις - Α’ Τόμος: Ζητήματα πίστεως» (σελ. 80-82),
Αρχ. Μαξίμου Παναγιώτου, Ιερά Μονή Παναγίας Παραμυθίας Ρόδου
