Πέμπτη 29 Φεβρουαρίου 2024

Να λες “ευχαριστώ” για όλα όσα έχεις. Η ζωή, δεν έχει δεδομένα


Να μετράς τις ευλογίες σου. Καθημερινά. Να είσαι ευγνώμων για τα μικρά γιατί, δια μέσω τους, φτάνεις στα μεγάλα.

‘Μεγάλα’ δεν σημαίνει απαραίτητα και ακριβά. Μπορεί να ακούγεται κλισέ αλλά, ναι, τα καλύτερα πράγματα στη ζωή είναι δωρεάν. Η ευτυχία βιώνεται, δεν αγοράζεται, έτσι φρόντισε να ζεις στη στιγμή, να εισπνέεις κάθε μόριο από τον αιθέρα της, είτε κάθεσαι, είτε στέκεσαι, είτε περπατάς, είτε τρέχεις. Η ζωή σου δίνεται μόνο όταν της δοθείς εσύ πρώτος, απόλυτα και ολοκληρωτικά.

Οι περιορισμοί στη ζωή, ανεξαρτήτως αν είναι ενδογενείς ή εξωγενείς, βλάπτουν την όλη εμπειρία του να ζεις. Γιατί το να ζεις είναι εμπειρία, μοναδική μάλιστα, και όχι διαδικασία ρομποτική, όπως οι πλείστοι το βιώνουν. Μην αφήσεις κανέναν να σου πει το αντίθετο. Από την ώρα που ξυπνάμε μέχρι την ώρα που πάμε να κοιμηθούμε, έχουμε στη διάθεση μας μια χούφτα ώρες, οι οποίες κρύβουν μέσα τους άπειρους εμπειρικούς συνδυασμούς.

Διψά για αγάπη

20170125-3

Αν νιώθεις έντονα αίσθημα πείνας και δίψας και θέλεις να φας και να πιείς, ο νους σου να πάει στην πείνα και τη δίψα της ψυχής. 

Η ψυχή διψάει για αγάπη, για τον Χριστό, για δικαίωση, για αγιασμό. 

Είπε Πνευματικός για το κομποσχοίνι…


– Πάτερ, η προσευχή με κομποσχοίνι είναι πολύ βαρετή ... Επαναλαμβάνεις συνεχώς τα ίδια και τα ίδια λόγια. Όποιος επαναλαμβάνει τα ίδια λόγια είναι βαρετός και ίσως δεν είναι και ειλικρινής.

Ποτέ δεν θα πίστευα έναν τέτοιο άνθρωπο.

Ο παππούλης την κοίταξε με πολλή καλοσύνη και τη ρώτησε ποιος είναι ο νέος που τη συνόδευε.

Η κοπέλα απάντησε ότι είναι ο αρραβωνιαστικός της.

– Σε αγαπάει; Ρώτησε ο παππούλης ….

– Ασφαλώς! απάντησε εκείνη.

Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου 2024

Τα λίγα και απλά της προσευχής


Αν η γλώσσα μας προφέρει προσευχητικά λόγια και η διάνοιά μας ονειροπολεί, τίποτα δεν έχουμε να ωφεληθούμε...

Απεναντίας, θα κατακριθούμε, επειδή ακριβώς με μεγαλύτερη υπομονή και εντατικότερη προσοχή μιλάμε σε ανθρώπους παρά στον Κύριό μας.
Στο κάτω-κάτω, κι αν ακόμα δεν πάρουμε τίποτε απ' Αυτόν, το να βρισκόμαστε σε διαρκή επικοινωνία μαζί Του μικρό καλό είναι;

Αν ωφελούμαστε πολύ, όταν συζητάμε μ' έναν ενάρετο άνθρωπο, πόσο θα ωφεληθούμε, αλήθεια, συνομιλώντας με τον Πλάστη, τον Ευεργέτη, το Σωτήρα μας, έστω κι αν δεν μας δίνει ό,τι Του ζητάμε;

Γιατί, όμως, δεν μας δίνει; Θα το τονίσω γι' άλλη μια φορά:
Γιατί συνήθως Του ζητάμε πράγματα βλαβερά, νομίζοντας πως είναι καλά και ωφέλιμα.

Δεν γνωρίζεις, άνθρωπέ μου, το συμφέρον σου...
Εκείνος, που το γνωρίζει, δεν εισακούει την παράκλησή σου, γιατί φροντίζει περισσότερο από σένα για την σωτηρία σου.

Τότε αναπτύσσονται


Όταν οι δυνάμεις της ψυχής, δηλαδή το επιθυμητικό, το θυμικό και το λογιστικό δεν λειτουργούν φυσιολογικά, αλλά δουλεύουν παρά φύση, τότε αναπτύσσονται τα αντίστοιχα πάθη. 

Η κάθαρση από τα πάθη επιτυγχάνεται με την αντίστοιχη άσκηση των αρετών. 

Πρόσεχε τις σκέψεις σου γιατί έχουν ακουστεί στον ουρανό


ΕΙΠΕ ΓΕΡΩΝ: Όλα έρχονται στην ώρα τους αν ξέρεις να περιμένεις.

ΕIΠΕ ΓEΡΩΝ. Πόσα »δόξα τω Θεώ» Του χρωστάμε… και Τον πιστώνουμε με τόσα παράπονα….

ΕIΠΕ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ. »Δείξε μου Χριστέ τι βλέπεις κι μ’ αγαπάς ακόμη…..»

ΕIΠΕ ΜΟΝΑΧΗ…
Ρώτησε κάποιος μία γερόντισσα
ηγουμένη ενός μεγάλου μοναστηριού
μιας πνευματικής…..κυψέλης
»Τι σας δυσκόλεψε πιο πολύ στα χρόνια
που πέρασαν μέχρι τώρα
ως ηγουμένη, αλλά και γενικά ως μοναχή;»
»Ο…..εαυτός μου….παιδί μου»!

ΕΙΠΕ ΜΟΝΑΧΟΣ: Πρόσεχε τις σκέψεις σου γιατί έχουν ακουστεί στον ουρανό.

Τρίτη 27 Φεβρουαρίου 2024

Οι νέοι που νηστεύουν αποκτούν ισχυρή προσωπικότητα


Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που κάνουν οι γονείς στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους είναι να μην τους λένε ποτέ όχι σε ό,τι ζητούν. Δεν είναι δυνατόν το παιδί του γείτονα να έχει τάμπλετ και το δικό μας να μην έχει, ασχέτως αν το χρειάζεται ή όχι.

Η νηστεία είναι μια αφορμή να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας, ώστε όταν αργότερα συναντήσουν δυσκολίες και στερήσεις στη ζωή τους να μην απελπιστούν αλλά να αγωνίζονται.

Ας τους υπενθυμίζουμε κάθε Τετάρτη και Παρασκευή: «Παιδί μου ο Χριστός έπαθε και σταυρώθηκε ως άνθρωπος, χωρίς να φταίει σε τίποτα για να μας γλυτώσει από την αμαρτία, τον θάνατο και τον διάβολο. Όταν εμείς νηστεύουμε τις δύο αυτές ημέρες Του εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας. Η νηστεία μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να βάζουμε σε δεύτερη μοίρα τα υλικά αγαθά και να αγωνιζόμαστε περισσότερο για την απόκτηση των αρετών».

Ο νέος που εξασκήθηκε από μικρός να λέγει όχι σε ορισμένες τροφές, όπως το κρέας και το γάλα τις ημέρες της νηστείας, θα έχει και την ψυχική δύναμη να πει όχι όταν κάποιος του προτείνει το τσιγάρο ή τα ναρκωτικά. Και για τις σαρκικές ορμές, ειδικά στην περίοδο της εφηβείας, η νηστεία είναι το ισχυρότερο φάρμακο. Στο Γεροντικό διαβάζουμε: «η νηστεία είναι χαλινάρι που συγκρατεί τις κατώτερες ορμές. Όποιος την περιφρονεί μοιάζει με αχαλίνωτο άλογο».

Το χάρισμα της ευχής


Παιδιά μου... έλεγε ο γέροντας Αμφιλόχιος Μακρής…

Θα παρακαλέσω τον Κύριο να σας δώσει το χάρισμα της ευχής.

Δεν έχω άλλο δώρο πιο πολύτιμο, να σας δώσω.
Ο Χριστός να κατοικήσει στις καρδιές σας.
Να γίνετε θρόνοι Κυρίου, δια της ευχής…

Δια της ευχής θα κερδίσετε το παν.
Καθαρίζεται ο άνθρωπος, λαμπρύνεται, αγιάζεται…

Θα προσευχηθώ να ζείτε και να αναπνέετε τον καθαρό αυτόν αέρα της προσευχής του Ιησού Χριστού.

Οι καρδιές σας να γίνουν θυμιατήρια και να…
ανεβαίνουν οι προσευχές σας στο θρόνο του Θεού…

Όταν λείπει ο Χριστός…


Όταν λείπει ο Χριστός από την ψυχή μας, αντί Αγάπης, Χαράς Ειρήνης, Πίστεως, Πραότητος, Εγκράτειας, Αγαθοσύνης, είμαστε γεμάτοι με Συναίσθημα, Θλίψη, Ταραχή, Απιστία, Ακράτεια στις επιθυμίες, Κακία.

Όταν λείπει ο Χριστός από το σώμα μας, αντί Θείου Έρωτος και μανίας, είμαστε γεμάτοι από ακόρεστες σαρκικές επιθυμίες.

Αντί Ναός Αγίου Πνεύματος, το σώμα μας γίνεται ναός του πειρασμού, όπου λατρεύεται η σαρκική ακολασία!

Όταν λείπει ο Χριστός από τη διάνοιά μας, αντί να αναμένουμε και να ζούμε σαν παιδιά την πληροφορία του Αγίου Πνεύματος, απομονωμένοι από τον Θεό, μαρτυρούμε και βασανιζόμαστε από σκέψεις, λογισμούς και φαντασιώσεις.

Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου 2024

Ἡ ἐπικίνδυνη ἁμαρτία τοῦ Γρηγορίου


Ὁ Κληδόνιος ἄκουγε κι αἰσθανότανε ὅτι ἔμπαινε βαθειά στήν ψυχή τοῦ μεγάλου καί θεόπνευστου Γρηγορίου. Ἔνιωθε τυχερός πού τοῦ ξεσκέπαζε τόσο τήν ψυχή του. Δέν μποροῦσε ἀκόμα ὁ Κληδόνιος, μολονότι χρόνια εἶχε ζήσει τόσο κοντά τό Γρηγόριο, δέν μποροῦσε νά κατανοήσει τή μεγάλη εὐκολία, μέ τήν ὁποία ὁ μεγάλος ἱερός ἄνδρας ἄνοιγε τήν καρδιά του. 

Εἶχε τόσο προχωρήσει πνευματικά πού ἐξομολογιότανε δημόσια. Καί τώρα ἤθελε πάλι νά καθαρίσει τήν καρδιά του ἀπό ἕνα βάρος, μιά σοβαρή ἁμαρτία του:

-Ξέρεις, Κληδόνιε, τά παθήματα πού σέ μένα ἐπέτρεψε ὁ Θεός, πρέπει νά ’χουν αἰτία καί μάλιστα σοβαρή. Γιατί, βέβαια, δέν εἶμαι κανένας πρωταθλητής τῆς ὑπομονῆς, ὥστε νά μοῦ τά φορτώνει ὁ Θεός, γιά νά ’χω μεγαλύτερο μισθό. Ἄλλο εἶναι. Κι ἔψαξα μέσα μου πολύ. Ἔψαξα νά βρῶ, ποιό εἶναι κεῖνο, ἀπ’ ὅλα μου τά σφάλματα, ἀπ’ ὅλες μου τίς ἁμαρτίες, πού στενοχωρεῖ περισσότερο τόν Κύριό μας. Αὐτό, φυσικά, εἶναι καί ἡ αἰτία πού μέ τιμωρεῖ ὁ Θεός.

Το κατάλληλο φάρμακο


Η Εκκλησία έχει το κατάλληλο φάρμακο, για να πέσει ο τοίχος της αμαρτίας. Αυτό είναι η μετάνοια και εξομολόγηση. Έρχονται πολλοί και ενδιαφέρονται για νοερά προσευχή. 

Εμείς πρώτα λέμε: «Εξομολογήθηκες καμία φορά; κοινωνάς; ζεις χριστιανικά;» κλπ. Αν πει ναι, τότε προχωρούμε. Αν όχι, μη χάνουμε λόγια άδικα. 

Όπου φυλάσσονται Λείψανα Αγίων, υπάρχει ιδιαίτερη Ευλογία Θεού


Αν κανείς βρεθεί στο Άγιον Όρος ή σε κάποιο παλιό Βυζαντινό μοναστή­ρι, θα δεί ότι το καθολικό (η κεντρι­κή εκκλησία) του μοναστηριού είναι συνήθως βαμμένη με κόκκινο χρώ­μα.

Κι αν ρωτήσει τους μοναχούς, θα του πουν, πως το κόκκινο αυτό χρώ­μα συμβολίζει το αίμα του Χριστού και των μαρτύρων. Δείγμα, ότι η εκ­κλησία μας δεν επεκτάθηκε με τα όπλα, τη βία, τη δύναμη, αλλά με το αίμα του Χριστού και των μαρτύρων.

Γι’ αυτό και οι τάφοι των πρώτων μαρτύρων, είναι τα αρχαιότερα θυ­σιαστήρια. Πάνω στους τάφους των μαρτύρων τελούσαν οι πρώτοι χρι­στιανοί τη Θ. ευχαριστία. Εκεί αργό­τερα άρχισαν να κτίζονται οι ναοί. Και μέχρι σήμερα τα εγκαίνια ενός νέου ναού γίνονται με την τοποθέτη­ση λειψάνων μαρτύρων κάτω από την αγία Τράπεζα. Έτσι η ορθόδοξη πί­στη μας συνδέεται στενά με τα λεί­ψανα των αγίων.

Ένας από τους πιο μεγάλους θη­σαυρούς που έχουμε ως Ορθόδοξος λαός είναι τα λείψανα των αγίων. Δεν υπάρχει επαρχία, πόλη, νησί, χωριό και Ναός ή μοναστήρι που να μην έχει λείψανα αγίων. Είναι πολύ χα­ρακτηριστικό ότι, όταν επισκεφθεί κανείς τα μοναστήρια του Αγίου Όρους, ή αλλού, θα διαπιστώσει ότι η μεγαλύτερη φιλοφρόνηση που θα του γίνει από τους μοναχούς είναι να του προσφέρουν να ασπαστεί τα ιερά λεί­ψανα. 

Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2024

Ἡ αὐτάρκεια καί ἡ ταπείνωση


Εἶπε ὁ Κύριος αὐτή τήν παραβολή: «Δύο ἄνθρωποι ἀνέβηκαν στό ναό γιά νά προσευχηθοῦν. Ὁ ἕνας ἦταν Φαρισαῖος κι ὁ ἄλλος τελώνης. 

Ὁ Φαρισαῖος στάθηκε ἐπιδεικτικά κι ἔκανε τήν ἑξῆς προσευχή σχετικά μέ τόν ἑαυτό του: “Θεέ μου, σ' εὐχαριστῶ πού ἐγώ δέν εἶμαι σάν τούς ἄλλους ἀνθρώπους ἅρπαγας, ἄδικος, μοιχός, ἤ καί σάν αὐτόν ἐδῶ τόν τελώνη. Ἐγώ νηστεύω δύο φορές τήν ἑβδομάδα καί δίνω στό ναό τό δέκατο ἀπ' ὅλα τά εἰσοδήματα μου”. 

Ὁ τελώνης, ἀντίθετα, στεκόταν πολύ πίσω καί δέν τολμοῦσε οὔτε τά μάτια του νά σηκώσει στόν οὐρανό. Χτυποῦσε τό στῆθος του καί ἔλεγε: “Θεέ μου, σπλαχνίσου με τόν ἁμαρτωλό”. Σᾶς βεβαιώνω πώς αὐτός ἔφυγε γιά τό σπίτι του ἀθῶος καί συμφιλιωμένος μέ τό Θεό, ἐνῶ ὁ ἄλλος ὄχι· γιατί ὅποιος ὑψώνει τόν ἑαυτό του θά ταπεινωθεῖ, κι ὅποιος τόν ταπεινώνει θά ὑψωθεῖ» (Λουκ. 18, 10-14).

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

Κυριακάτικο Κήρυγμα


Κυριακή Τελώνου καί Φαρισαίου
(Λουκ. ιη΄ 10-14)

Σήμερα ἀνοίγει τὸ Τριώδιο, ἡ περίοδος αὐτὴ μέχρι τὸ μεγάλο Σάββατο τὸ πρωΐ, ποὺ χαρακτηρίζεται ὡς περίοδος μετανοίας καὶ προσευχῆς. Καὶ σήμερα ἀκριβῶς, ἡ Ἐκκλησία μᾶς προβάλλει τὴν γνωστὴ πραβολὴ τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου, ποὺ προσέρχονται στὸ Ναὸ γιὰ νὰ προσευχηθοῦν.

Πέρσι σ᾿ αὐτὴ τὴν Κυριακὴ εἴχαμε μιλήσει γιὰ τὸν ἄκρατο ἐγωϊσμὸ τοῦ Φαρισαίου, ποὺ ἦταν ἡ καταδίκη του καὶ γιὰ τὴν ἄκρα ταπείνωση τοῦ Τελώνου, ποὺ ἦταν καὶ ἡ ἀθώωσή του.

Σήμερα ὁ λόγος μας θὰ ὁδηγηθεῖ στὸ χῶρο τῆς προσυεχῆς, καὶ στὸν τρόπο ποὺ πρέπει νὰ γίνεται, γιὰ νὰ μὴν μετατρέπεται ἀπὸ εὐλογία καὶ συγχώρηση σὲ καταδίκη.

Ἂν ξεκινήσουμε ἀπὸ τὸ τὶ πρέπει νὰ ἔχει ἡ προσευχή μας, θὰ λέγαμε ὅτι εἶναι ἀνάγκη ν᾿ ἀπεγκλωβιστεῖ ἀπὸ τὸν ἐγωϊσμό μας. Νὰ πετάξει μακριὰ τὸ βαρὺ καὶ ἀνώφελο φορτίο της. Τότε ξεκαθαρίζουμε πὼς ἐμεῖς δὲν εἴμαστε οἱ καλύτεροι ἀπὸ τοὺς ἄλλους, μήτε οἱ ἁγιότεροι, μὰ ἴσιοι μ᾿ αὐτοὺς, ἴσως δὲ καὶ χειρότεροι.

Σάββατο 24 Φεβρουαρίου 2024

† Κυριακῇ 25 Φεβρουαρίου 2024 (Τελώνου και Φαρισαίου)


Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Λουκᾶν
Κεφ. ιη' : 10-14

Εἶπεν ὁ Κύριος τήν παραβολήν ταύτην· Ἂνθρωποι δύο ἀνέβησαν εἰς τὸ ἱερὸν προσεύξασθαι· ὁ εἷς Φαρισαῖος, καὶ ὁ ἕτερος Τελώνης. Ὁ Φαρισαῖος σταθεὶς πρὸς ἑαυτὸν ταῦτα προσηύχετο· Ὁ Θεός εὐχαριστῶ σοι, ὅτι οὐκ εἰμὶ ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἢ καὶ ὡς οὗτος ὁ Τελώνης. Νηστεύω δὶς τοῦ Σαββάτου, ἀποδεκατῶ πάντα ὅσα κτῶμαι. Καὶ ὁ Τελώνης μακρόθεν ἑστὼς, οὐκ ἤθελεν οὐδὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς εἰς τὸν οὐρανὸν ἐπᾶραι, ἀλλ᾿ ἔτυπτεν εἰς τὸ στῆθος αὐτοῦ λέγων· Ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ. Λέγω ὑμῖν, κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ, ἢ ἐκεῖνος.

Τριώδιον


Τριώδιο ονομάζεται το Λειτουργικό Βιβλίο της Εκκλησίας μας το οποίο περιλαμβάνει τους Ύμνους των Κυριακών, από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου μέχρι και το Μεγάλο  Σάββατο πρίν την Τελετή της Αναστάσεως.

Ονομάζεται έτσι διότι οι περισσότεροι Κανόνες του Όρθρου (πρωινή Ακολουθία) περιέχουν τρείς Ωδές ενώ συνήθως περιέχουν εννέα Ωδές.

Το Τριώδιο τοποθετείται στα Αναλόγια των Ναών μας στον Εσπερινό του Σαββάτου της Κυριακής του Τελώνου και του Φαρισαίου αφού πρώτα ο Πρωτοψάλτης το παραλάβει από την Εικόνα του Χριστού και το ασπασθεί. 

Έτσι ανοίγει το Τριώδιο, περίοδος η οποία διαιρείται σε τρείς μικρότερες :

Ο συμβολισμός των τεσσάρων Ευαγγελιστών

     Αποτέλεσμα εικόνας για Ο συμβολισμός των τεσσάρων ευαγγελιστών         Αποτέλεσμα εικόνας για Ο συμβολισμός των τεσσάρων ευαγγελιστών

Ο συμβολισμός των τεσσάρων ευαγγελιστών με τα τέσσερα αποκαλυπτικά ζώα — άγγελο-άνθρωπο, λέοντα, μόσχο και αετό είναι πολύ παλιός και πηγάζει αφ’ ενός από την Αποκάλυψη του Ιωάννη (δ’, 6-8) και αφ’ ετέρου από το όραμα του προφήτη Ιεζεκιήλ (Α’, 5-10). 

Ο πρώτος μεταξύ αυτών που ερμήνευσε το τετράμορφο χερουβείμ του οράματος του Ιεζεκιήλ ως προεικόνιση των τεσσάρων ευαγγελιστών ήταν ο επίσκοπος της Λυών Ειρηναίος, ο οποίος συνέδεσε τον άνθρωπο με το Ματθαίο, τον αετό με το Μάρκο, το μόσχο με το Λουκά και το λέοντα με τον Ιωάννη. 

Παρασκευή 23 Φεβρουαρίου 2024

Εὕρεσις Τιμίας κεφαλῆς τοῦ Ἁγίου Προφήτου, Προδρόμου καί Βαπτιστοῦ Ἰωάννη


Ὅταν ἀποκεφαλίσθηκε ἀπὸ τὸν Ἡρώδη, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος, ἡ τίμια κεφαλὴ αὐτοῦ τοποθετήθηκε μέσα σὲ ἀγγεῖο ἀπὸ ὄστρακο καὶ κρύφθηκε στὴν οἰκία τοῦ Ἡρώδη.

Μετὰ ἀπὸ πολλὰ χρόνια, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης φανερώθηκε στὸ ὄνειρο δύο μοναχῶν, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ἀναχωρήσει γιὰ τὰ Ἱεροσόλυμα μὲ σκοπὸ νὰ προσκυνήσουν τὸν τάφο τοῦ Κυρίου, ἀγγέλλοντας σὲ αὐτούς, ποῦ βρίσκεται ἡ τίμια κεφαλή του. 

Καὶ ἐκεῖνοι, ἀφοῦ τὴν βρῆκαν, τὴν εἶχαν μὲ τιμές. Ἀπὸ αὐτοὺς τὴν παρέλαβε κάποιος κεραμεὺς καὶ τὴν μετέφερε στὴν πόλη τῶν Ἐμεσηνῶν. Ὅταν ὅμως πέθανε, τὴν κληροδότησε στὴν ἀδελφή του. Καὶ ἀπὸ τότε διαδοχικὰ περιῆλθε σὲ πολλούς, γιὰ νὰ καταλήξει στὰ χέρια κάποιου ἱερομονάχου ἀρειανοῦ ποὺ ὀνομαζόταν Εὐστάθιος καὶ φύλαξε τὴν τίμια κάρα σὲ σπήλαιο. Ἀπὸ ἐκεῖ μεταφέρθηκε, ἐπὶ Οὐάλεντος (364 – 378 μ.Χ.), στὸ Παντείχιον τῆς Βιθυνίας μέχρι ποὺ ὁ Θεοδόσιος ὁ Μέγας (379 – 395 μ.Χ.) ἀνεκόμισε αὐτὴ στὸ Ἕβδομο τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὅπου ἀνήγειρε μέγα καὶ περικαλλέστατο ναό.

Όταν καθαρίσετε τά μάτια της ψυχής σας...

Αποτέλεσμα εικόνας για watching the sun orthodox monastery

...Παύει νά υπάρχει ὁ ἥλιος; Ὄχι. Ὁ ήλιος υπάρχει ἀλλά ο τυφλός δέν τόν βλέπει. 

Παρομοίως συμβαίνει καί μέ τήν ψυχή...Ὅταν σκοτιστεί, ὅταν ἀρρωστήσει δηλαδή από τά πάθη, σκοτίζονται τά μάτια της καί φθάνει ο άνθρωπος νά πει ότι δέν υπάρχει Θεός, ότι δέν βλέπει τόν Θεό. 

Καί νά ἀναρωτιέται: «Ἐσύ, πού τόν βλέπεις τόν Θεό;».

Περί μετανοίας. Ο Θεμέλιος λίθος της σωτηρίας μας, που απορρίπτουν οι ψευδοπροφήτες


«Η ψυχή χρειάζεται Θεϊκό λυχνάρι, τό Άγιο Πνεύμα, πού κοσμεί τόν σκοτεινό οίκο, τόν φωτεινό ήλιο τής δικαιοσύνης, πού φωτίζει καί ανατέλλει στήν καρδιά. Χρειάζεται νά έχει η ψυχή όπλο μέ το οποίο κερδίζει τόν πόλεμο. 

Διότι καί εκεί πού λέει η Αγία Γραφή γιά την χήρα πού έχασε τήν δραχμή, πρώτα άναψε τό λυχνάρι, έπειτα φωτίστηκε τό σπίτι καί έτσι αφού φωτίστηκε τό σπίτι καί ανάφθηκε τό λυχνάρι, βρέθηκε η δραχμή, πού ήταν χωμένη μέσα στήν κοπριά καί στήν ακαθαρσία καί στή γή. 

Καί η ψυχή λοιπόν τώρα, δέν μπορεί μόνη της νά βρεί τούς λογισμούς της καί νά τούς ξεχωρίσει, αλλά, όταν αναφθεί τό Θεϊκό λυχνάρι, φωτίζει μέσα στό σκοτεινό σπίτι καί τότε βλέπει τούς λογισμούς της [τόν Δαυΐδ], μέ ποιό τρόπο είναι χωμένη μέσα στήν ακαθαρσία καί τόν βούρκο τής αμαρτίας».

Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου 2024

Ὁ Ἅγιος Πολύκαρπος ὁ Ἱερομάρτυρας Ἐπίσκοπος Σμύρνης


Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Πολύκαρπος γεννήθηκε περὶ τὸ 80 μ.Χ. ἀπὸ εὐσεβεῖς καὶ φιλόθεους γονεῖς, τὸν Παγκράτιο καὶ τὴ Θεοδώρα, ποὺ εἶχαν ἐγκλειστεῖ στὴ φυλακὴ γιὰ τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ, καὶ βαπτίσθηκε Χριστιανὸς σὲ νεαρὴ ἡλικία.

Ὑπῆρξε μαζὶ μὲ τὸν Ἅγιο Ἰγνάτιο τὸν Θεοφόρο, μαθητὴς τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννη. Λίγο πρὶν ἀναχωρήσει ἀπὸ τὸν πρόσκαιρο αὐτὸ βίο ὁ Ἅγιος Βουκόλος, Ἐπίσκοπος Σμύρνης († 6 Φεβρουαρίου), χειροτόνησε μετὰ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, ὡς διάδοχό του, τὸν Ἅγιο Πολύκαρπο καὶ μετὰ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.

Ὁ Ἅγιος παρακολούθησε μὲ ἀγωνία καὶ προσευχὴ τὴ σύλληψη τοῦ Ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου, Ἐπισκόπου Ἀντιοχείας καὶ τὰ μαρτύρια αὐτοῦ. Ἡ ἀγάπη του πρὸς τὸν θεοφόρο Πατέρα μαρτυρεῖται καὶ ἀπὸ τὴν Ἐπιστολὴ τὴν ὁποία ἔγραψε πρὸς τοὺς Φιλιππησίους. Σὲ αὐτὴ τὴν ἐπιστολὴ τοὺς συγχαίρει γιὰ τὴν φιλοξενία, τὴν ὁποία παρεῖχαν στὸν Ἅγιο Ἰγνάτιο, ὅταν αὐτὸς διῆλθε ἀπὸ τὴν πόλη τους. Τὸ κείμενο αὐτὸ τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου διακρίνεται γιὰ τὸν ἀποστολικό, θεολογικὸ καὶ ποιμαντικὸ χαρακτήρα του.

Τα πάθη μας


Για τα πάθη μας ευθύνεται άλλος, η βούλησή μας. Ο Θεός δεν θέλει να περιορίσει τη βούλησή μας, δεν θέλει να μας πιέσει, δεν θέλει να επιβάλει τη βία. 

Από μας εξαρτάται τι θα κάνουμε και πως θα ζήσουμε. 

Να μη μας χωρίζει απ' τον Χριστό η αμαρτία


Όταν αγαπάς τον Χριστό, παρόλες τις αδυναμίες και τη συναίσθηση που έχεις γι' αυτές, έχεις τη βεβαιότητα ότι ξεπέρασες τον θάνατο, γιατί βρίσκεσαι στην κοινωνία της αγάπης του Χριστού.

Τον Χριστό να τον αισθανόμαστε σαν φίλο μας. Είναι φίλος μας. Το βεβαιώνει ο ίδιος, όταν λέει:

«Εσείς είστε φίλοι μου ...;» (Ιω. 15,14).

Σαν φίλο να τον ατενίζομε και να τον πλησιάζομε. Πέφτομε; Αμαρτάνομε; Με οικειότητα, με αγάπη κι εμπιστοσύνη να τρέχομε κοντά του· όχι με φόβο ότι θα μας τιμωρήσει αλλά με θάρρος, που θα μας το δίδει η αίσθηση του φίλου.

Να του πούμε: «Κύριε, το έκανα, έπεσα, συγχώρεσέ με». Αλλά συγχρόνως να αισθανόμαστε ότι μας αγαπάει, ότι μας δέχεται τρυφερά, με αγάπη και μας συγχωρεί.

Όταν κάποιος πλανηθεί...


« Όταν κάποιος πλανεθεί, επειδή έχει πιστέψει απόλυτα στο λογισμό του, για να συνέλθει, δεν υπάρχει καμιά αυτόματη και θαυματουργική λύση. Για να θεραπευτεί πρέπει να κάνει τα εξής:

Πρώτο, το οποίο είναι η βάση και το κυριότερο, να συναισθανθεί πραγματικά την ελεεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει.

Αφού πρώτα συναισθανθεί, το δεύτερο είναι να μετανοήσει, να εξομολογηθεί και να μην ακούει ποτέ πια το δικό του λογισμό, αλλά τις υποδείξεις του πνευματικού του πατέρα.

Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου 2024

Ἀγάπη Χριστιανική

Σχετική εικόνα

Ὅπως ἡ μνήμη τῆς φωτιᾶς δὲν ζεσταίνει τὸ σῶμα, ἔτσι καὶ ἡ πίστη χωρὶς ἀγάπη δὲν φωτίζει τὴν ψυχὴ μὲ τὴ γνώση τοῦ Θεοῦ.

Ἀγάπη εἶναι μιὰ ἀγαθὴ διάθεση τῆς ψυχῆς, ποὺ κάνει τὸν ἄνθρωπο νὰ μὴν προτιμᾶ τίποτε ἄλλο περισσότερο ἀπὸ τὸ νὰ γνωρίσει τὸν Θεό. Εἶναι ἀδύνατον ὅμως ν’ ἀποκτήσει σταθερὰ μέσα του αὐτὴ τὴν ἀγάπη, ὅποιος ἔχει ἐμπαθῆ προσκόλληση σὲ κάτι ἀπὸ τὰ γήινα.

Ἐκεῖνος ποὺ φοβᾶται τὸν Θεό, ἔχει πάντοτε σύντροφό του τὴν ταπεινοφροσύνη. Καὶ ἡ ταπεινοφροσύνη τὸν ὁδηγεῖ στὴν ἀγάπη καὶ τὴν εὐχαριστία τοῦ Θεοῦ. Σκέφτεται δηλαδὴ τὴν προηγούμενη ζωή του, τὰ διάφορα ἁμαρτήματα καὶ τοὺς πειρασμούς τους, καὶ πὼς ἀπ’ ὅλα αὐτὰ τὸν γλύτωσε ὁ Κύριος καὶ τὸν μετέφερε ἀπὸ τὴ ζωὴ τῶν παθῶν στὸν κατὰ Θεὸν βίο. 

Μὲ τέτοιες σκέψεις λοιπὸν ἀποκτᾶ καὶ τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν Θεό, τὸν εὐεργέτη καὶ κυβερνήτη τῆς ζωῆς του, τὸν ὁποῖο ἀδιάλειπτα εὐχαριστεῖ μὲ πολλὴ ταπεινοφροσύνη. Ἐκεῖνος ποὺ ἀγαπάει τὸν Θεό, ζεῖ ἀγγελικὸ βίο πάνω στὴ γῆ. Νηστεύει καὶ ἀγρυπνεῖ, ψάλλει καὶ προσεύχεται, καὶ γιὰ κάθε ἄνθρωπο σκέφτεται πάντοτε τὸ καλό.

Σοφή και έμπειρη

20170115-1

Όπως οι καιροί της φύσεως, δηλαδή ο Χειμώνας, η Άνοιξη, το Καλοκαίρι, το Φθινόπωρο, ο ένας διαδέχεται τον άλλον, κατά τον ίδιο τρόπο και οι καιροί οι πνευματικοί, φεύγει ο ένας, έρχεται ο άλλος και έτσι συνηθίζει η ψυχή σε όλες τις πνευματικές αλλοιώσεις και γίνεται σοφή και έμπειρη. 

Οι πολυάριθμες ηθικές


Οι πολυάριθμες ηθικές δεν είναι άλλο παρά ετικέτες.

Οι πολυάριθμες ηθικές εμφανίζονται και εμφανίζονταν σε καιρούς παρακμής και κάποι­ων αρχαίων λαών, όποτε η κατώτερη φύση του ανθρώπου επιθυμήσει την κυριαρχία πάνω στην υψηλότερη και όποτε το λογικό του ανθρώπου αρπάζει τη διοίκηση του βασιλείου της ηθικής.

Όποτε η γη προσπαθεί να δημιουργήσει ουρανό δεν δημιουργεί τον ουρανό αλλά μόνο πολλές σκηνές που μοιάζουν με ουρανό.

Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 2024

Ένας άγιος πατέρας..!


Μιλώντας κάποτε στο αρχονταρίκι αγιορείτικης Μονής, ο Μητροπολίτης Μαυροβουνίου Αμφιλόχιος Ράντοβιτς αναφέρθηκε στην αγιασμένη μορφή του πατέρα του. 

Θυμήθηκε ότι στα χρόνια της αθεϊστικής Γιουγκοσλαβίας, τότε που κανείς δεν τολμούσε να πάει στην Εκκλησία, ο πατέρας του τούς έπαιρνε και τους πήγαινε τακτικά για να κοινωνούν. Στο χωριό, του είχαν προτείνει να γίνει δάσκαλος, επειδή είχε τελειώσει Λύκειο. Κι εκείνος απάντησε: «Δεν θέλω να αναλάβω, γιατί θα αναγκαστώ να διδάσκω αθεΐα».

«Ένα βραδάκι», διηγείται ο επίσκοπος Αμφιλόχιος, «μετά τις αγροτικές δουλειές, είχαμε μαζευτεί όλα τα αδέλφια μου, επτά παλληκάρια, και συζητούσαμε περί ομολογίας της πίστεως. 

Φωτίζει την ψυχή

20170212-1

Δύο χάριτας αποκτά κανείς, όταν αγωνίζεται κατά Θεόν. Μία είναι η παράκλησις του Αγίου Πνεύματος, που γεμίζει την ψυχή χαρά, ειρήνη, αγαλλίαση κ.λ.π. η δε άλλη χάρις είναι η λεγομένη πείρα των πειρασμών. 

Αυτή η χάρις της πείρας είναι ανεξίτηλος από την ψυχή, δηλαδή δεν φεύγει από τον άνθρωπο, διότι είναι ενωμένη με την καρδιά, που δέχθηκε την πείρα των πειρασμών, ενώ η πρώτη, της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, πότε έρχεται και πότε φεύγει. 

Το άφθαρτο χέρι της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής


Απόγευμα στο αρχονταρίκι της μονής Σιμωνόπετρας, ο αρχοντάρης διηγείται περί του αγίου λειψάνου σε ομάδα προσκυνητών.

- Το χέρι είναι άφθαρτο, με όλο του το δέρμα και τους τένοντες. Διατηρείται σε φυσική θερμοκρασία ζωντανού σώματος και ευωδιάζει. Μάλιστα εξαιτίας των θαυμάτων της, η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή θεωρείται και δεύτερος κτήτορας της Σιμωνόπετρας.

- Λένε, πάτερ, πως όσοι το ασπάζονται διαπιστώνουν ότι είναι θερμό.

Δευτέρα 19 Φεβρουαρίου 2024

Κράτα το φως αναμμένο



(Αληθινή ιστορία για την άσβεστη μνήμη των ψυχών)

Μικρό κορίτσι με εικονίτσες Αγίων και την μικρή Αγία Γραφή κάτω απ το μαξιλάρι να συναντά στα όνειρά της το Φως …

Μόνο αυτό της έρχεται από τα περασμένα κάθε ξημέρωμα όταν πλαγιάζει μετά τον κανόνα της ως το πρώτο τάλαντο …

Δεν θυμάται τα χρόνια που πέρασαν … Δεν νιώθει την ανάγκη να νοσταλγήσει το χθες … Την κάνει χαρούμενη το σήμερα, το σήμερον του επιούσιου άρτου της Ζωής, την μόνη μέριμνά της …

Έχει βέβαια και τα διακονήματα εδώ στο Μοναστήρι, το εργόχειρό της με τα κομβοσκοίνια, τα ζωντανά, τους κήπους … μα αυτά άσκεφτα τα κάνει, δεν σπαταλά ψυχή για δαύτα, μόνο το σώμα και τον κόπο της αφιερώνει, όλο το υπόλοιπο είναι της, το χάρισε σε Εκείνον, την αληθινή Ζωή και την Μητέρα Της την Κεχαριτωμένη…

Όχι πολλά λόγια


Όταν κανείς δεν μπορεί να τους αποφύγει τελείως αυτούς τους σκανδαλοποιούς ανθρώπους, να προσπαθεί τουλάχιστον να αποφεύγει τα πολλά λόγια, για να έχει λιγότερα σκάνδαλα απ’ αυτούς. 

Στα χέρια του Θεού..!



"Εσύ κάμε αυτό που μπορείς... κάμε ό,τι μπορείς, χωρίς ν’ αγχώνεσαι, χωρίς ν’ αγωνιάς, χωρίς να ταλαιπωρείσαι. Αφού κάνεις αυτό που μπορείς και η συνείδησή σου σού καταμαρτυρεί ότι «έκανα ότι μπορούσα, μέχρις εδώ! Από ‘δώ και κάτω δεν μπορώ να κάνω τίποτα!»

Τότε παραδίδεις το θέμα, το πρόβλημα, το παιδί σου, την υγεία σου, τα οικονομικά σου, ό,τι έχεις που σε βαραίνει το παραδίδεις στα χέρια του Θεού. Και τότε πράγματι, εκεί ο Θεός εμφανίζεται!

Κι αν ακόμα αργήσουν να γίνουν τα πράγματα, όπως πιθανόν πρέπει να γίνουν, κι αν ακόμα φανεί ότι ο Θεός σιωπά και δεν ενεργεί και παραμείνει ο άνθρωπος μέσα στην εμπιστοσύνη του Θεού,τότε ο Θεός αποκαλύπτει πράγματι με θαυμαστό τρόπο τον εαυτό Του. 

Κυριακή 18 Φεβρουαρίου 2024

Ἡ Ἁγία Φιλοθέη ἡ Ὁσιομάρτυς ἡ Ἀθηναία


Ἡ Ὁσία Φιλοθέη γεννήθηκε τὸ ἔτος 1522 μ.Χ. στὴν τουρκοκρατούμενη τότε Ἀθήνα. Οἱ εὐσεβεῖς γονεῖς της ὀνομάζονταν Ἄγγελος καὶ Συρίγα Μπενιζέλου. Ἡ μητέρα της ἦταν στείρα καὶ ἀπέκτησε τὴν Ἁγία μετὰ ἀπὸ θερμὴ καὶ συνεχὴ προσευχή.

Ὁ Κύριος ποὺ ἱκανοποιεῖ τὸ θέλημα ἐκείνων ποὺ Τὸν σέβονται καὶ Τὸν ἀγαποῦν, ἄκουσε τὴν δέησή της. Καὶ πράγματι, μία ἡμέρα ἡ Συρίγα μπῆκε κατὰ τὴν συνήθειά της στὸ ναὸ τῆς Θεοτόκου γιὰ νὰ προσευχηθεῖ καὶ ἀπὸ τὸν κόπο τῆς ἔντονης καὶ ἐπίμονης προσευχῆς τὴν πῆρε γιὰ λίγο ὁ ὕπνος. Τότε ἀκριβῶς εἶδε ἕνα θαυμαστὸ ὅραμα. 

Ἕνα φῶς ἰσχυρὸ καὶ λαμπρὸ βγῆκε ἀπὸ τὴν εἰκόνα τῆς Θεομήτορος καὶ εἰσῆλθε στὴν κοιλιά της. Ἔτσι ξύπνησε ἀμέσως καὶ ἔκρινε ὅτι τὸ ὅραμα αὐτὸ σήμαινε στὴν ἱκανοποίηση τοῦ αἰτήματός της. Ἔτσι κι ἔγινε. Ὕστερα ἀπὸ λίγο καιρὸ ἡ Συρίγα ἔμεινε ἔγκυος καὶ ἔφερε στὸν κόσμο τὴ μονάκριβη θυγατέρα της.

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

Κυριακάτικο Κήρυγμα


Κυριακή ΙΖ΄ Ματθαίου
(Χαναναίας)

Ἐλέησόν με, Κύριε.

Εἶναι εὐλογία Θεοῦ, ἀγαπητοί μου, τό ὅτι βρισκόμαστε μέσα στό Ναό, ὅτι μᾶς δέχεται ὁ Θεός στά ἀνάκτορά του. Στούς Ἑβραίους ἔλεγε, τέτοιοι πού εἶστε, οὔτε στήν αὐλή τοῦ ναοῦ θά σᾶς ἐπιτρέψω νά πατήσετε. Ἐμᾶς ἀκόμη μᾶς ἐπιτρέπει καί μᾶς ἀνέχεται, νά μπαίνουμε καθημερινά στό Ναό του. Ὄχι γιατί εἴμαστε καλύτεροι, ἀλλά γιατί κάνει τεράστια ὑπομονή καί δείχνει μακροθυμία.

Ἐδῶ στό Ναό ἀκούονται οὐράνιες φωνές. Φωνές ἁγίων ἀγγέλων καί ἀρχαγγέλων. Φωνές ἁγίων μαρτύρων καί Πατριαρχῶν. Ἀκούονται οἱ φωνές τῶν Εὐαγγελιστῶν. Μέ τίς φωνές αὐτῶν ἑνώνουν τίς δικές τους φωνές οἱ Ἱερεῖς καί οἱ ψάλται. Οἱ πιστοί προσεύχονται ἐκ βαθέων καί στέλνουν στόν οὐρανό, στό θρόνο τοῦ Θεοῦ τά αἰτήματά τους μέ στεναγμούς ἀλαλήτους.

Ἀπό αὐτές τίς φωνές ξεχωρίζουμε μία, τήν ὁποία, παρακαλῶ, νά προσέξουμε σήμερα ἰδιαίτερα. Κάποιος μιλάει δυνατά μέσα στήν Ἐκκλησία, κατά τήν θεία Λειτουργία καί μάλιστα τήν ὥρα τοῦ ἁγίου Εὐαγγελίου. Κάποιος φωνάζει καί γίνεται πολύ ἐνοχλητικός. Ἔχει πρόβλημα καί δημιουργεῖ προβλήματα καί στούς ἄλλους. 

Εἶναι μία γυναίκα δυστυχισμένη, ἡ Χαναναία, πού φωνάζει καί δέν λέει νά σταματήσει. Ἐλέησόν με, Κύριε. Φωνάζει ἀπό μακρυά, πλησιάζει, ἀκολουθεῖ τόν Χριστό καί ἐξακολουθεῖ νά φωνάζει. Πέφτει στά πόδια καί παρακαλεῖ. Ἐλέησόν με, Κύριε.

Σάββατο 17 Φεβρουαρίου 2024

† Κυριακῇ 18 Φεβρουαρίου 2024 (ΙΖ΄ Ματθαῖου)


Εὐαγγελική Περικοπή

Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον
Κεφ. ιε΄: 21-28

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐξῆλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς τὰ μέρη Τύρου καὶ Σιδῶνος. Καὶ ἰδοὺ γυνὴ Χαναναία ἀπὸ τῶν ὁρίων ἐκείνων ἐξελθοῦσα, ἐκραύγαζεν αὐτῷ, λέγουσα· Ἐλέησόν με, Κύριε, Υἱὲ Δαυΐδ, ἡ θυγάτηρ μου κακῶς δαιμονίζεται. Ὁ δὲ οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῇ λόγον. Καὶ προσελθόντες οἱ Μαθηταὶ αὐτοῦ, ἠρώτων αὐτὸν, λέγοντες· Ἀπόλυσον αὐτήν, ὅτι κράζει ὄπισθεν ἡμῶν. Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς, εἶπεν· οὐκ ἀπεστάλην εἰμὴ εἰς τὰ πρόβατα τὰ ἀπολωλότα οἴκου ᾿Ισραήλ. Ἡ δὲ ἐλθοῦσα προσεκύνει αὐτῷ λέγουσα· Κύριε, βοήθει μοι. Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· Οὐκ ἔστι καλὸν λαβεῖν τὸν ἄρτον τῶν τέκνων, καὶ βαλεῖν τοῖς κυναρίοις. Ἡ δὲ εἶπε· Ναί, Κύριε· καὶ γὰρ τὰ κυνάρια ἐσθίει ἀπὸ τῶν ψιχίων τῶν πιπτόντων ἀπὸ τῆς τραπέζης τῶν κυρίων αὐτῶν.

Πρέπει να θέλουμε

20151109-4

Η σωτηρία είναι αδύνατη χωρίς τη συγκατάθεση και τη συνεργασία του ανθρώπου. Πρώτος αυτός οφείλει να συναισθανθεί ότι αμάρτησε, να μεταμεληθεί, να επιθυμήσει και να επιζητήσει τη σωτηρία του και έτσι η Χάρη να τον επιβραβεύσει με αυτήν. 

Με την αγάπη και τα δάκρυα μπορούμε να διορθώσουμε και τους κακούς


Με την αγάπη και τα δάκρυα μπορούμε να διορθώσουμε και τους κακούς. Πόνεσε εσύ, ίσως έτσι συνέλθει και πονέσει κι εκείνος.

Θέλεις να διορθώσεις τον αδερφό σου; 
Δάκρυσε, προσευχήσου στο Θεό γι΄ αυτόν, αφού τον πάρεις ιδιαιτέρως, παρακίνησε τον στο καλό, συμβούλεψε τον, παρακάλεσε τον.

Πολλοί πολλές φορές δεν ωφελήθηκαν καθόλου από τις συμβουλές, συγκινήθηκαν όμως από τα δάκρυα και την συμπάθεια.