Τρίτη 30 Ιουνίου 2015

"Η αγάπη του αββά Αγάθωνα" (Γεροντικό)



Mια φορά, ο Αββάς Αγάθωνας, που πήγαινε στην πόλη να δώσει το εργόχειρο του και να προμηθευτεί το λίγο ψωμάκι του, βρήκε κοντά στην αγορά ένα πτωχό γέρο ανάπηρο.

-Για την αγάπη του Θεού, Αββά, άρχισε τα παρακάλια ο γέρος μόλις είδε τον Όσιο, μη με αφήσεις και εσύ αβοήθητο τον δυστυχή, πάρε με κοντά σου.

Ο Αββάς Αγάθων τον έβαλε να καθίσει δίπλα του εκεί που αράδιασε τα καλάθια του για να τα πουλήσει.

-Πόσα λεπτά πήρες, Αββά; Τον ρωτούσε ο γέρος κάθε φορά που έδινε ένα καλάθι.
-Τόσα, του έλεγε ο Όσιος.
-Καλά είναι. Δεν μου αγοράζεις όμως μια μικρή πίττα, Αββά; Έτσι για να δεις καλό, που έχω από χθες βράδυ να φάγω.
-Μετά χαράς, έλεγε ο Όσιος και έκανε αμέσως την επιθυμία του.

Σε λίγο του ζήτησε φρούτα, ύστερα ένα γλυκό. Έτσι σε κάθε καλάθι που πουλούσε εξόδευε τα χρήματα, χάρη του προστατευόμενου του, εώς ότου έδωσε όλα τα καλάθια και όλα τα χρήματα ο Όσιος χωρίς να του μείνει για τον εαυτό του ούτε δίλεπτο. 

Και το σπουδαιότερο πως το έκανε με μεγάλη προθυμία, ενώ ήξερε πως είχε να περάσει τώρα τουλάχιστον μια εβδομάδα χωρίς ψωμί. Αφού έδωσε και το τελευταίο του καλάθι ετοιμάσθηκε να φύγει από την αγορά.

-Φεύγεις λοιπόν; Τον ερώτησε ο ανάπηρος.
-Ναι τελείωσα πια τη δουλεία μου.
-Αϊ τώρα θα κάνεις αγάπη να με πας ως το σταυροδρόμι και από εκεί φεύγεις για την έρημο, είπε πάλι παρακαλεστικά ο παράξενος γέρος.

Ο αγαθότατος Αγάθων τον φορτώθηκε στην πλάτη του και με πολλή δυσκολία τον μετέφερε εκεί που του ζητούσε γιατί ήταν κατάκοπος από την εργασία της ημέρας.

Σαν έφτασαν στο σταυροδρόμι και ετοιμάστηκε να αποθέσει κάτω το ζωντανό φορτίο του, άκουσε γλυκειά φωνή να του λέγει.
-Ευλογημένος να είσαι, Αγάθων, από τον Θεόν και στη γη και στον Ουρανό.

Εσήκωσε τα μάτια ο Όσιος να δει εκείνον που του ωμιλούσε. Ο δήθεν γέρος είχε γίνει άφαντος γιατί ήταν Άγγελος σταλμένος από τον Θεόν να δοκιμάσει την αγάπη του Όσιου.

«Πρῶτον καταλλάγηθι τοῖς σὲ λυποῦσιν»


Όσιος Πορφύριος

Tὸ νὰ συγχωροῦμε ὅσους μᾶς ἔβλαψαν, τὸ θεωροῦσε ὁ Γέροντας πολὺ βασικό. Πολύ συχνὰ ἐπαναλάμβανε τὸ στίχο τῆς εὐχῆς: «Πρῶτον καταλλάγηθι τοῖς σὲ λυποῦσιν».

Καὶ στὴν ἐξομολόγηση ἔδινε ἰδιαίτερη σημασία σ᾿ αὐτὴ τὴν πνευματικὴ ἁμαρτία, νὰ θυμόμαστε τὸ κακὸ ποὺ μᾶς ἔκανε κάποιος καὶ νὰ τοῦ κρατᾶμε κακία ἢ πικρία ἢ ἔχθρα. Ἤθελε τὶς ψυχές μας ἀνεξίκακες, γεμάτες συγχωρητικότητα καὶ καλοσύνη. 

«Ἡ κακὴ σκέψη δὲν κρύβεται. Ἐπηρεάζει δυσμενῶς γιὰ μᾶς ἐκεῖνον γιὰ τὸν ὁποῖον σκεπτόμεθα ἄσχημα, ἀκόμη καὶ ἀπὸ μακριά, ἀκόμη καὶ ὅταν δὲν συνειδητοποιεῖ αὐτὸς τὸν λόγο γιὰ τὸν ὁποῖον ἔρχεται σὲ ἀντίθεση μαζί μας».

Ὀφείλουμε, λοιπόν, νὰ εἴμεθα «καθαροὶ τῇ καρδίᾳ», καθαροὶ ὄχι μόνο ἀπὸ κακὰ ἔργα, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ κακὲς σκέψεις, ἰδιαίτερα δὲ ἀπὸ τὴν μνησικακία καὶ τὴν πίκρα.

Πολλοὶ λένε ὅτι ἡ χριστιανικὴ ζωὴ εἶναι δυσάρεστη καὶ δύσκολη, ἐγὼ λέω ὅτι εἶναι εὐχάριστη καὶ εὔκολη, ἀλλὰ ἀπαιτεῖ δύο προϋποθέσεις: Ταπείνωση καὶ ἀγάπη».


Ἀπὸ τὸ βιβλίο 
«Κοντὰ στὸν Γέροντα Πορφύριο»

Δευτέρα 29 Ιουνίου 2015

Η Θεία Κοινωνία. Η τροφή της αθανασίας! (Γ΄)

Αγίου Ιωάννου 
του Χρυσοστόμου


Η ευθύνη όσων κοινωνούν ανάξια

Γι' αυτό πρέπει από παντού να είμαστε προφυλαγμένοι• γιατί δεν είναι μικρή η τιμωρία για όσους μετέχουν ανάξια στα μυστήρια. Σκέψου πως αγανακτείς εναντίον του προδότου, εναντίον εκείνων που Τον σταύρωσαν. Πρόσεξε όμως, μήπως και εσύ γίνεις ένοχος του σώματος και του αίματος του Χριστού. Εκείνοι κατέσφαξαν το πανάγιο Σώμα, εσύ όμως το δέχεσαι με ακάθαρτη ψυχή ύστερα από τις ευεργεσίες. 

Ούτε βέβαια του φάνηκε αρκετό το να γίνει άνθρωπος, να ραπισθεί και να σφαγεί, αλλα θέλησε και να ενώσει τον Εαυτό Του μαζί μας• και όχι μόνο με πίστη, αλλά και στην πραγματικότητα μας κάνει σώμα δικό Του.


Γίναμε ένα σώμα και μία σάρκα με τον Χριστό. Μας τρέφει με το δικό Του αίμα.

Γιατί λοπόν δεν έπρεπε να είναι καθαρώτερος εκείνος που απολαμβάνει αυτήν την θυσία; Από ποιά ηλιακή ακτίνα δεν πρέπει να είναι καθαρώτερο το χέρι το οποίο τεμαχίζει αυτήν την σάρκα, το στόμα το οποίο γεμίζει με πνευματική φωτιά, η γλώσσα η οποία κοκκινίζει με το πιο φρικτό αίμα; 

Σκέψου ποιάς τιμής αξιώθηκες, ποιά τράπεζα απολαμβάνεις! Εκείνο το οποίο οι άγγελοι, όταν το βλέπουν φρίττουν και δεν τολμούν να το ατενίζουν χωρίς φόβο και σεβασμό, εξ αιτίας της λάμψεως που προέρχεται από εκεί, με αυτό εμείς τρεφόμαστε, με αυτό ενωνόμαστε και έχουμε γίνει εμείς ένα σώμα Χριστού και μία σάρκα. "Ποιος θα διακυρήξει τις εξουσίες του Κυρίου; Ποιός θα κάνει να ακουσθούν όλες οι δοξολογίες Του;" (ψαλμός 105,2).

Ποιός ποιμένας τρέφει τα πρόβατα με τα δικά του μέλη; Και γιατί λέγω ποιμένας; Υπάρχουν πολλές μητέρες, που μετά τους πόνους του τοκετού δίνουν τα παιδιά σε άλλες, για να τα αναθρέψουν, ενώ Εκείνος αυτό δεν το ανέχεται, αλλά μας τρέφει ο ίδιος με το δικό Του αίμα και σε όλα μας συνδέει αδιάσπαστα με τον εαυτό Του. Πρόσεξε λοιπόν, γεννήθηκε από την δική μας ουσία. Αλλά αυτό δεν έγινε για όλους, λέγει, αν και απευθύνεται προς όλους. Γιατί, εάν ήλθε στην δική μας φύση, είναι φανερό ότι ήλθε προς όλους, εάν όμως ήλθε προς όλους, άρα ήλθε και προς τον καθένα ξεχωριστά. Πως λοιπόν δεν επωφελήθηκαν όλοι το κέρδος που προέκυψε από εδώ; λέγει.

Αυτό δεν οφείλεται σε Εκείνον, ο όποιος το προτιμά για όλους, αλλά σε εκείνους που δεν θέλουν. Εκείνος αναμιγνύει τον εαυτό Του με τον καθένα με τα μυστήρια και εκείνους που γέννησε τους τρέφει με τον Εαυτό Του και δεν τους δίνει σε άλλον και με αυτό πάλι για να πείσει ότι έλαβε την δική σου σάρκα. 

Ας μη δείχνουμε λοιπόν ραθυμία, αφού έχουμε αξιωθεί τόσης αγάπης και τιμής. Δεν βλέπετε τα βρέφη με πόση προθυμία αρπάζουν τον μαστό; Με πόση ορμή μπήγουν τα χείλη τους στην θηλή; με τόσο μεγάλη προθυμία ας προσερχόμαστε και εμείς στην τράπεζα αυτή και στην θηλή του πνευματικού ποτηριού ή μάλλον, με πολύ πιο μεγάλη προθυμία ας ελκύσουμε, σαν νήπια που θηλάζουν, με την χάρη του Πνεύματος. 

Και μια θλίψη ας υπάρχει για μας, το να μη μετέχουμε στην τροφή αυτή. Δεν είναι τα έργα ανθρώπινης δυνάμεως όσα βρίσκονται μπροστά μας. Εκείνος ο όποιος έκανε αυτά τότε σε εκείνο το δείπνο, ο Ίδιος τέλει και τώρα τα μυστήρια αυτά. Εμείς έχουμε θέση υπηρετών ενώ εκείνος που τα αγιάζει και τα μεταβάλλει είναι Αυτός.


Ποιούς δέχεται η πνευματική τράπεζα

Κανένας Ιούδας ας μην είναι παρών, κανένας φιλάργυρος. Εάν κανείς δεν είναι μαθητής Εκείνου, ας αποχώρησει• δεν τους δέχεται αυτούς η τράπεζα. Διότι ''μαζί με τους μαθητές μου εορτάζω το Πάσχα'', λέγει. Η τράπεζα αυτή είναι η ίδια εκείνη και δεν έχει τίποτε το υποδεέστερο. Γιατί δεν την δημιουργεί εκείνην ο Χριστός και αυτήν ο άνθρωπος• αλλά κι αυτήν ο Ίδιος.

Αυτό είναι εκείνο το υπερώο, όπου ήταν τότε συγκεντρωμένοι. Από εδώ εξήλθαν στο όρος των Ελαιών. Ας εξέλθουμε και εμείς στα χέρια των πτωχών• διότι αυτός ο τρόπος είναι το όρος των Ελαιών. Γιατί στον οίκο του Θεού το πλήθος των πτωχών είναι ελαιόδενδρα φυτευμένα, τα οποία αποστάζουν το λάδι, που θα σας χρησιμεύσει εκεί, αυτό που είχαν και οι πέντε παρθένες ενώ οι άλλες επειδή δεν το είχαν προμηθευθεί από εδώ, χάθηκαν. 

Αφού πάρουμε αυτό το λάδι, ας εισέλθουμε, για να προϋπαντήσουμε με αναμμένες τις λαμπάδες τον Νυμφίο• αφού πάρουμε αυτό, ας εξέλθουμε από εδώ. Κανείς απάνθρωπος ας μη προσέλθει, κανείς σκληρός και ανελέητος, κανείς τελείως ακάθαρτος.

Η Θεία Κοινωνία. Η τροφή της αθανασίας! (Β΄)

Αγίου Ιωάννου 
του Χρυσοστόμου


Δεν πρέπει να υπάρχει μνησικακία

Εκείνον που έλαβε την εντολή να μην προσφέρει θυσία προτού να συμφιωθεί, αν δεν τον αναγκάσει η αγάπη του προς τον πλησίον του να τρέξει και να συμφιλιωθεί με εκείνον που στεναχώρησε και να σβήσει το μίσος, θα τον αναγκάσει το καθήκον του να ολοκληρώσει την θυσία. Για αυτό μίλησε με πολλή έμφαση, επειδή ήθελε να τον κάνει να αισθανθεί φόβο και να του δημήργησει κίνητρα. 

Αφού είπε, δηλαδή, "Άφησε το δώρο σου", δεν αρκέσθηκε σε αυτό, αλλά πρόσθεσε - "μπροστά από το θυσιαστήριο" (και του προξενεί ρίγος και με τον τόπο ακόμη) "και πήγαινε". Και δεν είπε απλώς "πήγαινε", αλλά πρόσθεσε - "πρώτα, και τότε ερχόμενος πρόσφερε το δώρο σου", για να δείξει με όλα αυτά, ότι το τραπέζι αυτό δεν δέχεται όσους μισούνται μεταξύ τους.

(Είς Ματθαίον, 
ΙΣΤ, ΕΠΕ 9,568. PG 57, 251)


Έχουμε μπροστά μας όλο το Σώμα Του. Τρόπος προσελεύσεως.

Ας εγγίσουμε λοιπόν και εμείς το άκρο του ενδύματος Tου. Ή καλύτερα εάν θέλουμε, μπορούμε να τον έχουμε όλον κοντά μας. Γιατί τώρα και το σώμα Του βρίσκεται μπροστά μας, όχι μόνο το ένδυμα, αλλά και το σώμα ώστε όχι μόνο να το εγγίσουμε, αλλά και να το φάμε και να το χορτάσουμε.

Ας πλησιάσουμε λοιπόν με πίστη, όποιος από εμάς υποφέρει από κάποια ασθένεια. Γιατί εάν εκείνοι, που άγγιξαν το άκρο του ενδύματος Του, έλαβαν τόσο μεγάλη δύναμη, τόσο μεγαλύτερη δύναμη θα λάβουν αυτοί, που Τον έχουν ολόκληρο μέσα τους; Το να πλησιάζουμε όμως τον Χριστό με πίστη, δεν σημαίνει να λάβουμε μόνον την Θεία Κοινωνία, αλλά να την εγγίσουμε με καθαρή καρδιά και να είναι τέτοια η ψυχική μας διάθεση, σαν να μεταβαίνουμε προς τον ίδιο τον Χριστό. Γιατί τι σημασία έχει αν δεν ακούς την φωνή Του; Και όμως, βλέπεις τον ίδιο να βρίσκεται μπροστά σου - μάλλον όμως ακούς και την φωνή Του, διότι σου μιλάει μέσω των ευαγγελιστών.


Και τώρα γίνεται το δείπνο εκείνο

Πιστέψετε ότι και τώρα γίνεται εκείνο το δείπνο, στο οποίο και ο ίδιος ήταν παρών. Γιατί σε τίποτε δεν διαφέρει αυτό από εκείνο. Ούτε βέβαια αυτό το παραθέτει άνθρωπος, εκείνο όμως ο Κυρίως, αλλά ο Ίδιος παραθέτει και το ένα και το άλλο. 

Όταν λοιπόν θα δεις τον ιερέα να σου το προσφέρει, να μη νομίσεις ότι ο ιερέας το κάνει αυτό, αλλά πίστευε, ότι το χέρι που απλώνεται είναι του Χριστού. Διότι, όπως ακριβώς, όταν σε βαπτίζει, δεν είναι ο ιερέας εκείνος που σε βαπτίζει, αλλά ο Θεός είναι εκείνος που εγγίζει την κεφαλή σου με ορατή δύναμη και δεν τολμά ούτε άγγελος, ούτε αρχάγγελος, ούτε κανείς άλλος να πλησιάσει και να σε εγγίσει - το ίδιο συμβαίνει και τώρα. 

Γιατί, όταν ο Θεός αναγεννά κάποιον, η δωρεά είναι αποκλειστικά και μόνο του Θεού. Δεν βλέπεις αυτούς που υιοθετούν εδώ στην γη, ότι δεν αναθέτουν όλην αυτήν την υπόθεση στους δούλους τους, αλλά οι ίδιοι μεταβαίνουν στο δικαστήριο; 

Έτσι και ο Θεός δε ανέθεσε την χορήγηση της δωρεάς στους αγγέλους, αλλά ο ίδιος είναι παρών συμβουλεύοντας και λέγοντας- "Μη ονομάσετε πατέρα σας επάνω στην γη" (Ματθ. 23,9). - όχι για να περιφρονήσεις τους γονείς σου, αλλά για να προτιμάς πριν από όλα εκείνον που σε δημιούργησε και σε έγραψε στον κατάλογο των παιδιών του. Διότι Αυτός έδωσε το σπουδαιότερο, δηλαδή που πρόσφερε θυσία τον Εαυτό Του, πολύ περισσότερο δεν θα απαξιώσει να σου δώσει και το σώμα Του.

Η Θεία Κοινωνία. Η τροφή της αθανασίας! (Α')

 Η Θεία Κοινωνία. Η τροφή της αθανασίας! Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου (Α΄)

Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου


Πώς πρέπει να προσερχόμαστε...

Γι'αυτό και εγώ από εδώ ήδη φωνάζω με δυνατή φωνή και διαμαρτύρομαι και ικετεύω και παρακαλώ, να μην προσέρχεσθε στην ιερή αυτή τράπεζα με λεκέδες, ούτε με συνείδηση πονηρή• γιατί αυτό δεν μπορεί να είναι όφελος ούτε κοινωνία και αν ακόμη χιλιάδες φορές δεχθούμε το Άγιο εκείνο Σώμα, αλλά καταδίκη και κόλασης και αύξησης της τιμωρίας. 

Κανένας αμαρτωλός λοιπόν ας μην προσέρχεται, ή καλύτερα, δεν λέω κανένας αμαρτωλός, γιατί πρώτα τον εαυτό μου αποκλείω από την θεία τράπεζα• αλλά κανένας να μη προσέρχεται εξακολουθώντας να παραμένει στην αμαρτία.

Γι' αυτό από τώρα ήδη το προλέγω, ώστε, όταν μας έλθουν τα βασιλικά δείπνα και φθάσει η ιερή εκείνη βραδιά, να μην μπορεί κανείς να πει, ήρθα απροετοίμαστος και έρημος και ότι αυτά έπρεπε να τα πεις πριν από καιρό. Γιατί, αν τα άκουγα από νωρίς, οπωσδήποτε θα άλλαζα, οπωσδήποτε θα προσερχόμουν, αφού πρώτα καθάριζα τον εαυτό μου. 

Για να μην μπορεί λοιπόν κανείς να προφασίζεται, διαμαρτύρομαι από τώρα και παρακαλώ να δείξετε πολλή μετάνοια. Γνωρίζω ότι όλοι βρισκόμαστε σε επιτίμια και ότι κανείς δεν θα καυχηθεί ότι έχει αγνή καρδιά• δεν είναι όμως αυτό το φοβερό, ότι δηλαδή δεν έχουμε αγνή καρδιά, αλλά το ότι, ενώ δεν έχουμε αγνή καρδιά, δεν πλησιάζουμε αυτόν που μπορεί να την κάνει αγνή. 

Γιατί μπορεί αν θέλει• ή καλύτερα και περισσότερο από μας θέλει να είμαστε καθαροί, αλλά περιμένει να πάρει μικρή έστω αφορμή από μας, για να μας στεφανώσει με παρρησία.

(Εις το << Είδον τον Κύριον καθήμερον...>>, 
ΣΤ´, ΕΠΕ 8Α, 434-436. PG 56,139-140)


Εκεί είναι παρών ο Βασιλιάς τον όλων...

Όταν λοιπόν πρόκειται να πλησιάσεις την ιερή τράπεζα, να πιστεύεις ότι εκεί είναι παρών και ο βασιλιάς των όλων• γιατί πραγματικά παρευρίσκεται, εξετάζοντας με προσοχή την πρόθεση του καθενός, και βλέποντας ποιός προσέρχεται με την αγιότητα που πρέπει και ποιός με πονηρή συνείδηση, με ακάθαρτους και βρωμερούς λογισμούς, με πράξεις μιαρές. 

Και αν βρεί κανένα τέτοιον, αμέσως τον παραδίδει στο δικαστήριο της συνειδήσεως• έπειτα, εάν τον παραλάβει η συνείδηση και τον μαστιγώσει με τους λογισμούς και τον κάνει καλύτερο, τον δέχεται πάλι• εάν όμως μείνει αδιόρθωτος, τότε πλέον πέφτει στα χέρια Του ως αχάριστος και αγνώμων. Πόσο φοβερό είναι αυτό, άκουσε τον Παύλο που λέει ''Είναι φοβερό να πέσεις στα χέρια του ζωντανού Θεού'' (Εβρ. 10,31).

Γνωρίζω ότι πληγώνουν τα λόγια μου, αλλά τί να κάνω; Εάν δεν βάλω πικρά φάρμακα, τα τραύματα δεν θεραπεύονται• αν πάλι βάλω πίκρα, εσείς δεν ανέχεσθε τον πόνο. Είναι για μένα στενά από παντού• πλην όμως, είναι ανάγκη να συγκρατήσω το χέρι μου• γιατί είναι αρκετά όσα είπα, για να διορθώσουν εκείνους που προσέχουν.

(Είς τό <<Είδον τον Κύριο καθήμενον...>>, 
ΣΤ' ΕΠΕ 8Α, 438. PG 56, 140-141)


Η εκκλησία είναι ο οίκος του πνευματικού άρτου. Πρόσεξε μόνο μη μιμηθείς τον Ηρώδη...

Άφησε λοιπόν και σύ τον Iουδαϊκό λαό, την πόλη που ταράσσεται, τον αιμοδιψή τύραννο, την πλάνη του βίου και τρέξε στην Βηθλεέμ, όπου είναι ο οίκος του άρτου του πνευματικού. 

Αν είσαι βοσκός και έλθεις εδώ, θα δεις το παιδί στο κατάλυμα - αν είσαι βασιλιάς και δεν έλθεις, δεν θα έχεις κανένα κέρδος από την βασιλική στολή - αν είσαι μάγος, κανένα εμπόδιο από την ιδιότητα σου, αρκεί να έλθεις για να αποδώσεις τιμή και για προσκύνηση και όχι να καταπατήσεις τον Υιό του Θεού - αν προσέλθεις με τρόμο και χαρά, διότι μπορούν να συνδυασθούν αυτά τα δύο.

Πρόσεξε μόνο μη μοιάσεις με τον Ηρώδη και πεις - "Ας έλθω και εγώ να τον προσκηνήσω" και, όταν έλθεις, θελήσεις να τον φονεύσεις. Γιατί με αυτόν μοιάζουν όσοι μετέχουν ανάξια στα μυστήρια. 

Γιατί για μας λέει - "Αυτός θα είναι ένοχος του σώματος και του αίματος του Κυρίου" (Α΄ Κορ. 11,27). Γιατί έχουν μέσα τους τον τύραννο μαμμωνά, που είναι παρανομώτερος από εκείνον τον Ηρώδη. Αυτός επιθυμεί να επικρατήσει και στέλνει τους δικούς του, για να προσκυνήσουν κατά τύπους, που φονεύουν όμως κατά την προσκύνηση.

(Είς τό κατά Ματθαίον, 
Ζ΄, ΕΠΕ 9, 244-246. PG 57, 78-79)

Κυριακή 28 Ιουνίου 2015

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν


Κυριακάτικο Κήρυγμα


Κυριακή Δ' Ματθαίου 
Ματθ. 8, 5-13 


Την ιδιαίτερη σημασία που έχει η προσωπική μας πίστη, όταν επικαλούμαστε τον Θεό, μας τονίζει η σημερινή περικοπή από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, και αποτελεί την έμπρακτη απόδειξη σε όσα μας δίδαξε ο Κύριος κατά την περασμένη Κυριακή, όταν μας κάλεσε να θέσουμε ως προτεραιότητα του βίου μας όχι τα βιοτικά, αλλά την Βασιλεία του Θεού. 

Καθώς έμπαινε ο Χριστός στην Καπερναούμ, Τον πλησίασε ένας εκατόνταρχος, λέγοντάς Του ότι ο δούλος του ήταν παράλυτος και ταλαιπωρούνταν άσχημα. 

-Έρχομαι, να τον θεραπεύσω, του απαντά ο Ιησούς, κι εκείνος αποκρίνεται: 

“Κύριε, δεν είμαι άξιος για να έρθεις στο σπίτι μου. Πες μονάχα ένα λόγο, και θα θεραπευτεί. Γιατί κι εγώ είμαι άνθρωπος που έχω εξουσία, κι έχω από κάτω μου στρατιώτες, και λέω στον ένα πήγαινε, και πηγαίνει, και στον άλλο έλα, κι έρχεται, και στον δούλο μου κάνε αυτό, και το κάνει”. 

Θαύμασε ο Ιησούς την πίστη του εκατόνταρχου, και είπε “αληθινά, τόση πίστη δεν βρήκα σε κανένα Ισραηλίτη. Και σας λέω ότι στη Βασιλεία των Ουρανών πολλοί από την ανατολή και από τη δύση θα έρθουν και θα καθίσουν δίπλα στον Αβραάμ και Ισαάκ και Ιακώβ, ενώ οι υιοί της Βασιλείας θα εξοριστούν στο αιώνιο σκοτάδι, όπου θα είναι ο θρήνος και ο τρόμος”. 

Στράφηκε τέλος στον εκατόνταρχο και του είπε: “πήγαινε, ας γίνει όπως πίστεψες”. Και την ίδια στιγμή ο υπηρέτης του εκατόνταρχου θεραπεύτηκε. 

Δύο στοιχεία, ουσιαστικά για την πνευματική ζωή, διαθέτει ο εκατόνταρχος της σημερινής περικοπής. Την Ταπείνωση και την Πίστη. “Κύριε”, λέει, “δεν είμαι άξιος για να έρθεις στο σπίτι μου”. Δεν είμαι εγώ ικανός για να σε δεχτώ στην οικία μου, δεν διαθέτω ούτε αγιότητα ούτε καθαρότητα. Και επιπλέον, εγώ είμαι ένας απλός στρατιώτης, ενώ Εσύ είσαι ο Βασιλεύς του κόσμου. Δεν αρμόζει σε δούλο να υποδέχεται τον Δεσπότη, γι αυτό Σε παρακαλώ, μην έλθεις. Απλά πες ένα λόγο, και το παιδί μου θα θεραπευτεί. 

Παρόλο που είναι άνθρωπος υπεροχής, διακεκριμένος ανάμεσα στο ρωμαϊκό στράτευμα, ο εκατόνταρχος αναγνωρίζει ότι και ο ίδιος ενώπιον του Θεού είναι μικρός και ασήμαντος, ανάξιος, όπως ομολογεί, για να τον επισκεφθεί ο Υιός του Θεού. “Πες μόνο ένα λόγο, και ο δούλος μου θα θεραπευτεί”. 

Όχι μόνο δεν προσκαλεί τον Χριστό στο σπίτι του, όπως έκαναν πολλοί άλλοι σε παρόμοιες περιστάσεις, αλλά έχει την πίστη, την ακράδαντη βεβαιότητα ότι αρκεί ένας μονάχα λόγος του Κυρίου, και ο υπηρέτης του θα γίνει καλά. Και το δικαιολογεί, με έναν απλό και αναντίρρητο τρόπο: αν στις εντολές του αξιωματικού οι στρατιώτες σπεύδουν να υπακούσουν, πόσο μάλλον θα υπακούσει η ίδια η φύση στο θέλημα του Δεσπότη και Δημιουργού της. 

Αυτή η ταπείνωση και αυτή η πίστη πολλές φορές απουσιάζει από τους ανθρώπους που θεωρητικά βρίσκονται πιο κοντά στον Θεό. Ίσως επειδή θεωρούν τον εαυτό τους “περιούσιο λαό” του Θεού, και σαν τα κακομαθημένα παιδιά εκλαμβάνουν ως αυτονόητα κάποια πράγματα τα οποία ωστόσο δεν είναι και τόσο αυτονόητα. 

Το ότι βρισκόμαστε μέσα στην Εκκλησία, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είμαστε σεσωσμένοι, ούτε καθαροί, ούτε άγιοι. Δεν αρκεί κανείς να εισέλθει στο λουτρό για να καθαριστεί, αλλά είναι απαραίτητο να αναγνωρίσει ότι δεν είναι καθαρός και στη συνέχεια να λουστεί, επιμένοντας στα δύσκολα σημεία. 

Και στο σημείο αυτό, της αυτογνωσίας και της ταπείνωσης, συχνά υπολειπόμαστε εμείς που βρισκόμαστε κάτω από την χάρη του Θεού, ενώ οι μακράν διατηρούν έστω το δέος και τον σεβασμό απέναντι στην ιερότητα του μυστηρίου της Εκκλησίας. Και από τη στιγμή που υπάρχει έλλειμμα ταπεινώσεως, υπάρχει και έλλειμμα πίστεως. Γιατί χωρίς ταπείνωση, το κάθε αίτημά μας προς τον Θεό δεν αποτελεί ικεσία, αλλά απαίτηση, η οποία δεν στηρίζεται στην αγάπη του Θεού αλλά στην δική μας αυτοεκτίμηση και υπερηφάνεια. 

Τότε ακόμα και η προσευχή γίνεται υποκρισία και αιτία κατακρίσεως, σαν την προσευχή του Φαρισαίου. Γι αυτό και ο Χριστός τονίζει σε όλους μας σήμερα, ότι δεν αρκεί να είναι κανείς υιός του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ, δηλαδή δεν αρκεί να είναι μέλος της Εκκλησίας, για να καθίσει ανάμεσα στους δοξασμένους της Βασιλείας του Θεού. 

Απαιτείται πίστη. Πίστη απλή, άδολη, ταπεινή, σαν του εκατόνταρχου της σημερινής διήγησης του ευαγγελιστή Ματθαίου. Μια πίστη η οποία, δυστυχώς, απουσιάζει στις μέρες μας, κι όμως αποτελεί το ζητούμενο της πνευματικής μας πορείας. 

Ζητούμε το θαύμα στη ζωή μας, και λησμονούμε ότι αυτό επιτελείται σύμφωνα με το μέτρο της δικής μας πίστεως. Αντί, επομένως, να απελπιζόμαστε όταν νιώθουμε ότι ο Θεός δεν απαντά στις προσευχές μας, ας εργαστούμε ώστε αυτές να γίνονται με περισσή ταπείνωση και με αληθινή πίστη απέναντι στον Θεό. 

Σάββατο 27 Ιουνίου 2015

† Κυριακῇ 28 Ἰουνίου 2015 (Δ' Ματθαῖου)

Ευαγγελική Περικοπή,

Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον
Κεφ. η΄ : 5-13

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐλθόντι τῷ Ἰησοῦ εἰς Καπερναοὺμ, προσῆλθεν αὐτῷ Ἑκατόνταρχος, παρακαλῶν αὐτὸν, καὶ λέγων· Κύριε, ὁ παῖς μου βέβληται ἐν τῇ οἰκίᾳ παραλυτικός, δεινῶς βασανιζόμενος. Καὶ λέγει αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· ἐγὼ ἐλθὼν θεραπεύσω αὐτόν. Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἑκατόνταρχος ἔφη· Κύριε, οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς ἵνα μου ὑπὸ τὴν στέγην εἰσέλθῃς· ἀλλὰ μόνον εἰπὲ λόγῳ, καὶ ἰαθήσεται ὁ παῖς μου. Καὶ γὰρ ἐγὼ ἄνθρωπός εἰμι ὑπὸ ἐξουσίαν, ἔχων ὑπ᾿ ἐμαυτὸν στρατιώτας, καὶ λέγω τούτῳ, Πορεύθητι, καὶ πορεύεται· καὶ ἄλλῳ, Ἔρχου, καὶ ἔρχεται· καὶ τῷ δούλῳ μου, Ποίησον τοῦτο, καὶ ποιεῖ. Ἀκούσας δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς, ἐθαύμασε, καὶ εἶπε τοῖς ἀκολουθοῦσιν· Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐδὲ ἐν τῷ ᾿Ισραὴλ τοσαύτην πίστιν εὗρον. Λέγω δὲ ὑμῖν, ὅτι πολλοὶ ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν ἥξουσι, καὶ ἀνακλιθήσονται μετὰ ᾿Αβραὰμ καὶ ᾿Ισαὰκ καὶ ᾿Ιακὼβ ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας ἐκβληθήσονται εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. Καὶ εἶπεν ὁ ᾿Ιησοῦς τῷ Ἑκατοντάρχῳ· Ὕπαγε, καὶ ὡς ἐπίστευσας γενηθήτω σοι. Καὶ ἰάθη ὁ παῖς αὐτοῦ ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ.


Απόστολος,

Πρὸς Ῥωμαίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ Ἀνάγνωσμα
Κεφ. στ΄: 18-23

δελφοί, ἐλευθερωθέντες ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας ἐδουλώθητε τῇ δικαιοσύνῃ.Ἀνθρώπινον λέγω διὰ τὴν ἀσθένειαν τῆς σαρκὸς ὑμῶν. Ὥσπερ γὰρ παρεστήσατε τὰ μέλη ὑμῶν δοῦλα τῇ ἀκαθαρσίᾳ καὶ τῇ ἀνομίᾳ εἰς τὴν ἀνομίαν, οὕτω νῦν παραστήσατε τὰ μέλη ὑμῶν δοῦλα τῇ δικαιοσύνῃ εἰς ἁγιασμόν. Ὅτε γὰρ δοῦλοι ἦτε τῆς ἁμαρτίας, ἐλεύθεροι ἦτε τῇ δικαιοσύνῃ.Τίνα οὖν καρπὸν εἴχετε τότε ἐφ᾿ οἷς νῦν ἐπαισχύνεσθε; τὸ γὰρ τέλος ἐκείνων θάνατος. Νυνὶ δὲ ἐλευθερωθέντες ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας δουλωθέντες δὲ τῷ Θεῷ ἔχετε τὸν καρπὸν ὑμῶν εἰς ἁγιασμόν, τὸ δὲ τέλος ζωὴν αἰώνιον.Τὰ γὰρ ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος, τὸ δὲ χάρισμα τοῦ Θεοῦ ζωὴ αἰώνιος ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν.


Εἰς τόν Ὄρθρον
Τὸ Δ΄ Ἑωθινόν Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν 
Κεφ. κδ΄ : 1-12

Τῇ μιᾷ τῶν Σαββάτων, ὄρθρου βαθέος, ἦλθον γυναῖκες ἐπὶ τὸ μνῆμα φέρουσαι ἃ ἡτοίμασαν ἀρώματα, καί τινες σὺν αὐταῖς. Εὗρον δὲ τὸν λίθον ἀποκεκυλισμένον ἀπὸ τοῦ μνημείου· καὶ εἰσελθοῦσαι οὐχ εὗρον τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ. Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ διαπορεῖσθαι αὐτὰς περὶ τούτου, καὶ ἰδοὺ δύο ἄνδρες ἐπέστησαν αὐταῖς ἐν ἐσθήσεσιν ἀστραπτούσαις. Ἐμφόβων δὲ γενομένων αὐτῶν, καὶ κλινουσῶν τὸ πρόσωπον εἰς τὴν γῆν, εἶπον πρὸς αὐτάς· Τί ζητεῖτε τὸν ζῶντα μετὰ τῶν νεκρῶν; οὐκ ἔστιν ὧδε, ἀλλ᾿ ἠγέρθη· μνήσθητε ὡς ἐλάλησεν ὑμῖν ἔτι ὦν ἐν τῇ Γαλιλαίᾳ, λέγων· Ὅτι δεῖ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου παραδοθῆναι εἰς χεῖρας ἀνθρώπων ἁμαρτωλῶν, καὶ σταυρωθῆναι, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστῆναι. Καὶ ἐμνήσθησαν τῶν ῥημάτων αὐτοῦ· καὶ ὑποστρέψασαι ἀπὸ τοῦ μνημείου, ἀπήγγειλαν ταῦτα πάντα τοῖς ἕνδεκα καὶ πᾶσι τοῖς λοιποῖς. Ἦσαν δὲ ἡ Μαγδαληνὴ Μαρία καὶ ᾿Ιωάννα καὶ Μαρία ᾿Ιακώβου, καὶ αἱ λοιπαὶ σὺν αὐταῖς, αἳ ἔλεγον πρὸς τοὺς Ἀποστόλους ταῦτα. Καὶ ἐφάνησαν ἐνώπιον αὐτῶν ὡσεὶ λῆρος τὰ ῥήματα αὐτῶν, καὶ ἠπίστουν αὐταῖς. Ὁ δὲ Πέτρος, ἀναστὰς ἔδραμεν ἐπὶ τὸ μνημεῖον· καὶ παρακύψας βλέπει τὰ ὀθόνια κείμενα μόνα· καὶ ἀπῆλθε, πρὸς ἑαυτόν θαυμάζων τὸ γεγονός.

Θλίψεις


Αγίου Δημητρίου του Ροστώφ


Τις δοκιμασίες και τις θλίψεις, που έρχονται και παρέρχονται και ξεχνιούνται, μην τις αντιμετωπίζης με άλογη απελπισία. Ο χρόνος φέρνει τη λήθη και η λήθη την παρηγοριά και τη θεραπεία κάθε κακού. Όλα είναι περαστικά και φευγαλέα, η ευτυχία και η δυστυχία, η χαρά και η λύπη, η ηδονή και ο πόνος, η ζωή και ο θάνατος. Τα μόνα μόνιμα και αμετάβλητα είναι η αιώνια ζωή και η αιώνια κόλασις. Αυτό μην το ξεχνάς ποτέ.

Ακόμη κι αν αμάρτησες τόσο όσο κανείς άλλος άνθρωπος πάνω στη γη, πάλι μην απελπίζεσαι. Δεν υπάρχει αμάρτημα ικανό να νικήση την ευσπλαχνία του Θεού. Όλα τα αμαρτήματα όλων των ανθρώπων μαζί δεν μπορούν να συγκριθούν με την άβυσσο του θείου ελέους. Η ευσπλαχνία του Θεού μας σώζει δωρεάν.

Όσο αμαρτωλός κι αν είσαι στρέψε το βλέμμα σου στον Κύριο, «τον δι' ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν κατελθόντα εκ των ουρανών», και θα σωθής κι εσύ όπως σώθηκαν χιλιάδες αμαρτωλών μέσα στους αιώνες. Μόνο σταμάτησε την αμαρτία, μετανόησε βαθιά και ειλικρινά, εξομολογήσου στον πνευματικό και ξεκίνα μια νέα εν Χριστώ ζωή. Ο ψαλμωδός σου δείχνει τον δρόμο: «Την αμαρτίαν μου εγνώρισα και την ανομίαν μου ουκ εκάλυψα. Είπα· εξαγορεύσω κατ' εμού την ανομίαν μου τω Κυρίω· και συ αφήκας την ασέβειαν της καρδίας μου» (Ψαλμ. 31. 5).

Μην αγανακτής που τα πράγματα δεν έρχονται πάντοτε όπως τα θέλεις εσύ στη ζωή σου. Δεν είναι δυνατόν, αλλά και συμφέρον σου δεν είναι, να γίνωνται όλα κατά τη σκέψι σου, κατά την επιθυμία σου, κατά το θέλημά σου. Η σκέψις σου πολύ συχνά είναι πλανεμένη, η επιθυμία σου εμπαθής, το θέλημά σου ολότελα εγωιστικό. Και ο παντογνώστης Θεός φυσικά το γνωρίζει αυτό, έστω κι αν εσύ δεν το συνειδητοποιής. Γι' αυτό και δεν επιτρέπει να εκπληρώνονται πάντα οι επιθυμίες σου, για να μη βλαφθή η ψυχή σου, ο πιο πολύτιμος θησαυρός που διαθέτεις. «Τί γαρ ωφελείται άνθρωπος εάν τον κόσμον όλον κερδήση, την δε ψυχήν αυτού ζημιωθή;» (Ματθ. 16. 26).

Άφησε λοιπόν τον εαυτό σου στα χέρια του Θεού, εγκατάλειψέ τον στην πανάγαθη βούλησί Του. Έγινε κάτι όπως το ήθελες; Ευχαρίστησέ Τον. Δεν έγινε; Δόξασέ Τον. Τίποτε δεν σου είναι αναγκαίο, εφ' όσον δεν σου το δίνει ο Θεός. Τίποτε, εκτός από ένα: να μην αποξενωθής από Εκείνον και τη χάρι Του. Γι΄ αυτό «επίρριψον επί Κύριον την μέριμνάν σου, και αυτός σε διαθρέψει· ου δώσει εις τον αιώνα σάλον τω δικαίω» (Ψαλμ. 54. 23).

Για τρεις λόγους κυρίως ο πανάγαθος Θεός δεν εκπληρώνει τις επιθυμίες μας και παραχωρεί τις δοκιμασίες στη ζωή μας. Πρώτον, για να συναισθανθούμε την αδυναμία μας, ν' αποδεσμευθούμε από την αυτάρκεια και την εγωιστική αυτοπεποίθησή μας, και να αναθέσουμε με ταπείνωσι κάθε ελπίδα μας σ' Εκείνον. 

Δεύτερον, για να μας ασκήση στην καρτερία και την υπομονή, που φέρνει πολύ πνευματικό καρπό στην ψυχή, καθώς μας βεβαιώνει παρηγορητικά και ο απόστολος: «Πάσαν χαράν ηγήσασθε, αδελφοί μου, όταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις, γινώσκοντες ότι το δοκίμιον υμών της πίστεως κατεργάζεται υπομονήν· η δε υπομονή έργον τέλειον εχέτω, ίνα ήτε τέλειοι και ολόκληροι, εν μηδενί λειπόμενοι» (Ιακ. 1. 2-4). 

Και τρίτον, σαν πάνσοφος και αλάθητος γιατρός ο Κύριος, ανατρέπει συχνά τις επιθυμίες μας και παραχωρεί πικρίες και χτυπήματα για ν' απομακρύνη τον νου και την καρδιά μας από τη λατρεία των υλικών πραγμάτων, από την αιχμαλωσία της γης, και να μας ωθήση στην αναζήτησι του ουρανού και των αιωνίων αγαθών. «Το γαρ παραυτίκα ελαφρόν της θλίψεως ημών καθ' υπερβολήν εις υπερβολήν αιώνιον βάρος δόξης κατεργάζεται ημίν, μη σκοπούντων ημών τα βλεπόμενα, αλλά τα μη βλεπόμενα· τα γαρ βλεπόμενα πρόσκαιρα, τα δε μη βλεπόμενα αιώνια» (Β' Κορ. 4. 17-18).

Όσες θλίψεις υπομείνης με ευγνωμοσύνη και δοξολογία προς τον Θεό, που κατεργάζεται μ' αυτό τον τρόπο την ψυχή σου, τόσες άρρητες παρηγοριές θα λαβής απ' Αυτόν, καθώς βεβαιώνει και ο προφήτης: «Κύριε, κατά το πλήθος των οδυνών μου εν τη καρδία μου αι παρακλήσεις σου εύφραναν την ψυχήν μου» (Ψαλμ. 93. 19).

«Εν τω κόσμω θλίψιν έξετε· αλλά θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον κόσμον» (Ιω. 16. 33). Ο Κύριος επιβεβαιώνει, προειδοποιεί και ενθαρρύνει. Θέτει το πρόβλημα. Δίνει και τη λύσι. Οι θλίψεις αναπόφευκτες. Αλλά και η νίκη του πιστού, του πιστού που γνωρίζει καλά πως «δια πολλών θλίψεων δει εισελθείν εις την βασιλείαν του Θεού» (Πραξ. 14. 22), θα είναι ένδοξη και περίτρανη, σαν τη νίκη του Κυρίου μας, που «εξήλθε νικών και ίνα νικήση» (Αποκ. 6. 2).

«Πολλαί αι θλίψεις των δικαίων και εκ πασών αυτών ρύσεται αυτούς ο Κύριος» (Ψαλμ. 33. 20). Απορείς: Γιατί οι δίκαιοι ζουν συνήθως μέσα σε θλίψεις και δοκιμασίες, ενώ οι αμαρτωλοί και άδικοι μέσα στην άνεσι, τον πλούτο, τη δόξα, την ευμάρεια; 

Μη θαυμάζης; «Ον γαρ αγαπά Κύριος παιδεύει, μαστιγεί δε πάντα υιόν ον παραδέχεται» (Παροιμ. 3. 12). Όχι βέβαια για τιμωρία, «αλλ' εις νουθέτησιν μαστιγοί Κύριος τους εγγίζοντας αυτώ» (Ιουδίθ 8. 27). 

Δυστυχείς και θλίβεσαι και πειράζεσαι; Χαίρε, γιατί ο Κύριος ασχολείται μαζί σου, είναι δίπλα σου. Ευτυχείς και πλουτείς και δοξάζεσαι; Πρόσεξε μήπως απομακρυνθής από τον Κύριο και μείνης μόνος σου, πλούσιος σε επίγεια αλλά φτωχός σε ουράνια αγαθά. 

Φτωχός στη ζωή, φτωχός και στον θάνατο: «Μη φοβού, όταν πλουτήση άνθρωπος ή όταν πληθυνθή η δόξα του οίκου αυτού· ότι ουκ εν τω αποθνήσκειν αυτόν λήψεται τα πάντα, ουδέ συγκαταβήσεται αυτώ η δόξα αυτού» (Ψαλμ. 48. 17-19).

Όλοι οι άγιοι πέρασαν τη ζωή τους μέσα στον πόνο και τη θλίψι, στη στέρησι και την ασθένεια, στους διωγμούς και τα βάσανα. Κι εσύ; Θέλεις να ζήσης χωρίς αυτά τα ψυχοσωτήρια δώρα; Θέλεις λοιπόν ν' αποκοπής από τον χορό των εκλεκτών του Θεού;... Μη γένοιτο! Παρηγορήσου όμως με τη σκέψι ότι ο Κύριος δεν θα παραχωρήση ποτέ να σε βρη πειρασμός που να ξεπερνά την αντοχή σου, πνευματική ή σωματική.

«Πιστός ο Θεός, ος ουκ εάσει υμάς πειρασθήναι υπέρ ο δύνασθε, αλλά ποιήσει συν τω πειρασμώ και την έκβασιν του δύνασθαι υμάς υπενεγκείν» (Α' Κορ. 10. 13), διαβεβαιώνει ο απόστολος. Γι' αυτό και δεν υπάρχει θλίψις χωρίς τέλος, δεν υπάρχει δάκρυ που να μη στεφανωθή με τη χαρά. «Το εσπέρας αυλισθήσεται κλαυθμός και εις το πρωΐ αγαλλίασις» (Ψαλμ. 29. 6).

Οι Άγιοι Πάντες «εμπαιγμών και μαστίγων πείραν έλαβον, έτι δε δεσμών και φυλακής· ελιθάσθησαν, επρίσθησαν, επειράσθησαν, εν φόνω μαχαίρας απέθανον, περιήλθον εν μηλωταίς, εν αιγείοις δέρμασιν, υστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ων ουκ ην άξιος ο κόσμος» (Εβρ. 11. 36-38), «οδοιπορίαις πολλάκις, κινδύνοις ποταμών, κινδύνοις ληστών, κινδύνοις εκ γένους, κινδύνοις εξ εθνών, κινδύνοις εν πόλει, κινδύνοις εν ερημία, κινδύνοις εν θαλάσση, κινδύνοις εν ψευδαδέλφοις· εν κόπω και μόχθω, εν αγρυπνίαις πολλάκις, εν λιμώ και δίψει, εν νηστείαις πολλάκις, εν ψύχει και γυμνότητι» (Β' Κορ. 11. 26-27). 

Και όμως, ολ' αυτά τα υπέμειναν και τ' αντιμετώπισαν «εν αγνότητι, εν γνώσει, εν μακροθυμία, εν χρηστότητι, εν Πνεύματι Αγίω» (Β' Κορ. 6. 6). Ενώ εσύ, με το παραμικρό συγχύζεσαι, απογοητεύεσαι, οργίζεσαι, ολιγοπιστείς. Εκείνοι, αν και άγιοι και ευάρεστοι στον Θεό, τα υπέμειναν όλα αγόγγυστα. Εσύ, που κάθε μέρα αμαρτάνεις και θλίβεις τον Θεό, δυσαρεστείσαι και με την πιο μικρή δυσκολία.

Διωγμένοι, βασανισμένοι, εξευτελισμένοι οι άγιοι, «επορεύοντο χαίροντες... ότι υπέρ του ονόματος αυτού (του Ιησού) κατηξιώθησαν ατιμασθήναι» (Πραξ. 5. 41). Εσύ, αναπαυμένος στην ευμάρειά σου, λυπάσαι και απελπίζεσαι και με την πιο ασήμαντη παιδαγωγική δοκιμασία του Θεού. Αλήθεια, πόσο μακριά Του είσαι!

Δεν έχεις φόβο Θεού, γι’ αυτό σε κυριεύει ο φόβος των δοκιμασιών. Δεν πενθείς για τις αμαρτίες σου, γι' αυτό είσαι λιπόψυχος. Δεν έχεις «καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην» (Ψαλμ. 50. 19), γι' αυτό δεν είσαι ανδρείος στους πειρασμούς. Όποιος έχει φόβο Θεού, όποιος έχει κατά Θεόν πένθος, όποιος έχει ταπείνωσι δεν φοβάται ποτέ τις δοκιμασίες. Και δυναμωμένος με τη χάρι του Θεού πολεμά και νικά και αναμένει την εκπλήρωσι των λόγων Του: «Ο νικών έσται αυτώ ταύτα, και έσομαι αυτώ Θεός και αυτός έσται μοι υιός. Τοις δε δειλοίς και απίστοις και εβδελυγμένοις... το μέρος αυτών εν τη λίμνη τη καιομένη εν πυρί και θείω, ο εστίν ο θάνατος ο δεύτερος» (Αποκ. 21. 7-8).

Αν κάποιος σε προσβάλη, σε θίξη, σε συκοφαντήση, σε βλάψη άδικα και αδικαιολόγητα με οποιονδήποτε τρόπο, μην οργισθής εναντίον του, μη μνησικακήσης, μην κυριευθής από εκδικητικότητα. Αντίθετα, ταπεινώσου, κλάψε με συντριβή καρδίας και προσευχήσου ικετευτικά στον Κύριο να συγχωρήση τις αμαρτίες σου. Γι΄ αυτές τις αμαρτίες παραχωρεί ο Θεός να σου συμβαίνουν όλα αυτά, για να ταπεινωθής και να διορθωθής. 

Πίστεψε βαθιά μέσα σου πως είσαι άξιος τέτοιας, κι ακόμη χειρότερης συμπεριφοράς εκ μέρους των ανθρώπων. Και δέξου την με ευγνωμοσύνη σαν φάρμακο θεραπευτικό της άρρωστης ψυχής σου. Υπόμεινε τώρα εδώ άδικα, για να μην υποφέρης εκεί δίκαια. Καταδικάσου εδώ στη γη, έστω κι αν είσαι ανένοχος, για να μην καταδικασθής αιωνίως στον ουρανό σαν ένοχος. 

Δεν είναι σπουδαίο κατόρθωμα το να εκδικηθής αυτόν που σ' έβλαψε. Είναι όμως αληθινός ηρωισμός, είναι ψυχικό μεγαλείο το να υπομείνης το κακό αγόγγυστα και με ευγνωμοσύνη προς τον Θεό. Ούτε το να πάσχης δίκαια είναι σπουδαίο. «Ποίον γαρ κλέος, ει αμαρτάνοντες και κολαφιζόμενοι υπομενείτε; Αλλ' ει αγαθοποιούντες και πάσχοντες υπομένειτε, τούτο χάρις παρά Θεώ. Εις τούτο γαρ εκλήθητε» (Α' Πέτρ. 2. 20-21).



(Από το βιβλίο "Πνευματικό Αλφάβητο" 
του Αγίου Δημητρίου Ροστώφ, 
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ, 1996)

Πρέπει νά φοβόμαστε τόν Χριστό;

Ἅγιος Πορφύριος (Μπαϊρακτάρης)


«Ἡ τέλεια ἀγάπη βγάζει ἔξω τόν φόβο• ἐπειδή, ὁ φόβος ἔχει κόλαση• καί ἐκεῖνος πού φοβᾶται δέν ἔχει τελειωθεῖ στήν ἀγάπη» (Α΄ Ἰωάννου 4, 18)

Ὅταν ἀγαπᾶς τόν Χριστό, παρόλες τίς ἀδυναμίες καί τή συναίσθηση πού ἔχεις γι’ αὐτές ἔχεις τή βεβαιότητα ὅτι ξεπέρασες τόν θάνατο, γιατί βρίσκεσαι στήν κοινωνία τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ.

Τόν Χριστό νά τόν αἰσθανόμαστε σάν φίλο μας. Εἶναι φίλος μας. Τό βεβαιώνει ὁ ἴδιος, ὅταν λέει: «Ἐσεῖς εἶστε φίλοι μου…» (Ἰω. 15,14). Σάν φίλο νά τόν ἀτενίζομε καί νά τόν πλησιάζομε. Πέφτομε; Ἁμαρτάνομε; Μέ οἰκειότητα, μέ ἀγάπη κι ἐμπιστοσύνη νά τρέχομε κοντά του· ὄχι μέ φόβο ὅτι θά μᾶς τιμωρήσει ἀλλά μέ θάρρος, πού θά μᾶς τό δίδει ἡ αἴσθηση τοῦ φίλου. 

Νά τοῦ ποῦμε: «Κύριε, τό ἔκανα, ἔπεσα, συγχώρεσέ με». Ἀλλά συγχρόνως νά αἰσθανόμαστε ὅτι μᾶς ἀγαπάει, ὅτι μᾶς δέχεται τρυφερά, μέ ἀγάπη καί μᾶς συγχωρεῖ. Νά μή μᾶς χωρίζει ἀπ’ τόν Χριστό ἡ ἁμαρτία. Ὅταν πιστεύουμε ὅτι μᾶς ἀγαπάει καί τόν ἀγαπᾶμε, δέν θά αἰσθανόμαστε ξένοι καί χωρισμένοι ἀπ’ Αὐτόν, οὔτε ὅταν ἁμαρτάνουμε. Ἔχουμε ἐξασφαλίσει τήν ἀγάπη Του κι ὅπως καί νά φερθοῦμε, ξέρομε ὅτι μᾶς ἀγαπάει.

Τό Εὐαγγέλιο, βέβαια, λέει μέ συμβολικές λέξεις γιά τόν ἄδικο ὅτι θά βρεθεῖ ἐκεῖ, ὅπου ὑπάρχει «ὁ τριγμός καί ὁ βρυγμός τῶν ὀδόντων», διότι μακράν τοῦ Θεοῦ ἔτσι εἶναι. Καί ἀπό τούς νηπτικούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας πολλοί ὁμιλοῦν γιά φόβο θανάτου καί κολάσεως. Λένε: «Ἔχε μνήμη θανάτου πάντοτε». Αὐτές οἱ λέξεις, ἄν τίς ἐξετάσομε βαθιά, δημιουργοῦν τόν φόβο τῆς κολάσεως. Ὁ ἄνθρωπος προσπαθώντας ν’ ἀποφύγει τήν ἁμαρτία, κάνει αὐτές τίς σκέψεις, γιά νά κυριευθεῖ ἡ ψυχή του ἀπ’ τό φόβο τοῦ θανάτου, τῆς κολάσεως καί τοῦ διαβόλου.

Ὅλα ἔχουν τή σημασία τους, τό χρόνο καί τήν περίστασή τους. Ἡ ἔννοια τοῦ φόβου εἶναι καλή γιά τά πρῶτα στάδια. Εἶναι γιά τούς ἀρχάριους, γι’ αὐτούς πού ζεῖ μέσα τους ὁ παλαιός ἄνθρωπος. Ὁ ἄνθρωπος ὁ ἀρχάριος, πού δέν ἔχει ἀκόμη λεπτυνθεῖ, συγκρατεῖται ἀπ’ τό κακό μέ τό φόβο. Καί ὁ φόβος εἶναι ἀπαραίτητος, ἐφόσον εἴμαστε ὑλικοί καί χαμερπεῖς. 

Ἀλλ’ αὐτό εἶναι ἕνα στάδιο, ἕνας χαμηλός βαθμός σχέσεως μέ τό θεῖον. Τό πᾶμε στή συναλλαγή, προκειμένου νά κερδίσομε τόν Παράδεισο ἤ νά γλιτώσομε τήν κόλαση. Αὐτό, ἄν τό καλοεξετάσομε, δείχνει κάποια ἰδιοτέλεια, κάποιο συμφέρον. Ἐμένα δέ μοῦ ἀρέσει αὐτός ὁ τρόπος. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος προχωρήσει καί μπεῖ στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, τί τοῦ χρειάζεται ὁ φόβος; Ὅ,τι κάνει, τό κάνει ἀπό ἀγάπη κι ἔχει πολύ μεγαλύτερη ἀξία αὐτό. Τό νά γίνει καλός κάποιος ἀπό φόβο στόν Θεό κι ὄχι ἀπό ἀγάπη δέν ἔχει τόση ἀξία.

Ὅποιος θέλει νά γίνει χριστιανός, πρέπει πρῶτα νά γίνει ποιητής. Ἄν στραπατσαρισθεῖ ἡ ψυχή καί γίνει ἀνάξια τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ, διακόπτει ὁ Χριστός τίς σχέσεις, διότι ὁ Χριστός «χοντρές» ψυχές δέν θέλει κοντά Του. 

Κανείς νά μή σᾶς βλέπει, κανείς νά μήν καταλαβαίνει τίς κινήσεις τῆς λατρείας σας πρός τό θεῖον. Ὅλ’ αὐτά κρυφά, μυστικά, σάν τούς ἀσκητές. Θυμᾶστε ποὺ σᾶς ἔχω πεῖ γιά τ’ ἀηδονάκι; Μές στό δάσος κελαϊδάει. Στή σιγή. Νά πεῖ πὼς κάποιος τ’ ἀκούει, πὼς κάποιος τό ἐπαινεῖ; Πόσο ὡραῖο κελάηδημα στήν ἐρημιά! Ἔχετε δεῖ πῶς φουσκώνει ὁ λάρυγγάς του; Ἔτσι γίνεται καί μ’ αὐτόν πού ἐρωτεύεται τόν Χριστό. Ἄμα ἀγαπάει, «φουσκώνει ὁ λάρυγγας, παθαίνει, μαλλιάζει ἡ γλώσσα». Πιάνει μιὰ σπηλιά, ἕνα λαγκάδι καί ζεῖ τόν Θεό μυστικά, «στεναγμοῖς ἀλαλήτοις». Περιφρονῆστε τά πάθη, μήν ἀσχολεῖσθε μέ τόν διάβολο. Στραφεῖτε στόν Χριστό.

Ἡ θεία χάρις μᾶς διδάσκει τό δικό μας χρέος. Γιά νά τήν προσελκύσουμε, θέλει ἀγάπη, λαχτάρα. Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θέλει θεῖο ἔρωτα. Ἡ ἀγάπη ἀρκεῖ, γιά νά μᾶς φέρει σέ κατάλληλη «φόρμα» γιά προσευχή. Μόνος Του θά ἔλθει ὁ Χριστός καί θά ἐγκύψει στήν ψυχή μας, ἀρκεῖ νά βρεῖ ὁρισμένα πραγματάκια πού νά Τόν εὐχαριστοῦν· ἀγαθή προαίρεση, ταπείνωση καί ἀγάπη. Χωρίς αὐτά δέν μποροῦμε νά ποῦμε «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με». Ὁ παραμικρός γογγυσμός κατά τοῦ πλησίον ἐπηρεάζει τήν ψυχή σας καί δέν μπορεῖτε νά προσευχηθεῖτε. Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, ὅταν βρίσκει ἔτσι τήν ψυχή, δέν τολμάει νά πλησιάσει.

Νά ζητᾶμε νά γίνει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. αὐτό εἶναι τό πιό συμφέρον, τό πιό ἀσφαλές γιά μᾶς καί γιά ὅσους προσευχόμαστε. Ὁ Χριστός θά μᾶς τά δώσει ὅλα πλούσια. Ὅταν ὑπάρχει ἔστω καί λίγος ἐγωισμός, δέν γίνεται τίποτα. Ὅταν ὁ Θεός δέν μᾶς δίδει κάτι πού ἐπίμονα ζητᾶμε, ἔχει τό λόγο Του. Ἔχει κι ὁ Θεός τά «μυστικά» Του. Ἄν δέν κάνετε ὑπακοή (σέ ἱερέα-πνευματικό) καί δέν ἔχετε ταπείνωση, ἡ εὐχή (δηλ. τό Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησὸν με) δέν ἔρχεται καί ὑπάρχει καί φόβος πλάνης.

Νά μήν γίνεται ἡ εὐχή ἀγγαρεία. Ἡ πίεση μπορεῖ νά φέρει μία ἀντίδραση μέσα μας, νά κάνει κακό. Ἔχουν ἀρρωστήσει πολλοί μέ τήν εὐχή, γιατί τήν ἔκαναν μέ πίεση. Καί γίνεται, βέβαια, κι ὅταν τό κάνεις ἀγγαρεία. ἀλλά δέν εἶναι ὑγιές.

Δέν εἶναι ἀνάγκη νά συγκεντρωθεῖτε ἰδιαίτερα γιά νά πεῖτε τήν εὐχή. Δέν χρειάζεται καμιά προσπάθεια ὅταν ἔχεις θεῖο ἔρωτα. Ὅπου βρίσκεσθε, σέ σκαμνί, σέ καρέκλα, σέ αὐτοκίνητο, παντοῦ, στόν δρόμο, στό σχολεῖο, στό γραφεῖο, στή δουλειά μπορεῖτε νά λέτε τήν εὐχή, τό «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησὸν με», ἁπαλά, χωρίς πίεση, χωρίς σφίξιμο.

Σημασία στήν προσευχή ἔχει ὄχι ἡ χρονική διάρκεια ἀλλά ἡ ἔνταση. Νά προσεύχεσθε ἔστω καί πέντε λεπτά, ἀλλά δοσμένα στό Θεό μέ ἀγάπη καί λαχτάρα. Μπορεῖ ἕνας μία ὁλόκληρη νύχτα νά προσεύχεται κι αὐτή ἡ προσευχή τῶν πέντε λεπτῶν νά εἶναι ἀνώτερη. Μυστήριο εἶναι αὐτό βέβαια, ἀλλά ἔτσι εἶναι.

Παρασκευή 26 Ιουνίου 2015

Παχεία γαστήρ λεπτόν ου τίκτει νόον


Δὲν γίνεστε ἅγιοι κυνηγώντας τὸ κακό. Ἄστε τὸ κακό. Νὰ κοιτάζετε πρὸς τὸν Χριστὸ κι αὐτὸ θὰ σᾶς σώσει. Ἐκεῖνο ποὺ κάνει ἅγιο τὸν ἄνθρωπο εἶναι ἡ ἀγάπη, ἡ λατρεία πρὸς τὸν Χριστό, ἡ ὁποία δὲν μπορεῖ νὰ ἐκφραστεῖ, δὲν μπορεῖ, δὲν μπορεῖ... 

Καὶ προσπαθεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ κάνει ἀσκήσεις, νὰ κάνει τέτοια πράγματα καὶ νὰ καταπονεῖ τὸν ἑαυτό του γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Κανεὶς ἀσκητὴς δὲν ἁγίασε χωρὶς ἀσκήσεις. Κανεὶς δὲν μπόρεσε ν’ ἀνέλθει στὴν πνευματικότητα χωρὶς ν’ ἀσκηθεῖ. 

Πρέπει νὰ γίνονται ἀσκήσεις. Ἄσκηση εἶναι οἱ μετάνοιες, οἱ ἀγρυπνίες κ.λπ., ἀλλὰ ὄχι μὲ βία. Ὅλα νὰ γίνονται μὲ χαρά. Δὲν εἶναι οἱ μετάνοιες ποὺ θὰ κάνουμε, δὲν εἶναι οἱ προσευχές, εἶναι τὸ δόσιμο, ὁ ἔρωτας γιὰ τὸν Χριστό, γιὰ τὰ πνευματικά. Ὑπάρχουν πολλοὶ ποὺ τὰ κάνουνε αὐτὰ ὄχι γιὰ τὸν Θεὸ ἀλλὰ γιὰ ἄσκηση, γιὰ ὠφέλεια σωματική. Ὅμως οἱ πνευματικοὶ ἄνθρωποι τὸ κάνουνε γιὰ ψυχικὴ ὠφέλεια, γιὰ τὸν Θεό. Ἀλλὰ καὶ τὸ σῶμα ὠφελεῖται πολύ, δὲν ἀρρωσταίνει. Πολλὰ καλὰ ἔρχονται.

Μέσα στὴν ἄσκηση, τὶς μετάνοιες, τὶς ἀγρυπνίες καὶ τὶς ἄλλες κακουχίες εἶναι καὶ ἡ νηστεία. «Παχεῖα γαστὴρ λεπτὸν οὐ τίκτει νόον». Ἐγὼ τὸ γνωρίζω αὐτὸ ἀπ’ τοὺς Πατέρες. Ὅλα τὰ πατερικὰ βιβλία μιλοῦν γιὰ τὴ νηστεία. Οἱ Πατέρες τονίζουν νὰ μὴν τρῶμε δυσκολοχώνευτα φαγητὰ ἢ λιπαρὰ καὶ παχιά, γιατὶ κάνουν κακὸ στὸ σῶμα ἀλλὰ καὶ στὴν ψυχή. Λένε ὅτι τὸ προβατάκι τρώει τὰ χορταράκια τῆς γῆς κι εἶναι τόσο ἥσυχο.

Εἴδατε ποὺ λένε, «σὰν τὸ πρόβατο». Ἐνῷ ὁ σκύλος ἢ ἡ γάτα κι ὅλ’ αὐτὰ τὰ σαρκοφάγα εἶναι ὅλα τους ἄγρια ζῶα. Τὸ κρέας κάνει κακὸ στὸν ἄνθρωπο. Κάνουν καλὸ τὰ χόρτα, τὰ φροῦτα κ.λπ. Γι’ αὐτὸ οἱ Πατέρες μιλοῦν γιὰ νηστεία καὶ κατακρίνουν τὴν πολυφαγία καὶ τὴν ἡδονὴ ποὺ αἰσθάνεται κανεὶς μὲ τὰ φαγητὰ τὰ πλούσια. Νὰ εἶναι πιὸ ἁπλὰ τὰ φαγητά μας. Νὰ μὴν ἀσχολούμαστε τόσο πολὺ μ’ αὐτά.

Δὲν εἶναι τὸ φαγητό, δὲν εἶναι οἱ καλὲς συνθῆκες διαβίωσης, ποὺ ἐξασφαλίζουν τὴν καλὴ ὑγεία. Εἶναι ἡ ἁγία ζωή, ἡ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ. Ξέρω γιὰ ἀσκητὲς ποὺ νηστεύανε πολὺ καὶ δὲν εἴχανε καμιὰ ἀρρώστια. Δὲν κινδυνεύει νὰ πάθει κανεὶς τίποτε ἀπ’ τὴ νηστεία. Κανεὶς δὲν ἔχει ἀρρωστήσει ἀπ’ τὴ νηστεία. Πιὸ πολὺ ἀρρωσταίνουν ἐκεῖνοι ποὺ τρῶνε κρέατα κι αὐγὰ καὶ γάλατα, παρὰ ἐκεῖνοι ποὺ εἶναι λιτοδίαιτοι. Εἶναι παρατηρημένο αὐτό. Νὰ τὸ πάρουμε καὶ ἀπὸ τὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη· τώρα τὸ συνιστᾶ αὐτὸ τὸ πράγμα. Οἱ νηστευτὲς νηστεύουν καὶ δὲν παθαίνουν τίποτε· ὄχι ἁπλῶς δὲν παθαίνουν, ἀλλὰ θεραπεύονται ἀπὸ ἀρρώστιες.

Γιὰ νὰ τὰ κάνετε ὅμως αὐτά, πρέπει νὰ ἔχετε πίστη. Ἀλλιῶς σᾶς πιάνει λιγούρα. Ἡ νηστεία εἶναι καὶ ζήτημα πίστεως. Δὲν παθαίνετε μ’ αὐτὴν κακό, ὅταν τὸ χωνέψετε καλὰ τὸ φαγητό σας. Οἱ ἀσκητὲς μεταποιοῦν τὸν ἀέρα σὲ λεύκωμα καὶ δὲν τοὺς πειράζει ἡ νηστεία. 

Ὅταν ἔχετε τὸν ἔρωτα στὸ θεῖον, μπορεῖτε νὰ νηστεύετε μὲ εὐχαρίστηση κι ὅλα εἶναι εὔκολα· ἀλλιῶς σᾶς φαίνονται ὅλα βουνό. Ὅποιοι ἔδωσαν τὴν καρδιά τους στὸν Χριστὸ καὶ μὲ θερμὴ ἀγάπη ἔλεγαν τὴν εὐχὴ κυριάρχησαν καὶ νίκησαν τὴ λαιμαργία καὶ τὴν ἔλλειψη ἐγκράτειας. 

Ὑπάρχουν σήμερα πολλοὶ ἄνθρωποι, ποὺ δὲν μποροῦσαν νὰ νηστέψουν μιὰ μέρα καὶ τώρα ζοῦν μὲ χορτοφαγία, ὄχι γιὰ λόγους θρησκευτικούς, ἁπλῶς γιατὶ πίστεψαν ὅτι αὐτὸ θὰ κάνει καλὸ στὴν ὑγεία τους. Ἀλλὰ πρέπει νὰ τὸ πιστέψεις, ὅτι δὲν πρόκειται νὰ πάθεις τίποτε, ποὺ δὲν τρώεις κρέας. 

Ὅταν ὁ ἄνθρωπος βέβαια εἶναι ἀσθενής, δὲν εἶναι ἁμαρτία νὰ φάει πρὸς στήριξιν τοῦ ὀργανισμοῦ καὶ φαγητὰ μὴ νηστήσιμα. Τὸ ἁλάτι χρειάζεται στὸν ὀργανισμὸ τοῦ ἀνθρώπου. Ὑπάρχει μιὰ φήμη ὅτι τὸ ἁλάτι κάνει κακό. Δὲν εἶναι σωστὸ αὐτό. Εἶναι στοιχεῖο ποὺ χρειάζεται. Καὶ εἶναι ὁρισμένοι μάλιστα ποὺ τὸ ἔχουν πολὺ ἀνάγκη. Ἄλλοι δὲν τὸ ἔχουν ἀνάγκη, ἐνῷ κάποιους τοὺς πειράζει. Εἶναι ζήτημα ἰχνοστοιχείων τοῦ ὀργανισμοῦ. Χρειάζεται μικροβιολογικὴ ἐξέταση. 

Ἐγὼ τί ὄνειρα ἔχω! Γιὰ τὸ Ἅγιον Ὄρος δηλαδή. Παρήγγειλα σιτάρι, γιὰ ν’ ἀλέθουμε, νὰ φτιάχνουμε ψωμὶ σταρίσιο. Καὶ σκέφτομαι νὰ πάρουμε διάφορα ὄσπρια καὶ νὰ τ’ ἀλέθουμε καὶ νὰ τ’ ἀνακατώνουμε, σιτάρι μὲ ρύζι, σόγια, σογιάλευρο μὲ φακὲς κ.λπ. 

Κι ἔπειτα ἔχουμε καὶ τὰ κολοκύθια καὶ τὶς ντομάτες καὶ τὶς πατάτες κι ὅλα τ’ ἄλλα χορταρικά. Καὶ μὲ τὸν πατέρα Ἡσύχιο εἴχαμε ἕνα ὄνειρο. Μιὰ φορὰ λέγαμε νὰ πᾶμε νὰ γίνουμε ἐρημίτες κάπου καὶ νὰ σπείρουμε σιτάρι καὶ νὰ τὸ μουσκεύουμε καὶ νὰ τὸ τρῶμε. Μήπως ὁ Μέγας Βασίλειος ἐκεῖ, στὴν ἔρημο, ἔτσι δὲν ἔκανε; Ἀλλὰ τώρα ἐμᾶς μᾶς κακοφαίνεται.


ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ ΑΓΙΟΥ ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ, 
εκδ. ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ, ΧΑΝΙΑ 2003

Ἡ ἀκηδία, ἡ λύπη καί ἡ ἀπόγνωση. Ἡ γνώση τοῦ εἶναι. Τί εἶναι ἁμαρτία





''Η ακηδία, η λύπη, η καταπόνηση οπωσδήποτε θα σε επισκέπτονται, όπως και κάθε άνθρωπο. Το κυριότερο θέμα είναι πώς εμείς τις αντιλαμβανόμαστε. 

Σου έγραψα ήδη, μου φαίνεται, ότι αν ζούμε τις καταστάσεις μας ως “ατομικές” μας μόνο, τότε η ψυχή στο τέλος όλων πτωχεύει και γίνεται άκαρπη, ενώ η ζωή χάνει το νόημά της και γίνεται αφόρητα οχληρή. Ο σκοπός μας, τον οποίο έχει θέσει μπροστά μας το Ευαγγέλιο, είναι να γίνουμε παγκόσμιες υποστάσεις, να φέρουμε μέσα μας όλο τον κόσμο, να ζήσουμε όλο το βάθος της ιστορίας του κόσμου, και επάνω απ’ όλα του Ανθρώπου. Όλη δηλαδή η ανθρωπότητα είναι αυτό το «Εγώ», και όλη η ιστορία είναι η ζωή μου.

Κάθε οδύνη, κάθε χαρά, κάθε άλλο βίωμα αγάπης, δυσαρέσκειας, χαράς, λύπης, ελπίδας, απογνώσεως, κάθε εμπειρία πλούτου, φτώχιας, πείνας, κορεσμού, φόβου, εξουσίας, εκβιασμού, ταπεινώσεως, πάλης, μη αντιστάσεως… και όλων των λοιπών είναι για μας αποκάλυψη αυτού που διαδραματίζεται στον Ανθρώπινο Κόσμο. 

Μέσα λοιπόν από την προσωπική μας πείρα, που φαίνεται τόσο μικρή και εφήμερη, θα γνωρίσουμε το Είναι στο πλήρωμα του, όσο μας είναι εφικτό. Ακολουθώντας τον δρόμο αυτό, αντιδρώντας με τον τρόπο αυτό, ετοιμαζόμαστε για την πρόσληψη του Πνεύματος του Χριστού, ο οποίος μας φανέρωσε την εικόνα της τελειότητας των υιών του Θεού. Και όταν γινόμαστε οι ίδιοι «κατ’ εικόνα Του», νικούμε τον κόσμο, γινόμαστε υπερκόσμιοι, παγκόσμιοι και εξωκόσμιοι κατά το μέτρο της εξομοιώσεως μας προς τον Χριστό.

Δεν είμαστε σε θέση να επιζητούμε πόνο, παθήματα. Είναι φυσικό για κάθε ζωντανό ον να επιθυμεί τη χαρά, την αγάπη, το φως. Έχοντας όμως διδαχθεί από τον Θεό, δεν δειλιάζουμε μπροστά στα παθήματα, γιατί με αυτά και εμείς πλουτίζουμε με τη γνώση της αιωνιότητας, κερδίζουμε τη ζωή που αγκαλιάζει τα πάντα. 

Με τον ίδιο λοιπόν τρόπο ετοιμαζόμαστε και για την εμπειρία του θανάτου, για να γίνουμε ικανοί να προσλάβουμε την «κρείτ­τονα ανάστασιν» (Εβρ. 11, 35). Βέβαια στο κέντρο όλων βρίσκεται για μας ο Χριστός, Θεός και Άνθρωπος.

Χωρίς Αυτόν παραμένουμε στο σκοτάδι. Χωρίς Αυτόν είμαστε ανίκανοι να διακρίνουμε πού εμφανίζεται η «αμαρτία», δηλαδή η έκπτωση από τη Θεία Αγάπη του Πατρός. 

Ήδη προ πολλού πρέπει να έχουμε εγκαταλείψει την αφελή αντίληψη της αμαρτίας. Η αμαρτία είναι ρήξη της σχέσεώς μας με τον Θεό, ο οποίος είναι το απόλυτο Φως, η απόλυτη Γνώση, η απόλυτη Αγάπη. Με Αυτόν δεν μπορεί να συνδεθεί τίποτε αταίριαστο. Αν θέλουμε να είμαστε μαζί του και εν Αυτώ, πιστά τέκνα Του, τότε πρέπει και εμείς να είμαστε Άγιοι, όπως και Αυτός είναι Άγιος. 

Αν εμείς δεν είμαστε τέτοιοι, τότε λυπούμαστε για τον ίδιο τον εαυτό μας, στεκόμαστε στα όρια της απογνώσεως, με τον φόβο μήπως χάσουμε για πάντα την υιοθεσία και τη διαμονή στο απέραντο Φως. Εμείς όμως δεν πηγαίνουμε πέρα από το όριο αυτό. Απορρίπτουμε την πλήρη απόγνωση. Έτσι, η ζωή του Θεού, αν και όχι στο πλήρωμά της, διαφυλάσσεται μέσα μας, και εμείς με τον ένα ή τον άλλον τρόπο θα φτάσουμε στην τέλεια νίκη. Η αγάπη προς τον Χριστό είναι η πιο αξιόπιστη βεβαίωση της Αναστάσεώς μας. Και εσύ Τον αγαπάς, και δεν υπάρχει για σένα οδός ακηδίας.''


Αρχιμανδρίτη Σωφρονίου Σαχάρωφ, 
"Γράμματα στη Ρωσία", 
εκδ. Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, 
Έσσεξ, Αγγλίας, 2009, σ. 150-152

Αγάπησε τον Ένα για να σε αγαπήσουν όλοι


«Αγάπησε τον Ένα για να σε αγαπήσουν όλοι. Θα σε αγαπούν όχι μόνο οι άνθρωποι, αλλά και αυτά τα άλογα ζώα, γιατί η θεία χάρη όταν βγαίνει έξω, ηλεκτρίζει και μαγνητίζει ό,τι βρεί μπροστά της. 

Αλλά όχι μόνο θα σε αγαπούν, θα εικονίζεται το αγνό παρθενικό πρόσωπο Εκείνου, που θα αγαπάς και θα λατρεύεις».


Αρχιμανδρίτης Αμφιλόχιος Μακρής

Κρυμμένες οι υποσχέσεις του Θεού!


Πρέπει να γνωρίζεις ότι μέσα στις θλίψεις και στα παθήματα, στην υπομονή και στην πίστη, είναι κρυμμένες οι υποσχέσεις του Θεού, όπως επίσης και η δόξα και η απόκτηση των ουρανίων αγαθών.

Γιατί και το σιτάρι, που σπέρνεται στη γη, είναι ανάγκη πρώτα να δοθεί στη σήψη και στην ατιμία, φαινομενικά, και έτσι να απολαύσουμε την ομορφιά και τον πολλαπλάσιο καρπό του. Aν όμως δεν περνούσε από τη σήψη εκείνη και τη φαινομενική ατιμία, δεν θά έβγαζε καρπό. Αυτό λέει και ο Aπόστολος: «Πρέπει να περάσουμε πολλές θλίψεις για να μπούμε στη βασιλεία του Θεού».

Kαι ο Kύριος λέει: «Mε την υπομονή σας, θα σώσετε τις ψυχές σας», καί: «στον κόσμο θα έχετε θλίψεις».

O Iησούς, είναι η μοναδική ελπίδα μας. H ελπίδα του κόσμου ολοκλήρου.


Άγιος Μακάριος

Πέμπτη 25 Ιουνίου 2015

Διδαχές - Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως / Διάκριση / Υπερηφάνεια


Διάκριση

Σᾶς συνιστῶ νὰ ἔχετε σὲ ὅλα διάκριση καὶ φρόνηση. Ν’ ἀποφεύγετε τὰ ἄκρα. Οἱ αὐστηρότητες συμβαδίζουν μὲ τὰ μέτρα τῆς ἀρετῆς. Αὐτὸς ποὺ δὲν ἔχει μεγάλες ἀρετὲς καὶ συναγωνίζεται μὲ τοὺς τέλειους, θέλοντας νὰ ζεῖ μὲ αὐστηρότητα, ὅπως οἱ ἅγιοι ἀσκητές, αὐτὸς κινδυνεύει νὰ ὑπερηφανευθεῖ καὶ νὰ πέσει. Γί’ αὐτὸ νὰ πορεύεσθε μὲ διάκριση καὶ νὰ μὴν ἐξαντλεῖτε τὸ σῶμα μὲ ὑπέρμετρους κόπους. Νὰ θυμᾶστε πὼς ἡ ἄσκηση τοῦ σώματος ἁπλῶς βοηθάει τὴν ψυχὴ νὰ φτάσει στὴν τελειότητα, ἡ τελειότητα κατορθώνεται κυρίως μὲ τὸν ἀγώνα τῆς ψυχῆς.

Μὴν τεντώνετε περισσότερο ἀπὸ τὸ μέτρο τὴ χορδή. Νὰ ξέρετε ὅτι ὁ Θεὸς δὲν ἐκβιάζεται στὶς δωρεές Του. Δίνει, ὅταν Αὐτὸς θέλει. Ὅ,τι παίρνουμε, τὸ παίρνουμε δωρεὰν ἀπὸ τὸ θεῖο ἔλεος.

Μὴ ζητᾶτε νὰ φτάσετε ψηλὰ μὲ μεγάλες ἀσκήσεις χωρὶς νὰ ἔχετε ἀρετές, γιατί κινδυνεύετε νὰ πέσετε σὲ πλάνη γιὰ τὴν ἔπαρση καὶ τὴν τόλμη σας. Ὅποιος ἐπιζητεῖ θεία χαρίσματα καὶ ὑψηλὲς θεωρίες, ἐνῷ εἶναι ἀκόμα φορτωμένος μὲ πάθη, αὐτός, σὰν ἀνόητος καὶ ὑπερήφανος, πλανιέται. Πρῶτα ἄπ’ ὅλα ὀφείλει ν’ ἀγωνιστεῖ γιὰ τὴν κάθαρσή του. Ἡ θεία χάρη στέλνει τὰ χαρίσματα σὰν ἀμοιβὴ σ’ ὅσους ἔχουν καθαριστεῖ ἀπὸ τὰ πάθη. Τοὺς ἐπισκέπτεται χωρὶς θόρυβο καὶ σὲ ὤρα ποὺ δὲν γνωρίζουν.



Υπερηφάνεια

Ἡ ὑπερηφάνεια τοῦ νοῦ εἶναι ἡ σατανικὴ ὑπερηφάνεια, ἡ ὁποία ἀρνεῖται τὸ Θεὸ καὶ βλασφημεῖ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, γί’ αὐτὸ καὶ πολὺ δύσκολα θεραπεύεται. Εἶναι ἕνα βαθὺ σκοτάδι, τὸ ὁποῖο ἐμποδίζει τὰ μάτια τῆς ψυχῆς νὰ δοῦν τὸ φῶς ποὺ ὑπάρχει μέσα της καὶ ποὺ ὁδηγεῖ στὸ Θεό, στὴν ταπείνωση, στὴν ἐπιθυμία τοῦ ἀγαθοῦ.

Ἀντίθετα, ἡ ὑπερηφάνεια τῆς καρδιᾶς δὲν εἶναι γέννημα τῆς σατανικῆς ὑπερηφάνειας, ἀλλὰ δημιουργεῖται ἀπὸ διάφορες καταστάσεις καὶ γεγονότα: πλοῦτο, δόξα, τιμές, πνευματικὰ ἢ σωματικὰ χαρίσματα (εὐφυΐα, ὀμορφιά, δύναμη, δεξιοτεχνία κλπ). Ὅλα αὐτὰ σηκώνουν ψηλὰ τὰ μυαλὰ τῶν ἀνόητων ἀνθρώπων, ποὺ γίνονται ἔτσι ματαιόφρονες, χωρὶς ὅμως νὰ εἶναι καὶ ἄθεοι... Αὐτοὶ πολλὲς φορὲς ἐλεοῦνται ἀπὸ τὸ Θεό, παιδαγωγοῦνται καὶ σωφρονίζονται. Ἡ καρδιά τους συντρίβεται, παύει νὰ ἐπιζητεῖ δόξες καὶ ματαιότητες, κι ἔτσι θεραπεύονται.

Ἡ πνευματική σας ἐργασία νὰ εἶναι ἡ ἐξέταση τῆς καρδιᾶς σας. Μήπως φωλιάζει σ’ αὐτὴν σὰν φαρμακερὸ φίδι ἡ ὑπερηφάνεια, τὸ πάθος ποὺ γεννάει πολλὰ κακά, ποὺ ἀπονεκρώνει κάθε ἀρετή, ποὺ δηλητηριάζει τὰ πάντα; Σ’ αὐτὴ τὴν ἑωσφορικὴ κακία πρέπει νὰ στραφεῖ ὅλη σας ἡ φροντίδα. Μέρα καὶ νύχτα νὰ σᾶς γίνει ἔργο ἀδιάλειπτο ἡ ἔρευνά της.

Θὰ εἶναι ἀλήθεια, νομίζω, ἂν πῶ ὅτι ὅλη ἡ πνευματική μας φροντίδα συνίσταται στὴν ἀναζήτηση καὶ ἐξόντωση τῆς ὑπερηφάνειας καὶ τῶν παιδιῶν της. Ἂν ἀπαλλαγοῦμε ἀπ’ αὐτὴν καὶ θρονιάσουμε στὴν καρδιά μας τὴν ταπεινοφροσύνη, τότε ἔχουμε τὸ πᾶν. Γιατί ὅπου βρίσκεται ἡ ἀληθινὴ κατὰ Χριστὸν ταπείνωση, ἐκεῖ βρίσκονται μαζεμένες καὶ ὅλες οἱ ἄλλες ἀρετές, ποὺ μᾶς ὑψώνουν ὡς τὸ Θεό.



Ἀπὸ τὴ σειρὰ τῶν φυλλαδίων «Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ» 
τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παρακλήτου Ὠρωποῦ Ἀττικῆς

Διδαχές - Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως / Αγάπη

Ἐπιδιώκετε τὴν ἀγάπη. Ζητᾶτε καθημερινὰ ἀπὸ τὸ Θεὸ τὴν ἀγάπη. Μαζὶ μὲ τὴν ἀγάπη ἔρχεται καὶ ὅλο τὸ πλῆθος τῶν ἀγαθῶν καὶ τῶν ἀρετῶν. Ἀγαπᾶτε, γιὰ ν’ ἀγαπιέστε κι ἐσεῖς ἀπὸ τοὺς ἄλλους. Δῶστε στὸ Θεὸ ὅλη σας τὴν καρδιά, ὥστε νὰ μένετε στὴν ἀγάπη. «Ὅποιος ζεῖ μέσα στὴν ἀγάπη, ζεῖ μέσα στὸ Θεό, κι ὁ Θεὸς μέσα σ’ αὐτόν» (Α’ Ἰω. 4, 16).

Ὀφείλετε νὰ ἔχετε πολλὴ προσοχὴ στὶς μεταξύ σας σχέσεις καὶ νὰ σέβεστε ὁ ἕνας τὸν ἄλλον ὡς πρόσωπα ἱερά, ὡς εἰκόνες τοῦ Θεοῦ. Νὰ μὴν ἀποβλέπετε ποτὲ στὸ σῶμα ἢ στὴν ὀμορφιά του, ἀλλὰ στὴν ψυχή. Προσέχετε τὸ αἴσθημα τῆς ἀγάπης, γιατί, ὅταν ἡ καρδιὰ δὲν θερμαίνεται ἀπὸ τὴν καθαρὴ προσευχή, ἡ ἀγάπη κινδυνεύει νὰ γίνει σαρκικὴ καὶ ἀφύσικη, κινδυνεύει νὰ σκοτίσει τὸ νοῦ καὶ νὰ κατακάψει τὴν καρδιά.

Πρέπει νὰ ἐξετάζουμε καθημερινά, μήπως ἡ ἀγάπη μας δὲν ἀπορρέει ἀπὸ τὸ σύνδεσμο τῆς κοινῆς μας ἀγάπης πρὸς τὸ Χριστό, μήπως δὲν πηγάζει ἀπὸ τὸ πλήρωμα τῆς ἀγάπης μας πρὸς τὸν Κύριο. Αὐτὸς ποὺ ἀγρυπνεῖ νὰ διατηρήσει ἁγνὴ τὴν ἀγάπη, θὰ φυλαχθεῖ ἀπὸ τὶς παγίδες τοῦ πονηροῦ, ποὺ προσπαθεῖ σιγά- σιγὰ νὰ μετατρέψει τὴν χριστιανικὴ ἀγάπη σὲ ἀγάπη κοινὴ καὶ συναισθηματική.


Ἀπὸ τὴ σειρὰ τῶν φυλλαδίων «Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ» 
τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παρακλήτου Ὠρωποῦ Ἀττικῆς.

Οι υψηλές θεολογικές έννοιες μόνες τους έρχονται, όταν η ψυχή αγνισθή και καθαρισθή

Είπε Γέρων: 
Μην αναζήτησης τις υψηλές θεολογικές έννοιες, ενώ ακόμη ζητάς την βοήθεια τον Θεού, για να έλθη και να σε σώση από την αμαρτία. 

Οι υψηλές θεολογικές έννοιες μόνες τους έρχονται, όταν η ψυχή αγνισθή και καθαρισθή. 

Όποιος στηρίζεται στις δικές του γνώσεις και επιμένει στο θέλημα του, προκαλεί εχθρότητα και δεν μπορεί να ξεφύγη από τον δαίμονα που φέρνει στην καρδιά την λύπη...

Διάφορα Μελετήματα του Οσίου Μακαρίου του Αιγυπτίου



Mελέτημα 25

1. Διπλός εἶναι ὁ πόλεμος τῶν Χριστιανῶν καὶ διπλὴ ἡ πάλη. Ἀπὸ τὴ μιά, μὲ ὅσα βλέπουν τὰ μάτια του, ποὺ ἐρεθίζουν καὶ γαργαλίζουν τὴν ψυχὴ καὶ τὴν προκαλοῦν νὰ δένεται ἐμπαθῶς μαζὶ τους καὶ νὰ εὐχαριστεῖται μ' αὐτά. Καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη, μὲ τὶς ἀρχές καὶ ἐξουσίες τοῦ φοβεροῦ κοσμοκράτορα.

2. Ἡ λαμπρότητα ποὺ ὑπῆρχε στὸ πρόσωπο τοῦ Μωϋσῆ ἦταν τύπος τῆς ἀληθινῆς λαμπρότητας τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Ὅπως τότε δὲν μποροῦσε νὰ κοιτάξει κανεὶς στὸ πρόσωπο τοῦ Μωϋσῆ, ἔτσι καὶ τώρα, τὴ λαμπρότητα αὐτὴ ποὺ λάμπει στὶς ψυχὲς τῶν Χριστιανῶν δὲν μπορεῖ νὰ τὴν ὑπομείνει τὸ σκοτάδι τῶν παθῶν, ἀλλὰ διώχνεται ἀπὸ τὴν ἀνταύγειά της καὶ φεύγει.

3. Στὸ Χριστιανὸ ποὺ ἀγαπάει τὴν ἀλήθεια καὶ τὸ Θεό, ποὺ γεύτηκε τὴν ἐπουράνια γλυκύτητα καὶ ἔχει ἑνωμένη μὲ τὴν ψυχή του τὴ Θεία Χάρη καὶ ποὺ παράδωκε ὅλο τὸν ἑαυτό του στὰ θελήματά της, εἶναι μισητὰ ὅλα τὰ πράγματα τοῦ κόσμου τούτου. Γιατὶ αὐτὸς ἔγινε ἀνώτερος ἀπ' ὅλα τὰ πράγματα τοῦ κόσμου. Καὶ δὲν μποροῦν νὰ τὸν κυριέψουν οὔτε τὰ πλούτη, οὔτε οἱ τιμές καὶ οἱ δόξες καὶ τὰ ὅμοια. Γιατὶ αὐτὸς ἔλαβε πείρα ἄλλου πλοῦτου καὶ ἄλλης τιμῆς καὶ δόξης. Καὶ τρέφεται ψυχικά μὲ ἄφθαρτη ἡδονὴ καὶ ἔχει τὴν πληρότητα τῆς κοινωνίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος!

4. Ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ἔχει τόση διαφορὰ ἀπὸ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους στὴ σύνεση, στὴ γνώση καὶ διάκριση, ὅση ἔχει ὁ λογικός ποιμένας ἀπὸ τὰ ἄλογα ζῶα ποὺ βόσκει. Γιατὶ μετέχει ἄλλου Πνεύματος καὶ σοφίας, διαφορετικῆς τοῦ κόσμου τούτου. Γι' αὐτὸ καὶ ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς διαφέρει ἀπὸ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἔχουν τὸ πνεῦμα τοῦ κόσμου καὶ γνωρίζει τὸν καθένα ἀπὸ ποῦ ὁρμώμενος μιλάει, ποῦ στηρίζεται κι' ἀνάμεσα σὲ ποιούς βρίσκεται. Αὐτὸν ὅμως δὲν μπορεῖ νὰ τὸν ἐξετάζει καὶ νὰ τὸν καταλαβαίνει κανεὶς ἀπ' ὅσους ἔχουν τὸ πνεῦμα τοῦ κόσμου. Μόνον ἀπὸ τοὺς ὁμοίους του, ποὺ ἔχουν τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καταλαβαίνεται.

5. Εἶναι ἀδύνατο νὰ λάβει κανεὶς τὸ Πανάγιο Πνεῦμα μέ ἄλλον τρόπο, ἄν δὲν ἀποξενωθεῖ ὁλότελα ἀπὸ τὰ πράγματα τοῦ κόσμου τούτου καὶ δὲν ἀφιερωθεῖ στὴν ἐπιδίωξη τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ καὶ ἀξιωθεῖ νὰ γίνει ἕνα πνεῦμα μὲ τὸν Κύριο. Ἡ ψυχὴ ποὺ εἶναι δεμένη ἔστω καὶ μὲ κάτι τοῦ κόσμου τούτου καὶ κλίνει πρὸς αὐτό, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ διαφύγει καὶ νὰ περάσει ἀπὸ τὸ σκότος τῶν πονηρῶν δαιμόνων.



Mελέτημα 27

1. Ἡ ψυχὴ ποὺ δὲν ἔχει τὴν ἀκρίβεια τοῦ τρόπου ζωῆς καὶ ποὺ δὲν δέχτηκε ἀκόμη τὴν αἴσθηση τοῦ ἁγιασμοῦ τῆς καρδιᾶς, ἄς πενθεῖ καὶ ἄς ζητεῖ θερμὰ ἀπὸ τὸν Κύριο νὰ τῆς δοθεῖ αὐτὸ τὸ ἀγαθὸ καὶ ἡ ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Κατὰ τὸ νόμο, ἐκεῖνοι ποὺ ἕπεσαν σὲ σωματικά ἁμαρτήματα, πρῶτα τιμωροῦνται ἀπὸ τὸν ἱερέα μὲ στέρηση τῆς Θείας Κοινωνίας. Ὅσοι ὅμως δὲν εἶχαν στὴ ζωή τους τέτοια καὶ εἶναι καθαροί, προβιβάζονται στὴν Ἱερωσύνη καὶ τοποθετοῦνται μέσα στὸ θυσιαστήριο, σὰν λειτουργοὶ τοῦ Κυρίου. Ἡ Ἁγία Τριάδα κατοικεῖ μέσα στὴν καθαρὴ ψυχή, ὅσο εἶναι κατάλληλος καὶ δεκτικός ὁ ἄνθρωπος. Ὅταν ὅμως ἀλλὰξει πορεῖα ὁ ἄνθρωπος καὶ λυπήσει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, συστέλλονται ἡ Θεία Χάρη, ἡ ἀγάπη καὶ κάθε ἀγαθὴ ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Στερεῖται ὁ νοῦς τὴν πνευματικὴ εὐφροσύνη καὶ παραδίνεται σὲ θλίψεις καὶ πειρασμούς τῶν πονηρῶν πνευμάτων, μέχρις ὅτου ὀρθοποδήσει καὶ πάλι ἡ ψυχή. Κατόπιν, ἀφοῦ δείξει τὴ μετάνοια μ' ἐξομολόγηση καὶ ταπείνωση, πάλι ἀξιώνεται Θείας Χάριτος καὶ ἀπολαμβάνει εὐφροσύνης περισσότερο ἀπὸ πρῶτα. Ἀντίθετα, ἄν δὲν λυπήσει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, τότε προκόβει ἡ ψυχὴ καὶ προχωρεῖ ἀπὸ δόξα σὲ δόξα καὶ ἀπὸ ἀνάπαυση σὲ τελειότερη ἀνάπαυση καὶ συγκαταριθμεῖται στοὺς τέλειους ἐργάτες καὶ ἄμεμπτους λειτουργοὺς τοῦ Χριστοῦ στὴν αἰώνια Βασιλεία Του.

2. Ἄν ὁ Χριστιανὸς κατορθώσει τὴ νηστεία, τὴν ἀγρυπνία, τὴν ψαλμωδία καὶ ὅλη τὴν ἄσκηση καὶ τὴν ἀρετή, ἀλλὰ ἡ μυστικὴ ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δὲν κελαηδάει μέσα στὴν καρδιά του καὶ δὲν νοιώθει τὴν ἀγαλλίαση νὰ τὸν πλημμυρίζει, τότε ἀέρα δέρει καὶ μάτην ἐκοπίασε...

3. Καλὴ εἶναι ἡ νηστεῖα καὶ ἡ ἀγρυπνία, ἡ ἄσκηση καὶ ἡ ξενιτεία. Καὶ αὐτὰ εἶναι κάποια ἀρχὴ καὶ τὰ πρόθυρα τῆς θεάρεστης ζωής. Εἶναι ὅμως παράλογο νὰ θαρρεύει κανεὶς ὁλωσδιόλου σ' αὐτὰ μόνον. Τὸ θεμέλιο λοιπὸν τοῦ Χριστιανισμοῦ εἶναι, κι ἄν ἔχει κανεὶς ὅλες τὶς ἀρετές, νὰ μὴ ἐφησυχάζει, οὔτε νὰ παίρνει θάρρος, οὔτε νὰ νομίζει ὅτι κατόρθωσε κάτι σπουδαῖο. Καὶ ἄν ἀκόμη γίνει μέτοχος τῆς Χάριτος, νὰ μὴ νομίσει ὅτι πέτυχε κάτι, οὔτε νὰ κομπάζει, ἀλλὰ νὰ πενθεῖ καὶ νὰ κλαίει καὶ νἄχει τὴν καρδιά του ὁλότελα συντετριμμένη.

4. Στὰ πνευματικὰ ζητήματα, ἐκεῖνοι ποὺ πολεμοῦν ἐναντίον τῆς κοιλιᾶς καὶ τοῦ ὕπνου καὶ ἀσχολοῦνται διαρκῶς μὲ ψαλμοὺς καὶ προσευχές, ἄς μὴ νομίζουν ὅτι ἔφτασαν πιὰ στὸ τέλος καὶ στὴν ἀνάπαυση. Βρίσκονται ἀκόμη στὰ πρόθυρα καὶ τὶς αὐλές τῶν ἀνακτόρων. Καὶ ἄν ἀξιώθηκαν νὰ λάβουν κάποια πνευματικὴ χάρη εἶναι μακριά τῆς τελειότητος. Τέχνη τοῦ σατανᾶ εἶναι τὸ νὰ ὑποχωρεῖ θεληματικὰ ἀρκετὰ χρόνια, μὲ τὸ σκοπὸ νὰ βάλει στὸ νοῦ ὅσων ἀσκοῦνται τὴν ψεύτικη ἰδέα, ὅτι ἔφθασαν στὴν τελειότητα. Ὁ πονηρὸς ὅφις μὲ τὸ νὰ σπείρει ἐξαρχῆς μέσα στὸν Ἀδὰμ τὴν ἐπιθυμία νὰ γίνει Θεὸς σὲ ποιὰ ἀτιμία τὸν κατέβασε, μὲ αὐτὴ ἀκριβῶς τὴν ὑπερήφανη ἰδέα. Αὐτὰ λοιπὸν καὶ σύ, ἔχοντας στὸ νοῦ σου, φύλαγε τὸν ἑαυτό σου ὅσο μπορεῖς, καὶ φρόντιζε μὲ μεγάλη ἐπιμέλεια νὰ ἔχεις πάντοτε τὴν καρδιά σου ταπεινὴ καὶ συντριμμένη.



Mελέτημα 28

1. Συμβαίνει πολλές φορές νὰ σοῦ μιλάει μὲ λογισμούς ὁ σατανᾶς καὶ νὰ σοῦ λέει· "Κοίταξε πόσα κακὰ ἔργα ἔχεις κάνει. Ἡ ψυχή σου εἶναι γεμάτη ἀνομίες, βαρύνεσαι μὲ πολλές καὶ βαρύτατες ἁμαρτίες". Μή σὲ ξεγελάει μ' αὐτὰ ὁ σατανᾶς καὶ μὲ πρόφαση ταπεινώσεως σὲ σπρώχνει στὴν ἀπελπισία. Ἐσὺ λοιπὸν ἀποκρίσου του: "Ναί, ἀλλὰ ἔχω γραπτὲς τὶς διαβεβαιώσεις τοῦ Θεοῦ ποὺ λέει: «Δὲν ἐπιθυμῶ τὸ θάνατο τοῦ ἁμαρτωλού, ἀλλὰ νὰ ἐπιστρέψει μὲ τὴ μετάνοια καὶ νὰ ἔχει ζωή». Γιατὶ τότε τί ἤθελε νὰ κατεβεῖ ὁ Θεὸς στὴ γῆ, ἄν ὄχι γιὰ νὰ σώσει τοὺς ἁμαρτωλοὺς καὶ νὰ φωτίσει αὐτοὺς ποὺ ζοῦνε στὸ σκοτάδι καὶ νὰ δώσει ζωὴ στοὺς νεκροὺς ἀπὸ τὴν ἁμαρτία;".

2. Ὅπως ἡ σατανικὴ δύναμη, ἔτσι καὶ ἡ Θεία Χάρη προτρέπει χωρὶς νὰ ἐξαναγκάζει. Καὶ αὐτὸ γιὰ νὰ διαφυλάσσεται ἡ ἐλευθερία καὶ ἡ αὐτεξουσιότητά μας. Γι' αὐτὸ καὶ ὅσα κακὰ κάνει ὁ ἄνθρωπος μὲ τὴν ὑπόδειξη τοῦ σατανᾶ, δέχεται αὐτὸς καὶ ὄχι ὁ σατανᾶς τὴν τιμωρία, γιατί δὲν σύρθηκε μὲ τὴ βία, ἀλλὰ μὲ τὸ θέλημά του ὑπάκουσε στὴν κακία. Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ τὸ ἀγαθό. Οὔτε πάλι ἡ Χάρη δεσμεύει μὲ ἀναγκαστικὴ δύναμη τὴ θέληση του ἀνθρώπου, ὥστε νὰ μὴ μπορεῖ νὰ κάνει κάτι διαφορετικό. Ἀλλὰ δίνει τὸ προβάδισμα στὸ αὐτεξούσιο γιὰ νὰ φανερωθεῖ ἡ θέληση τοῦ ἀνθρώπου ποὺ κλίνει, στὴν ἀρετὴ ἤ στὴν κακία;

3. Ὅπως τὸ σῶμα μολύνεται ὅταν ἔρθει σὲ συνάφεια μὲ ἄλλο σῶμα καὶ διαπράξει τὴν ἁμαρτία, ἔτσι καὶ ἡ ψυχὴ διαφθείρεται ὅταν δέχεται πονηροὺς καὶ ἀκάθαρτους λογισμοὺς καὶ συμφωνεῖ καὶ συγκατίθεται μὲ αὐτούς. Καὶ ὄχι μόνο τοὺς λογισμούς τῆς πονηρίας καὶ τῆς πορνείας, ἀλλὰ καὶ κάθε κακίας (π.χ. ἀπιστίας, δολιότητας, κενοδοξίας, ὀργῆς, φιλονεικίας κ.τ.ὅ). Αὐτὸ θὰ πεῖ νὰ καθαρίζουμε τὸν ἑαυτό μας ἀπὸ κάθε μολυσμὸ σαρκικὸ καὶ πνευματικό. Καὶ ὅπως ἐκεῖνος ποὺ διαφθείρει τὸ ναὸ τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ τὸ σῶμα, θὰ τὸν ἀφανίσει ὁ Θεός, κατὰ τὸν Ἀπόστολο, ἔτσι κι' ἐκεῖνος ποὺ διαφθείρει τὴν ψυχὴ καὶ τὸν νοῦ μὲ τὸ νὰ συμφωνεῖ στὰ ἄτοπα, εἶναι ἄξιος νὰ τιμωρηθεῖ. Πρόσεξε τί λέει καὶ ἡ Γραφή· «Μὲ κάθε προσοχὴ φύλαγε τὴν καρδιά σου, γιατί ἀπ' αὐτὸ θὰ ὁδηγηθεῖς στὴ ζωή».

3. Ὁ καθένας μας ὀφείλει νὰ ἐξετάσει ποιές εἶναι οἱ κλίσεις τῆς ψυχῆς μας. Ἄς διατηροῦμε λοιπὸν τὴν ψυχή μας καθαρὴ ἀπὸ πονηροὺς λογισμοὺς γιὰ νὰ ἔρθει μέσα μας ὁ καθαρὸς Θεὸς νὰ κατοικήσει. Γιατὶ αὐτὸς ὑποσχέθηκε ὅτι θὰ ἔρθει καὶ θὰ κατοικήσει μόνο στὶς καθαρὲς ψυχές, ποὺ ἀγαπᾶνε τὸ καλό.



Mελέτημα 31

1. Οἱ ἅγιοι Μάρτυρες, ἀφοῦ ὑπέφεραν πολλὰ βασανιστήρια καὶ ἔδειξαν καρτερία μέχρι τὸ θάνατο, ἔγιναν ἄξιοι γιὰ τὰ στεφάνια καὶ τὴ δόξα. Καὶ ὅσο περισσότερα καὶ σκληρότερα ἦταν τὰ βάσανα ποὺ ὑπέφεραν, τόση περισσότερη δόξα καὶ παρρησία ἀπέκτησαν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο καὶ οἱ ψυχὲς ποὺ παραδόθηκαν σὲ διάφορες θλίψεις (εἴτε ἐξ ἀνθρώπων, εἴτε ἐκ σωματικῶν ἀσθενειῶν), ἄν κάνουν μέχρι τέλους ὑπομονὴ καὶ δὲν γογγύσουν, θὰ ἀξιωθοῦν τὰ ἴδια στεφάνια καὶ τὴν ἴδια παρρησία μὲ τοὺς Μάρτυρες. Καὶ ὅλα αὐτὰ ὄχι μόνο στὸ μέλλον θὰ ἀπολαύσουν ἀπὸ τὸ Θεό, ἀλλὰ καὶ ἐδῶ θὰ ἀξιωθοῦν τὴν παρηγορία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος!

2. Ἐπειδὴ ὁ δρόμος ποὺ ὁδηγεῖ στὴν οὐράνια ζωὴ εἶναι ὁμολογουμένως στενὸς καὶ γεμάτος θλίψεις, καὶ εἶναι λίγοι ἐκεῖνοι ποὺ τὸν βαδίζουν, γι' αὐτὸ πρέπει γιὰ χάρη τῆς ἐλπίδας τοῦ Οὐρανοῦ νὰ ὑπομένουμε σταθερὰ κάθε δοκιμασία τοῦ πονηροῦ. Τὰ παθήματα τοῦ καιροῦ τούτου δὲν ἰσοσταθμίζουν τὴ δόξα ποὺ μέλλει νὰ μᾶς δοθεῖ!

Γιατί, ὅταν ἤμαστε στὸν κόσμο, δὲν μᾶς ἔβρισκαν τόσοι πειρασμοί, ἀλλὰ τώρα ποὺ ἤρθαμε νὰ ὑπηρετήσουμε τὸ Θεὸ;

Τοῦτο συμβαίνει ἐπειδὴ φθονεῖ ὁ ἐχθρὸς τὴν ἀνταπόδοση, ποὺ ἐλπίζουμε ἀπὸ τὸν Θεό. Καὶ θέλει νὰ βάλει μέσα στὶς ψυχές μας τὴ χαύνωση καὶ τὴ ραθυμία, γιὰ νὰ μὴ ζήσουμε εὐάρεστα στὸ Θεὸ καὶ ἀξιωθοῦμε τὴ Βασιλεία Του. Ἄς θυμηθοῦμε ὅτι καὶ Ἐκεῖνος ἔτσι πέρασε σ' αὐτὸν τὸν κόσμο, ὑβριζόμενος, διωκόμενος, ἐμπαιζόμενος καὶ τέλος θανατώθηκε μὲ ἀτιμωτικὸ τρόπο ἐπάνω στὸ Σταυρό.

3. Ἄν θέλουμε νὰ ὑποφέρουμε μὲ εὐκολία τὴν κάθε θλίψη καὶ τοὺς πειρασμούς, ἄς ἔχουμε ἐμπρὸς στὰ μάτια μας πάντοτε τὸ θάνατο γιὰ Χάρη τοῦ Χριστοῦ μας. Τέτοια ἐντολὴ ἔχουμε, νὰ σηκώνουμε τὸ σταυρό μας καὶ νὰ τὸν ἀκολουθοῦμε πρόθυμοι καὶ ἕτοιμοι γιὰ τὸ θάνατο. Γιατὶ ἐκεῖνος, ποὺ ἐπιθυμεῖ νὰ πεθάνει γιὰ τὸ Χριστό, καθόλου δὲν θὰ δυσκολευτεῖ στὰ ἐπίπονα καὶ λυπηρά. Καὶ ὅποιος θέλει νὰ γίνει κληρονόμος τοῦ Χριστοῦ, πρέπει νὰ ἐπιθυμεῖ καὶ τὰ πάθη Του μὲ ζῆλο.

4. Πρέπει λοιπὸν καὶ χωρὶς νὰ θέλουμε, νὰ σπρώχνουμε τὸν ἑαυτό μας στὴν ἀρετή: Στήν ἀγάπη, ὅταν στερούμεθα ἀγάπης. Στήν πραότητα, ὅταν αὐτὴ μᾶς λείπει. Στὸ νὰ ἔχουμε συμπαθὴ καὶ φιλάνθρωπη καρδιά. Στήν προσευχή, ὅταν δὲν ἔχουμε πνευματικὴ προσευχή. Βλέποντας ὁ Θεὸς τὸν ἀγῶνα ν' ἀποκτήσουμε τὰ πιὸ πάνω ἔρχεται βοηθὸς καὶ μᾶς δίνει καὶ μᾶς γεμίζει μὲ ὅλους τοὺς καρποὺς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἐπίσης στὸ νὰ μὴ κατηγορεῖ κανένα, νὰ μὴ κατακρίνει, νὰ μὴ ὑπερηφανεύεται. Ὅλα αὐτὰ γίνονται εὔκολα ὅταν ἐνωθοῦμε καὶ ἔλθει καὶ κατοικήσει μέσα μας ὁ Κύριος, ποὺ εἶναι τὸ κινοῦν καὶ τὸ αἴτιον ἐκπληρώσεως κάθε καλοῦ καὶ κάθε ἀρετῆς, ὅπως μᾶς τὸ εἶπε• «Χωρὶς ἐμοῦ, δὲν μπορεῖτε νὰ κάνετε τίποτε».



Mελέτημα 32

1. Μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι ἡ κατοικία καὶ ἡ ἀνάπαυση τοῦ ἀγαθοῦ Πνεύματος εἶναι ἡ ταπεινοφροσύνη, ἡ ἀγάπη, ἡ πραότητα καὶ ὅλες οἱ ἄλλες ἐντολές τοῦ Χριστοῦ μας. Ἐκεῖνος ποὺ θέλει νὰ φτάσει μέσω ὅλων αὐτῶν στὴν τελειότητα, ἄς κάνει σύντροφό του τὴν πρώτη ἀρετή, τὴν Προσευχή. Μὲ αὐτὴ ἀποκτᾶ ὅλες τὶς ἀρετὲς καὶ τὴ μητέρα τους, ποὺ εἶναι ἡ Ταπεινοφροσύνη. Γιατὶ ὁ ταπεινός δὲν πέφτει ποτέ. Ποῦ δηλαδὴ νὰ πέσει ἐκεῖνος ποὺ ἔχει τὸν ἑαυτό του κάτω ἀπ' ὅλους; Ὥστε ἡ ὑψηλοφροσύνη εἶναι μεγάλη κατάπτωση, ἐνῶ ἀντίθετα μεγάλη ἐξύψωση καὶ μεγάλο ἀξίωμα εἶναι ἡ ταπεινοφροσύνη.

2. Ἐπειδὴ δὲν εἶναι μόνον ἡ φτώχεια καὶ ἡ ἀφάνεια, ἀλλὰ παρόμοια καὶ ὁ πλοῦτος καὶ ἡ τιμὴ γίνονται πειρασμοὶ γιὰ τὴν ψυχή. Καὶ αὐτὴ ἡ παρηγορία καὶ ἀνάπαυση, μὲ τὴν ὁποία γεμίζει τὴν ψυχὴ ἡ Χάρη εἶναι πολὺ εὔκολο νὰ τῆς γίνει πειρασμὸς καὶ ἐμπόδιο, προξενώντας τὴ χαύνωση καὶ τὴν ἀδιαφορία. Στὸν ἀμελὴ καὶ φτωχὸ στὴν πίστη καὶ νήπιο στὸ φρόνημα ὅλα γίνονται ἐμπόδιο γιὰ τὴν αἰώνια ζωή.

Δηλαδὴ τὰ λυπηρὰ καὶ ἐπίπονα, ἀσθένειες, φτώχεια καὶ ἀσημότητα ἤ καὶ τὰ ἀντίθετα, πλοῦτος, δόξα καὶ ἔπαινοι ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, μαζὶ μὲ τὸν ἀφανὴ πόλεμο τοῦ πονηροῦ. Ἔτσι κατὰ τὸν θεῖο Ἀπόστολο «γιά ὅσους ἀγαποῦν τὸ Θεό, ὅλα συνεργοῦν στὴν ἀπόκτηση τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ».

3. Τὸ τέλειο Μυστήριο τοῦ Χριστιανισμοῦ γίνεται γνωστὸ μὲ τὴν πεῖρα σὲ κάθε πιστὴ ψυχὴ διά μέσου Θείας ἐνεργείας, ἡ ὁποία εἶναι ἡ ἔλλαμψη τοῦ ἐπουρανίου φωτὸς μὲ τὴ δύναμη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Λέει ὁ Θ. Ἀπόστολος: «Ὅλοι ἐμεῖς -ὅσοι γεννηθήκαμε ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μὲ τέλεια πίστη- μὲ ἀκάλυπτο τὸ πρόσωπο τῆς ψυχῆς κοιτάζουμε σὰν σὲ καθρέπτη τὴ λαμπρότητα τοῦ Κυρίου καὶ μεταμορφωνόμαστε σ' αὐτὴ τὴ λαμπρὴ εἰκόνα Του, ἀνεβαίνοντας ἀπὸ λαμπρότητα σὲ λαμπρότητα μὲ τὴν ἐνέργεια τοῦ Πνεύματος, τὸ Ὁποῖο εἶναι ὁ Κύριος». Τώρα ὅμως πιστεύουμε ὅτι μὲ τὴν ἔλλαμψη τοῦ Πνεύματος ἀφαιρεῖται τὸ σκοτεινὸ κάλυμμα τῆς ψυχῆς, ἀπὸ τὶς πραγματικὰ πιστὲς καὶ ἄξιες ψυχὲς. Γι' αὐτὸ ἦλθε στὴ γῆ μας ὁ Χριστὸς καὶ εὐδόκησε νὰ φτάσουν σὲ μέτρα ἁγιότητος ἐκεῖνοι ποὺ πιστεύουν ἀληθινά.

4. Αὐτὴ ἡ ἔλλαμψη τοῦ Πνεύματος δὲν εἶναι μόνο σὰν μιὰ ἀποκάλυψη νοημάτων καὶ φωτισμὸς τῆς Χάριτος, ἀλλὰ μιὰ βέβαιη καὶ ἀδιάκοπη ἔλλαμψη ὑποστατικοῦ φωτὸς μέσα στὶς ψυχὲς. Λέει ἡ Ἁγία Γραφή• «Ὁ Θεός, ποὺ εἶπε νὰ λάμψει φῶς ἀπὸ τὸ σκοτάδι, Αὐτὸς ἔλαμψε μέσα στὶς καρδιές μας καὶ μᾶς φώτισε νὰ γνωρίσουμε τὴ δόξα τοῦ Χριστοῦ» καὶ «φώτισε τὰ μάτια μου, γιὰ νὰ μὴ κοιμηθῶ γιὰ θάνατο». Δηλαδή, ὅταν χωρισθεῖ ἡ ψυχὴ ἀπὸ τὸ σῶμα, νὰ μὴ βρεθεῖ σκοτισμένη ἀπὸ τὸ κάλυμμα τοῦ θανάτου τῆς κακίας. «Ξεσκέπασε κι ἄλλο τὰ μάτια μου, γιὰ νὰ δῶ τὰ θαυμάσια τοῦ νόμου Σου». Καὶ «στεῖλε μου τὸ Φῶς Σου καὶ τὴν ἀλήθειά Σου. Αὐτὰ θὰ μὲ ὁδηγήσουν καὶ θὰ μὲ φέρουν στὸ Ἅγιο Ὄρος Σου καὶ στὸ ναό Σου». «Ἔλαμψε πάνω μας τὸ Φῶς τοῦ προσώπου Σου, Κύριε».



Ἀντί Ἐπιλόγου

Ἐκεῖνο ποὺ διακρίνει τὶς ὁμιλίες τοῦ Ἀββᾶ Μακαρίου εἶναι ὁ θεῖος στὸ Πρόσωπο τοῦ Θεοῦ ἔρωτας, ἡ συχνὴ ἀναφορὰ στὴ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἡ συνεχὴς ὑπόδειξη, ὅτι σκοπὸς καὶ τέλος ὅλων τῶν ἀσκητικῶν ἔργων εἶναι ἡ ἀπόκτηση τῆς Θεϊκῆς Χάριτος.

Ἀλλά, ὅπως τονίζει ὁ Ἀββᾶς Μακάριος, καὶ ὅταν ἀκόμη ἀποκτήσουμε τὴ Θεϊκὴ Χάρη, δὲν πρέπει νὰ πιστεύουμε ὅτι βρισκόμαστε σὲ ἀσφάλεια. Γιατὶ;

Διότι ἡ ἁμαρτία εἶναι «ἔνδον ὑποκαθημένη», δηλαδὴ βόσκει ἀκόμη μέσα μας, ὅταν δὲν ἔχουμε φτάσει ἀκόμη στὴν τέλεια ἀπάθεια καὶ δὲν ἔχουμε ἐξ ὁλοκλήρου φωτισθεῖ ἀπὸ τὸ ἄκτιστο Φῶς.

Βέβαια, πρέπει νὰ θυμήσουμε τοὺς μελετητές μας, ὅτι ἡ διδασκαλία του βγαλμένη ἀπὸ τὰ βάθη τῆς Θεοφόρου ψυχῆς του, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ διαφέρει ἀπὸ τὶς ἐμπειρίες ἄλλων μεγάλων ὁσίων Πατέρων. Ἀλλά, ὅπως γνωρίζουμε, οἱ ἅγιοι ἔχουν καὶ τὶς ἰδιομορφίες τους καὶ τὶς ἰδιαίτερες ἀποκλίσεις τους στὰ μὴ οὐσιώδη.

Ἔτσι καὶ ὁ Ἀββᾶς Μακάριος μεταδίδει μὲ τὸ δικό του τρόπο, παρομοιώσεις καὶ χαριτωμένα παραδείγματα, τὶς ἀναφορές του στὶς ἅγιες Γραφὲς μὲ μιὰ μοναδική χάρη ποὺ οἱ ἁγιορεῖτες μοναχοὶ ὁμολογοῦν ὅτι αισθάνονται.

Πρόκειται γιὰ μιὰ μυστικὴ γλώσσα τῶν Ἁγίων, γιὰ μιὰ μετάδοση χάριτος ἀπὸ τὴ χάρη τους.

Καὶ αὐτὸ συμβαίνει μὲ τὸν Ἀββᾶ Μακάριο, ὅταν μὲ ἄφατη ἀγαθότητα ἐκθέτει τὴν πνευματοφόρα διδασκαλία του γιὰ τὶς μεταμορφωτικὲς ἐνέργειες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα στὶς ψυχὲς ποὺ θὰ σκηνώσει.

Καὶ ἀκόμη ὅτι ἡ ἔλλαμψη δὲν εἶναι ἕνας φωτισμὸς μονάχα, ἀλλὰ συνεχὴς ἐνέργεια ὑποστατικοῦ φωτός.

Καὶ δὲν σταματᾶ στὸ σημεῖον αὐτό, ἀλλὰ καὶ διδάσκει, ὅτι ἡ ἐσωτερικὴ ἔλλαμψη θὰ μεταδοθεῖ κατὰ τὴν κοινὴ ἀνάσταση καὶ στὰ σώματα, ποὺ θὰ γίνουν Φωτοφόρα!

«Τῷ δὲ βασιλεῖ τῶν αἰώνων ἀφθάρτῳ ἀοράτῳ μόνω σοφῷ Θεῷ, τιμὴ καὶ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.»