Ὁ πολιτισμὸς καλὸς εἶναι, ἀλλά, γιὰ νὰ ὠφελήση, πρέπει νὰ «πολιτισθῆ» καὶ ἡ ψυχή. Ἀλλιῶς εἶναι καταστροφή.
Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς εἶπε: «Ἀπό τους γραμματισμένους θὰ ἔρθη τὸ κακό».
Παρ' ὅλο ποὺ ἡ ἐπιστήμη ἔχει προχωρήσει τόσο πολὺ καὶ ἔκανε πρόοδο μεγάλη, ἐν τούτοις μὲ ὅ,τι κάνουν γιὰ νὰ βοηθήσουν τὸν κόσμο, χωρὶς νὰ τὸ καταλαβαίνουν, καταστρέφουν τὸν κόσμο. Ὁ Θεὸς ἄφησε τὸν ἄνθρωπο νὰ κάνη τοῦ κεφαλιοῦ του, ἀφοῦ δὲν Τὸν ἀκούει, καὶ ἔτσι τρώει τὸ κεφάλι του. Καταστρέφεται μόνος του ὁ ἄνθρωπος μὲ αὐτὰ ποὺ φτιάχνει.
Τί κατόρθωσαν οἱ ἄνθρωποι τοῦ 20οῦ αἰῶνος μὲ τὸν πολιτισμό! Παλάβωσαν τὸν κόσμο, μόλυναν τὴν ἀτμόσφαιρα, τὰ πάντα. Ἡ ρόδα, ἂν ξεφύγη ἀπὸ τὸν ἄξονα, γυρίζει συνέχεια χωρὶς σκοπό. Ἔτσι καὶ οἱ ἄνθρωποι, ἅμα ξεφύγουν ἀπὸ τὴν ἁρμονία τοῦ Θεοῦ, βασανίζονται!
Τί κατόρθωσαν οἱ ἄνθρωποι τοῦ 20οῦ αἰῶνος μὲ τὸν πολιτισμό! Παλάβωσαν τὸν κόσμο, μόλυναν τὴν ἀτμόσφαιρα, τὰ πάντα. Ἡ ρόδα, ἂν ξεφύγη ἀπὸ τὸν ἄξονα, γυρίζει συνέχεια χωρὶς σκοπό. Ἔτσι καὶ οἱ ἄνθρωποι, ἅμα ξεφύγουν ἀπὸ τὴν ἁρμονία τοῦ Θεοῦ, βασανίζονται!
Παλιὰ ὑπέφεραν οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ τὸν πόλεμο· σήμερα ὑποφέρουν ἀπὸ τὸν πολιτισμό. Τότε ἔφευγαν ἀπὸ τὶς πόλεις στὰ χωριὰ ἐξ αἰτίας τοῦ πολέμου καὶ μὲ ἕνα χωραφάκι περνοῦσαν. Τώρα θὰ φύγουν ἀπὸ τὶς πόλεις ἐξ αἰτίας τοῦ πολιτισμοῦ, γιατί δὲν θὰ μποροῦν νὰ ζήσουν μέσα σ' αὐτές. Τότε ὁ πόλεμος ἔφερνε θάνατο. Τώρα ὁ πολιτισμὸς φέρνει ἀρρώστια.
- Γέροντα, γιατί πλήθυνε τόσο πολὺ ὁ καρκίνος;
- Τὸ Τσερνομπὶλ κ.λπ. τί ἔκαναν; Ἀπό ἐκεῖ εἶναι. Αὐτὰ κάνουν οἱ ἄνθρωποι... Τί σακατεμένος κόσμος ὑπάρχει! Σὲ ποιὰ ἐποχὴ ἦταν τόσοι ἄρρωστοι; Παλιὰ οἱ ἄνθρωποι δὲν ἦταν ἔτσι. Τώρα, ὅποιο γράμμα ἀνοίξω, καρκίνο ἤ ψυχοπάθεια ἤ ἐγκεφαλικὸ ἢ διαλυμένες οἰκογένειες, αὐτὰ θὰ συναντήσω.
- Γέροντα, γιατί πλήθυνε τόσο πολὺ ὁ καρκίνος;
- Τὸ Τσερνομπὶλ κ.λπ. τί ἔκαναν; Ἀπό ἐκεῖ εἶναι. Αὐτὰ κάνουν οἱ ἄνθρωποι... Τί σακατεμένος κόσμος ὑπάρχει! Σὲ ποιὰ ἐποχὴ ἦταν τόσοι ἄρρωστοι; Παλιὰ οἱ ἄνθρωποι δὲν ἦταν ἔτσι. Τώρα, ὅποιο γράμμα ἀνοίξω, καρκίνο ἤ ψυχοπάθεια ἤ ἐγκεφαλικὸ ἢ διαλυμένες οἰκογένειες, αὐτὰ θὰ συναντήσω.
Ἄλλοτε σπάνια ὑπῆρχε καρκίνος. Βλέπεις, ἦταν φυσικὴ ἡ ζωή. Ἄλλο θέμα τί ἐπέτρεπε ὁ Θεός. Ἔτρωγε κανεὶς φυσικὲς τροφὲς καὶ ἦταν ὑγιέστατος. Φροῦτα, κρεμμύδια, ντομάτες, ἦταν ὅλα καθαρά. Τώρα καὶ αὐτὲς οἱ φυσικὲς τροφὲς σακατεύουν τὸν ἄνθρωπο. Αὐτοὶ ποὺ τρῶνε ὅλο τέτοιες τροφὲς παθαίνουν μεγαλύτερη ζημιά, γιατί ὅλα ἔχουν μολυνθῆ. Ἂν ἦταν παλιὰ ἔτσι, ἐγὼ θὰ πέθαινα ἀπὸ νέος, γιατί σὰν καλόγερος ἔτρωγα ὅ,τι εἶχε ὁ κῆπος· πράσα, μαρούλια, κρεμμύδια, λάχανα, ὅλο τέτοια, καὶ ἤμουν μιὰ χαρά. Τώρα ἔχουν λιπάσματα, ραντίσματα. Τί τρῶνε σήμερα οἱ ἄνθρωποι! Τὸ ἄγχος, οἱ νοθευμένες τροφὲς ἀρρώστια φέρνουν. Ἀχρηστεύεται ὁ κόσμος, ὅταν χρησιμοποιῆ ἀδιάκριτα τὴν ἐπιστήμη.
- Γέροντα, παλιὰ πῶς ἄντεχαν οἱ ἄνθρωποι περισσότερο στὴν ἄσκηση καὶ ἦταν πιὸ ὑγιεῖς; Βοηθοῦσαν καὶ οἱ τροφές;
- Ναί, γιατί ἦταν οἱ τροφὲς καθαρὲς τότε. Αὐτὸ χρειάζεται συζήτηση; Καὶ ὅλα τὰ ἔτρωγαν ὥριμα. Τώρα ὅλα τὰ κόβουν ἄγουρα, γιὰ νὰ μὴ χαλάσουν, καὶ τὰ ἀφήνουν στὸ ψυγεῖο. Τὰ μαζεύουν πράσινα-πράσινα καὶ τὰ ἀφήνουν νὰ ὡριμάσουν. Ἐνῶ πρῶτα ὡρίμαζε τὸ φροῦτο, ἔπεφτε κάτω ἀπὸ τὸ δένδρο ἤ, μόλις τὸ ἔπιανες, κοβόταν. Ἀλλὰ ἐκτός ποὺ ἔτρωγαν καλές, ὑγιεινὲς τροφὲς - ψωμὶ καὶ βούτυρο ἢ γάλα ἦταν γιὰ τὸ παιδὶ γερὴ τροφὴ -, δούλευαν καὶ τὸ μυαλὸ τους οἱ ἄνθρωποι καὶ καταλάβαιναν, ὅταν πάθαιναν κάτι, ἂν ἦταν ἀπὸ τὶς τροφές. Τώρα καὶ οἱ τροφὲς εἶναι νοθευμένες καὶ τὸ μυαλὸ δὲν τὸ δουλεύουν.
Καὶ πόσα ἀπὸ αὐτὰ ποὺ φτιάχνει τώρα ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἄχρηστα. Τὸ μαλλὶ σιγά-σιγὰ τὸ καταργοῦν. Δύσκολα νὰ βρῆς μάλλινη φανέλλα νὰ κρατᾶ τὸν ἱδρώτα. Φορῶ μιὰ φανέλλα μάλλινη καὶ ἀμέσως καταλαβαίνω ἂν ἔχη συνθετικό, γιατί δὲν μπορῶ νὰ πάρω ἀναπνοή· μὲ πιάνει δυσφορία, πάω νὰ σκάσω! Καὶ τὸ θεωροῦν στέρεο, πιὸ καλό! Τὸ θεωροῦν πρόοδο!
- Γέροντα, παλιὰ πῶς ἄντεχαν οἱ ἄνθρωποι περισσότερο στὴν ἄσκηση καὶ ἦταν πιὸ ὑγιεῖς; Βοηθοῦσαν καὶ οἱ τροφές;
- Ναί, γιατί ἦταν οἱ τροφὲς καθαρὲς τότε. Αὐτὸ χρειάζεται συζήτηση; Καὶ ὅλα τὰ ἔτρωγαν ὥριμα. Τώρα ὅλα τὰ κόβουν ἄγουρα, γιὰ νὰ μὴ χαλάσουν, καὶ τὰ ἀφήνουν στὸ ψυγεῖο. Τὰ μαζεύουν πράσινα-πράσινα καὶ τὰ ἀφήνουν νὰ ὡριμάσουν. Ἐνῶ πρῶτα ὡρίμαζε τὸ φροῦτο, ἔπεφτε κάτω ἀπὸ τὸ δένδρο ἤ, μόλις τὸ ἔπιανες, κοβόταν. Ἀλλὰ ἐκτός ποὺ ἔτρωγαν καλές, ὑγιεινὲς τροφὲς - ψωμὶ καὶ βούτυρο ἢ γάλα ἦταν γιὰ τὸ παιδὶ γερὴ τροφὴ -, δούλευαν καὶ τὸ μυαλὸ τους οἱ ἄνθρωποι καὶ καταλάβαιναν, ὅταν πάθαιναν κάτι, ἂν ἦταν ἀπὸ τὶς τροφές. Τώρα καὶ οἱ τροφὲς εἶναι νοθευμένες καὶ τὸ μυαλὸ δὲν τὸ δουλεύουν.
Καὶ πόσα ἀπὸ αὐτὰ ποὺ φτιάχνει τώρα ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἄχρηστα. Τὸ μαλλὶ σιγά-σιγὰ τὸ καταργοῦν. Δύσκολα νὰ βρῆς μάλλινη φανέλλα νὰ κρατᾶ τὸν ἱδρώτα. Φορῶ μιὰ φανέλλα μάλλινη καὶ ἀμέσως καταλαβαίνω ἂν ἔχη συνθετικό, γιατί δὲν μπορῶ νὰ πάρω ἀναπνοή· μὲ πιάνει δυσφορία, πάω νὰ σκάσω! Καὶ τὸ θεωροῦν στέρεο, πιὸ καλό! Τὸ θεωροῦν πρόοδο!
Εἶναι ὅμως ὑγιεινὰ αὐτά; Ἔτσι ὅπως τὰ κάνουν εἶναι ἀνθυγιεινά. Καὶ γράφουν «ἁγνὸ παρθένο μαλλί»!! Καὶ θὰ βροῦν καὶ ἄλλες καθαρώτερες λέξεις, γιὰ νὰ τὰ διαφημίζουν! Τὰ πρόβατα τώρα νὰ τὰ ἔχουμε μόνο γιὰ τὸ κρέας, ἀφοῦ φτιάχνουμε μαλλὶ ἀπὸ πετρέλαιο. Καὶ οἱ μεταξοσκώληκες λένε: «Ἀφοῦ θέλετε καλύτερο μετάξι, φτιάξτε το ἐσεῖς».
Γέροντος Παϊσίου Ἁγιορείτου