Κυριακάτικο Κήρυγμα (ΙΖ' Ματθαίου, της Χαναναίας)

(Ματθ. 15, 21-28)

Η πίστη και η ταπείνωση

Σε μια από τις πεζοπορίες του από τόπο σε τόπο, βρέθηκε ο Χριστός στα όρια της γης του Ισραήλ. Από την απέναντι πλευρά έτρεξε μία γυναίκα Χαναναία, φωνάζοντας «ελέησέ με, υιέ του Δαβίδ, η κόρη μου έχει καταληφθεί από δαιμόνιο». 

Ο Ιησούς δεν απαντά, και οι μαθητές, ενοχλημένοι, Του ζητούν να διώξει την αλλοεθνή και ειδωλολάτρισσα γυναίκα, ώστε να πάψει να τους ακολουθεί και να φωνάζει. Τότε ο Χριστός, απαντά ότι έχει σταλεί μόνο για τα απολωλότα πρόβατα του Ισραήλ. Εκείνη, αφού Τον πλησίασε έπεσε στα πόδια Του και Τον παρακάλεσε εκ νέου να την βοηθήσει. Και πάλι με σκληρό τρόπο ο Ιησούς της απαντά ότι δεν είναι καλό να πάρει το ψωμί από τα παιδιά και να το δώσει στα σκυλάκια. «Σωστά λες, Κύριε», του απαντά η γυναίκα, «αλλά και τα σκυλάκια τρώνε από τα ψίχουλα που πέφτουν από το τραπέζι του Κυρίου τους». Τότε ο Χριστός, θαυμάζοντας το μέγεθος της πίστεως της γυναίκας, θεράπευσε την κόρη της.

Μας ξενίζει ίσως η σκληρή και απορριπτική στάση του Χριστού απέναντι στην Χαναναία, αλλά και η ασυνέπεια ανάμεσα στην πρώτη κουβέντα του Ιησού και στην ικανοποίηση, τελικά του αιτήματος της γυναίκας. 

Η αλήθεια όμως είναι ότι μέσα από το γεγονός αυτό ήθελε να διδάξει τους Μαθητές Του και κατ' επέκταση όλους εμάς για τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας, για τον τρόπο με τον οποίο απευθύνουμε τα αιτήματά μας προς τον Θεό και για τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τον πλησίον.

Η πρώτη απάντηση του Χριστού, ότι έχει σταλεί μόνο για τους Ισραηλίτες, στην ουσία αποκαλύπτει την σκέψη των μαθητών Του, οι οποίοι ευχαριστήθηκαν στο άκουσμά της, απογοητεύτηκαν όμως που ο Διδάσκαλος δεν έπραξε σύμφωνα με τις υποδείξεις τους. Εμμέσως μας διδάσκει όλους, να μη θεωρούμε τους εαυτούς μας προνομιούχους, επειδή ανήκουμε στον λαό του Θεού, αλλά ευεργετημένους και με μεγαλύτερες υποχρεώσεις, εξαιτίας αυτής της μεγάλης ευεργεσίας. Ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης, δηλαδή δεν κάνει διακρίσεις στα παιδιά Του. Μεριμνά και ενδιαφέρεται το ίδιο για δικαίους και αδίκους, για φτωχούς και πλούσιους, για πιστούς, ή αλλόθρησκους. Ο Θεός είναι δίκαιος και θέλει να σωθούν όλοι οι άνθρωποι και να γνωρίσουν την Αλήθεια.

Γιατί τότε ο Ιησούς αποκαλεί «σκυλάκι» την Χαναναία;
Πρώτον, για να τονίσει την υπεροχή της αληθινής γνώσης του Θεού έναντι της ειδωλολατρίας, όπως άλλωστε, με διαφορετικό βέβαια τρόπο, θα κάνει και κατά τη συνομιλία Του με την Σαμαρείτιδα. Αποσκοπεί ωστόσο να μας διδάξει κάτι πιο σημαντικό: να θεωρούμε τον εαυτό μας με ταπείνωση και όχι με τάσεις αυτοδικαίωσης και να βγάλουμε από μέσα μας την πλανεμένη εντύπωση ότι ο Θεός είναι υποχρεωμένος να ανταποκρίνεται στα αιτήματά μας. Το έλεος του Θεού αποτελεί δωρεά προς τα πιστά τέκνα Του, και δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί ως βραβείο για την τυχόν ευσέβειά μας. Το παράδειγμα το δίνει σήμερα η Χαναναία, που αποδέχεται την ταπεινή της θέση, συνεχίζει όμως με πίστη να παρακαλεί, έστω για ένα μικρό ψίχουλο της αγάπης του Κυρίου.

Η ταπείνωση και η πίστη της γυναίκας «κάμπτει» τον Ιησού και τελικά γίνεται ο καταλύτης για την πραγμάτωση του θαύματος. Χωρίς ταπείνωση και πίστη, κανένα αίτημά μας προς τον Θεό δεν πραγματοποιείται. Η υπερηφάνεια του Φαρισαίου καταδίκασε τον κατά τα άλλα ευσεβή, ενώ η ταπείνωση του Τελώνη δικαίωσε τον αμαρτωλό ενώπιον του Θεού. 

Άλλωστε, ο Χριστός δεν ήλθε στον κόσμο για να συγκροτήσει ένα σύλλογο «καθαρών», αλλά για να καλέσει σε μετάνοια τους αμαρτωλούς. Γι αυτό άνοιξε τον Παράδεισο πρώτα από όλους στον ληστή, γι αυτό δέχτηκε τα δάκρυα της αμαρτωλής γυναίκας, την μετάνοια του Πέτρου και την μεταστροφή του Παύλου. Η καταδίκη μας δηλαδή, κατά την ημέρα της Κρίσεως, δεν θα οφείλεται στην αμαρτωλότητά μας αλλά στην έλλειψη ειλικρινής μετάνοιας.

Αν διαθέτουμε στην καρδιά μας αυτά τα τρία στοιχεία, δηλαδή την αυτογνωσία, την ταπείνωση και την πίστη, δεν μπορεί παρά να αντιμετωπίσουμε με συμπάθεια τον πλησίον, ακόμα και τον αλλογενή και αλλόθρησκο. 

Στην υπόδειξη των μαθητών να διώξει την ενοχλητική γυναίκα, ο Χριστός απαντά με το θαύμα, διδάσκοντας όλους μας, πέρα από όσα προαναφέραμε, να αντιμετωπίζουμε με την ίδια αγάπη τον κάθε συνάνθρωπό μας. Στην παραβολή του Καλού Σαμαρείτη, ο αλλοεθνής φροντίζει τον Ιουδαίο.

Σήμερα ο Χριστός με την διττή θεανθρώπινη ιδιότητά του παρέχει το έλεος στην Χαναναία: ως άνθρωπος εισακούει το αίτημά της και ως Θεός επιτελεί το θαύμα. Συνεπώς, και η δική μας στάση έναντι των «ξένων» ως προς την πίστη ή την εθνικότητά μας ανθρώπων, οφείλει να είναι η ίδια με εκείνη που έχουμε για τους οικείους μας, οφείλει να είναι η ίδια προς όλους. 

Ακόμα και αν κάποιοι βρίσκονται σε υποδεέστερη μοίρα ή θέση από τη δική μας, δικαιούνται το ψίχουλο της αγάπης που θα γίνει γι αυτούς η σανίδα της σωτηρίας και η πραγμάτωση της ελπίδας. Χωρίς βέβαια να λησμονούμε ότι σκοπός της Εκκλησίας είναι η σωτηρία του ανθρώπου από τα δεσμά της αμαρτίας και του θανάτου.

xerouveim.blogspot