Ἀρχή τῆς Ἰνδίκτου

Γιὰ τὴν περίπτωση αὐτή, ὁ Σ. Εὐστρατιάδης στὸ Ἁγιολόγιό του, γράφει τὰ ἑξῆς: «Λέξις λατινικὴ (indictio) ὁρισμὸν σημαίνουσα καθ’ ὂν κατὰ δεκαπενταετὴ περίοδον ἐπληρώνοντο εἰς τοὺς αὐτοκράτορας τῶν Ρωμαίων οἱ φόροι.

Κατὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴν παράδοσιν, τὴν ἀρχὴν τῆς ἰνδικτιῶνος εἰσήγαγεν ὁ Αὔγουστος Καῖσαρ (1 – 14), ὄτε διέταξε τὴν γενικὴν τῶν κατοίκων τοῦ Ρωμαϊκοῦ κράτους ἀπογραφὴν καὶ τὴν εἴσπραξιν τῶν φόρων, κατὰ τὴν πρώτην τοῦ Σεπτεμβρίου μηνός. 

Ἀπὸ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου (313) ἐγένετο ἐπισήμως χρῆσις τῆς Ἰνδικτιῶνος ὡς χρονολογίας. Ἔκτοτε δὲ ἡ ἐκκλησία Κωνσταντινουπόλεως μέχρι τοῦ νῦν ἑορτάζει τὴν 1η Σεπτεμβρίου ὡς ἀρχὴν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους».

Ἀνακοίνωση Ἑσπερινοῦ

 

Σώμα και σαρκικό φρόνημα

«Πνεύματι περιπατείτε και επιθυμίαν σαρκός ου μη τελέσητε. Η γαρ σαρξ επιθυμεί κατά του Πνεύματος, το δε Πνεύμα κατά της σαρκός ταύτα δε αντίκειται αλλήλοις, ίνα μη α αν θελητε, ταύτα ποιήτε» (Γαλ. 5, 16-17). 

(Να καθορίζει το Πνεύμα τη διαγωγή σας και τότε δεν θ' ακολουθείτε τις αμαρτωλές επιθυμίες σας γιατί οι αμαρτωλές επιθυμίες είναι αντίθετες με το Πνεύμα και το Πνεύμα αντίθετο με τις αμαρτωλές επιθυμίες).

Εδώ μερικοί εκφράζουν αντίθετη γνώμη, υποστηρίζοντας ότι έτσι ο Απόστολος χωρίζει στα δύο τον άνθρωπο, γιατί τον παρουσιάζει σαν να είναι δημιουργημένος από αντιμαχόμενα στοιχεία και δείχνει έτσι ότι υπάρχει διαμάχη ανάμεσα στο σώμα και στη ψυχή.

Αυτά όμως δεν είναι σωστά· δεν είναι, γιατί εδώ σάρκα δεν ονομάζει το σώμα· αν με τη λέξη σάρκα εννοούσε το σώμα, τότε τί σημαίνει το «επιθυμεί κατά του πνεύματος», αφού το σώμα δεν ανήκει σ' αυτά που κινούν, αλλά σ' αυτά που κινούνται, δεν ανήκει σ' αυτά που ενεργούν, αλλά που ενεργούνται;

Κατάθεσις Τιμίας Ζώνης τῆς Θεοτόκου

Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας γιορτάζει τὴν ἀνακομιδὴ τῆς τιμίας Ζώνης τῆς Θεοτόκου. Οἱ γνῶμες γιὰ ποὶος αὐτοκράτορας τὴν ἔκανε διίστανται, ἄλλοι λένε ὅτι ἔγινε ἀπὸ τὸ βασιλιὰ Ἀρκάδιο καὶ ἄλλοι ἀπὸ τὸ γιό του, Θεοδόσιο τὸν Β’.

Ἡ τιμία Ζώνη μεταφέρθηκε ἀπὸ τὴν Ἱερουσαλὴμ στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ τοποθετήθηκε σὲ μία χρυσὴ θήκη. Ἡ θήκη αὐτή, ὀνομάστηκε Ἁγία Σωρός. 

Ὁ βασιλιὰς Λέων ὁ Σοφός, ἄνοιξε τὴν Ἁγία Σωρό, μετὰ ἀπὸ 410 χρόνια γιὰ νὰ ἐπικαλεσθεῖ τὴν Θεία Χάρη της, ἐπειδὴ ἡ σύζυγός του διακατείχετο ἀπὸ ἕναν δαίμονα.

Ὁ Χριστός προσκαλεῖ τήν ἁμαρτωλή ψυχή

Ἅγιος Τύχων Ζαγκόρσκ

Γιατὶ μὲ ἐγκατέλειψες, ἄνθρωπε; 

Γιατὶ ἀποστράφηκες ἀπὸ τὸν ἀγαπήσαντά σε; 

Γιατὶ πάλιν ἑνώθηκες μὲ τὸν ἐχθρό μου;

Θυμήσου πώς κατέβηκα γιά σένα ἀπὸ τοὺς οὐρανούς. Θυμήσου πώς ἔγινα γιά σένα σάρκα. 

Θυμήσου πώς γεννήθηκα γιά σένα ἀπὸ τὴν Παρθένο. Θυμήσου πώς ἔγινα γιά σένα βρέφος. 

Θυμήσου πώς ταπεινώθηκα γιά σένα. 

Θυμήσου πώς ἐφτώχυνα γιά σένα. 

Θυμήσου πώς ἔζησα γιά σένα ἐπὶ τῆς γῆς. 

Θυμήσου πώς ὑπέμεινα γιά σένα διωγμούς.

Θυμήσου πώς ἀποδέχτηκα, γιά σένα, τὶς κακολογίες,τὶς ὕβρεις, τὶς ἀτιμώσεις, τὶς πληγές, τοὺς ἐμπτυσμούς, τοὺς κολαφισμούς, τὶς κοροϊδίες καὶ τὶς καταδίκες. 

Θυμήσου πώς γιά σένα «μετὰ ἀνόμων ἐλογίσθην». 

Θυμήσου πώς γιά σένα ἔλαβα τὸν ἀτιμωτικὸ θάνατο. Θυμήσου πώς γιά σένα ἐνταφιάστηκα. 

Η δύναμη της πίστης και η αδυναμία της απιστίας

Οι άνθρωποι έχουν στην καρδιά τους μεγάλο φόβο μήπως απομείνουν απροστάτευτοι και φτωχοί στη ζωή τους, και για τούτο, ο νους και ο λογισμός τους είναι στο να μαζέψουν χρήματα ή να αποκτήσουν κτήματα κι΄ άλλα πλούτη, για να τα έχουνε στην ανάγκη τους. 

Και καλά για εκείνους που δεν πιστεύουν στον Θεό, και κρεμούν την ελπίδα τους στα χρήματα και στα άλλα πλούτη. Αλλά τι να πει κανένας για εκείνους που λέγονται χριστιανοί, που πάνε στην εκκλησία και παρακαλούν τον Θεό να τους βοηθήσει στη ζωή και που λένε πως έχουνε την ελπίδα τους στον Χριστό, στην Παναγία και στους Αγίους, κι από την άλλη μεριά είναι φιλάργυροι, δεν δίνουνε τίποτα στα αδέρφια τους, τους φτωχούς, κι ολοένα μαζεύουν χρήματα και πλούτη; 

Στη ζωή μου είδα πως οι τέτοιοι λεγόμενοι χριστιανοί είναι οι περισσότεροι, κι απορεί κανένας πώς μπορούνε να συμβιβάσουν μια ζωή συμφεροντολογική, με τα λόγια του Χριστού, που λέει και ξαναλέει : 

Ὁ Ἅγιος Ἀλέξανδρος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Ἦταν, ὅπως λέγουν, «ἀποστολικοὶς χαρίσμασι λαμπρυνόμενος». Σὰν πρεσβύτερος ἀκόμα, διακρινόταν γιὰ τὴ μεγάλη του εὐσέβεια, τὴν ἀρετὴ καὶ τὴν ἀγαθότητά του.

Στὴν Α’ Οἰκουμενικὴ σύνοδο, ποὺ ἔγινε στὴ Νίκαια τῆς Βιθυνίας, ὁ τότε Πατριάρχης τὸν ἐξέλεξε ἀντιπρόσωπό του. Καὶ ὅταν στὴν Σύνοδο αὐτὴ καταδικάστηκε ὁ Ἁρεῖος, ὁ Ἀλέξανδρος, ἂν καὶ γέροντας 70 χρονῶν, δέχθηκε νὰ περιοδεύσει στὴν Θρᾴκη, Μακεδονία, Θεσσαλία καὶ στὴν ὑπόλοιπη Ἑλλάδα, γιὰ νὰ διδάξει καὶ νὰ γνωστοποιήσει τὰ ὀρθὰ δόγματα τῶν ἀποφάσεων τῆς Συνόδου τῆς Νικαίας. 

Ἀλλὰ ἐνῷ βρισκόταν στὴν περιοδεία αὐτή, ὁ πατριάρχης Μητροφάνης ἀπεβίωσε. Ὅρισε ὅμως διάδοχό του τὸν Ἀλέξανδρο, διότι, παρὰ τὸ γῆρας του, εἶχε τὰ κατάλληλα ἐφόδια γιὰ τὴ διακυβέρνηση τῆς ἀρχιεπισκοπῆς τῆς πρωτευούσης.

Η προσευχή είναι µία διαρκής συνομιλία με τον Θεό, ένας ζωντανός διάλογος και µία αδιάσπαστη σχέση μαζί του

Μ. Βασίλειος

Μιλώντας ο Μ. Βασίλειος στη γιορτή της Μάρτυρος Ιουλίττας για τη σύσταση του Απ. Παύλου, «ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε» — να προσεύχεσθε αδιάλειπτα — αφήνει ευδιάκριτα να διαφανεί ότι με αυτό το λόγο ο Απόστολος των Εθνών δεν καλεί το Χριστιανό να σταματάει τη δουλειά του και να τρέχει κάθε τρεις και λίγο στο εικονοστάσι του σπιτιού του ή σε μια εκκλησία και ν’ αρχίζει τις προσευχές, πράγμα και πρακτικά αδύνατο, ιδιαίτερα στις μέρες µας. 

Τον καλεί να ζει όλο το εικοσιτετράωρο σε αναφορά, διάλογο και σχέση με τον Θεό για κάθε τι, να νιώθει την προσευχή σαν ζωτική ατμόσφαιρα! 

Αν δεν ενοχλούσε κάποιους, θα παρέπεμπα στο κινηματογραφικό έργο «Ο βιολιστής στη στέγη», όπου ο σκηνοθέτης βάζει τον πρωταγωνιστή να σηκώνει κάθε τόσο το βλέµµα στον ουρανό και να μιλάει με τον Θεό, όπως ένα παιδί με τον Πατέρα του. Και άλλοτε να τον ευχαριστεί, άλλοτε να τον παρακαλεί και άλλοτε να του… παραπονιέται!

Όντας πάντα πρακτικός και συγκεκριμένος στη διδαχή ο Μεγάλος Πατέρας της Εκκλησίας, γράφει:

«Όταν λοιπόν κάθεσαι στο τραπέζι, προσευχήσου, ευχαρίστησε τον Θεό που σου χάρισε την αναγκαία για τη ζωή τροφή. Με το κρασί που πίνεις για να υποστηρίξεις την αδυναμία του σώματος, θυμήσου Εκείνον που σου δίνει αυτό το δώρο για να ευφρανθεί η καρδιά σου και να τονωθεί η διάθεσή σου. Τέλειωσε το φαγητό; Ας μην τελειώσει μαζί του και η θύμηση του Ευεργέτη. 

Ντύνεσαι τα καθημερινά ρούχα· να ευχαριστείς τον Θεό που σου τα έδωσε. Ντύνεσαι εκείνα της εξόδου· να αυξάνεις την αγάπη σου στον Θεό, που µας χαρίζει κατάλληλα ρούχα και για το χειμώνα και το καλοκαίρι που προστατεύουν τη ζωή µας και κρύβουν την ασκήµια της γύμνιας µας. 

Τέλειωσε η μέρα; Ευχαρίστησε τον Θεό που µας χάρισε τον ήλιο να µας υπηρετεί στα ημερήσια έργα µας, το φως να φωτίζει τη νύχτα και να υπηρετεί άλλες ανάγκες της ζωής µας.

»Η νύχτα πάλι, πόσες αφορμές για προσευχή μπορεί να µας δώσει… Υψώνεις το βλέµµα στον ουρανό και γοητεύεσαι από το κάλλος της αστρικής πληµµυρίδας που ατενίζεις· πες ένα λόγο δοξολογίας στον Κύριο των όλων, προσκύνησε τον άριστο τεχνίτη όλης αυτής της σοφίας που αποκαλύπτεται στη δημιουργία. Κοιτάζεις ένα γύρω και βλέπεις να ησυχάζουν όλα τα όντα· δόξασε αυτόν που, κι αν ακόμα δεν θέλουμε, με τον ύπνο µας αναπαύει από τους κόπους της ημέρας, και με νέες δυνάμεις μετά µας επαναφέρει στις υποχρεώσεις της επομένης. 

»Ακόμα, μη θεωρήσεις ότι ολόκληρη η νύχτα έγινε αποκλειστικά για τον ύπνο. Μην το δεχτείς αυτό και αχρηστέψεις το μισό χρόνο της ζωής σου παραδίνοντάς τον σ’ αυτή την ιδιότυπη αναισθησία, μοίρασέ τον ανάμεσα σε ύπνο και προσευχή. Αφήνω ότι και αυτός ο ύπνος μπορεί να γίνει κάτι σαν σπουδή στην ευσέβεια. Τα όνειρα από τη φύση τους απηχούν συνήθως τις φροντίδες και τα ενδιαφέροντα της ημέρας. Ό,τι λογής είναι τα έργα της ζωής µας τη μέρα, ανάλογα είναι και τα όνειρά µας. 

Αυτό σημαίνει ότι και την ώρα που θα κοιμάσαι και δε θα προσεύχεσαι με λόγια, η προσευχή σου θα συνεχίζεται με τις εικόνες που θα απηχούν την ατμόσφαιρα σχέσης με τον Θεό που ανέπτυξες στη διάρκεια της ημέρας. Με τον τρόπο αυτό η ζωή σου θα εκτυλίσσεται σαν μια συνεχής και αδιάλειπτη προσευχή».

Δεν ξέρω πόσοι κινούμε τη μέρα µας σε τέτοια ατμόσφαιρα προσευχής, πόσοι λέμε έστω ένα λόγο, µία µόνο λέξη ευχαριστίας, δοξολογίας του Θεού, παράκλησης για κάτι δικό µας ή των άλλων, ιδιαίτερα όσων συναντούμε να είναι σε ανάγκη. Φαντάζoµαι όμως ότι καθένας µας διακρίνει εδώ καθαρά το εικoσιτετράωρo διάγραµµα ατμόσφαιρας και στάσης προσευχής του Μ. Bασιλείoυ, κάτι από εκείνο το, «µνηµονευτέον Θεοῦ µᾶλλον ἤ ἀναπνευστέον», που θα έλεγε ο αυτάδελφος Γρηγόριος ο Θεολόγος, «η άλλη μισή των δύο τους σωμάτων ψυχή»!

Σε ό,τι αφορά τώρα στην ουσία της προσευχής, αφού πρώτα την ορίζει ως «αἴτημα αγαθοῦ παρά τῶν εὐσεβῶν εἰς Θεόν γινομένη» — παράκληση των ευσεβών στο Θεό για κάτι καλό — υπoγραµµίζει ότι αυτή δεν εντοπίζεται τόσο στα λόγια που αναφέρει κανείς — «τήν αἴτησιν οὐκ ἐν ρήµασιν ὁριζόµεθα πάντως». 

Γιατί σε τελική ανάλυση ο Θεός δε χρειάζεται τα λόγια µας, αφού και χωρίς να του ζητήσουμε, ξέρει τι µας συμφέρει και τι µας ωφελεί — «οὐδέ γάρ ἡγούµεθα τόν Θεόν τῆς διά τῶν λόγων ὑποµνήσεως δεῖσθαι, ἀλλ’ εἰδέναι, καί µή αἰτούντων ἡµῶν τά χρήσιµα». 

Επομένως δεν πρέπει να νομίζουμε ότι είπαμε από συνήθεια μερικά ξερά λόγια προσευχής και τελειώσαμε, ούτε ότι αραδιάσαμε, χωρίς να καταλαβαίνουμε τι λέμε, μια σειρά από Ψαλμούς και προσευχηθήκαμε. 

Εκείνο που προέχει και μετράει στην προσευχή, η ουσία της, είναι η προαίρεση, η διάθεση ψυχής και καρδιάς που εκφράζουν αυτά που λέμε στην προσωπική προσευχή ή διαβάζουμε στις εκκλησιαστικές Ακολουθίες — «ὅτι χρή ἡµᾶς µή ἐν συλλαβαῖς τήν προσευχήν ἀποπληροῦν,ἀλλά τῇ προαιρέσει µᾶλλον ψυχῆς». Που σημαίνει ότι ο Θεός μετράει πόση ψυχή και καρδιά καταθέτουμε με κάθε λέξη προσευχής που βγαίνει από τα χείλη µας! Πόσο νιώθουμε αληθινά, πόσο ζούμε ό,τι του λέμε, ό,τι του ζητούμε.

Αλλά, θα επισημάνει, ούτε κι αυτό φτάνει για να είναι η προσευχή µας προσευχή! Είναι απαραίτητο να έχει και προεκτάσεις, να τη συνοδεύουν και να τη στολίζουν πράξεις αρετής σε όλη τη ζωή µας! Πράξεις αρετής, που θα τη σφραγίζουν και θα αποτελούν τη δύναμη και την ολοκλήρωσή της — «καί πράξεσι ταῖς κατ’ ἀρετήν παντί βίῳ συµπαρεκτεινομέναις, τήν δύναµιν πληροῦσθαι τῆς πρoσευχῆς»! 

Που σημαίνει, ο Θεός βλέπει και εξετάζει αν η προσευχή γεννάει αρετή, αν γεννάει αγάπη! Ή αλλιώτικα, ο Μ. Βασίλειος δεν καταλαβαίνει τι προσευχή μπορεί να είναι μια προσευχή, που δε σφραγίζεται και δεν ολοκληρώνεται με πράξεις αρετής, τουτέστιν δεν εκφράζεται και δεν επιβεβαιώνεται με μια ζωή χριστιανική, με πράξεις αγάπης.

Με άλλα λόγια και πολύ απλά. Η προσευχή είναι µία διαρκής συνομιλία με τον Θεό, ένας ζωντανός διάλογος και µία αδιάσπαστη σχέση μαζί του. Μπορεί να είναι ένας µόνο λόγος, μιας και μόνης στιγμής, και ύστερα ένας άλλος κάποιας άλλης. Ένας λόγος δοξολογίας, ευχαριστίας, ένας λόγος παράκλησης στον Θεό για µας ή για όσους ιδιαίτερα βλέπουμε και συναντάμε να είναι σε ανάγκη. 

Αυτονόητο και πολύ περισσότερο ο λειτουργικός λόγος του Ευχαριστιακού Σώματος της Εκκλησίας! Πάντα όμως ένας λόγος κατάθεση ψυχής, ένας λόγος άγγιγμα καρδιάς! Αλλά και ένας λόγος που θα σφραγίζεται από µία ζωή αρετής, μιας αρετής που θα αποτελεί τη δύναμη και την ολοκλήρωσή της!

Αυτά που λέει ο Μ. Βασίλειος αποτελούν μια συγκροτημένη και αδιάσπαστη ενότητα, απηχούν αγία προσωπική εμπειρία και πρακτική του. Μία εμπειρία και πρακτική που μπορεί να ψηλαφήσει κανείς στη ζωή όλων των Αγίων της Εκκλησίας µας, των γνωστών και όσων αγνώστων σ’ εμάς, όχι στον Θεό βέβαια! 

Κι αν η προσευχή ως ατμόσφαιρα ζωής και κατάθεση ψυχής είναι κάτι που εύκολα κατανοείται, οι προεκτάσεις της σε ζωή αρετής, που πιο δύσκολα κατανοούνται από πολλούς, κι ακόμα πιο δύσκολα προσεγγίζονται από όλους µας, είναι κάτι που χρειάζεται να προσεχθεί πολύ, καθώς τελευταία ιδιαιτέρα διαχέεται όχι λίγη θολούρα στο Ορθόδοξο εκκλησιαστικό τοπίο γύρω από αυτό το βασικό θέμα.

Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος «Παίγνιον ἀνόμου γυναικός» (Φώτης Κόντογλου)

Herod's feast, Walters Manuscript W.535, fol. 159r

Σήμερα ποὺ γράφω, 29 Αὐγούστου, εἶναι ἡ μνήμη τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου. 

Χθὲς τὸ βράδυ ψάλαμε τὸν Ἑσπερινὸ κατανυκτικὰ σ᾿ ἕνα παρεκκλήσι, κ᾿ ἤτανε μοναχὰ λίγες γυναῖκες καὶ δύο-τρεῖς ἄνδρες.

 

Σήμερα τὸ πρωὶ ψάλαμε τὴ λειτουργία του πάλι μὲ λίγους προσκυνητές. Τὰ μαγαζιὰ ἤτανε ἀνοιχτά, ὅλοι δουλεύανε σὰν νὰ μὴν ἤτανε ἡ γιορτὴ τοῦ πιὸ μεγάλου ἁγίου της θρησκείας μας. Ἀληθινὰ λέγει τὸ τροπάρι τοῦ «Μνήμη δικαίου μετ᾿ ἐγκωμίων, σοὶ δὲ ἀρκέσει ἡ μαρτυρία τοῦ Κυρίου, Πρόδρομε».

Μὲ ἐγκώμια καὶ μὲ εὐλάβεια γιορτάζανε ἄλλη φορὰ οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ τὸν Πρόδρομο, ἀλλὰ τώρα τοῦ φτάνει ἡ μαρτυρία τοῦ Κυρίου. Αὐτὴ ἡ μαρτυρία θ᾿ ἀπομείνῃ στὸν αἰώνα, εἴτε τὸν γιορτάζουνε εἴτε δὲν τὸν γιορτάζουνε οἱ ἄνθρωποι, εἴτε τὸν θυμοῦνται εἴτε τὸν ξεχάσουνε. 

Κ᾿ ἡ μαρτυρία εἶναι τούτη: πὼς ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος εἶναι «ὁ ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων» δηλ. «ὁ πιὸ μεγάλος ἀπ᾿ ὅσους γεννηθήκανε ἀπὸ γυναίκα» κατὰ τὰ λόγια τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστοῦ. Γι᾿ αὐτὸ κ᾿ ἡ Ἐκκλησία μας ὥρισε νὰ μπαίνῃ τὸ εἰκόνισμά του πλάγι στὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ στὸ εἰκονοστάσιο τῆς κάθε ὀρθόδοξης ἐκκλησιᾶς.

Ἀποτομή Κεφαλῆς Ἰωάννου Προδρόμου

«Οὐκ ἐξεστὶ σοι ἔχειν, τὴν γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ σου». Δὲν σοῦ ἐπιτρέπεται ἀπὸ τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ νὰ ἔχεις τὴν γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ σου, ὁ ὁποῖος ζεῖ ἀκόμα. Λόγια τοῦ Τιμίου Προδρόμου, ποὺ ἀποτελοῦσαν μαχαιριὲς στὶς διεφθαρμένες συνειδήσεις τοῦ βασιλιὰ Ἡρώδη Ἀντίπα καὶ τῆς παράνομης συζύγου του Ἡρωδιάδος, ποὺ ἦταν, γυναίκα τοῦ ἀδελφοῦ του Φιλίππου.

Ὁ Ἡρώδης, μὴ ἀνεχόμενος τοὺς ἐλέγχους τοῦ Προδρόμου, τὸν φυλάκισε. Σὲ κάποια γιορτὴ ὅμως τῶν γενεθλίων του, ὁ Ἡρώδης ὑποσχέθηκε μὲ ὅρκο νὰ δώσει στὴν κόρη τῆς Ἡρωδιάδος ὅτι ζητήσει, διότι τοῦ ἄρεσε πολὺ ὁ χορός της. Τότε ἡ αἱμοβόρος Ἡρωδιὰς εἶπε στὴν κόρη της νὰ ζητήσει στὸ πιάτο τὸ κεφάλι τοῦ Ἰωάννη. Πράγμα ποὺ τελικὰ ἔγινε.

Ἔτσι, ὁ ἔνδοξος Πρόδρομος τοῦ Σωτῆρος θὰ παραμένει στοὺς αἰῶνες ὑπόδειγμα σὲ ὅλους ὅσους θέλουν νὰ ὑπηρετοῦν τὴν ἀλήθεια καὶ νὰ ἀγωνίζονται κατὰ τῆς διαφθορᾶς, ἀνεξάρτητα ἀπὸ κινδύνους καὶ θυσίες.

Οι ιερές εικόνες βοηθούν στην προσευχή

- Γέροντα, όταν είμαι στενοχωρημένη, πώς θα βρω παρηγοριά;

- Να καταφύγης στην προσευχή. Και μόνον το κεφάλι σου να ακουμπήσης σε μια εικόνα, θα βρης παρηγοριά. Κάνε το κελλί σου σαν εκκλησάκι με εικόνες που σε αναπαύουν και θα δης, θα βρίσκης μέσα σε αυτό πολλή παρηγοριά.

- Μερικές φορές, Γέροντα, κατά την ώρα της προσευχής ασπάζομαι τις εικόνες. Είναι σωστό;

- Σωστό είναι. Κανονικά έτσι πρέπει να ασπαζώμαστε τις εικόνες: Να ξεχειλίζη η καρδιά μας από αγάπη προς τον Χριστό, την Παναγία και τους Αγίους, και να πέφτουμε, να προσκυνούμε τις άγιες εικόνες τους.

Μια χρονιά, στις 26 Μαρτίου, που γιορτάζουμε την Σύναξη του Αρχαγγέλου Γαβριήλ , προσευχόμουν όρθιος μπροστά στις εικόνες του Χριστού και της Παναγίας. Για μια στιγμή βλέπω τον Χριστό και την Παναγία να κινούνται σαν ζωντανοί! «Χριστέ μου, είπα, ευλόγησέ με». Και, καθώς έπεφτα να προσκυνήσω, μια έντονη ευωδία γέμισε το κελλί.

Πριν λάβεις, να ζητάς. Και αφού λάβεις, να ευχαριστείς...

Πόσο μεγάλο καλό είναι η συνεχής προσευχή, το μαθαίνουμε από τη Χαναναία εκείνη του Ευαγγελίου, που δεν σταματούσε να κραυγάζει: «Ελέησέ με, Κύριε!» (Ματθ. 15:22).

Κι έτσι, αυτό που αρνήθηκε ο Χριστός στους αποστόλους, τους μαθητές Του, το πέτυχε εκείνη με την υπομονή της. Ο Θεός, βλέπετε, προτιμά για τα δικά μας ζητήματα να Τον παρακαλάμε εμείς οι ίδιοι, που είμαστε και υπεύθυνοι, παρά να Τον παρακαλούν άλλοι για λογαριασμό μας. 

Όταν έχουμε την ανάγκη ανθρώπων, χρειάζεται και χρήματα να δαπανήσουμε και δουλόπρεπα να κολακέψουμε και πολύ να τρέξουμε. Γιατί οι άρχοντες του κόσμου τούτου όχι μόνο δεν μας δίνουν εύκολα ό,τι τους ζητάμε, αλλά συνήθως ούτε καν να μας μιλήσουν δεν καταδέχονται. 

Ὁ Ὅσιος Μωϋσῆς ὁ Αἰθίοπας

Ὁ Ὅσιος Μωυσῆς ἔζησε στὴν Αἴγυπτο καὶ στὴν ἀρχὴ ἦταν ληστής. Ἀλλὰ τὸ φῶς τῆς γνώσης καὶ τῆς μετανοίας δὲν ἄργησε νὰ φωτίσει τὸν δρόμο του. Ἡ μεγάλη ἐπιείκεια ποὺ ἔδειξε πρὸς αὐτὸν κάποιος χριστιανός, ἐνῶ αὐτὸς τὸν εἶχε βλάψει, ἐπέφερε στὸν Μωυσῆ ψυχικὴ ἀνακαίνιση.

Πίστεψε, ἔγινε χριστιανὸς καὶ κατόπιν μοναχός. Ἀγωνίστηκε σκληρὰ μέσα στὴν ἔρημο καὶ ἀπέκτησε μεγάλη πνευματικὴ σύνεση καὶ ἀρετή. Ἡ φήμη του ἔφερνε στὸ ἐρημητήριό του πολλοὺς χριστιανούς, ποὺ ἄκουγαν μὲ δέος τὴ διδασκαλία του κατὰ τῆς ὑπερηφάνειας καὶ τῆς κατάκρισης.

«Εἶμαι», ἔλεγε, «ὁ χειρότερος τῶν ἁμαρτωλῶν. Τὰ περασμένα μας ἁμαρτήματα πρέπει νὰ τὰ ἔχουμε πάντα μπροστά μας καὶ νὰ λυπούμαστε γι’ αὐτά. Αὐτὸ εἶναι ἡ καλύτερη μέθοδος γιὰ νὰ φυλάξουμε τὸν ἑαυτό μας, μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ἀσφαλή. Ἂν νομίσουμε ὅτι εἴμαστε πνευματικὰ ὄρθιοι, τότε ἀκριβῶς εἶναι ὁ μεγάλος κίνδυνος μήπως πέσουμε. Γιὰ νὰ μὴ φοβόμαστε τὸν Θεό, ὀφείλουμε νὰ φοβόμαστε πολὺ τὸν ἑαυτό μας, δηλαδὴ τὶς ἀδυναμίες καὶ τὰ πάθη μας».

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

 

Κυριακάτικο Κήρυγμα

«Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ἀγαθόν ποιήσω ἵνα ἔχω ζωήν αἰώνιον;» (Ματθ. 19, 16)

«Ἀγαθέ Διδάσκαλε», ρώτησε τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό κάποιος νεαρός πού ἦταν πολύ πλούσιος, «τί καλό νά κάνω γιά ν' ἀποκτήσω τήν αἰώνια ζωή;». Δηλαδή: «Τί νά κάνω γιά νά σωθῶ;». 

Ἐρώτημα πολύ σοβαρό. Ἐρώτημα γιά ἕνα ζήτημα πού πρέπει ν' ἀπασχολεῖ κάθε ἄνθρωπο σ' ὅλη τή διάρκεια τοῦ ταξιδιοῦ τῆς ἐπίγειας ζωῆς του. Ὅπως ὁ ταξιδιώτης πού διαπλέει μιά μεγάλη καί φουρτουνιασμένη θάλασσα, δέν συλλογίζεται παρά ἕνα ἥσυχο λιμάνι, ἔτσι κι ἐμεῖς, πού ταλαιπωρούμαστε μέσα στά κύματα τῆς θάλασσας τοῦ βίου, πρέπει ἀκατάπαυστα νά ἔχουμε μπροστά στά μάτια τοῦ νοῦ μας τήν αἰωνιότητα καί, ὅσο βρισκόμαστε στήν πρόσκαιρη τούτη ζωή, νά φροντίζουμε γιά τή μεταθανάτια κατάσταση τῆς ψυχῆς μας. 

Τί εἶναι αὐτό πού μποροῦμε νά τό ἀποκτήσουμε στή γῆ καί νά τό διατηρήσουμε παντοτινά ὡς ἀναφαίρετο κτῆμα μας; Μόνο ἡ σωτηρία μας!

Δυστυχῶς ὁ πλούσιος νεανίσκος τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος, δέν ἤθελε νά μοιράσει τήν περιουσία του γιά νά γίνει κληρονόμος τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν. Τότε ὁ Κύριος εἶπε στούς μαθητές του ὅτι εἶναι πιό εὔκολο νά περάσει μιά καμήλα ἀπό βελονότρυπα παρά νά μπεῖ ἕνας πλούσιος στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.

† Κυριακῇ 27 Αὐγούστου 2023 (ΙΒ' Ματθαῖου)

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον

Κεφ. ιθ' : 16-26

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, νεανίσκος τις προσῆλθε τὸ ᾿Ιησοῦ, γονυπετῶν αὐτῷ, καὶ λέγων· Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ἀγαθὸν ποιήσω ἵνα ἔχω ζωὴν αἰώνιον; Ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ· Τί με λέγεις ἀγαθόν; οὐδεὶς ἀγαθὸς, εἰ μὴ εἷς ὁ Θεός. Εἰ δὲ θέλεις εἰσελθεῖν εἰς τὴν ζωήν, τήρησον τὰς ἐντολάς. Λέγει αὐτῷ· Ποίας; Ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπε· Τὸ· Οὐ φονεύσεις· Οὐ μοιχεύσεις· Οὐ κλέψεις· Οὐ ψευδομαρτυρήσεις· Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα· καὶ· Ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. Λέγει αὐτῷ ὁ νεανίσκος· Πάντα ταῦτα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητός μου· τί ἔτι ὑστερῶ; Ἔφη αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· Εἰ θέλεις τέλειος εἶναι, ὕπαγε, πώλησόν σου τὰ ὑπάρχοντα, καὶ δὸς πτωχοῖς· καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ· καὶ δεῦρο, ἀκολούθει μοι. Ἀκούσας δὲ ὁ νεανίσκος τὸν λόγον, ἀπῆλθε λυπούμενος· ἦν γὰρ ἔχων κτήματα πολλά. ῾Ο δὲ ῾Ιησοῦς εἶπε τοῖς Μαθηταῖς αὐτοῦ· Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὅτι πλούσιος δυσκόλως εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.

Ὁ Ἅγιος Φανούριος ὁ Μεγαλομάρτυρας ὁ Νεοφανής

Ἄγνωστος στοὺς ἀρχαίους Συναξαριστές.

Ἔγινε γνωστὸς ἀπὸ τυχαῖα εὕρεση τῆς εἰκόνος του τὸν 14ο αἰώνα στὴν Ρόδο, ὅταν ἔσκαβαν παλιὰ σπίτια στὸ νότιο μέρος τοῦ παλιοῦ τείχους. Ἐκεῖ βρέθηκε ἀρχαῖος ναὸς μὲ πολλὲς κατεστραμμένες εἰκόνες καὶ μεταξὺ αὐτῶν καὶ ἡ καλὰ διατηρημένη εἰκόνα ἐπὶ τῆς ὁποίας ὁ τότε μητροπολίτης Ρόδου Νεῖλος ὁ Β’ ὁ Διασπωρινὸς (1355 – 1369) διάβασε τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου «ὁ ἅγιος Φανῶ». 

Ὁ Ἅγιος παριστανόταν σὰν νεαρὸς στρατιώτης, κρατώντας στὸ δεξιό του χέρι σταυρό, πάνω στὸν ὁποῖο ἦταν λαμπάδα ἀναμμένη, γύρω δὲ ἀπὸ τὴν εἰκόνα τὰ 12 μαρτύριά του.

Τὸν ἀρχαῖο αὐτὸ ναὸ ἀνοικοδόμησε ὁ Νεῖλος καὶ τὸν ἀφιέρωσε στὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Φανουρίου, ποὺ ὅπως φαίνεται συνέταξε καὶ τὴν Ἀκολουθία του.

Αποφθέγματα του Αγίου Ισαάκ του Σύρου

– Οι εντολές του Θεού είναι ανώτερες από όλους τους θησαυρούς του κόσμου και όποιος τις φυλάττει, ευρίσκει μέσα τους τον Θεό.

– Στους ανθρώπους είναι βδελυκτή η πτωχεία, στον Θεό όμως είναι πολύ περισσότερο βδελυκτή η υπερήφανη ψυχή και ο υψηλόφρων και επηρμένος νους. Στους ανθρώπους τιμάται ο πλούτος, από τον Θεό όμως τιμάται η ταπεινωμένη ψυχή!

– Απόκτησε την γλυκύτητα των χειλέων κατά τους λόγους σου και όλους τους ανθρώπους θα τους έχεις φίλους.

– Αγάπησε τους αμαρτωλούς, μίσησε όμως τα έργα τους και μην τους καταφρονήσεις για τα ελαττώματα τους, μη τυχόν και εσύ πειρασθείς με παρόμοια κακά.

Η Ορθοδοξία και οι θησαυροί της

... Εάν ο άνθρωπος απελπισθεί από κάθε άλλη βοήθεια και δέσει σφιχτά την ελπίδα του στον Θεό μοναχά, και ταπεινωθεί και δεν λογαριάζει για τίποτα τον εαυτό του, τότε θα νοιώσει να τον σκεπάζει η θεϊκή ευσπλαχνία και να του δίνει κάποια δύναμη ώστε να μην υπάρχει τίποτα πια για να τον φοβερίζει, κι' ούτε καμμιά ανάγκη για να τον κάνει να τη συλλογισθεί.

Όλα του φαίνονται σαν να μην υπάρχουνε, κι' αυτός ελαφρός σαν πνοή γεμάτη δύναμη, χαρά, ελπίδα και αγάπη (γιατί η αληθινή αγάπη βγαίνει από την πίστη κι' από την ελπίδα), πετά υψηλά, γλυτωμένος από το βάρος της σαρκός κι' από τις μάταιες φροντίδες τις σαρκικής διάνοιας, ήγουν τη φιλοδοξία, τον μωρό ζήλο να ερευνήσει το μυστήριο του κόσμου, κι' όλες τις άλλες μικρολογίες με τις οποίες είναι δεμένη η ζωή μας.

Αυτή είναι μια κατάσταση αλλόκοτη κι' απίστευτη, είναι η είσοδος εις την βασιλείαν του Θεού, που λέγει ο Κύριος, και που δεν λέγεται με λόγια, γιατί, δεν είναι ένας σαρκικός ενθουσιασμός της διάνοιας, αλλά μια λύτρωση που γίνεται με τη χάρη του αγίου Πνεύματος, γι' αυτό και δεν υπάρχουνε και λόγια σε τούτον τον κόσμο με τα οποία να ειπωθεί. 

Υπεράνω όλων η αγάπη!

Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης

Νὰ τοὺς ἀγαπᾶτε καὶ νὰ τοὺς συμπονᾶτε ὅλους. «Καὶ εἴτε πάσχει ἓν μέλος, συμπάσχει πάντα τὰ μέλη• ὑμεῖς δέ ἐστε μέλη Χριστοῦ καὶ μέλη ἐκ μέρους» (Α' Κορ. 12, 26-27). 

Αὐτὸ εἶναι Ἐκκλησία• ἐγώ, ἐσύ, αὐτός, ὁ ἄλλος νὰ αἰσθανόμαστε ὅτι εἴμαστε μέλη Χριστοῦ, ὅτι εἴμαστε ἕνα. Ἡ φιλαυτία εἶναι ἐγωισμός. Νὰ μὴ ζητᾶμε, «ἐγὼ νὰ σταθῶ, ἐγὼ νὰ πάω στὸν Παράδεισο», ἀλλὰ νὰ νιώθομε γιὰ ὅλους αὐτὴ τὴν ἀγάπη. Καταλάβατε; Αὐτὸ εἶναι ταπείνωση.

Ἔτσι, ἂν ζοῦμε ἑνωμένοι, θὰ εἴμαστε μακάριοι, θὰ ζοῦμε στὸν Παράδεισο. Ὁ κάθε διπλανός μας, ὁ κάθε πλησίον μας εἶναι «σὰρξ ἐκ τῆς σαρκός μας» (Πρβλ. Ἐφ. 5, 30). Μπορῶ ν' ἀδιαφορήσω γι' αὐτόν, μπορῶ νὰ τὸν πικράνω, μπορῶ νὰ τὸν μισήσω; Αὐτὸ εἶναι τὸ μεγαλύτερο μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας μας. Νὰ γίνομε ὅλοι ἕνα ἐν Θεῷ. Ἂν αὐτὸ κάνομε, γινόμαστε δικοί Του. Τίποτα καλύτερο δὲν ὑπάρχει ἀπ' αὐτὴ τὴν ἑνότητα. Αὐτὸ εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Αὐτὸ εἶναι ἡ Ὀρθοδοξία. Αὐτὸ εἶναι ὁ Παράδεισος.

Ἡ πίστη πού σώζει

Ἅγιος Ἰγνάτιος Brianchaninov

Εἶναι λυπηρό. Ὁμως σήμερα ὑπάρχουν χριστιανοί, πού ἁπλά δέν γνωρίζουν τί σημαίνει νά πιστεύεις στό Χριστό, ἀλλά καί ἔχουν μία ἐντελῶς συγκεχυμένη ἀντίληψη γιά τήν πίστη στόν Ἕνα καί μοναδικό Σωτήρα καί Θεό, τόν Χριστό.

Λένε:

-Γιατί ἐσεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι ἐπιμένετε ὅτι ἔχετε τήν ἀποκλειστικότητα τῆς ἀληθείας;

- Γιατί τάχα, μόνο οἱ Ὀρθόδοξοι θά σωθοῦν;

- Ἀνάμεσά μας ὑπάρχουν τόσοι καλοί ἄνθρωποι! Καί Μωαμεθανοί, καί Βουδδιστές, καί χριστιανοί ἄλλων ὁμολογιῶν, ἀκόμη καί ἄθεοι.

- Στέκει νά θέλεις νά τούς στείλεις ὅλους αὐτούς στήν κόλαση;

* * *

Αληθινός Χριστιανισμός

«Αληθινός Χριστιανισμός», δήλωσε σε μια διάλεξη, ο πατήρ Σεραφείμ Ρόουζ «δεν σημαίνει απλώς να έχεις τις σωστές απόψεις για τον Χριστιανισμό - αυτό δεν είναι αρκετό να σώσει την ψυχή κάποιου. 

Ό άγιος Τύχων του Ζαντόνσκ λέει: 

"Εάν έλεγε κάποιος ότι η αληθινή πίστη είναι η ακριβής τήρηση και η ομολογία των ορθών δογμάτων, θα έλεγε την αλήθεια - για έναν πιστό είναι απολύτως αναγκαία η ορθόδοξη τήρηση και ομολογία του δόγματος. Αλλά αυτή η γνώση και η ομολογία από μόνες τους δεν κάνουν έναν άνθρωπο πιστό και αληθινό χριστιανό. 

Η τήρηση η ομολογία του ορθόδοξου δόγματος μπορεί πάντα να βρεθεί στην αληθινή πίστη στον Χριστό, αλλά η αληθινή πίστη στον Χριστό δεν μπορεί πάντα να βρεθεί στην ομολογία της Ορθοδοξίας... 

Ὦ Θεία Ἀγάπη

Ὦ Θεία Ἀγάπη, ἐλθέ, ἱκετεύω,

ἐξ ὅλης ψυχῆς μου καὶ μέσης καρδίας,

καὶ σκήνωμα θεῖον, Χριστέ, ποίησόν με

καὶ πάσης κηλῖδος, ὤ καθάρισόν με.

Ὦ Θεία Ἀγάπη, ἀγάπης ἐνθέου

τὴν Σὲ ἐκζητοῦσαν ψυχὴν ἔμπλησόν μου

καὶ ἔρωτα θεῖον, Ὦ Θεία Ἀγάπη,

θερμῶς ἱκετεύω, τῷ δούλῳ Σου δός μοι.

Ὦ Θεία Ἀγάπη, τὴν Σὴν ἱκετεύω,

ἀγάπην παράσχου τοῖς Σὲ ἐκζητοῦσι·

Ἡ γὰρ Σὴ ἀγάπη τὸ πλήρωμά ἐστι

τοῦ Θείου Σου Νόμου, Ἀγάπη γλυκεῖα.

Οι Κανόνες της Προσευχής

Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου

Βλέπεις λοιπόν ότι δεν είναι αρκετή μόνον η προσευχή μας, αν δε γίνη σύμφωνα με τους κανόνες που έθεσε ο ίδιος ο Χριστός; Ποιους νόμους έχει θέσει; 

Να προσευχώμαστε για τους εχθρούς και για εκείνους που μας ενοχλούν και μας στενοχωρούν πολύ. Αν δεν το κάνουμε αυτό, σίγουρα θα χαθούμε˙ και αυτό γίνεται φανερό από το παράδειγμα του Φαρισαίου. 

 Διότι, αν αυτός που δεν προσευχήθηκε εναντίον των εχθρών του, τιμωρήθηκε τόσο πολύ μόνον από την κενοδοξία του, πώς θα τιμωρηθούν εκείνοι που απευθύνουν στο Θεό μεγάλους και πολλούς λόγους εναντίον των εχθρών;

Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός

Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, γεννήθηκε στὸ Μονοδένδρι τῆς Αἰτωλοακαρνανίας, ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς, ποὺ τοῦ ἔμαθαν τὰ πάντα γύρω ἀπὸ τὸν Χριστιανισμό. Σὲ ἡλικία 20 χρόνων πῆγε στὸ Ἅγιο Ὄρος, γιὰ νὰ σπουδάσει στὸ σχολεῖο τῆς Μονῆς Βατοπεδίου. Στὴν συνέχεια πῆγε στὴν Μονὴ Φιλοθέου, ὅπου ἐκάρη μοναχὸς καὶ χειροτονήθηκε καὶ ἱερέας.

Ὁ Κοσμᾶς ὅμως, δὲν μποροῦσε νὰ ἡσυχάσει. Ἤθελε νὰ διδάξει ὅλους τοὺς σκλαβωμένους Ἕλληνες γιὰ τὸν Χριστό. Θεωροῦσε ὅμως τὸν ἑαυτό του ἀδύνατο γιὰ νὰ τὸ κάνει. Μὲ Θεία ὅμως φώτιση πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ συνάντησε τὸν ἀδελφό του, Χρύσανθο, ὁ ὁποῖος ἦταν δάσκαλος. Αὐτὸς τὸν βοήθησε στὴν ρητορική, ὥστε νὰ μπορεῖ νὰ διδάξει.

Στὴν συνέχεια, ἀφοῦ πῆρε τὴν ἄδεια τοῦ πατριάρχη, γύρισε στὴν Ἑλλάδα καὶ κυριολεκτικὰ τὴν ὄργωσε ἀπὸ ἄκρη σὲ ἄκρη. Ἀπ’ ὅπου πέρναγε πλῆθος πιστῶν «ραγιάδων», τὸν ἄκουγε μὲ πολλὴ προσοχή.

Παρά ταῦτα δέν μπορῶ παρά νά ἐλπίζω στή σωτηρία μου… ἐλπίζοντας στήν ἀγάπη Σου

Σὺ τὰ ξέρεις ὅλα – τί νὰ τὰ λέω;

Ἡ καρδιά μου συντρίβεται καὶ ἡ ψυχή μου βουλιάζει μέσα στὴν ἀπορία, γιατὶ ἂν καὶ τόσα ἁμαρτήματα ἔκανα, οὔτε ἕνα μικρὸ ἔργο μετάνοιας δὲν παρουσίασα… Γιὰ αὐτὸ εἶναι ταραγμένη ἡ ψυχή μου, γεμάτη ὀδύνη καὶ κατήφεια...

Παρὰ ταῦτα δὲν μπορῶ παρὰ νὰ ἐλπίζω στὴ σωτηρία μου… ἐλπίζοντας στὴν ἀγάπη Σου.

Ἐλέησέ με, Θεέ μου, μὲ τὸ μέγα ἔλεός σου, γιατὶ σὲ Σένα πιστεύω… 

Η ελεημοσύνη κατεβάζει το έλεος του Θεού στον άνθρωπο

Γέρων Εφραίμ Φιλοθεΐτης

Η ελεημοσύνη μας πρέπει να ξεκινά από αγάπη προς τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη, όχι μόνον από υλικά πράγματα, αλλά και ψυχική βοήθεια.

Να τους ευεργετούμε και πνευματικά. Όταν έναν άνθρωπο απελπισμένο του δώσουμε κουράγιο και δύναμη να συνεχίσει τον αγώνα του, την όποια δοκιμασία του, και τον λυτρώνουμε έτσι από τον κατήφορο μιας καταστροφής, αυτή η ελεημοσύνη είναι πολύ μεγάλη.

Γι΄ αυτό ό,τι προσφέρουμε στον πλησίον να ξεκινά από την καρδιά μας και να μην είναι μια τυπική πράξη. Να γνωρίζουμε ακόμη πώς η ανταπόδοσις της ελεημοσύνης από τον ίδιο τον Θεό είναι εκατονταπλάσια. Δίνεις ένα, σου δίνει εκατό ο Θεός. Ότι δίνουμε στους πτωχούς, αυτό εναποτίθεται στην τράπεζα του Θεού στους ουρανούς και όταν η ψυχή φύγει από αυτή την ζωή θα σηκώσει από τις καταθέσεις της ελεημοσύνης της.

Περί Σιωπής

• Ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος παραγγέλει, όχι μόνο στους μοναχούς, ν' αγαπήσουμε πάνω από όλα τη σιωπή, γιατί αυτή είναι η γλώσσα του μέλλοντος αιώνος, της ατελεύτητης, πανευφρόσυνης, ουράνιας βασιλείας. 

• Ο απόστολος Παύλος γράφει σε ωραιότατη επιστολή του προς τους χριστιανούς της Κορίνθου «ότι ηρπάγη εις τον παράδεισον και ήκουσεν άρρητα ρήματα, α ουκ εξόν ανθρώπω λαλήσαι». Αδυνατεί, λέει, να εκφράσει την εμπειρία του με λόγια.

• Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ λέγει : «Μην ανοίγεις το στόμα σου και την καρδιά σου στον καθένα, στους χίλιους κι αν ένας σε καταλάβει».

Περί κατανύξεως και μετανοίας

Ο αββάς Ιωάννης, ο Ηγούμενος των Κελίων, μας διηγήθηκε την ακόλουθη ιστορία.

Στα μέρη της Αιγύπτου ήταν πολύ γνωστή μια έμορφη και πολύ πλούσια πόρνη. Όλοι σχεδόν οι άρχοντες την επισκέπτονταν, διότι δεν μπορούσαν ν’ αντισταθούν στον πειρασμό και την ομορφιά της. 

Μια μέρα, ο δρόμος την έφερε κοντά στην εκκλησία και θέλησε να μπει μέσα. Όμως, ο αυστηρός υποδιάκος που έστεκε στη θύρα δεν την άφησε να μπει, λέγοντας της:

-Εσύ δεν είσαι άξια να μπεις στον οίκο του Θεού, γιατί είσαι ακάθαρτη και αμαρτωλή.

Ἡ συκοφαντία εἶναι λάσπη, μά λάσπη ἰαματική

Σᾶς συκοφάντησαν. Δὲν εἶστε ἔνοχος. Ὀφείλετε, ὡστόσο, νὰ ὑπομείνετε τὴ συκοφαντία μεγαλόψυχα. Καὶ ἡ ὑπομονὴ σας αὐτὴ θὰ εἶναι ὁ κανόνας, τὸ θεραπευτικὸ ἐπιτίμιο, γιὰ παράπτωμα ποὺ διαπράξατε καὶ γιὰ τὸ ὁποῖο εἶστε ἔνοχος. Μέσα στὴ συκοφαντία, ἑπομένως, εἶναι κρυμμένο τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ…

Μολονότι δὲν εἶναι εὔκολο, πρέπει ὁπωσδήποτε νὰ συμφιλιωθεῖτε μὲ τοὺς συκοφάντες σας. Μὲ μίσος στὴν καρδιά, δὲν μπορεῖ νὰ σωθεῖ κανείς. Γὶ΄αὐτὸ ὀφείλουμε νὰ ἀντιδροῦμε μὲ αὐταπάρνηση στὰ ἐμπαθῆ αἰσθήματά μας. Ἔτσι ἐξαφανίζονται καὶ οἱ θλίψεις. Ἡ ἐμπάθεια, βλέπετε, εἶναι ποὺ γεννάει τὴ θλίψη.

Γνωρίζω πόσο δύσκολα ὑποφέρεται ἡ συκοφαντία. Εἶναι λάσπη -μὰ λάσπη ἰαματική. Ὑπομονή! Ἀργὰ ἢ γρήγορα θὰ λήξει ἡ δοκιμασία. Ὁ Γιατρὸς τῶν ψυχῶν θὰ ἀφαιρέσει τὸ τσουχτερὸ κατάπλασμα…

Τα Μυστικά της Ευχής...

Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με

Όλη η τέχνη είναι αυτή ακριβώς. Είτε περπατάς είτε κάθεσαι, είτε στέκεσαι, είτε εργάζεσαι, είτε βρίσκεσαι στην εκκλησία, άσε τη προσευχή αυτή να γλιστρήσει από τα χείλη σου “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με” με τη προσευχή αυτή στην καρδιά σου θα βρεις εσωτερική ειρήνη και γαλήνη σώματος και ψυχής.

(Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ)

Η ευχή του Ιησού είναι εργασία κοινή των αγγέλων και των ανθρώπων. Με την προσευχή αυτή οι άνθρωποι πλησιάζουν σύντομα την ζωή των αγγέλων. Η ευχή είναι η πηγή όλων των καλών έργων και αρετών και εξορίζει μακριά από τον άνθρωπο τα σκοτεινά πάθη. Σε σύντομο χρόνο κάνει τον άνθρωπο ικανό να αποκτήσει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Απόκτησε την, και πριν πεθάνεις θα αποκτήσεις ψυχή Αγγελική. Η ευχή είναι θεϊκή αγαλλίαση. Κανένα άλλο πνευματικό όπλο δε μπορεί να αναχαιτίσει τόσο αποτελεσματικά τους δαίμονες. Τους κατακαίει όπως η φωτιά τα βάτα.

(Οσίου Παϊσίου Βελιτσκόφσκυ)

Άνθρωποι είναι

Πολλές φορές λένε κατηγορίες για τους ιερείς. Αλλά και οι παπάδες άνθρωποι είναι. 

Μπορεί ένας άνθρωπος να έσφαλε στη ζωή του, δεν φταίνε και όλοι οι άνθρωποι. Και ένας παπάς μπορεί να έσφαλε, δεν φταίνε όλοι οι παπάδες. 

Ο Θεός μας ακούει και όταν σωπαίνουμε

Ο Θεός δεν νοιάζεται για τον τόπο. Ζητάει μόνο θερμότητα καρδιάς και αγνότητα ψυχής. 

Να, και ο απόστολος Παύλος προσευχήθηκε όχι σε ναό όρθιος ή γονατιστός, αλλά μέσα σε φυλακή πεσμένος ανάσκελα, καθώς τα πόδια του ήταν σφιγμένα στην ξυλοπέδη. 

Επειδή, όμως, προσευχήθηκε με θέρμη, αν και πεσμένος, και τη φυλακή έσεισε και τα θεμέλια σάλεψε και το δεσμοφύλακα τράβηξε στην αληθινή πίστη μαζί με όλη την οικογένειά του (Πράξ. 16:25-35).

Ο άρρωστος Εζεκίας ούτε όρθιος ούτε γονατιστός, αλλά πεσμένος στο κρεβάτι παρακάλεσε για τη θεραπεία του το Θεό, που με τον προφήτη Ησαΐα του είχε προαναγγείλει το θάνατο του. Και κατόρθωσε με την καθαρότητα και τη θερμότητα της καρδιάς του να μεταβάλει τη θεϊκή απόφαση (Δ' Βασ. 20:1-6).

Η Μεγάλη Είσοδος και ο Χερουβικός Ύμνος

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ἐλεήμων (555-619) διετέλεσε ἀρχιεπίσκοπος Ἀλεξανδρείας, ἐπί μία δεκαετία, τήν τελευταία τῆς ζωῆς του.

Τότε, λοιπόν, μερικοί ἀνευλαβεῖς εἶχαν τήν ἑξῆς κακή συνήθεια. Μετά τήν ἀνάγνωση τοῦ Εὐαγελίου, στήν θεία Λειτουργία, ἔβγαιναν ἀπό τήν ἐκκλησία, καί τό ἔριχναν στήν κουβέντα. (Ἦταν ἡ ὥρα πού γινόταν τό κήρυγμα!) Μετά, ἔμπαιναν πάλι, στό Χερουβικό. Βλέποντας τήν κατάσταση ἀδιόρθωτη, ὁ ἅγιος Ἰωάννης, βγαίνει καί αὐτός μαζί τους, ντυμένος τήν ἀρχιερατική του στολή. Καί κάθεται μαζί τους! Μόλις τόν εἶδαν ἐκεῖνοι ἐξεπλάγησαν. Τούς λέει ὁ ἅγιος:

-Μήν ἀπορεῖτε. Ὅπου εἶναι τά πρόβατα, ἐκεῖ πρέπει νά εἶναι καί ὁ ποιμένας. Ἤ πηγαίνουμε ὅλοι μέσα, ἤ κάθομαι καί ἐγώ μαζί σας. Καί Σᾶς διδάσκω ἐδῶ τόν λόγο τοῦ Θεοῦ! Ἔτσι, κατάφερε νά διορθώσει τήν κακή αὐτή συνήθεια.

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

 

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή ΙΑ' Ματθαίου

Το έλεος και η συγγνώμη 

Ματθ. 18, 23-35 

Τη σημασία της συγγνώμης μας παρουσιάζει σήμερα ο Χριστός, μέσα από την παραβολή που ακούσαμε από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο. Μοιάζει, μας λέει, η Βασιλεία των Ουρανών με έναν βασιλέα, ο οποίος αποφάσισε να τακτοποιήσει τους λογαριασμούς του με τους υπηρέτες του.

Πρώτος παρουσιάστηκε ένας, ο οποίος του χρωστούσε δέκα χιλιάδες τάλαντα και επειδή δεν είχε να τα ξεχρεώσει, ο Κύριός του διέταξε να πουληθούν η γυναίκα του και τα παιδιά του και όλα του τα υπάρχοντα, ώστε να αποδοθεί το χρέος. 

Εκείνος έπεσε στα γόνατα και τον παρακαλούσε λέγοντας: “δείξε λίγη υπομονή, και θα στα ξεχρεώσω όλα”. Τότε ο άρχοντας τον συμπόνεσε, και του χάρισε το δάνειο. 

Φεύγοντας ο δούλος αυτός, συνάντησε ένα συνυπηρέτη του, ο οποίος του χρωστούσε εκατό δηνάρια, και τον άρπαξε από το λαιμό λέγοντάς του “δώσε μου αυτά που μου χρωστάς!”. Εκείνος τον παρακαλούσε να κάνει λίγο υπομονή, μέχρι να τον ξεπληρώσει, όμως αυτός τον έβαλε στη φυλακή, μέχρι να του αποδώσει την οφειλή. 

† Κυριακῇ 20 Αὐγούστου 2023 (ΙΑ' Ματθαῖου)

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον

Κεφ. ιη' : 23-35

Εἶπεν ὁ Κύριος τήν παραβολήν ταύτην· Ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ, ὃς ἠθέλησε συνᾶραι λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ. Ἀρξαμένου δὲ αὐτοῦ συναίρειν, προσηνέχθη αὐτῷ εἷς ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων. Μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι, ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ πραθῆναι καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, καὶ τὰ τέκνα, καὶ πάντα ὅσα εἶχε, καὶ ἀποδοθῆναι. Πεσὼν οὖν ὁ δοῦλος προσεκύνει αὐτῷ, λέγων· Κύριε, μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοὶ καὶ πάντα σοι ἀποδώσω. Σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου, ἀπέλυσεν αὐτὸν, καὶ τὸ δάνειον ἀφῆκεν αὐτῷ. Ἐξελθὼν δὲ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος, εὗρεν ἕνα τῶν συνδούλων αὐτοῦ, ὃς ὄφειλεν αὐτῷ ἑκατὸν δηνάρια, καὶ κρατήσας αὐτὸν ἔπνιγε λέγων· Ἀπόδος μοι εἴ τι ὀφείλεις. Πεσὼν οὖν ὁ σύνδουλος αὐτοῦ εἰς τοὺς πόδας αὐτοῦ, παρεκάλει αὐτὸν, λέγων· Μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοὶ, καὶ ἀποδώσω σοι. Ὁ δὲ οὐκ ἤθελεν, ἀλλὰ ἀπελθὼν, ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακὴν ἕως οὗ ἀποδῷ τὸ ὀφειλόμενον. ᾿Ιδόντες δὲ οἱ σύνδουλοι αὐτοῦ τὰ γενόμενα, ἐλυπήθησαν σφόδρα· καὶ ἐλθόντες διεσάφησαν τῷ κυρίῳ αὐτῶν πάντα τὰ γενόμενα.

Αν μοιάζαμε στο κεράκι μας…

Προχτές είχα πάει σ’ένα πολύ μικρό, ταπεινό εκκλησάκι να προσκυνήσω. Στο κέντρο της πόλης, μα σχεδόν αόρατο. Αθέατο.

Πολύ μ’ αρέσουν κάτι τέτοια εκκλησάκια. Προσκύνησα τις εικόνες, άναψα δυο κεράκια και αφέθηκα στη δίνη της εύλαλης σιωπής…

Κεράκι…

Το θυμάσαι το κεράκι που άναψες κι εσύ κάποτε; Δε σβήνει αμέσως… Θα συνεχίσει εκεί να λιώνει, να καίει σαν προσευχή… Κι εσύ, λοιπόν; Θυμάσαι; Προσευχήθηκες; Ή με το που βγήκες απ’το ναό αποξεχάστηκες σε μέριμνες; Αυτές είναι περαστικές…

Αὐτογνωσία - Τύψεις - Μετάνοια

Ἡ ἐπιστροφὴ τοῦ κάθε πταίστη ἀποτελεῖ μέρος τοῦ σχεδίου τοῦ Θεοῦ.

* * *

Ἢ θεραπεία ὅμως ἀπαιτεῖ, νὰ ἀφήσει ὁ ἄνθρωπος τὴν μέχρι τώρα φυλάκιση τοῦ «ἐγώ» του σὲ μία παθολογικὴ ἐσωτερικότητα: νὰ βγῆ ἀπὸ τὸν ἑαυτό του' γιὰ νὰ βρῆ τὸν πραγματικὸ ἑαυτό του.

Αὐτὸ γίνεται μὲ τὶς καλὲς ἀνθρώπινες σχέσεις· καὶ πρῶτα μὲ τὶς καλὲς σχέσεις μὲ τὸν Θεόν. Γιατί Αὐτός, ὁ Θεός, θὰ «γεμίσει» τὸν ἐσωτερικό μας κόσμο. Μὲ τὴν ἄφεση. Μὲ τὴν συγχώρησή Του.

Μόνο τότε ἀρχίζει νὰ γνωρίζει ὁ ἄνθρωπος καλὰ τὸν ἑαυτό του. Μόνο τότε ξανὰ-ἀποκτᾶ τὴν ἐσωτερική του ἑνότητα· ποὺ, ἀπὸ λάθος ἐκτίμηση, εἶχε σπάσει καὶ στὶς τρεῖς διαστάσεις της: καὶ στὴν σχέση μὲ τὸν Θεὸ καὶ στὴν σχέση μὲ τὸν πλησίον καὶ στὴν σχέση μὲ τὸν ἑαυτό μας.

Τώρα ὁ ἄνθρωπος μαθαίνει νὰ γνωρίζει τὸν ἑαυτό του. Πῶς κατάντησε (ἀπὸ τὴν ἁμαρτία) ἀγνώριστος!

Η στάση στη Θεία Λειτουργία κατά τον ιερό Χρυσόστομο

Τέλεια η μυσταγωγία, που τελείται στην εκκλησια­στική σύναξη. Στην ορθόδοξο λατρεία επεκράτησε τελικά η θεία Λειτουργία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Το υπερφυές μυστήριο τελείται. Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος αγιάζει και τα δύο τραπέζια. 

Και την αγία Τράπεζα, όπου ο άρτος και ο οίνος μεταβάλλο­νται σε Σώμα και Αίμα Χριστού. Και την τράπεζα της χω­ματένιας υπάρξεώς μας, όπου θα εναποθέσει ο λειτουργός τη θεία Κοινωνία, «εις αγιασμόν ψυχής τε και σώματος», «εις βασιλείας ουρανών κληρονομιάν, μη εις κρίμα ή εις κατάκριμα».

Για την τέλεση του μυστηρίου στην αγία Τράπεζα αρκεί η ιερωσύνη του πρεσβυτέρου ή του επισκόπου. Για την πρόσληψη όμως του μυστηρίου μέσ’ στον πι­στό απαιτείται η συνειδητή μετοχή.

Τότε θα λιγοστέψουν

Όσο πληθαίνουν οι αμαρτίες και οι κακίες στον κόσμο, τόσο πληθαίνουν και οι παιδαγωγικές επισκέψεις, δηλαδή ο λιμός, οι σεισμοί, οι πόλεμοι, οι πάσης φύσεως αρρώστιες και ο θάνατος. 

Ο Θεός δεν ξέρει αλφαβήτα…!!!

Υπάρχει μια όμορφη ιστορία, που λέει ότι ένας άγιος της εκκλησίας, δίδαξε σε ένα απλοϊκό μοναχό την μονολόγιστη ευχή, «Κύριε Ιησού Χριστέ Ελέησον με..». 

Καθώς έφευγε ο άγιος, ακούει τον μοναχό να λέει, «Κύριε Ιησού Χριστέ μη με ελεήσεις..». Είχε κάνει λάθος τα λόγια της προσευχής. 

Γυρίζει ο άγιος, έτοιμος να τον παρατηρήσει και βλέπει αυτό τον μοναχό να ρίχνει την κάπα του στον ποταμό, να ανεβαίνει πάνω, κι η κάπα ως άλλη βάρκα, να τον μεταφέρει στην αντίπερα όχθη. Τότε θαυμάζοντας την αγία απλότητα του, του είπε, «πήγαινε πίσω και λέγε ότι νιώθεις».