Ο άνθρωπος, αυτή η εικόνα και ομοίωση του Θεού, τι άλλο μπορεί να είναι, αν όχι αγάπη;
- Πάτερ Ραφαήλ, αναφέρατε πολλές φορές την αληθινή αγάπη, στην οποία εμπεριέχονται η συγχώρηση, νηστεία, η θυσία. Πώς εξηγείτε το ότι αυτή η αγάπη κατάντησε να γίνει εμπαθής;
- Κάθε άνθρωπος ζητάει την αλήθεια, αναζητά τη ζωή. Ψάχνει να βρει από πού έρχεται και πού πηγαίνει. Θυμάμαι που είχε πει κάποτε ο γέροντας Σωφρόνιος: «Κανένας άνθρωπος δεν θέλει να αμαρτήσει». Και ακούγοντάς το έμεινα έκπληκτος, διότι ήξερα ότι όλοι θέλουμε να αμαρτήσουμε, μόνο που απαγορεύεται.
Όμως, πράγματι, δεν είναι αλήθεια! Αυτό που ζητάει ο άνθρωπος δεν είναι η αμαρτία. Η αμαρτία ουσιαστικά είναι μια παραμόρφωση. Η αμαρτία είναι το μη ον, δεν υπάρχει. Δεν τη δημιούργησε ο Θεός και ό,τι δεν δημιούργησε ο Θεός, δεν υπάρχει.
Τι είναι αμαρτία; Αυτό που είπαμε: μια παραμόρφωση. Για παράδειγμα θα σας πω μια ιδέα που ήρθε στον νου μου για τη βρομιά, για την κοπριά, ας πούμε.
Το ότι στον σταύλο υπάρχει κοπριά δεν μας ενοχλεί, μόνο που πρέπει, πού και πού, να την καθαρίζεις. Για το χωράφι μου, όπου θα σπείρω σιτάρι, η κοπριά είναι χρυσός, αλλά για το χαλί του σαλονιού μου -όχι, ευχαριστώ! Εκεί είναι βρομιά! Η βρομιά δεν έχει να κάνει με το “τι είναι”, αλλά με το “πού είναι”. Κάπως έτσι γίνεται και με την αμαρτία.
Το ίδιο συμβαίνει και με την αγάπη -που είναι το ερώτημά σας. Ο Θεός είναι αγάπη! Το περασμένο καλοκαίρι επισκέφτηκα τρεις φορές τον γέροντα Διονύσιο τον Αγιορείτη, έναν ενάρετο Ρουμάνο γέροντα. Ανάμεσα στα άλλα, τρεις φορές είπε αυτόν τον λόγο: «Αδελφοί, φυλάτε την αγάπη- διότι η αγάπη είναι από τον Θεό!» Και βέβαια είναι από τον Θεό, αφού είναι ο ίδιος ο Θεός!
Επομένως ο άνθρωπος, αυτή η εικόνα και ομοίωση του Θεού, τι άλλο μπορεί να είναι, αν όχι αγάπη;
Και αν η αγάπη στον άνθρωπο πεθάνει, αυτός και πάλι την αγάπη θα αναζητά. Και αν δεν τη βρει «εν πνεύματι καί άληθεία», όπως λέει ο Κύριος, τότε ο άνθρωπος, μέσα στην απελπισία και στο σκοτάδι του, θα ζητήσει να τη βρει σε λάθος μέρος και με λάθος τρόπους, αλλά ακόμη και έτσι την αγάπη θα αναζητά. Όταν ο άνθρωπος δεν έχει θεϊκή αγάπη, τότε πορνεύει και θεωρεί ότι αυτό είναι αγάπη. Κάποια στιγμή απογοητεύεται, και τότε, σαν τον άσωτο υιό, ίσως συνέλθει και γυρίσει να αναζητήσει την αλήθεια- αλλά -Θεός φυλάξοι!- μπορεί και όχι.
Πάντως ο άνθρωπος δεν μπορεί χωρίς αγάπη, όπως δεν μπορεί και χωρίς τον λόγο του Θεού. Ο Θεός μάς δίνει τις εντολές Του, που όπως μας λέει ο απόστολος, δεν είναι βαριές, δεν μας δυσκολεύουν.
Όταν ο Θεός μάς δίνει εντολή για κάτι, μας φανερώνει αυτό που είμαστε ή αυτό που πρέπει να γίνουμε.
Το συμπέρασμά μας είναι: μέσα στο σκοτάδι της αμαρτίας, έστω και χωρίς επίγνωση, ο άνθρωπος ποθεί την αλήθεια.
Πεινάει και διψάει για την αλήθεια, και μη γνωρίζοντας πού πραγματικά βρίσκεται, την αναζητά αλλού. Και έτσι γεύεται την παραμορφωμένη αγάπη.
Από το βιβλίο του ιερομονάχου Ραφαήλ Νόικα
«Η καλλιέργεια του πνεύματος»
