Ούτε ο Θεός ούτε η χάρη του Πνεύματος έρχεται πριν από τη δική μας προαίρεση

Αν λοιπόν και η πίστη είναι τέτοιο πράγμα, και εμείς δεν προσφέραμε τίποτε, αλλά τα πάντα ανήκουν στη χάρη του Πνεύματος και αυτή την έσπειρε μέσα στις ψυχές μας και δε θα λάβουμε κανένα μισθό γι' αυτά, πως λοιπόν έλεγε, "όποιος πιστεύει με την καρδιά του οδηγείται στη δικαίωση, και όποιος ομολογεί με το στόμα οδηγείται στη σωτηρία"; 

Γιατί η πίστη είναι κατόρθωμα και της αρετής του πιστού. Πως όμως αλλού υπαινίσσεται πάλι το ίδιο λέγοντας "όποιος όμως δεν έχει έργα αλλά πιστεύει στο Θεό που σώζει τον ασεβή, λογαριάζεται η πίστη του για δικαίωση", αν τα πάντα ανήκουν στη χάρη του Πνεύματος; 

Και πως ακόμη τον πατριάρχη Αβραάμ τον στόλισε γι' αυτή με άπειρα εγκωμιαστικά στεφάνια, γιατί παραβλέποντας όλα τα παρόντα πίστεψε, παρ' όλο που δεν είχε λόγο να ελπίζει;

Για ποιό λόγο την ονομάζει πνεύμα πίστης; Γιατί θέλει να δείξει ότι εξαρτάται από μας το να πιστέψουμε στην αρχή και το να υπακούσουμε όταν κληθούμε, και ότι μετά τη θεμελίωση της πίστης χρειαζόμαστε τη βοήθεια του Πνεύματος, ώστε να μένει αυτή διαρκώς σταθερή και αμετάβλητη. 

Γιατί ούτε ο Θεός ούτε η χάρη του Πνεύματος έρχεται πριν από τη δική μας προαίρεση, αλλά προσκαλεί και περιμένει ώστε από μόνοι μας και με τη θέλησή μας να προσέλθουμε· έπειτα, όταν προσέλθουμε, τότε μας παρέχει όλη τη δική του συμμαχία.

Επειδή λοιπόν και ο διάβολος μετά την προσέλευσή μας στην πίστη εμφανίζεται αμέσως θέλοντας να ξεριζώσει την καλή αυτή ρίζα και επειγόμενος να σπείρει τα ζιζάνια και να καταστρέψει τα γνήσια και καθαρά σπέρματα, τότε χρειαζόμαστε τη βοήθεια του Πνεύματος, για να προστατεύει από παντού το νέο φυτό της πίστης με κάθε μέριμνα και φροντίδα σαν ένας φιλόπονος γεωργός εγκατεστημένος στην ψυχή μας. 

Γι' αυτό γράφοντας στους Θεσσαλονικείς έλεγε "μη σβήνετε το Πνεύμα", δηλώνοντας πως όταν έρθει η χάρη του Πνεύματος, θα είμαστε ακαταμάχητοι πια για τον κακό δαίμονα και όλες του τις πονηρίες. 

Γιατί αν "κανείς δεν μπορεί να πει ότι ο Ιησούς είναι ο Κύριος παρά μόνο με τη βοήθεια του Πνεύματος", πολύ περισσότερο δε θα μπορέσει να κρατήσει την πίστη του σταθερή και ακλόνητη παρά μόνο με τη βοήθεια του Αγίου Πνεύματος.

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος