Συγκλονιστική διήγησις περί κατακρίσεως
Ο μακαρίτης πνευματικός από τη σκήτη των Καυσοκαλυβίων, παπα-Νικόδημος, μου διηγήθηκε την ακόλουθη ιστορία, παρμένη από πατερικά Αγιορείτικα χειρόγραφα.
Ένας πιστός χριστιανός, πήγαινε επί δεκαπέντε χρόνια στον πνευματικό του και εξομολογούνταν τις ανθρώπινες αδυναμίες του. Μια μέρα όμως, όπως συνήθιζε, πήγε στον πνευματικό του να εξομολογηθεί, και ανοίγοντας την πόρτα του σπιτιού του, βρήκε τον πνευματικό να πορνεύει με μία γυναίκα.
Αμέσως βγήκε έξω και φεύγοντας είπε στον εαυτό του: «αχ, τι έπαθα! Αλοίμονο σε μένα, εγώ έχω τόσα χρόνια που εξομολογούμαι σ αυτόν, και τώρα τι θα κάνω; Θα κολασθώ; διότι όσα αμαρτήματα και αν μου συγχώρησε, εφόσον είναι τόσον αμαρτωλός άνθρωπος, είναι, τι είναι; είναι όλα ασυγχώρητα», έλεγε και χτυπιόταν ο άνθρωπος για το κακό που τον βρήκε, και δεν ήξερε τι πρέπει να κάνει.
Στο δρόμο που έφευγε, δίψασε. Προχώρησε λίγο και μπροστά του βρέθηκε ένα μικρό ρεματάκι, στο οποίο έτρεχε γάργαρο και πεντακάθαρο νερό. Έσκυψε και ήπιε. Ήπιε τόσο, που χόρτασε και δεν του κανε καρδιά να φύγει, αλλά ήθελε να πιεί και άλλο από κείνο το νεράκι.
Σε μία στιγμή σκέφτηκε με το λογισμό του και είπε: «αν εδώ χαμηλά στο ρέμα είναι τόσο καλό, τότε όσο πιο κοντά στην πηγή του, από κεί που βγαίνει, τόσο καλύτερο θα είναι». Και με τη σκέψη αυτή, ξεκίνησε να βρει την πηγή του νερού. Όταν έφτασε όμως εκεί, τι να δει;! βλέπει, τι βλέπει;! βλέπει το νερό να βγαίνει από ένα ψόφιο και βρώμικο κουφάρι σκύλου! Μέσα από το στόμα του σκυλιού να βγαίνει το νερό! Τότε, βαθιά αναστέναξε και είπε: «Αλλοίμονο σε μένα τον άθλιο, μαγαρίστηκα ο ταλαίπωρος και ήπια από το μολυσμένο αυτό νερό. Φαίνεται ότι είμαι πολύ αμαρτωλός και ακάθαρτος, για να μου συμβούν αυτά τα πράγματα».
Στην μεγάλη αυτή στενοχώρια που βρισκόταν, του παρουσιάστηκε άγγελος Κυρίου και του είπε: «Γιατί άνθρωπέ μου στενοχωριέσαι και λυπήσαι για τα πράγματα που σου συμβαίνουν; Όταν ήπιες το νερό από το ρεματάκι, δεν ευχαριστήθηκες που βρήκες πολύ καθαρό, και δεν χόρταινες να το πίνεις και τώρα, που είδες τούτο, ότι βγαίνει δηλαδή από το ακάθαρτο στόμα του σκυλιού, λες ότι μολύνθηκες; Αν αγαπητέ μου, ο σκύλος είναι ψόφιος και ακάθαρτος, μη λυπήσαι γι’ αυτό εσύ, διότι το νερό που ήπιες εσύ κι ο κόσμος όλος που πίνει, μπορεί να βγαίνει από το ακάθαρτο στόμα του σκύλου, αλλά το νερό που βγαίνει, δεν είναι δικό του, είναι δώρο του Θεού, είναι του Θεού το νερό.
Έτσι και ο πνευματικός σου που σε εξομολογούσε, η συγχώρηση που σου έδινε, δεν ήταν δική του, αλλά η συγχώρηση είναι δωρεά του Θεού. Εκείνος την δίνει, το Πανάγιο Πνεύμα την χορηγεί σ’ αυτόν που καθαρά και ειλικρινά εξομολογείται τις αμαρτίες του και τις αδυναμίες του.
Με τη διαφορά ότι, οι δωρεές και τα χαρίσματα του Θεού στους ανθρώπους, δίδονται μέσω της ιεροσύνης, από τους κανονικά χειροτονημένους και έχοντας την άδεια της εξομολογήσεως και της αφέσεως των αμαρτιών, όπως είπε ο Ίδιος ο Δεσπότης Χριστός στους αγίους Αποστόλους και μαθητάς Του: «Λάβετε Πνεύμα Άγιον. Αν τινων αφίετε τας αμαρτίας αυτών, αφίενται αυτοίς. Αν τινων κρατήτε, κεκράτηνται».
Έτσι λοιπόν οι Άγιοι Απόστολοι έδωκαν την εξουσίαν αυτήν στους επισκόπους και διαδόχους αυτών, και εκείνοι στους κανονικά χειροτονηθέντας ιερείς και πνευματικούς. Εκ του λόγου τούτου και διότι τελούν τα άγια Μυστήρια του Θεού, οι ιερείς είναι ανώτεροι κατά το αξίωμα και από αυτόν τον βασιλέα και ανώτατον άρχοντα του λαού. Ανώτεροι είναι οι ιερείς από όλους, διότι οτιδήποτε κι αν είναι οι άνθρωποι αυτοί στον κόσμο, τα κοσμικά αξιώματα, από τον ιερέα και τον πνευματικό θα λάβει τη συγχώρηση των αμαρτιών του, διότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος! Αυτή είναι η Ιερά Παράδοσις της Αγίας Εκκλησίας μας».
Και τώρα, λέγει ο άγγελος: «Πήγαινε να βάλεις μετάνοια και να ζητήσεις συγχώρηση από τον πνευματικό σου, που τον είδες να αμαρτάνει και παρακάλεσέ τον να σε συγχωρήσει για την κατάκριση που σε βάρος του έκαμες. Όσο δε για την αμαρτία που εκείνος έκανε, ο Θεός θα τον εξετάσει, και Αυτός μόνο θα τον κρίνει, διότι εσύ είδες αυτόν να κάνει την αμαρτία, δεν μπορείς όμως να γνωρίζεις αν αυτός μετανόησε, ή τον τρόπο της μετανοίας του. Έτσι εσύ μεν έχεις την αμαρτία της κατακρίσεως, εκείνος δε, αν μετανοήσει, θα τρυγήσει τους καρπούς της μετανοίας και της διορθώσεώς του. Δεν μπορούμε λοιπόν να κρίνουμε κανέναν άνθρωπο».
Όταν ο άγγελος λοιπόν τα είπε αυτά στον πιστό εκείνο χριστιανό, έγινε άφαντος. Ο δε χριστιανός, σύμφωνα με την εντολή του αγγέλου, γύρισε πίσω, πήγε στον πνευματικό του, στον οποίο διηγήθηκε όλα όσα είδε και άκουσε από τον άγγελο Κυρίου και έβαλε μετάνοια και όταν είπε τα διατρέξαντα στον πνευματικό, όπως του είπε ο άγγελος, ο πνευματικός με δάκρυα στα ματιά μετανόησε, έκλαψε πικρά και ζήτησε συγχώρηση από τον Πολυέλεο, Πολυεύσπλαχνο και Πανάγαθο Θεό, διόρθωσε τα κακώς διαπραττόμενα, προς δόξαν Θεού και ψυχής σωτηρία αυτού.
Όταν μου διηγήθηκε αυτά ο πνευματικός μου, παπα-Νικόδημος, συνέχισε τον λόγο του και με αγάπη μου είπε: «γι’ αυτό αδελφέ μου, Χαράλαμπε, (αυτό έλαβε χώρα το 1934, που δεν ήμουνα ακόμη μοναχός, και με έλεγε με το κατά κόσμον όνομά μου), δεν έχουμε δικαίωμα εμείς οι άνθρωποι να εξετάζουμε τη ζωή των άλλων ανθρώπων.
Όπως λέει και ο Απόστολος Παύλος: «Συ τις ει ο κρίνων, αλλότριον ικέτην;» (προς Ρωμαίους αναφέρεται αυτό). Πολύ δε περισσότερο δεν μπορούμε να κρίνουμε τους κληρικούς, τους ιερωμένους, τους πνευματικούς, και γενικά τους ρασοφόρους, τους οποίους σκληρότατα δοκιμάζει ο Θεός και με μεγάλη πονηρία και μαεστρία πολεμεί ο διάβολος, όπως λέει ο ίδιος ο Θεός, μη κρίνετε ίνα μη κριθήτε, και εν ω κρίματι κρίνετε, κριθήσεσθε, και εν ω μέτρω μετρείτε μετρηθήσετε υμίν!
Εμείς οφείλομε να συγχωρούμε τα σφάλματα των άλλων και να μετανοούμε, να κρίνουμε και να τιμωρούμε τον εαυτό μας και μόνον. Αν θέλουμε να σωθούμε, να συγχωρούμε τους άλλους και σύμφωνα με την εντολή του ιερού Ευαγγελίου, που λέει: εάν αφήνετε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, αφήσει και υμίν ο Θεός τα παραπτώματα υμών, κατά το άφετε και αφεθήσεται υμίν.
Ναι, αδελφοί μου, η κατάκρισις είναι μεγάλη αμαρτία και δεν πρέπει ποτέ να ασχολούμεθα με τα ελαττώματα και με τις παραβάσεις των άλλων ανθρώπων! Δεν έχουμε καμιά δουλειά εμείς. Ο καθένας ο,τι κάνει το κάνει για τον εαυτό του. Εμείς οφείλομε μόνο ό,τι βλέπουμε, ό,τι ακούμε να συγχωρούμε, και να αγαπούμε και να προσπαθούμε να τους βοηθούμε όσο είναι δυνατόν, από τη δική μας την πλευρά.
Γέρων Πανάρετος Φιλοθεΐτης
«Όπου επισκιάζει η χάρις σου Αρχάγγελε, από εκεί διώκεται η δύναμη του διαβόλου. Διότι δεν μπορεί να μείνει κοντά στο Φως σου ο εωσφόρος που έπεσε στο σκοτάδι και παραμένει σ’ αυτό. Γι” αυτό Μιχαήλ Αρχάγγελε, σε παρακαλούμε να σβήνεις τα βέλη του που είναι γεμάτα πυρ και κινούνται εναντίον μας»
“Μίλα όταν έχεις κάτι καλύτερο από την σιωπή.”
