ΛΟΓΟΙ ΟΣΙΟΥ ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΤΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ
Ο κάθε Χριστιανός πρέπει έστω και στοιχειωδώς να γνωρίζει τι είναι πάθη και πως αντιµετωπίζονται µε τη χάρη του Θεού.
Ο Όσιος Πορφύριος έλεγε:
…”Χωρίς τον Χριστό είναι αδύνατο να διορθώσοµε τον εαυτό µας, δεν θα µπορέσουµε ν’ αποδεσµευθούµε απ’ τα πάθη. Μόνοι µας δεν µπορούµε να γίνοµε καλοί. «Χωρίς έµού ου δύνασθε ποιείν ουδέν». Όσο κι αν προσπαθήσοµε, τίποτα δεν θα επιτύχοµε. Ένα πρέπει να κάνοµε, να στραφούµε σ’ Εκείνον καί να Τον αγαπήσοµε «εξ όλης της ψυχής». Η αγάπη στον Χριστό, µόνο αυτή, είναι ή καλύτερη θεραπεία των παθών…” (γ. Πορφυρίου βίος και λόγοι σελ. 290)
…“∆εν γίνεσθε άγιοι κυνηγώντας το κακό. Αφήστε το κακό. Να κοιτάζετε προς τον Χριστό κι Αυτός θα σας σώσει. Αντί να στέκεσθε έξω απ’ την πόρτα και να διώχνετε τον εχθρό, περιφρονήστε τον. Έρχεται από δω το κακό; ∆οθείτε µε τρόπο απαλό από εκεί. ∆ηλαδή έρχεται να σας προσβάλει το κακό, εσείς δώστε την εσωτερική σας δύναµη στο καλό, στον Χριστό. Παρακαλέστε: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν µε». Ξέρει Εκείνος πως να σας ελεήσει, µε τί τρόπο. Κι όταν γεµίζετε απ’ το καλό, δεν στρέφεσθε πια προς το κακό. Γίνεσθε µόνοι σας, µε την χάρι του Θεού, καλοί. Που να βρει τόπο τότε το κακό; Εξαφανίζεται”!… (γ. Πορφυρίου βίος και λόγοι σελ. 291)
…”Συµβαίνει πολλές φορές να αισθάνεται κανείς υπερβολική στενοχώρια για την κατάσταση του κόσµου. Να υποφέρει πού βλέπει ότι το θέληµα του Θεού δεν γίνεται σήµερα απ’ τους ανθρώπους ή κι απ’ τον ίδιο. Να πονάει µε τον πόνο το σωµατικό και τον ψυχικό των άλλων. Ή ευαισθησία αυτή είναι ένα δώρο του Θεού. Στις γυναίκες τη συναντάµε συχνότερα. Οι ψυχές πού έχουν αυτή τη λεπτότητα είναι ιδιαίτερα δεκτικές στα µηνύµατα και στη θέληση του Θεού.
Αυτές οι ευαίσθητες ψυχές έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν πολύ στην εν Χριστώ ζωή, διότι αγαπάνε τον Θεό και δεν θέλουν να Τον λυπήσουν. ∆ιατρέχουν, όµως, έναν κίνδυνο. Άν δεν δώσουν στον Χριστό µε εµπιστοσύνη τη ζωή τους, είναι δυνατόν το πονηρό πνεύµα να εκµεταλλευθεί τη λεπτότητα τους και να τις οδηγήσει σε λύπη και σε απελπισία”… (γ. Πορφυρίου βίος και λόγοι σελ. 309)
… “Η διάθεση ν’ αγαπήσουµε τον Θεό έχει µέσα της και κάποιον πόνο. Όταν θέλοµε να ζήσοµε πνευµατικά, πονάµε, διότι πρέπει να κόβοµε κάθε δεσµό πού µας ενώνει µε την ύλη. Όταν, όµως, θέλοµε να ικανοποιήσουµε τον εαυτό µας ή τους άλλους, αυτό πού δίνοµε είναι µία αγάπη, µία ενέργεια. Είναι µία δύναµη της ψυχής µας, πού µέρος το «ξοδεύουµε» κι εκεί. Θέλει προσοχή, τι τάξη και σειρά θα βάλοµε στη ζωή µας, για ποιόν θα γίνει το «έξοδο».
Η θλίψη, η κατά Θεόν, έχει µέσα της χαρά. Προχωρεί κανείς εµπρός εξαιτίας της. ∆εν αφήνει µέσα του την κατάθλιψη, πού φθείρει την ψυχή. Όταν υπάρχει ταπείνωση, δεν υπάρχει κατάθλιψη. Ο εγωιστής στενοχωριέται πολύ µε το καθετί. Ο ταπεινός είναι ελεύθερος και ανεξάρτητος απ’ όλους κι απ’ όλα. Αυτό γίνεται µόνο µε την ένωση µε τον Χριστό”… (γ. Πορφυρίου βίος και λόγοι σελ. 312)
… “Πολλοί άνθρωποι, και µάλιστα χριστιανοί, δεν δέχονται καθόλου την ύπαρξη του δαίµονα. Το δαιµόνιο, όµως, δεν µπορείς να το αρνηθείς. Είµαι πεισµένος ότι υπάρχει διάβολος και λέω µάλιστα ότι, αν βγάλοµε απ’ το Ευαγγέλιο την πίστη στην ύπαρξη του διαβόλου, τι γίνεται; Πάει το Ευαγγέλιο. Γιατί «εις τούτο ήλθεν ό Υιός του Θεού, ίνα λύση τα έργα του διαβόλου». Στην Αγία Γραφή, επίσης, λέγει: «Και τα δαιµόνια πιστεύουσι καί φρίσσουσι».
Καί αλλού: «…ίνα δια του θανάτου κατάργηση τον το κράτος έχοντα του θανάτου, τούτ’ έστι τον διάβολον». Αυτά τα χωρία τι φανερώνουν; ∆εν οµιλούν για την κατάργηση του διαβόλου απ’ τον ίδιο τον Χριστό; ∆εν µπορούµε ν’ αγνοήσαµε την ύπαρξη του διαβόλου, του οποίου τα έργα ήλθε να καταργήσει ό Χριστός. Εγώ όµως σας λέγω, αντί ν’ ασχολείσθε µε τον διάβολο και τις πονηρίες του, αντί ν’ ασχολείσθε µε τα πάθη, να στραφείτε στην αγάπη του Χριστού”… (γ. Πορφυρίου βίος και λόγοι σελ. 313)
… “Τί είπαµε; ∆εν είπαµε ότι ό διάβολος είναι πολυµήχανος; 0ι µηχανισµοί του διαβόλου είναι πονηροί. Τρόµος! Γι’ αυτό πρέπει κι εµείς να φτιάχνοµε ευσεβείς µηχανισµούς αµύνης, χωρίς πονηρία, για να καταστρέψoµε τη δύναµη των δικών του παγίδων. Κάτι τέτοιο δεν λέγει ο Απόστολος Παύλος στους Εφεσίους; «Ότι ουκ εστίν ηµίν η πάλη προς αίµα και σάρκα, αλλά προς τας αρχάς, προς τας εξουσίας, προς τους κοσµοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου, προς τα πνευµατικά της πονηρίας εν τοις επουρανίοις· δια τούτο αναλάβετε την πανοπλίαν του Θεού, ίνα δυνηθήτε αντιστήναι εν τη ηµέρα τη πονηρά και άπαντα κατεργασάµενοι στήναι».
Όταν ντυθούµε την πανοπλία του Θεού, τα πάντα θα κατορθώσουµε, και µάλιστα πολύ εύκολα. Είναι εύκολα όλα, όταν µπούµε στη θεία χάρι. Τότε είµαστε πιο ελεύθεροι, πιο δυνατοί. Μας προστατεύει ή θεία χάρις. Αν αγωνισθούµε, ερωτευθούµε τον Χριστό, τότε αποκτούµε τη θεία χάρι. Οπλισµένοι µε τη θεία χάρι, δεν διατρέχοµε κίνδυνο κι ο διάβολος µας βλέπει καί φεύγει”… (γέρ. Πορφυρίου βίος και λόγοι σελ. 314-5)
… “Κάποτε ένας παπάς είχε πάει σε µία οµιλία µε µορφωµένους· τον είχε πάρει µαζί του ένας εξάδελφός του. Ο οµιλητής είπε πολλά πάνω σ’ ένα θέµα µαρξιστικό. Οι ακροατές του ενθουσιάσθηκαν και τον εχειροκρότησαν στο τέλος. Αλλά, όπως ήταν ακόµη πάνω στην έδρα, είδε τον παπά και είπε: -Έχοµε κι έναν παπά στην οµιλία µας. Αν µπορεί, να µας έλεγε το θέµα από θρησκευτικής καί φιλοσοφικής πλευράς. Το είπε ειρωνικά νοµίζοντας ότι θα τον ταπεινώσει και θα εξευτελίσει την Εκκλησία. Ο παπάς σηκώθηκε και είπε:
– Τι να σου πω εγώ, παιδί µου, δεν ξέρω, αλλά έχω ακούσει ο τάδε σοφός λέει έτσι κι έτσι στην τάδε σελίδα, ο τάδε λέει έτσι κι έτσι στην τάδε σελίδα, ο τάδε λέει έτσι κι έτσι στην τάδε σελίδα, ο τάδε… κ.λπ., κ.λπ. Ο Μωυσής λέει έτσι κι έτσι στην τάδε σελίδα, ο Ησαΐας, ο ∆αβίδ, ο Χριστός. Συνέχισε λέγοντας αυτό το χωρίο από τον Απόστολο Παύλο: «…που σοφός; που γραµµατεύς; που συζητητής του αιώνος τούτου; ουχί εµώρανεν ο Θεός την σοφίαν του κόσµου τούτου;… τα µωρά του κόσµου εξελέξατο ο Θεός, ίνα τους σοφούς καταισχύνη… όπως µη καυχήσηται πάσα σαρξ ενώπιον του Θεού».
Έκλεισε το στόµα ο «σοφός», ο οµιλητής. Το σπουδαίο είναι ότι ο παπάς τα είπε µε πραότητα και χωρίς εγωισµό. Ήταν δεσπότης του Πατριαρχείου. Όταν τελείωσε, είπε: – Εγώ δεν ξέρω τίποτα. Εσείς κρίνετε ποιο είναι το σωστό. Είπε στο τέλος ό οµιλητής ντροπιασµένος: – Πολύ καλά µας τα είπε ο παπάς! Τ’ αναίρεσε όλα τα δικά µου. Είναι σπουδαίο πράγµα ή κατάρτιση, όταν συνδυάζεται µε την πραότητα, την καλοσύνη και την αγάπη.
Αυτά ισχύουν για όλες τις περιπτώσεις. Να µιλάτε, όταν έχετε σχετική κατάρτιση στο θέµα. Αν δεν έχετε, να µιλάτε µε το παράδειγµά σας. Στις συζητήσεις λίγα λόγια για τη θρησκεία και θα νικήσετε. Αφήστε εκείνον πού έχει άλλη γνώµη να ξεσπάσει, να πει, να πει… Να αισθανθεί ότι έχει να κάνει µ’ έναν ήρεµο άνθρωπο. Να επιδράσετε µε την καλοσύνη σας και την προσευχή σας, κι έπειτα του µιλάτε λίγο. ∆εν κάνετε τίποτα, αν τα πείτε έντονα, αν του πείτε, παραδείγµατος χάριν, «είπες ψέµα!». Και τι θα βγει; Είστε «ως πρόβατα εν µέσω λύκων” … (γ. Πορφυρίου βίος και λόγοι σελ. 395-6)