Ἡ Ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία

Τὸν Βίο τῆς Ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας συνέγραψε ὁ Ἅγιος Σωφρόνιος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων († 11 Μαρτίου), ὁ ὁποῖος συνέγραψε διάφορα ἀσκητικὰ καὶ ὑμνογραφικὰ κείμενα ποὺ διαποτίζονται ἀπὸ τὸ πνεῦμα τῆς Ὀρθοδόξου θεολογίας καὶ τῆς ἀσκητικῆς παραδόσεως.

Ἡ Ὁσία Μαρία γεννήθηκε στὴν Αἴγυπτο καὶ ἔζησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Ἰουστινιανοῦ (527 – 565 μ.Χ.). Ἀπὸ τὰ δώδεκα χρόνια της πέρασε στὴν Αἴγυπτο μία ζωὴ ἀσωτίας, ἀφοῦ ἀπὸ τὴν μικρὴ αὐτὴ ἡλικία διέφθειρε τὴν παρθενία της καὶ εἶχε ἀσυγκράτητο καὶ ἀχόρταγο τὸ πάθος τῆς σαρκικῆς μείξεως. 

Ζώντας αὐτὴν τὴν ζωὴ δὲν εἰσέπραττε χρήματα, ἀλλὰ ἁπλῶς ἱκανοποιοῦσε τὸ πάθος της. Ἡ ἴδια ἐξαγορεύθηκε στὸν Ἀββᾶ Ζωσιμᾶ ὅτι διετέλεσε: «δημόσιον προκείμενη τῆς ἀσωτίας ὑπέκκαυμα, οὐ δόσεώς τινος, μὰ τὴν ἀλήθειαν, ἕνεκεν», κάνοντας δηλαδὴ τὸ ἔργο της δωρεάν, «ἐκτελοῦσα τὸ ἐν ἐμοὶ καταθύμιον». Καὶ ὅπως τοῦ ἀπεκάλυψε, εἶχε ἀκόρεστη ἐπιθυμία καὶ ἀκατάσχετο ἔρωτα νὰ κυλιέται στὸ βόρβορο ποὺ ἦταν ἡ ζωή της καὶ σκεπτόταν ἔτσι ντροπιάζοντας τὴν ἀνθρώπινη φύση.

Λόγω τῆς ἄσωτης ζωῆς καὶ τῆς σαρκικῆς ἐπιθυμίας ποὺ εἶχε, κάποια φορὰ ἀκολούθησε τοὺς προσκυνητὲς ποὺ πήγαιναν στὰ Ἱεροσόλυμα γιὰ νὰ προσκυνήσουν τὸν Τίμιο Σταυρό. Καὶ αὐτὸ τὸ ἔκανε, ὄχι γιὰ νὰ προσκυνήσει τὸν Τίμιο Σταυρό, ἀλλὰ γιὰ νὰ ἔχει πολλοὺς ἐραστὲς ποὺ θὰ ἦταν ἕτοιμοι νὰ ἱκανοποιήσουν τὸ πάθος της. 

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Ὁμιλία εἰς τὴν Β΄Κυριακὴ Νηστειῶν 

Ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς

Ἡ (νηστεία εἶναι) ὁδός, μέ τήν ὁποία ἐσύ καί ἐγώ βαδίζουμε πρός τήν Ἀνάστασι. Τήν ἀνάστασι τοῦ σώματος καί τῆς ψυχῆς. Ναί. Καί ἐσύ καί ἐγώ. Γι’ αὐτό ἡ νηστεία εἶναι θαυμαστή. Γιατί εἶναι ἕνας δρόμος. Γιά ποῦ; Γιά τήν Ἀνάστασι. Καί λοιπόν, αὐτό τί σημαίνει; Σημαίνει Ἀνάστασι – νίκη κατά τοῦ θανάτου· Ἀνάστασι – νίκη κατά τῆς ἁμαρτίας· Ἀνάστασι – νίκη κατά τοῦ διαβόλου. Αὐτό εἶναι ἡνηστεία!

Σέ ἕνα θαυμάσιο στιχηρό αὐτῶν τῶν ἡμερῶν ψάλλαμε καί προσευχηθήκαμε: «Ἀκολουθήσωμεν τῷ διά νηστείας ἡμῖν, τήν κατά τοῦδιαβόλου νίκην ὑποδείξαντι, Σωτῆρι, τῶν ψυχῶν ἡμῶν» (Πέμπτη Α΄ Ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν, Ἀπόστιχα Ἑσπερινοῦ).

Νηστεία – νίκη κατά τοῦ διαβόλου. Νά ἡ καλή εἴδησι, πού ὁ Κύριος μᾶς ἔφερε. Θέλεις νίκη κατά τῆς ἁμαρτίας; Θέλεις νίκη κατά τοῦ ἐφευρέτου τῆς ἁμαρτίας, κατά τοῦ ἰδίου τοῦ διαβόλου; Ὁρίστε, ἡ νηστεία –λέγει ὁ Σωτήρ.

Ναί, μέ τήν νηστεία ἐσύ γίνεσαι ὁ μεγαλύτερος νικητής σέ αὐτόν τόν κόσμο. Ποιός νίκησε τόν διάβολο, ποιός, ἐκτός ἀπό τόν ΚύριοἸησοῦ Χριστό; Κανένας ἄλλος. Γι’ αὐτό, Αὐτός εἶναι ὁ Σωτήρ τοῦ κόσμου, διότι μόνο Αὐτός εἶναι Θεός, πιό ἰσχυρός ἀπό τόν διάβολο. Ὅλα τά ἄλλα εἶναι πιό ἀνίσχυρα ἀπό αὐτόν.

† Κυριακῇ 31 Μαρτίου 2024 (Β' Νηστειῶν) (Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ)

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Μάρκον

Κεφ. β' : 1-12

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, εἰσῆλθεν ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς Καπερναοὺμ· καὶ ἠκούσθη, ὅτι εἰς οἶκόν ἐστι. Καὶ εὐθέως συνήχθησαν πολλοί, ὥστε μηκέτι χωρεῖν μηδὲ τὰ πρὸς τὴν θύραν· καὶ ἐλάλει αὐτοῖς τὸν λόγον. Καὶ ἔρχονται πρὸς αὐτὸν παραλυτικὸν φέροντες, αἰρόμενον ὑπὸ τεσσάρων· καὶ μὴ δυνάμενοι προσεγγίσαι αὐτῷ διὰ τὸν ὄχλον, ἀπεστέγασαν τὴν στέγην ὅπου ἦν, καὶ ἐξορύξαντες χαλῶσι τὸν κράβαττον, ἐφ᾿ ᾧ ὁ παραλυτικὸς κατέκειτο. Ἰδὼν δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν, λέγει τῷ παραλυτικῷ· Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου. Ἦσαν δέ τινες τῶν Γραμματέων ἐκεῖ καθήμενοι, καὶ διαλογιζόμενοι ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν· Τί οὗτος οὕτω λαλεῖ βλασφημίας; τίς δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας εἰμὴ εἷς, ὁ Θεός; Καὶ εὐθέως ἐπιγνοὺς ὁ ᾿Ιησοῦς τῷ πνεύματι αὐτοῦ, ὅτι οὕτως αὐτοὶ διαλογίζονται ἐν ἑαυτοῖς, εἶπεν αὐτοῖς· Τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν;

Δεν παραιτείται

Αυτός που ελπίζει στον Κύριο, βαδίζει ήρεμος στον αγώνα της ζωής του και διανύει τον δρόμο αυτό δίχως το άγχος των μεριμνών. 

Εργάζεται ακατάπαυστα το αγαθό, το ευάρεστο και τέλειο, τα δε έργα του τα ευλογεί ο Θεός. Σπέρνει ευλογημένα και λαμβάνει πλούσιους τους καρπούς των κόπων του. 

Υπάρχει ή δεν υπάρχει Θεός για μένα;

Είναι γνωστό ότι η αμαρτία δεν έχει ουσία. Είναι κάτι το ανυπόστατο, είναι η απουσία του αγαθού.

Αμαρτία σημαίνει ότι μου λείπει ο Θεός, μου λείπει το φως, μου λείπει ο Άγιος των αγίων.

Αμαρτία λοιπόν είναι η απουσία της δόξης και της αγιότητος του Θεού. Ό,τι επιτελείται σε όλη την ύπαρξή μου, στο σώμα, στην ψυχή, στο πνεύμα και στην διάνοιά μου, είναι φυσικά συμπτώματα αυτής της απουσίας.

«Όλοι θα βαστούν το σημάδι του…» ~ Άγιος Εφραίμ ο Σύρος

«Διότι τοιοῦτον τρόπο χρησιμοποιεῖ ὁ τύραννος, ὥστε ὅλοι νά βαστάζουσιν τό σημάδι του, πρίν ἔρθει νά ἀπαιτήσει τά σύμπαντα…» ~ Ἅγιος Ἐφραίμ ο Σύρος «περί ἐμφάνισης τοῦ ἀντιχρίστου» (Ἀσκητικά)

Πρίν λοιπόν την εμφάνιση του αντιχρίστου, όλοι θα βαστούν στο χέρι τούς το σημάδι του (666)… Όπως και είναι ειπωμένο πολλούς αιώνες πρίν:

»Τό χάραγμα ἀρχικά θά δοθεῖ μέ τήν μορφή πλακιδίου (κάρτας) καθημερινῆς χρήσης…» ~ Ἅγιος Ἀρέθας ἐπίσκοπος Καισαρείας καί διάδοχος τοῦ Μ. Βασιλείου. (Ἐξήγησις τῆς Ἱερᾶς Ἀποκαλύψεως PG 106)

Στήν εποχή μας τώρα, η σύγχρονη ανάλυση του Αγίου Παϊσίου, δεν είναι τίποτα άλλο απο την ομοφωνία του Αγίου Πνεύματος διαμέσου των αιώνων…

Β’ Χαιρετισμοί

Ἀκάθιστος Ὕμνος – Β’ Στάσις

Ἤκουσαν oἱ ποιμένες,
τῶν Ἀγγέλων ὑμνούντων,
τὴν ἔνσαρκον Χριστοῦ παρουσίαν·

καὶ δραμόντες ὡς πρὸς ποιμένα,

θεωροῦσι τοῦτον ὡς ἀμνὸν ἄμωμον,

ἐν γαστρὶ τῆς Μαρίας βοσκηθέντα,

ἥν ὑμνοῦντες εἶπον·

Χαῖρε, Ἀμνοῦ καὶ Ποιμένος Μῆτερ,

χαῖρε, αὐλὴ λογικῶν προβάτων.

Χαῖρε, ἀοράτων ἐχθρῶν ἀμυντήριον,

χαῖρε, Παραδείσου θυρῶν ἀνοικτήριον.

Χαῖρε, ὅτι τὰ οὐράνια συναγάλλεται τῇ γῇ,

χαῖρε, ὅτι τὰ ἐπίγεια συγχορεύει οὐρανοῖς.

Χαῖρε, τῶν Ἀποστόλων τὸ ἀσίγητον στόμα,

χαῖρε, τῶν Ἀθλοφόρων τὸ ἀνίκητον θάρσος.

Χαῖρε, στερρὸν τῆς πίστεως ἔρεισμα,

χαῖρε, λαμπρὸν τῆς Χάριτος γνώρισμα.

Χαῖρε, δι' ἧς ἐγυμνώθη ὁ Ἅδης,

χαῖρε, δι' ἧς ἐνεδύθημεν δόξαν.

Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε. 

Θεοδρόμον ἀστέρα,

θεωρήσαντες Μάγοι,

τῇ τούτου ἠκολούθησαν αἴγλῃ·

καὶ ὡς λύχνον κρατοῦντες αὐτόν,

δι' αὐτοῦ ἠρεύνων κραταιὸν Ἄνακτα,

καὶ φθάσαντες τὸν ἄφθαστον,

ἐχάρησαν αὐτῷ βοῶντες·

Ἀλληλούια.

Ἀποφθέγματα τοῦ Ἁγίου Αντωνίου (ἀπό τό Γεροντικό)

Η συνάντηση του αγίου Αντωνίου με τον άγιο Παύλο τον Θηβαίο

Ο ίδιος είπε: «Κανείς δεν μπορεί να εισέλθει στη βασιλεία των ουρανών, χωρίς να δοκιμάσει πειρασμούς (=δοκιμασίες). Βγάλε από τη μέση τους πειρασμούς και τότε κανείς δεν θα υπάρχει που να σώζεται.» Είπε ο αββάς Αντώνιος: «Είδα όλες τις παγίδες του εχθρού (δηλαδή του διαβόλου) απλωμένες πάνω στη γη. Και στέναξα και είπα: Ποιος άραγε θα τις προσπεράσει χωρίς να τον πιάσουν; Και άκουσα φωνή να μου λέει: Η ταπεινοφροσύνη».

Είπε πάλι: «Είναι μερικοί που έλιωσαν τα σώματά τους με την άσκηση, επειδή όμως τους έλειπε η διάκριση, βρέθηκαν μακριά από τον Θεό».

Κάποιος που κυνηγούσε στην έρημο άγρια ζώα, είδε τον αββά Αντώνιο να αστειεύεται με τους αδελφούς και σκανδαλίστηκε. Θέλοντας δε ο γέροντας να τον…

διδάξει ότι είναι ανάγκη πού και πού να συγκαταβαίνει κανείς στους αδελφούς, τού λέγει: «Βάλε μια σαΐτα στο τόξο σου και τέντωσέ το».

Το έκαμε εκείνος. Τού λέγει: «Τέντωσέ το πιο πολύ». Και το τέντωσε. Και πάλι τού λέγει: «Ακόμη πιο πολύ». Τού απαντά τότε ο κυνηγός: “Αν το τεντώσω υπερβολικά, θα σπάσει το τόξο». Και ο γέροντας τού λέει: «Έτσι και στο έργο του Θεού. Αν τεντώσουμε υπερβολικά τη συμπεριφορά μας απέναντι στους αδελφούς, θα σπάσουν και αυτοί. Πρέπει λοιπόν πού και πού να συγκαταβαίνουμε στους αδελφούς». Και έφυγε πολύ ωφελημένος από τον γέροντα. Οι δε αδελφοί, στηριγμένοι, έφυγαν και πήγαν στον τόπο τους.

Σβήστε τα φώτα!

Ἕνα δεῖγμα τῆς ἐκκοσμικεύσεως τῶν χριστιανῶν εἶναι ὅτι μετατρέψαμε τὴν νύχτα σὲ ἡμέρα. Ὡς γνωστόν, οἱ ἅγιοί μας τονίζουν τὴν σημασία τῆς ἀγρυπνίας, τῆς ἐν μέσῳ τῆς νυκτὸς προσευχῆς.

Κύριο δὲ χαρακτηριστικὸ τῆς νύχτας εἶναι τὸ σκότος. Ἀνάβοντας τὰ φῶτα καταργοῦμε τὸ σκότος, «καταργοῦμε» τὴν νύχτα…

Ἔχετε πάει πολλοὶ στὸ Ἅγιον Ὄρος. Εἶναι βέβαιο ὅτι θυμόσαστε τὶς κατανυκτικὲς ἀγρυπνίες στὸ ἡμίφως τῶν κεριῶν καὶ κανδηλῶν (ὅπως σὲ ἐκεῖνο τὸ εὐλογημένο ὑπερῶο μὲ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο, ποὺ ἐκήρυττε μέχρι πρωΐας). Ἔνοιωθες ὅτι εἶναι νύχτα. Τὴν χαιρόσουνα! Τώρα θυμηθῆτε τοὺς ἑσπερινοὺς ἢ τὶς ἀγρυπνιοῦλες ποὺ ἔχετε πάει στὸν κόσμο. Ἄπλετο φῶς! Δὲν νοιώθεις ὅτι εἶναι νύχτα. Καὶ δὲν σὲ «τραβάει» νὰ κατανυχθῇς, νὰ κλάψῃς γιὰ τὶς ἁμαρτίες σου. 

Τότε λιώνεις

Σχετικά με την αγάπη του Θεού λέμε, ότι μας αγαπά o Θεός ή ότι αγαπάμε τον Θεό, ότι αισθανόμεθα αγάπη μέσα μας για τον Θεό. 

Αυτό δεν είναι τίποτε, είναι ελάχιστον, από την αίσθηση εκείνη της αγάπης του Θεού, όταν σε επισκεφθεί o Θεός, όταν σου δώσει την αγάπη Του. Τότε λιώνεις. 

Η μεγαλύτερη παρηγοριά του χριστιανού

«Και είστε απόλυτα πλήρεις κοντά σ’ αυτόν…» Κολοσσαείς 2:10

Η μεγαλύτερη παρηγοριά του χριστιανού

Ένας ηλικιωμένος χριστιανός ήταν ετοιμοθάνατος. Ένας νεαρός, χριστιανός κι αυτός, τον ρώτησε: «Αδελφέ, θέλεις να σου διαβάσω το πιο παρήγορο εδάφιο από το Λόγο του Θεού;». «Ναι», απάντησε εκείνος. Κι ο νέος άρχισε να διαβάζει: «Στο σπίτι του Πατέρα μου υπάρχουν πολλοί χώροι διαμονής. Διαφορετικά θα σας το έλεγα…» (Ιωάν. 14:2). «Όχι, όχι», είπε ο ετοιμοθάνατος. «Δεν είναι αυτό το πιο παρήγορο εδάφιο, αλλά το επόμενο». 

Κι ο νέος συνέχισε: «Κι αφού πάω και σας ετοιμάσω τόπο, θα έρθω πάλι θα και θα σας πάρω κοντά μου για να είστε κι εσείς όπου είμαι εγώ.» (εδ. 3). «Αυτή είναι η πιο παρήγορη υπόσχεση», είπε ο πιστός. «Δεν είναι οι χώροι διαμονής που επιθυμώ περισσότερο, αλλά λαχταρώ να συναντηθώ μ’ Εκείνον, το Σωτήρα μου, και να είμαι μαζί Του για πάντα». Ναι, ξέρουμε εμείς οι πιστοί πως «θα Τον δούμε όπως ακριβώς είναι». (Α’ Ιωάν. 3:2).

(Σ.Α.Ι.)

«Για τίποτε μην ανησυχείτε, αλλά σε κάθε περίπτωση να παρουσιάζετε με την προσευχή και τη δέηση και με πνεύμα ευγνωμοσύνης τα αιτήματά σας στο Θεό» (Φιλ. 4:6)

Λόγοι Αγίου Γέροντος Εφραίμ Κατουνακιώτη

Δικαιούσαι τόση χάρι, όσο μέγεθος πειρασμού μπορείς να βαστάσης με ευχαριστία.

Έλεγε συχνά: «Χριστέ μου, τα κουλούρια σου είναι πολύ νόστιμα, αλλά τα πουλάς πολύ ακριβά», εννοώντας την απόκτηση της χάριτος.

Η Χάρι δεν στηρίζεται στα γέλια και στις χαρές. Στις θλίψεις και στις δοκιμασίες στηρίζεται η Χάρις.

Όλος ο κόπος είναι να μη λυπήσουμε την Χάρι που πήραμε στο Βάπτισμα είτε με το κρυφό είτε με την αμέλεια, όταν δεν κάνουμε τα καθήκοντά μας. Τότε ελαττώνεται η θερμότης, ο ζήλος στα πνευματικά, οπότε κατόπιν αφοπλιζόμαστε.

Ο λόγος που βγαίνει από την Χάρι και την πείρα, έχει δύναμη.

Όταν ήμουν υποτακτικός ήμουν αετός, τώρα (που έγινα Γέροντας με συνοδεία) έγινα χελώνα.

Δεν πρέπει ο υποτακτικός να εξαναγκάζη τον Γέροντα να του δώση ευλογία να κάνη το θέλημά του.

Ρώτησε Κοινοβιάτη που τον επισκέφθηκε:

Ας μένουν μακριά

Οι αμετανόητοι αμαρτωλοί, ας μένουν μακριά από τα άχραντα Μυστήρια, γιατί αλλιώς κρίμα και καταδίκη, ετοιμάζουν για τον εαυτό τους. 

Ο άγιος απόστολος λέει: «Όποιος τρώει τον άρτο και πίνει το ποτήριο του Κυρίου με τρόπο ανάξιο, γίνεται ένοχος αμαρτήματος απέναντι στο σώμα και στο αίμα του Κυρίου, προκαλώντας την καταδίκη του» (Α’ Κορ. 11:27, 29). 

Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με

Όταν ένας άνθρωπος λέει: ''Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον ημάς'', ξέρετε τί κάνει;

Παράγει ενέργεια! Παράγει Χάρη Αγίου Πνεύματος και την θέτει σε δράση.

Διατάσσει αυτή τη φωτιά της Θείας Χάριτος, της απανταχού της γης, να ενεργήσει.

Και πώς ενεργεί;

Τους μεν αγγέλους χαροποιεί, τους δε δαίμονες λυπεί και φλογίζει.

Είναι για τα δαιμόνια μια επιπλέον κόλαση.

Σε κάθε ''Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον ημάς'', είναι σαν να εκρήγνυται μια ατομική βόμβα στην καρδιά του διαβόλου (γι' αυτό και ανταποδίδει τα πυρά) και θα ακούγεται εις τους αιώνας των αιώνων, όχι επειδή έχουμε εμείς τη Χάρη, αλλά διότι το όνομα του Ιησού Χριστού έχει αυθυπάρχουσα ενέργεια και Χάρη και έχει τόση δύναμη, όση δύναμη και Χάρη έχει η Θεότητά Του!

Ἡ προσευχή τῆς Μ. Τεσσαροκοστῆς

“Κύριε καί Δέσποτα τῆς ζωῆς μου…”

Κύριε καί Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας, καί ἀργολογίας μή μοι δῷς.

Πνεῦμα δέ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονῆς καί ἀγάπης χάρισαί μοι τῷ σῷ δούλῳ.

Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁρᾶν τά ἐμά πταίσματα, καί μή κατακρίνειν τόν ἀδελφόν μου,

ὅτι εὐλογητός εἶ εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.»

Ἑρμηνευτική ἀπόδοση

“Κύριε καί Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, μήν ἐπιτρέψεις νά μέ κυριεύσει τό πνεῦμα τῆς ἀργίας,

τῆς περιέργειας, τῆς φιλαρχίας, καί τῆς ἀργολογίας. Χάρισε Ἐσύ σέ μένα, τόν τιποτένιο δοῦλο Σου,

πνεῦμα σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονῆς καί ἀγάπης.

Ναί, Κύριε, καί Βασιλιά μου,δός μου τό χάρισμα νά βλέπωμόνο τίς δικές μου ἁμαρτίες καί τά λάθη

Το πιο άδικο και το πιο δίκαιο

Ο φθόνος είναι πάθος της μοχθηρής ψυχής που λιώνει από ζήλεια, όταν βλέπει να προκόβει ο διπλανός. Είναι εμπαθής κριτής για τα αγαθά των άλλων. 

Είναι ρίζα όλων των κακών, πηγή κάθε συμφοράς και φυτώριο ανοσιουργημάτων. Είναι από όλα τα πάθη το πιο άδικο και το πιο δίκαιο. 

Η Θεοτόκος και οι Άγγελοι διδάσκουν την ευλάβεια στον Ναό – (Δύο πολύ διδακτικά Θαύματα)

῞Ενας συγγενής μου μοῦ διηγήθηκε τὸ ἑξῆς περιστατικό:

Ἕνας φίλος του γιατρός, ὅταν ἦταν μικρός, ὅπως ὅλα τὰ παιδάκια, ποὺ γελᾶνε καὶ μετακινοῦνται ἄσκοπα μέσα στὸν Ναό, χωρὶς νὰ τὸ καταλαβαίνουν, ἔτσι κι αὐτός, μαζὶ μὲ ἕνα ξαδελφάκι του γελοῦσε καὶ πείραζε τὰ ἄλλα παιδάκια, πότε ἔτρεχε ἀπὸ ἐδῶ καὶ πότε ἔτρεχε ἀπὸ κεῖ.

Τελείωσε ἡ Ἐκκλησία, πῆραν τὸ Ἀντίδωρο, ὁ κόσμος ἔφυγε, ἀλλὰ αὐτὰ τὰ δυὸ παιδάκια, ὁ γιατρὸς καὶ ὁ ξάδελφός του, ἄρχισαν πάλι νὰ ἀτακτοῦν μέσα στὸν Ναό.

Τότε λοιπὸν ἀκούγεται μία αὐστηρή, ἀλλὰ γλυκειὰ γυναικεία φωνὴ νὰ τοὺς λέγη:

– Στὸν οἶκο τοῦ Υἱοῦ μου δὲν παίζουν! Δὲν τρέχουν ἀπὸ δῶ κι ἀπὸ κεῖ. Προσεύχονται, κοινωνοῦν, μεταλαμβάνουν τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα Του. Τὸ Αἷμα τοῦ Υἱοῦ μου!…

Καὶ …φράπ! τὰ ἁρπάζει ἀπὸ τὸν σβέρκο καὶ ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ εὑρέθησαν καὶ τὰ δύο παιδάκια ἔξω, στὸ προαύλιο τοῦ Ναοῦ!

Χρόνια πολλά Ελλάδα!

 

Λόγος εις τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου

Τρία σημαντικότατα γεγονότα στην ιστορία του κόσμου εορτάζει σήμερα η Εκκλησία μας.

To πρώτο είναι ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, τον οποίο εορτάζουμε σήμερα με χαρά και αγάπη, αλλά και με δέος ενώπιον του μεγαλείου του γεγο­νότος αυτού, το οποίο ονομάζεται «κεφάλαιον» (δη­λαδή αρχή) της σωτηρίας μας.

Εννέα μήνες μετά τον Ευαγγελισμό πραγματο­ποιήθηκε και το δεύτερο από τα σημαντικότερα γε­γονότα, η κατά σάρκα Γέννηση του Κυρίου μας Ιη­σού Χρίστου.

Κορυφή και ολοκλήρωση της σωτηρί­ας μας θα είναι η ανάσταση του Κυρίου Ιησού Χριστού μετά από ένα φρικτό θάνατο πάνω στο Σταυρό.

Εὐαγγελισμός τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου

Ἡ λειτουργικὴ παράδοση καὶ ἡ Ὀρθόδοξη πνευματικότητα τοποθετοῦν σὲ ἰδιαίτερη θέση τὴν σημερινὴ ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου.

Καὶ εἶναι ἀλήθεια ὅτι οἱ θεομητορικὲς ἑορτὲς πλουτίζουν τὴν λειτουργική μας ζωή, γιατί ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ πάντοτε ἀτενίζει μὲ ἰδιαίτερη ἀγάπη καὶ σεβασμὸ τὴν μεσίτρια τοῦ οὐρανοῦ. Οἱ θεολογικοὶ λόγοι καὶ ὕμνοι στὴν Κυρία Θεοτόκο εἶναι σὲ τελευταία ἀνάλυση δοξολογία στὸν Λόγο τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπινου γένους.

Τὸ μόνο ὄνομα τῆς Θεοτόκου, Μητέρα τοῦ Θεοῦ, περιέχει ὅλο τὸ μυστήριο τῆς οἰκονομίας τῆς σωτηρίας, λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός. Ἀποδεικνύεται ἔτσι ὅτι ἡ Μητέρα τοῦ Χριστοῦ ἀποκαλύπτεται στοὺς πιστοὺς ὡς ἡ κατ’ ἐξοχὴν μάρτυς τοῦ γεγονότος, πὼς ὁ Θεὸς προσέλαβε πραγματικὰ τὴν ἀνθρώπινη φύση, στὴν ὁποία ἄνοιξε τὸν δρόμο τῆς σωτηρίας. Σωτηρία ποὺ ἀποβαίνει πραγματικότητα καὶ γεγονὸς ποὺ σημαίνει τὴν ἔλευση τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Σὲ μία ὁμιλία του ὁ Βασίλειος Σελευκείας σημειώνει χαρακτηριστικά: 

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

Κυριακάτικο Κήρυγμα

«Οὐκ ἀρνησόμεθά σε, φίλη Ὀρθοδοξία· οὐ ψευσόμεθά σοι, πατροπαράδοτον σέβας·... ἐν σοὶ ἐγεννήθημεν, ἐν σοὶ ζῶμεν, καὶ ἐν σοὶ κοιμηθησόμεθα· εἰ δὲ καλέσοι καιρός, καὶ μυριάκις ὑπὲρ σοῦ τεθνηξόμεθα» (Ἰωσὴφ Βρυέννιος)

Τί θὰ πῇ ἰδανικό; Μέσα σὲ κάθε ἄνθρωπο,ἀγαπητοί μου, καὶ στὸν πιὸ ἀτελῆ, ὑπάρχεικάποια εἰκόνα εὐτυχίας, ἕνα ὅραμα ζωῆς, ἕνας σκοπὸς πρὸς τὸν ὁποῖο συγκλίνουν ὅλες οἱ σκέψεις καὶ ἐνέργειές του· καὶ σκοπὸς εἶνε ἡ ἰδέα ἐκείνη ποὺ κυριαρχεῖ ἐπάνω σὲ ὅλες τὶς ἄλλες ἰδέες καὶ συναισθήματα καὶ ἀποτελεῖ τρόπον τινὰ τὸν κεντρικὸ ἄξονα γύρω ἀπ᾽τὸν ὁποῖο στρέφεται ἡ ζωή του. 

Καὶ ὅπως ἡ ἀξία μιᾶς λεπτεπίλεπτης μηχανῆς, π.χ. ἑνὸς ρολογιοῦ, ἐξαρτᾶται κυρίως ἀπὸ τὴν ἀντοχὴ τοῦ ἄξονά του, κάπως ἔτσι καὶ ἡ ἀξία τῆς ζωῆς ἐξαρτᾶται κυρίως ἀπὸ τὴν ἰδέα ἐκείνη ἡ ὁποία κυριαρχεῖ καὶ ῥυθμίζει τὴ ζωή. Καὶ ὅπως ὑπάρχουν ἄξονες ἀπὸ φτηνὸ ὑλικὸ καὶ μὲ μικρὴ ἀντοχή, ποὺ εὔκολα σπάζουν, ἀλλὰ καὶ ἄξονες ἀπὸ ἀνθεκτικὴ ὕλη, ἀδαμάντινοι, ἄθραυστοι, ἔτσι ὑπάρχουν καὶ ἰδανικὰ μικρὰ καὶ μεγάλα, ἀδύνατα καὶ ἰσχυρά, εὔθραυστακαὶ ἄθραυστα, γήινα καὶ οὐράνια, θνητὰ καὶ ἀθάνατα.

Καὶ ποιό εἶνε τὸ ἰδανικὸ τῆς Ἑλλάδος; θὰ ρωτήσῃ κάποιος. Στὰ τρεῖς χιλιάδες χρόνια τοῦ ἐθνικοῦ της βίου παρελαύνει μπροστά μας μεγάλη σειρά· Τρωϊκὸς πόλεμος, Περσικά, Μέγας Ἀλέξανδρος, Βυζάντιο καὶ ἀκρῖτες, Παλιγγενεσία, Μακεδονικὸς ἀγώνας, Βαλκανικοὶ πόλεμοι, Ἀλβανικὸ ἔπος.

† Κυριακῇ 24 Μαρτίου 2024 (Α' Νηστειῶν) (Ὀρθοδοξίας)

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Ἰωάννην

Κεφ. α' : 44-52

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἠθέλησεν ὁ ᾿Ιησοῦς ἐξελθεῖν εἰς τὴν Γαλιλαίαν· καὶ εὑρίσκει Φίλιππον καὶ λέγει αὐτῷ· Ἀκολούθει μοι. Ἦν δὲ ὁ Φίλιππος ἀπὸ Βηθσαῑδά, ἐκ τῆς πόλεως ᾿Ανδρέου καὶ Πέτρου. Εὑρίσκει Φίλιππος τὸν Ναθαναὴλ, καὶ λέγει αὐτῷ· Ὅν ἔγραψε Μωσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ Προφῆται, εὑρήκαμεν, ᾿Ιησοῦν τὸν υἱὸν τοῦ ᾿Ιωσὴφ, τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ. Καὶ εἶπεν αὐτῷ Ναθαναήλ· Ἐκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθὸν εἶναι; Λέγει αὐτῷ Φίλιππος· Ἔρχου καὶ ἴδε. Εἶδεν ὁ ᾿Ιησοῦς τὸν Ναθαναὴλ ἐρχόμενον πρὸς αὐτὸν, καὶ λέγει περὶ αὐτοῦ· Ἴδε ἀληθῶς ᾿Ισραηλίτης, ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστι. Λέγει αὐτῷ Ναθαναήλ· Πόθεν μὲ γινώσκεις; Ἀπεκρίθη ὁ ᾿Ιησοῦς, καὶ εἶπεν αὐτῷ· Πρὸ τοῦ σε Φίλιππον φωνῆσαι, ὄντα ὑπὸ τὴν συκῆν, εἶδόν σε.

Πρόγραμμα ἑορτής Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου

Αύριο Κυριακή:

Το απόγευμα:

19:00, Μέγας Εσπερινός και

Ομιλία Ιερομονάχου π. Ιλαρίωνος Καρεώτου

και το βράδυ: 

21.00 - 00.30, Ιερά Αγρυπνία 

(Όρθρος, Θεία Λειτουργία, Ευχαριστήριος Δέησις)

Νηστεία, αγρυπνία, προσευχή

Λέει το ρητό: «νηστεία, αγρυπνία, προσευχή ουράνια χαρίσματα λαβών». Τι ωραία, τι παρηγορητικά λόγια που είπαν οι άγιοι Πατέρες, για να μας ικανοποιήσουν! Έφεραν πρώτα πρώτα τη νηστεία, τη μητέρα των αρετών, για να μας προθυμοποιήσουν· κατόπιν την αγρυπνία και έπειτα την προσευχή.

Νηστεία θα πιάσουμε και εμείς, αδελφές· να παύσουν πια οι θόρυβοι· να παύσουν οι φασαρίες και οι ταραχές αυτής της ανόητης της κοιλιάς. Έφθασαν οι ημέρες της νηστείας· της καλής νηστείας. Όταν ο άνθρωπος θέλει να ζητήσει οτιδήποτε από τον Θεό, πρέπει να νηστέψει, για να του το δώσει. 

Είναι τόσο ικανοποιητική, τόσο αποτελεσματική η νηστεία. Καταπραΰνει τα νεύρα, καταπαύει τα πάθη, αποθηκεύει την υπομονή μέσα στην καρδιά, καθαρίζει τον νου, αδυνατίζει τις συγχύσεις και τα σκάνδαλα· διότι κάθε σύγχυση και ταραχή παύει, όπου γίνεται η νηστεία. Διώκεται η λογομαχία, φεύγει η πολυλογία, και ο άνθρωπος γίνεται κατανυκτικός, γίνεται πράος, σιωπηλός και δυσκολοκίνητος στο να λέει.

Διότι η εγκοπή του φαγητού δεν δίνει διάθεση στη γλώσσα να ομιλεί· έστω και καλά λόγια· και αυτά ακόμα βαρύνεται να τα πει. Μόνο καταγίνεται ημέρα και νύκτα να ικετεύει τον Θεό· διότι κατόπιν από τη νηστεία θα έλθει η αγρυπνία και κατόπιν η προσευχή.

Η πίστη χρειάζεται για τα απίστευτα!

«Η πίστη του Χριστιανού δοκιμάζεται με την Ανάσταση του Χριστού σαν το χρυσάφι στο χωνευτήρι.

Απ’ όλο το Ευαγγέλιο, η Ανάσταση του Χριστού είναι το πλέον απίστευτο πράγμα, ολότελα απαράδεχτο από το λογικό μας, αληθινό μαρτύριο για δαύτο.

Μα ίσα ίσα, επειδή είναι ένα πράγμα ολότελα απίστευτο, για τούτο χρειάζεται ολόκληρη η πίστη μας για να το πιστέψουμε.

Εμείς οι άνθρωποι λέμε συχνά πως έχουμε πίστη, αλλά την έχουμε μοναχά για όσα είναι πιστευτά απ’ το μυαλό μας. Αλλά τότε, δεν χρειάζεται η πίστη, αφού φτάνει η λογική. Η πίστη χρειάζεται για τα απίστευτα.

Ευκολόπιστος είναι μονάχα ο ταπεινός ο Χριστιανός που καταφρονά τον εαυτό του και τη γνώση του, η οποία κάνει τον άνθρωπο περήφανο. Η πίστη δεν αποχτιέται χωρίς ταπείνωση, κι όσο πιο πολλή ταπείνωση υπάρχει μέσα στον άνθρωπο τόσο πιο μεγάλη είναι η πίστη του».

Α’ Χαιρετισμοί

Ἀκάθιστος Ὕμνος – Α’ Στάσις

Ἄγγελος πρωτοστάτης,

οὐρανόθεν ἐπέμφθη,

εἰπεῖν τῇ Θεοτόκω τὸ Χαῖρε·

καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ φωνῇ,

σωματούμενόν σε θεωρῶν, Κύριε,

ἐξίστατο καὶ ἵστατο,

κραυγάζων πρὸς Αὐτὴν τοιαῦτα·

Χαῖρε, δ' ἧς ἡ χαρὰ ἐκλάμψει,

χαῖρε, δι' ἧς ἡ ἀρὰ ἐκλείψει.

Χαῖρε, τοῦ πεσόντος Ἀδάμ ἡ ἀνάκλησις,

χαῖρε, τῶν δακρύων τῆς Εὔας ἡ λύτρωσις.

Χαῖρε, ὕψος δυσανάβατον ἀθρωπίνοις λογισμοῖς,

χαῖρε, βάθος δυσθεώρητον καὶ ἀγγέλων ὀφθαλμοῖς.

Χαῖρε, ὅτι ὑπάρχεις Βασιλέως καθέδρα,

χαῖρε, ὅτι βαστάζεις τὸν βαστάζοντα πάντα.

Χαῖρε, ἀστὴρ ἐμφαίνων τὸν ἥλιον,

χαῖρε, γαστὴρ ἐνθέου σαρκώσεως.

Χαῖρε, δι' ἧς νεουργεῖται ἡ κτίσις,

χαῖρε, δι' ἧς βρεφουργεῖται ὁ Κτίστης.

Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.

Βλέπουσα ἡ Ἁγία,

ἑαυτήν ἐν ἁγνείᾳ,

φησὶ τῷ Γαβριὴλ θαρσαλέως·

τὸ παράδοξόν σου τῆς φωνῆς,

δυσπαράδεκτόν μου τῇ ψυχῇ φαίνεται·

ἀσπόρου γὰρ συλλήψεως,

τὴν κύησιν πὼς λέγεις κράζων·

Ἀλληλούια.

Η πάλη μας…

Η πάλη μας για να εισέλθουμε στην αιώνια ζωή του ίδιου του Θεού δεν είναι ούτε εύκολο, ούτε απλό πράγμα. Η στάση μας είναι «γενηθήτω το θέλημά σου». 

Αφήνω το βιβλίο και κλαίω

Λοιπόν, θέλεις να σου πω κι εμείς οι αγράμματοι, πώς διαβάζουμε την Αγία Γραφή; Αφού προσευχηθώ πέντε-έξι ώρες, κατόπιν διαβάζω Αγία Γραφή και κατά προτίμηση τετραυάγγελο. 

Τό Μέγα Ἀπόδειπνο

Εἶναι μέσα στὴ φύση τοῦ ἀνθρώπου ριζωμένο ἕνα ἀλλόκοτο πρωτόγονο συναίσθημα μπροστὰ στὸ φαινόμενο τοῦ ὕπνου. Ὁ ζωντανός, ὁ ἐργαζόμενος, ὁ σκεπτόμενος, ὁ γεμάτος δραστηριότητα ἄνθρωπος, καμπτόμενος ἀπὸ τὴν φυσιολογικὴ κόπωση, καταλαμβάνεται ἀπὸ μία ἀκατανίκητη ἀνάγκη νὰ παραδοθεῖ στὴν ἀγκάλη τοῦ ὕπνου. Οἱ αἰσθήσεις, οἱ διανοητικὲς λειτουργίες, οἱ δυνάμεις τοῦ σώματος ἀτονοῦν καὶ ὁ ζωντανὸς γίνεται σὰν νεκρός. Εἰκόνα τοῦ θανάτου ὁ ὕπνος.

Μυστήριο γιὰ τοὺς ἁπλοὺς ἀνθρώπους τῶν περασμένων ἐποχῶν. Ὥρα ποὺ ἐνεδρεύουν οἱ πονηρὲς δυνάμεις τοῦ κόσμου τούτου, ὁρατὲς καὶ ἀόρατες, γιὰ νὰ κακοποιήσουν ἢ καὶ ἁπλῶς νὰ πειράξουν τὸν ἀνυπεράσπιστο ἄνθρωπο. Γι’ αὐτὸν ἀκριβῶς τὸν λόγο δὲν θὰ ὑπάρχει ἀνθρώπινο ὂν ποὺ νὰ μὴν αἰσθάνθηκε τὴν ἀνάγκη, ἀφήνοντας προσωρινὰ τὸν κόσμο τῶν ζώντων γιὰ νὰ περάσει στὸ μυστήριο τῆς εἰκόνας τοῦ θανάτου, νὰ στρέψει τὸ νοῦ του στὸ Θεό του καὶ νὰ ζητήσει ἀπὸ αὐτὸν προστασία καὶ σκέπη.

Ἡ μετατροπὴ ἔγινε κατ’ ἀρχὰς στὶς μοναχικὲς ἀδελφότητες, ποὺ τὰ πάντα, καὶ ἰδίως ἡ προσευχή, ἦσαν κοινά. Ἡ κοινὴ αὐτὴ προσευχὴ γινόταν στὴν ὥρα τῆς ἰδιωτικῆς, δηλαδὴ ἀμέσως μετὰ τὸ δεῖπνο καὶ πρὶν τὸν ὕπνο. Γι’ αὐτὸ καὶ τῆς δόθηκε τὸ ὄνομα «ἀπόδειπνο» ἢ «ἀπόδειπνα» καὶ «προθύπνια».

Το μεγαλείο της θείας πρόνοιας

Εμείς ζούμε σαν να μην αισθανόμαστε το μεγαλείο της θείας πρόνοιας. Ο Θεός είναι πολύ μυστικός. 

Δεν μπορούμε να καταλάβουμε τις ενέργειες Του. Μη νομίζετε ότι ο Θεός το έκανε έτσι και μετά το διόρθωσε. Ο Θεός είναι αλάθητος. Δεν διορθώνει τίποτε. 

Πρόγραμμα ἑορτής Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου

Ὅλο τό μυστικό εἶναι ἡ ἀγάπη, ὁ ἔρωτας στό Χριστό

«Ὅποιος ἀγαπάει λίγο, δίνει λίγο ὅποιος ἀγαπάει περισσότερο δίνει περισσότερο κι ὅποιος ἀγαπάει πάρα πολύ τί ἔχει ἀντάξιο νά δώσει; Δίνει τόν ἑαυτό του…» Χριστός καί χαρά

…Ὁ Χριστός θέλει κι εὐχαριστεῖται νά σκορπάει τή χαρά, νά πλουτίζει τούς πιστούς Του μέ χαρά. Εὔχομαι «ἴνα ἡ χαρά ὑμῶν ᾖ πεπληρωμένη». Αὐτή εἶναι ἡ θρησκεία μας. Ἐκεῖ πρέπει νά πᾶμε. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ Παράδεισος, παιδιά μου. Τί εἶναι Παράδεισος; Ὁ Χριστός εἶναι. Ἀπό ‘δῶ ἀρχίζει ὁ Παράδεισος. Εἶναι ἀκριβῶς τό ἴδιο. Ὅσοι ἐδῶ στή γῆ ζοῦν τόν Χριστό, ζοῦν τόν Παράδεισο. Ἔτσι εἶναι, πού σᾶς τό λέγω. Εἶναι σωστό, ἀληθινό αὐτό, πιστέψτε με!

Ἔργο μας εἶναι νὰ προσπαθοῦμε νά βροῦμε ἕναν τρόπο νά μποῦμε μέσα στό φῶς τοῦ Χριστοῦ. Δέν εἶναι νά κάνει κανείς τά τυπικά. Ἡ οὐσία εἶναι νά εἴμαστε μαζί μέ τόν Χριστό. Νά ξυπνήσει ἡ ψυχή καί ν’ ἀγαπήσει τόν Χριστό, νά γίνει ἁγία. Νά ἐπιδοθεῖ στό θεῖο ἔρωτα. Ἔτσι θά μᾶς ἀγαπήσει κι Ἐκεῖνος. Θά εἶναι τότε ἡ χαρά ἀναφαίρετη. Αὐτό θέλει πιό πολύ ὁ Χριστός, νά μᾶς γεμίζει ἀπό χαρά, διότι εἶναι ἡ πηγή τῆς χαρᾶς… 

…Ὁ ἔρωτας πρός τόν Χριστό εἶναι κάτι ἄλλο. Δέν ἔχει τέλος, δέν ἔχει χορτασμό. Δίνει ζωή, δίνει σθένος, δίνει ὑγεία, δίνει, δίνει, δίνει… Κι ὅσο δίνει, τόσο πιό πολύ ὁ ἄνθρωπος θέλει νά ἐρωτεύεται. Ἐνῶ ὁ ἀνθρώπινος ἔρωτας μπορεῖ νά φθείρει τόν ἄνθρωπο, νά τόν τρελάνει. Ὅταν ἀγαπήσομε τόν Χριστό, ὅλες οἱ ἄλλες ἀγάπες ὑποχωροῦν. Οἱ ἄλλες ἀγάπες ἔχουν κορεσμό. Ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ δέν ἔχει κορεσμό…

Πρόγραμμα Μεγάλης Τεσσαρακοστής

Η μεγάλη πλάνη των καλών ανθρώπων...

Από την μία προσέχουν να μην πατήσουν και σκοτώσουν ακόμα και τα μυρμήγκια και από την άλλη σκοτώνουν τον εαυτόν τους, μένοντας μακριά από τον Χριστό.

Αυτό είναι ο λόγος που οι καλοί άνθρωποι δεν σώζονται, αλλά κολάζονται.

Σώζονται μόνο οι πραγματικά Χριστιανοί, οι μετανοημένοι Χριστιανοί…

Εκείνοι που έχουν οργανική και μυστηριακή σχέση (εξομολογούνται, Κοινωνούν) με τον Χριστό.

Ακούς τον άλλον να λέει:

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων

1. Εισαγωγή – Τι είναι και πότε τελείται

Η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων είναι μια ιδιαίτερη λειτουργία, που γίνεται μόνο κατά την πένθιμη περίοδο, δηλαδή τις καθημερινές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, οπότε δεν τελείται η λειτουργία του Ιωάννου του Χρυσοστόμου ή του Μ. Βασιλείου. Δεν τελείται δηλαδή τα Σάββατα και τις Κυριακές, ούτε τον υπόλοιπο χρόνο.

Παλαιότερα ετελείτο και κατά την Τετάρτη και Παρασκευή της εβδομάδας της Τυροφάγου και κατά τη Μεγάλη Παρασκευή, αλλά η τάξη αυτή απράκτησε. Έχουμε μαρτυρίες επίσης ότι ετελείτο, έστω και προαιρετικά («από τον θέλοντα») κατά την τοπική συνήθεια και κατά τις Τετάρτες και τις Παρασκευές του υπόλοιπου έτους και κατά την εορτή της υψώσεως του Τιμίου Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου). Ενωρίς όμως η τέλεσή της περιορίσθηκε μόνο στην Τεσσαρακοστή και μάλιστα αποτέλεσε το κατ’ εξοχήν γνώρισμα της περιόδου αυτής. 

Συνδέεται και συνδυάζεται με την ακολουθία του Εσπερινού και δεν περιλαμβάνει τίποτε άλλο παρά:

1) την προπαρασκευή των προαγιασμένων δώρων, δηλαδή τη μεταφορά του αγίου άρτου – Αμνού από την Αγία Τράπεζα (αρτοφόριο) στην Πρόθεση, την τοποθέτησή του στο δισκάριο και την ένωσή του στο άγιο ποτήριο και

2) την κοινωνία των φρικτών του Χριστού μυστηρίων. 

Η Νηστεία από τις τροφές την Μεγάλη Τεσσαρακοστή (τι πρέπει να γνωρίζουμε)

῾Η νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, μαζί μέ τή νηστεία τῆς Τετάρτης καί τῆς Παρασκευῆς, εἶναι οἱ ἀρχαιότερες καί μόνες νηστεῖες, πού ἔχουν Οἰκουμενική κάλυψη, δηλαδή ἐπικυρώθηκαν μέ Κανόνες Οἰκουμενικῆς Συνόδου (ξθ΄ ῾Αγ. ᾿Αποστ., ε΄ τῆς Α΄, β΄, κθ΄ καί πθ΄ τῆς ΣΤ΄). Οἱ λοιπές καθιερωμένες νηστεῖες τοῦ ἔτους, βασίζονται στήν ῾Ιερή Παράδοση τῆς ᾿Εκκλησίας μας, πού κι αὐτή εἶναι ἰσχυρή καί ἔγκυρη.

῾Η νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἀνάγεται ἤδη στούς ἀποστολικούς χρόνους καί θεσμοθετήθηκε κατά μίμηση τῆς σαραντάμερης νηστείας τοῦ Κυρίου μας (Ματθ. δ΄, 2), ὡς καί τῶν σαραντάμερων νηστειῶν τῶν Προφητῶν Μωυσέως (᾿Εξοδ. λδ΄, 28) καί ᾿Ηλιοῦ (Γ΄ Βασ. ιθ΄ 8).

῾Η ἀρχαιότητά της, ἔγκειται καί στό γεγονός, ὅτι μόνον κατ᾿ αὐτή, σέ ἀντίθεση μέ τίς ἄλλες μεταγενέστερες μακρές νηστεῖες, δέν ἐπιτρέπεται ἡ τέλεση τῆς ἀναιμάκτου θυσίας (τελείας Θείας Λειτουργίας), παρά μόνο τά Σάββατα καί τίς Κυριακές.

Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή

Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ἀρχίζει ἀπὸ τὴ Δευτέρα τῆς Ἃ΄ Ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν (Καθαρὰ Δευτέρα – Καθαρὰ Ἑβδομὰς) καὶ τελειώνει τὴν Παρασκευὴ τῆς ΣΤ΄ Ἑβδομάδος (πρὸ τῶν Βαΐων). Τὰ τροπάρια αὐτῆς τῆς τελευταίας μέρας στὸ “Τριώδιο”, φανερώνουν “τὴν πλήρωσιν τῆς ψυχοφελοὺς Τεσσαρακοστής” καὶ τὴν ἀναμονὴ τῆς “ἁγίας ἑβδομάδας τοῦ Πάθους”. 

Εἶναι περίοδος νηστείας, προσευχῆς,ἐγκράτειας, περισυλλογῆς ποῦ μᾶς προετοιμάζει γιὰ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα καὶ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου. Ὀνομάζεται Τεσσαρακοστὴ γιατί θεσμοθετήθηκε κατὰ μίμηση τῆς σαραντάμερης νηστείας τοῦ Κυρίου μας (Μάτθ. δ΄, 2), ὡς καὶ τῶν σαραντάμερων νηστειῶν τῶν Προφητῶν Μωυσέως ( Ἐξοδ. λδ΄, 28) καὶ Ἡλιοῦ (Γ΄ Βάσ. ἲθ΄ 8). Ἐπίσης λέγεται Μεγάλη γιὰ νὰ ξεχωρίζει ἀπὸ τὴ νηστεία τῶν Χριστουγέννων.

Ἡ νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἀνάγεται ἤδη στοὺς ἀποστολικοὺς χρόνους καί μαζὶ μὲ τὴ νηστεία τῆς Τετάρτης καὶ τῆς Παρασκευῆς, εἶναι οἱ ἀρχαιότερες καὶ μόνες νηστεῖες, ποῦ ἐπικυρώθηκαν μὲ Κανόνες Οἰκουμενικῆς Συνόδου (ξθ΄ Ἄγ. Ἀποστ., ἐ΄ τῆς Ἅ΄, β΄, κθ΄ καὶ πθ΄ τῆς ΣΤ΄). Εἶναι αὐστηρή, ἄνευ καταλύσεως “οἴνου καὶ ἐλαίου”. Λάδι καὶ κρασὶ καταλύουμε μόνο τὰ Σάββατα καὶ τὶς Κυριακὲς.

Ψάρι καταλύουμε κατὰ τὴν ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου. 

Στην είσοδο της Αγίας Τεσσαρακοστής

Θέλω να σας αναγγείλω ότι ήλθε η αγία Τεσσαρακοστή, που είναι το φάρμακο των ψυχών μας. Διότι ο Κύριός μας, σαν Πατέρας φιλόστοργος θέλει να απαλλαγούμε από τις αμαρτίες, που κάναμε επί τόσον καιρό. Κανόνισε μάλιστα ως μέσο θεραπείας και τη νηστεία. 

Κανείς λοιπόν ας μη γίνεται κατσούφης, κανείς ας μη σκυθρωπάζει, αλλά ας σκιρτά και ας χαίρεται και ας δοξάζει τον Θεό, ο Οποίος φροντίζει για τις ψυχές μας. Αυτός μας καθόρισε την άριστη οδό της νηστείας, που με πολλή χαρά πρέπει ο καθένας μας να την υποδεχθεί. 

Οι ειδωλολάτρες νομίζουν για γιορτές και πανηγύρεις τη μέθη και όλη την άλλη ακολασία και τις ελεεινότητες και ασχήμιες, που ακολουθούν. Η Εκκλησία του Θεού όμως θεωρεί ως γιορτή και πανηγύρι τη νηστεία και την απάρνηση της κοιλιοδουλείας και όλες τις αρετές, που προέρχονται από αυτήν. 

Διότι η Εκκλησία είναι θεραπευτήριο πνευματικό. Γι’ αυτό πρέπει εκείνοι που έρχονται στην Εκκλησία να παίρνουν τα κατάλληλα φάρμακα και να τα τοποθετούν στα τραύματα της ψυχής τους και έτσι να επιστρέφουν στο σπίτι τους. 

Εἰσαγωγή στή Μεγάλη Τεσσαρακοστή

Σὲ ἀντίθεση μὲ αὐτὸ ποὺ πολλοὶ νομίζουν ἢ αἰσθάνονται, ἡ Σαρακοστὴ τοῦ Πάσχα εἶναι περίοδος χαρᾶς. Εἶναι ὁ καιρὸς ἐκεῖνος ποὺ μᾶς δίνεται ἡ δυνατότητα νὰ ἀποτινάξουμε κάθε τί ἄσχημο καὶ θανατηφόρο ἀπὸ μέσα μας γιὰ νὰ βροῦμε πάλι τὴ δύναμη νὰ ζήσουμε, νὰ βιώσουμε σὲ ὅλο τὸ βάθος του τὸ μυστήριο στὸ ὁποῖο εἴμαστε καλεσμένοι. Ἂν δὲν κατανοήσουμε αὐτὴ τὴν ποιότητα τῆς χαρᾶς στὴ νηστεία, θὰ τὴ μετατρέψουμε σὲ μιὰ καρικατούρα, σὲ μιὰ περίοδο κατὰ τὴν ὁποία στὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ θὰ κάνουμε τὴ ζωὴ μας μίζερη.

Μπορεῖ, πράγματι, αὐτὴ ἡ ἰδέα τῆς χαρᾶς ποὺ πλέκεται μὲ τὴν ἐπίπονη προσπάθεια καὶ τὸν ἀσκητικὸ ἀγώνα νὰ φαίνεται περίεργη, ὅμως ἀγκαλιάζει μὲ καθολικὸ τρόπο τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι κατάκτηση. Δὲν χαρίζεται ἁπλὰ σὲ ἐκείνους ποὺ ἀδιάφορα καὶ τεμπέλικα τὴν περιμένουν νὰ ἔρθει. Γιὰ ὅσους τὴν ἀναμένουν μὲ τέτοιο πνεῦμα, θὰ ἔρθει, ἀλλὰ στὸ μέσον της νύχτας, σὰν τὴν Ἡμέρα τῆς Κρίσης. Σὰν τὸν κλέφτη ποὺ τρυπώνει ὅταν δὲν τὸν περιμένεις, σὰν τὸ Νυμφίο ποὺ φθάνει ἐνῶ οἱ μωρὲς παρθένες κοιμοῦνται. Δὲν εἶναι ὅμως αὐτὸς ὁ τρόπος ποὺ θὰ πρέπει νὰ προσμένουμε τὴν Κρίση καὶ τὴ Βασιλεία.

Χρειάζεται νὰ ἀλλάξουμε τὴ νοοτροπία μας σὲ μιὰ νέα κατανόηση ποὺ θὰ μᾶς ἐπιτρέψει νὰ ξαναβροῦμε μέσα μας αὐτὸ ἀπὸ τὸ ὁποῖο περιέργως ἔχουμε ἀποξενωθεῖ: τὴ χαρὰ τῆς προσμονῆς τῆς Ἡμέρας τοῦ Κυρίου –κι ἂς ξέρουμε ὅτι αὐτὴ θὰ εἶναι ἡ Ἡμέρα τῆς Κρίσεως. Ἴσως μᾶς ξενίζει τὸ γεγονὸς ὅτι στὴν Ἐκκλησία κηρύττουμε ὡς Εὐαγγέλιο – δηλαδὴ “καλὸ ἄγγελμα” - αὐτὸ τῆς Κρίσεως· κι ὅμως ἀναφωνοῦμε: “Ἔρχου Κύριε, ταχύ”, γιατί ἡ Ἡμέρα τοῦ Κυρίου δὲν εἶναι φόβος ἀλλὰ ἐλπίδα.

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

Κυριακάτικο Κήρυγμα

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ

(Ματθ. ς΄ 14-21)

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Ἡ σημερινή Κυριακή τῆς Τυρινῆς μᾶς φέρνει στό κατώφλι τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, τήν ὁποία ἡ Ἐκκλησία μας παρομοιάζει μέ ἕνα ὄμορφο θαλασσινό ταξίδι.

Ἕνα ταξίδι πνευματικό ξεκινᾶ ἀπό αὔριο, Καθαρά Δευτέρα ἕως καί τήν Παρασκευή πρό τοῦ Λαζάρου, μέ κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα τήν προσευχή, τήν ἔντονη λατρευτική ζωή καί τή νηστεία καί σκοπό τήν πνευματική προετοιμασία μας, γιά νά προσκυνήσουμε τά ἄχραντα Πάθη καί τήν ζωοποιό Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Νά ἑορτάσουμε τό ἐτήσιο Πάσχα καί νά λάβουμε ἀφορμή νά ἑορτάζουμε τό Πάσχα καί κάθε Κυριακή τοῦ χρόνου.

Ἡ Ἐκκλησία καλεῖ ὅλους μας γιά 40 ἡμέρες νά μιμηθοῦμε τόν Θεάνθρωπο Κύριό μας, ὁ Ὁποῖος πρίν ξεκινήσει τήν ἐπί γῆς δημόσια δράση του γιά τή σωτηρία μας νήστευσε στήν ἔρημο 40 ἡμερονύκτια. Κατόπιν ἀντιμετώπισε τούς γνωστούς τρεῖς πειρασμούς τοῦ διαβόλου (Βλ. Ματθ. δ, 1-11), ὁ πρῶτος ἀπό τούς ὁποίους σχετίζεται μέ τήν τροφή. 

Ὁ πρῶτος ἄνθρωπος ὁ Ἀδάμ νικήθηκε ἀπό τόν πειρασμό τῆς τροφῆς καί ἔχασε τήν ὡραιότητα τοῦ Παραδείσου. Ὅμως ὁ νέος Ἀδάμ, ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου, ὁ Χριστός, ὡς ἀπόγονος καί ἀντιπρόσωπος τοῦ ἀνθρωπίνου γένους θά λέγαμε, ἐνίκησε τόν διάβολο καί θριάμβευσε ἐπί τοῦ πειρασμοῦ στόν ὁποῖον καταδέχθηκε νά ὑποβληθεῖ γιά νά μᾶς ἀποδείξει τήν ἄμετρη συμπάθειά Του, στόν ἀγῶνα μας ἐναντίον τῶν πειρασμῶν.

† Κυριακῇ 17 Μαρτίου 2024 (Τυρινῆς)

† Μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀλεξίου τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον

Κεφ. στ' : 14-21

Εἶπεν ὁ Κύριος· ῞Εὰν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ Πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος· ἐὰν δὲ μὴ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, οὐδὲ ὁ Πατὴρ ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν. ῞Οταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ, σκυθρωποί· ἀφανίζουσι γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν, ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες. Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὅτι ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν. Σὺ δὲ νηστεύων, ἄλειψαί σου τὴν κεφαλὴν, καὶ τὸ πρόσωπόν σου νίψαι, ὅπως μὴ φανῇς τοῖς ἀνθρώποις νηστεύων, ἀλλὰ τῷ Πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ· καὶ ὁ Πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ, ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ.