Πέμπτη 30 Δεκεμβρίου 2021

Η δύναμη της συνήθειας


Η δύναμη μιας ριζωμένης στη ψυχή συνήθειας είναι ίση με τη δύναμη μιας φυσικής ιδιότητας. Ο μαθητής του Κυρίου μας Ιησού Χριστού οφείλει να αποκτήσει καλές συνήθειες και να αποφεύγει τις άτοπες. 

Νέε μου! Να είσαι συνετός και προνοητικός. Στα χρόνια της νεότητάς σου φρόντισε με επιμέλεια να αποκτήσεις καλές συνήθειες. Έτσι, στην ώριμη και στη γεροντική σου ηλικία θα χαρείς τον πλούτο που σχεδόν άκοπα απέκτησες στη νεανική.

Μη θεωρήσεις ασήμαντη την εκπλήρωση μιας κακής επιθυμίας σου, όσο μικρή κι αν φαίνεται αυτή. Κάθε επιθυμία, όταν εκπληρώνεται, βάζει τη σφραγίδα της στη ψυχή. Και το σφράγισμα αυτό κάποτε είναι τόσο δυνατό, που γίνεται αρχή μιας καταστροφικής συνήθειας.

Μήπως γνώριζε ο χαρτοπαίκτης, όταν άγγιζε τα χαρτιά για πρώτη φορά, πως η χαρτοπαιξία θα του γινόταν πάθος; Μήπως γνώριζε ο μέθυσος, όταν έπινε το πρώτο του ποτήρι, πως έκανε την αρχή της αυτοκτονίας του; Ή μήπως δεν είναι αργή αυτοκτονία αυτή η θλιβερή συνήθεια, που καταστρέφει και την ψυχή και το σώμα;

Τετάρτη 29 Δεκεμβρίου 2021

Μέγιστες και ενάρετες δυνάμεις


Την εγκράτεια, την ανεξικακία, τη σωφροσύνη, την καρτερία, την υπομονή και τα όμοιά τους, τις έχουμε πάρει σαν μέγιστες και ενάρετες δυνάμεις από το Θεό. 

Αυτές αντιπαρατάσσονται και αντιστέκονται και βοηθούν σε όλες εκείνες τις δυσκολίες που προέρχονται από τον αντικείμενο εχθρό — τον διάβολο. 

Εάν τις γυμνάζομε και τις έχομε πρόχειρες τις δυνάμεις αυτές, τότε πια τίποτε δεν φαίνεται να μας γίνεται δύσκολο ή οδυνηρό ή αφόρητο, γιατί αναλογιζόμαστε πως όλα είναι ανθρώπινα και νικώνται από τις (παραπάνω) αρετές που έχομε μέσα μας.

Οι κανόνες, τα τροπάρια έχουν μέσα θησαυρούς. Σ’ αυτά βρίσκομε τούς τρόπους πού μεταχειρίσθηκαν οι άγιοι για ν’ αγαπήσουν τον Χριστό και να νικήσουν το κακό

Αποτέλεσμα εικόνας για Ἐνορία καὶ Θεία Εὐχαριστία

Στενοχωρούμαι, όταν λέγω για τον εαυτό μου, αλλά θέλω να το πω. Όταν ήμουν κοντά στους Γέροντες μου, διψούσα τη μελέτη, αλλά δεν μ’ άφηναν, όλο με βάζανε στις δουλειές. Πολλά χρόνια υστερήθηκα τη μελέτη, πού τόσο πολύ μου άρεσε.

Διαβάζοντας το Ψαλτήρι και τούς κανόνες, είχα και ένα μεγάλο κέρδος έμαθα όχι απλώς να διαβάζω, αλλά και τις συμβουλές πού δίνω από κει τις έμαθα. Οι κανόνες, τα τροπάρια έχουν μέσα θησαυρούς. Σ’ αυτά βρίσκομε τούς τρόπους πού μεταχειρίσθηκαν οι άγιοι, για ν’ αγαπήσουν τον Χριστό και να νικήσουν το κακό.

Έχουν ίση αξία με τα βιβλία του Αγίου Ισαάκ, του Αγίου Έφραίμ κ.λπ. Τούς κανόνες των αγίων έγραψαν ό Θεοφάνης, ό Δαμασκηνός και άλλοι άγιοι. Αυτοί εγκωμίαζαν τον άγιο, του οποίου γνώριζαν τα βιώματα, και έδειχναν τρόπους μετανοίας. Άγιοι ήταν αυτοί οι υμνογράφοι. Έβαζαν μέσα εκεί και τα δικά τους συναισθήματα.

Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου 2021

“Αν βλέπαμε με ποια δόξα λειτουργεί ο Ιερέας, θα πέφταμε καταγής”!


«Αν θα έβλεπαν οι άνθρωποι με ποια δόξα λειτουργεί ο ιερεύς, θα έπεφταν καταγής μπροστά στο όραμα αυτό. Κι αν ο ίδιος ο ιερέας έβλεπε τον εαυτό του, σε ποιά ουράνια δόξα βρίσκεται κατά την τέλεση του λειτουργήματός του, τότε θα γινόταν μεγάλος ασκητής και θα αγωνιζόταν να μή θλίψη με τίποτε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος που ζή μέσα του». 

Με αυτά τα λόγια ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης περιγράφει το πρόσωπο του κληρικού και την ιερή διακονία του στο θυσιαστήριο της Εκκλησίας μας.

Τόση μεγάλη τιμή επιφυλάσσει η αγάπη του Θεού στον άνθρωπο εκείνον, ο οποίος ελεύθερα και αβίαστα λέγει το δικό του «ναι» στο κάλεσμα του Θεού και στην πρόσκληση εκείνη που απευθύνει σ’ αυτόν ο Μέγας Αρχιερεύς Ιησούς Χριστός, διότι κατά τον άγ. μάρτυρα Ιουστίνο «πηγή της ιερωσύνης όλων των ιερωμένων είναι ο Χριστός. 

Αυτό σημαίνει ότι και οι απόστολοι που πήραν την ιερωσύνη από Αυτόν, και οι σημερινοί ιερείς που χρονικά απέχουν τόσα χρόνια από την παρουσία του Χριστού στη γή, έχουν όλοι την ίδια σχέση με το Χριστό και έχουν όλοι εξ ίσου πλήρη και εξ ίσου τέλεια την ιερωσύνη του Χριστού».

Να έχετε τη χαρά του Χριστού


Είπε Γέρων: Όσο μπορείτε να νηστεύετε, όσες μετάνοιες μπορείτε να κάνετε, όσες αγρυπνίες θέλετε να απολαμβάνετε, αλλά να είστε χαρούμενοι. 

Να έχετε τη χαρά του Χριστού. Είναι η χαρά που διαρκεί αιώνια, που έχει αιώνια ευφροσύνη. Είναι η χαρά του Κυρίου μας, που δίνει την ασφαλή γαλήνη, τη γαλήνια τερπνότητα και την πάντερπνη ευδαιμονία. 

Η χάρη της προσευχής φέρνει το νου σε επαφή με το Θεό

Αποτέλεσμα εικόνας για ανω σχωμεν τασ καρδιασ

Η συνεχής προσευχή χωρίζει το νου απ’ όλα τα νοήματα και έτσι τον εμφανίζει γυμνό από περισπασμούς ενώπιον του Θεού· διότι τα νοήματα προκαλούνται από διάφορα πράγματα. Τα δε πράγματα είναι άλλα αισθητά και άλλα νοητά. 

Εφ’ όσον λοιπόν ο νους διακινείται μέσα στην περιοχή των πραγμάτων αυτών, αυτά συλλαμβάνει και αυτά τα νοήματα περιφέρει. Η δε χάρη της προσευχής φέρνει τον νου σε επαφή με το Θεό. Αφού δε τον ενώσει με το Θεό, τον χωρίζει απ’ όλα τα νοήματα· τότε ο νους γυμνός πλέον επικοινωνεί μαζί Του και γίνεται θεοειδής. Αφού δε γίνει θεοειδής, ζητεί από το Θεό τα πρέποντα κι έτσι δεν σφάλλει ποτέ στα αιτήματά του, διότι πάντοτε η παράκλησή του πραγματοποιείται από το Θεό. 

Γι’ αυτό ο Απόστολος Παύλος μας διατάσσει: «αδιαλείπτως προσεύχεσθε…», για να πετύχουμε με την διαρκή συνάφεια του νου μας με το Θεό, σιγά-σιγά την αποκοπή του από κάθε προσκόλληση στα υλικά.

Κυριακή 26 Δεκεμβρίου 2021

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

 

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Αποτέλεσμα εικόνας για κυριακη μετα την χριστου γεννηση"

Οἱ μάγοι φωνάζουν…
«Ἀναχωρησάντων τῶν μάγων…» (Ματθ. 2,13)

Ἑορτὲς ἔχουμε, ἀγαπητοί μου, ἑορτὲς ποὺ διαρκοῦν ὄχι μία καὶ δύο, ἀλλὰ δώδεκα ἡμέρες, μέχρι τὰ Φῶτα.

Πρώτη ἡ ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων, ἡ ἀρχὴ καὶ ἡ ῥίζα ὅλων τῶν χριστιανικῶν ἑορτῶν. Ἤρθαμε στοὺς ναοὺς καὶ προσκυνήσαμε τὸ Χριστὸ ὡς Θεῖο βρέφος, ποὺ ἡ φτωχὴ μητέρα του δὲν εἶχε ποῦ νὰ τὸ βάλῃ καὶ τὸ ἀκούμπησε στὴ φάτνη ὅπου οἱ βοσκοὶ βάζουν τὸ χορτάρι γιὰ τὰ ζῷα. Ποιός θὰ τὸ φανταζόταν, ὅτι τὸ παιδὶ αὐτό, ποὺ δὲν εἶχε ποῦ νὰ σταθῇ καὶ τὸ καταδίωκαν νὰ τὸ θανατώσουν, εἶνε ὁ βασιλιᾶς τοῦ κόσμου;

Προσκυνοῦμε τὸ Θεῖο βρέφος.
Ἑκατομμύρια τῶν ἑκατομμυρίων ἄνθρωποι τὸ προσκυνοῦν, καὶ θὰ ἐξακολουθοῦν νὰ τὸ προσκυνοῦν, εἰς πεῖσμα τῶν δαιμόνων καὶ τῶν ἀθέων. Καμμία δύναμι δὲ᾿ θὰ μπορέσῃ ποτὲ νὰ σβήσῃ τὴ μεγάλη αὐτὴ ἑορτή. Ἐφ᾿ ὅσον ἀνατέλλει ὁ ἥλιος καὶ λάμπουν τὰ ἄστρα καὶ τρέχουν οἱ ποταμοὶ καὶ ὑπάρχουν καρδιὲς ποὺ πιστεύουν, δὲ᾿ θὰ παύσῃ ὁ Χριστὸς νὰ ὑμνῆται καὶ νὰ δοξάζεται· ἀπ᾿ τὸ βορρᾶ μέχρι τὸ νότο καὶ ἀπ᾿ τὴν ἀνατολὴ μέχρι τὴ δύσι, «πᾶσα γλῶσσα θὰ ἐξομολογῆται ὅτι εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος, Ἰησοῦς Χριστός, εἰς δόξαν Θεοῦ πατρός. Ἀμήν» (Φιλ. 2,11 καὶ θ. Λειτ.).

Σάββατο 25 Δεκεμβρίου 2021

† Κυριακῇ 26 Δεκεμβρίου 2021 (μετά τήν Χριστοῦ Γέννησιν)


† Ἡ Σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον
Κεφ. β' : 13-23

ναχωρησάντων τῶν Μάγων, ἰδοὺ Ἄγγελος Κυρίου φαίνεται κατ᾿ ὄναρ τῷ ᾿Ιωσὴφ, λέγων· Ἐγερθεὶς παράλαβε τὸ Παιδίον καὶ τὴν Μητέρα αὐτοῦ, καὶ φεῦγε εἰς Αἴγυπτον· καὶ ἴσθι ἐκεῖ ἕως ἂν εἴπω σοι· μέλλει γὰρ ῾Ηρῴδης ζητεῖν τὸ Παιδίον τοῦ ἀπολέσαι αὐτό. ῾Ο δὲ ἐγερθεὶς παρέλαβε τὸ Παιδίον καὶ τὴν Μητέρα αὐτοῦ νυκτὸς, καὶ ἀνεχώρησεν εἰς Αἴγυπτον· καὶ ἦν ἐκεῖ ἕως τῆς τελευτῆς ῾Ηρῴδου· ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν ὑπὸ τοῦ Κυρίου διὰ τοῦ Προφήτου λέγοντος· Ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν Υἱόν μου. Τότε ῾Ηρῴδης, ἰδὼν ὅτι ἐνεπαίχθη ὑπὸ τῶν Μάγων, ἐθυμώθη λίαν· καὶ ἀποστείλας ἀνεῖλε πάντας τοὺς παῖδας τοὺς ἐν Βηθλεὲμ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ὁρίοις αὐτῆς, ἀπὸ διετοῦς καὶ κατωτέρω, κατὰ τὸν χρόνον ὃν ἠκρίβωσε παρὰ τῶν Μάγων. Τότε ἐπληρώθη τὸ ῥηθὲν ὑπὸ ῾Ιερεμίου τοῦ προφήτου, λέγοντος· Φωνὴ ἐν ῾Ραμᾷ ἠκούσθη, θρῆνος καὶ κλαυθμὸς καὶ ὀδυρμὸς πολύς, ῾Ραχὴλ κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς· καὶ οὐκ ἤθελε παρακληθῆναι, ὅτι οὐκ εἰσίν. Τελευτήσαντος δὲ τοῦ ῾Ηρῴδου, ἰδοὺ, Ἄγγελος Κυρίου κατ᾿ ὄναρ φαίνεται τῷ ᾿Ιωσὴφ, ἐν Αἰγύπτῳ, λέγων· Ἐγερθεὶς παράλαβε τὸ Παιδίον, καὶ τὴν Μητέρα αὐτοῦ, καὶ πορεύου εἰς γῆν ᾿Ισραήλ· τεθνήκασι γὰρ οἱ ζητοῦντες τὴν ψυχὴν τοῦ Παιδίου.

Πέμπτη 23 Δεκεμβρίου 2021

Σχετικά με τον χαιρετισμό «Χριστός ετέχθη»

Αποτέλεσμα εικόνας για Η ενανθρώπηση του Θεού

Ὅταν λέμε: «Χριστός ἐτέχθη», εἶναι τό ἴδιο μέ τό νά λέμε: «Ὁ Μεσσίας γεννήθηκε», ἤ «ὁ Βασιλιάς γεννήθηκε», ἤ «ὁ Σωτήρας γεννήθηκε»!

Μέ τόν χαιρετισμό αὐτό ἰσχυριζόμαστε καί μαρτυροῦμε ὁ ἕνας στόν ἄλλο, ὅτι ἦρθε στόν κόσμο Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἔπρεπε νά ἔρθει γιά τή σωτηρία τῆς γενεᾶς τῶν ἀνθρώπων, καί ὅτι ἐκτός Αὐτοῦ ἄλλον δέν πρέπει νά περιμένουμε.

Ἐκεῖνος, τόν ὁποῖο ὁ Θεός ὑποσχέθηκε στούς προπάτορές μας ὅταν διώχθηκαν ἀπό τόν Παράδεισο,

Ἐκεῖνος τόν ὁποῖο οἱ ἀσεβεῖς λαοί μόλις πού διαισθάνονταν,

Ἐκεῖνος πού οἱ Ἑβραῖοι προφῆτες ξεκάθαρα προφήτευσαν,

Τετάρτη 22 Δεκεμβρίου 2021

Η ενανθρώπηση του Θεού είναι γεμάτη φιλανθρωπία

Αποτέλεσμα εικόνας για Η ενανθρώπηση του Θεού

Επειδή όμως αυτά, και μύρια άλλα και δυσδιήγητα είδη της θείας οικονομίας λίγους ευεργέτησαν, ενώ οι υπόλοιποι άνθρωποι έμειναν αθεράπευτοι, τότε λοιπόν, τότε έγινε το μεγάλο και απερίγραπτο μυστήριο της ενανθρωπήσεως. 

Γιατί ο ίδιος ο Λόγος του Θεού, ο δημιουργός όλης της κτίσεως, ο άπειρος, ο απερίγραπτος, ο αναλλοίωτος, η πηγή της ζωής, το φως που προήλθε από το φως, η ζωντανή εικόνα του Θεού, η ακτινοβολία της δόξας, η σφραγίδα της υποστάσεώς του, προσλαμβάνει την ανθρώπινη φύση και ανακαινίζει την εικόνα του που είχε καταστραφεί με την αμαρτία, και ανανεώνει τον ανδριάντα που είχε παλιώσει από τον υιό της πονηρίας, και τον κάνει πιο χαριτωμένο από τον πρώτο, όχι δημιουργώντας τον πάλι από χώμα, όπως παλιά, αλλά δεχόμενός τον ο ίδιος, χωρίς να μεταβάλει τη θεϊκή φύση σε ανθρώπινη, αλλά ενώνοντας την ανθρώπινη με τη θεϊκή. 

Γιατί, μένοντας αυτό που ήταν, έλαβε αυτό που δεν ήταν. Και αυτό μας το διδάσκει ο μακάριος Παύλος φωνάζοντας• «Ας επικρατεί μεταξύ σας το ίδιο φρόνημα, που υπήρχε και στον Ιησού Χριστό, ο οποίος, αν και είχε θεϊκή ύπαρξη, δεν θεώρησε κάτι σαν αρπαγή το ότι ήταν ίσος με τον Θεό, αλλά ταπείνωσε τον εαυτό του, παίρνοντας μορφή δούλου». Από αυτά είναι φανερό ότι η μορφή του Θεού, μένοντας αυτό που ήταν, έλαβε τη μορφή δούλου. Και μορφή δούλου δεν ονομάζει αυτό που φαίνεται μόνο στον άνθρωπο, αλλά όλη τη φύση του ανθρώπου. 

Η ταπείνωση των Χριστουγέννων

Αποτέλεσμα εικόνας για εορτής των Χριστουγέννων

Ενώπιον της αγίας φάτνης ας ομολογήσουμε ειλικρινά ότι απατηθήκαμε προσκυνώντας αλλότριους θεούς, θυσιάζοντας σε ξένα είδωλα. Νομίσαμε τους εαυτούς μας ελεύθερους κι ευτυχισμένους. Ανομήσαμε, παρακούσαμε, τίποτε δεν συντηρήσαμε απ’ όσα ωραία μας ζήτησε. Όμως ο Χριστός έρχεται και για μας, γιατί είναι πάντοτε πλούσιος σε αγαθότητα. Η απογοήτευση μας κούρασε αλλά και μας ταπείνωσε. Η ταπείνωση μας οδηγεί στην άκρα ταπείνωση.

Οι άγγελοι, λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ο Αγιορείτης, με την κατά σάρκα γέννηση του Σωτήρος γνώρισαν, κατά το εξαίσιο παράδειγμά του, ότι υψώνεται κανείς όχι με την υπερηφάνεια αλλά με την ταπείνωση. Έτσι και οι άνθρωποι γνώρισαν με τον καλύτερο τρόπο πως η οδός της σωτηρίας είναι το ταπεινό φρόνημα. 

Με την ταπείνωση επανορθώνεται η αποστασία. Ο δαίμονας καταντροπιάστηκε και ηττήθηκε με το γεγονός της ενανθρωπίσεως του Θεού Λόγου. Έτσι, η άγνωστη για τον δαίμονα ταπείνωση τον κατανικά με τη στάση των ταπεινών. Ο μεγάλος Θεός γίνεται μικρός από αγάπη στον άνθρωπο.

Το μεγαλείο των Χριστουγέννων μπορούν να αισθανθούν περισσότερο οι ταπεινοί. Τη χαρά τη βιώνει καλύτερα ο ταπεινός, όπως οι αγραυλούντες ποιμένες της Βηθλεέμ και οι σοφοί Μάγοι της Ανατολής, που προσκυνούν το νεογέννητο βρέφος του σπηλαίου. Η μεγάλη έκφραση της ταπεινώσεως είναι η σεμνή κόρη της Γενησαρέτ, η Υπεραγία Θεοτόκος. 

Ο Χριστός γεννιέται για να του δώσουμε τις αμαρτίες μας!

Αποτέλεσμα εικόνας για Ἡ γενεαλογία τοῦ Χριστοῦ

Λίγο αργότερα από την εποχή του μεγάλου Κωνσταντίνου, ένας σπουδαίος άνθρωπος, ξεκίνη­σε από την Ρώμη και πήγε στη Βηθλεέμ. Έφτιαξε εκεί το κατάλυμά του και ζούσε δίπλα στο σπή­λαιο που γεννήθηκε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. 

Πρόκειται για τον περίφημο άγιο, τον σοφό άγιο Ιερώνυμο, αυτόν που μετέφρασε στα λατινικά όλη την Αγία Γραφή και έγραψε πολλά θαυμάσια βι­βλία, όλα για την δόξα του Χριστού και για την σωτηρία των ανθρώπων.

Κάθε τόσο, ο άγιος Ιερώνυμος πήγαινε και γονάτιζε μπροστά στο σπήλαιο που γεννήθηκε ο Χριστός και Τον παρακαλούσε και Τον ικέτευε για την αιώνια ζωή.

Μια μέρα, Χριστούγεννα, – το έχει γράψει ο ίδιος αυτό το γεγονός – ενώ προσευχόταν, βλέπει τον Χριστό μπροστά του να του λέει:

Ιερώνυμε, σήμερα είναι η γιορτή μου. Σή­μερα είναι η επέτειος της καθόδου μου στη γη, που γεννήθηκα στο σπήλαιο αυτό. Τί δώρο θα μου κάνεις;

Απαντάει ο άγιος:

Τρίτη 21 Δεκεμβρίου 2021

Μέσα σε όλα αυτά τα απλά γεννήθηκε ο Άρτος της Ζωής


Λίγες ημέρες πριν την εορτή της ελεύσεως του Θείου Βρέφους, πήγαινα στο ναό για το καθημερινό σαρανταλείτουργο. 
Το φως της ημέρας δεν είχε κάνει την εμφάνισή του.

Να σου μέσα στο σκοτάδι ξεπροβάλλει η κυρά - Συμέλα. Κι' αυτή για τον ίδιο προορισμό. 

~~Χριστούγεννα, αναφωνεί μόλις με αντικρίζει. 
~~Ναι, Χριστούγεννα, της λέω με την σειρά μου. 
~~Πότε ήρθαν και φέτος δεν το κατάλαβα μου απαντάει. 
Θα ανέβεις σήμερα στο αναλόγιο; με ρωτάει.

~~Επιβάλλεται της απαντώ. 

Η θυσία της Γέννησης του Χριστού

Beautiful night sky with a lot of stars

Τι είναι η Ενανθρώπηση;

Η αμαρτία είναι πολύ μεγάλο κακό.

Εμείς, άνθρωποι φτωχοί και αδύνατοι, δεν θα μπορούσαμε να θεραπεύσουμε το κακό που κάνα­με με τις αμαρτίες μας. Μα και ούτε είμαστε πρόθυμοι να πάμε στο Θεό να του ζητήσουμε συγγνώ­μη. Γι’ αυτό, μια και δεν πάμε εμείς, οι φταίχτες, στο Θεό, ταπεινώθηκε ο Θεός. Κατέβηκε και ήλθε κοντά μας. Για χάρη μας.

Αυτό σημαίνει η ενανθρώπηση του Χριστού.

Κατέβηκε ο Θεός και ήλθε κοντά μας, για να Τον καταλαβαίνουμε πιο καλά εμείς οι ταπει­νοί και αμαρτωλοί και διεστραμμένοι άνθρωποι. Εμείς, που πιστεύουμε μόνο τα μάτια μας, τα χέ­ρια μας και τα αυτιά μας. 

Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου 2021

Γιατί ἔγινε ὁ Θεός ἄνθρωπος;


Κουρασμένος ὁ σημερινὸς ἄνθρωπος ἀπὸ τὶς διάφορες γιορτές, ποὺ κατάντησαν τυπικὴ ἐκπλήρωση κοινωνικῶν συμβατικοτήτων, ἀντιμετωπίζει καὶ τὰ Χριστούγεννα χωρὶς ἐσωτερικὴ προσέγγισή τους. Οἱ περισσότεροι ἀκόμη καὶ οἱ κατὰ τὰ ἄλλα θρησκευτικοὶ βλέπουμε τὰ Χριστούγεννα σὰν μιὰ μεγάλη οἰκογενειακὴ ἑορτή, ποὺ προσφέρει τὴν εὐκαιρία νὰ ξαναμαζευθεῖ ἡ σκορπισμένη οἰκογένεια γύρω ἀπὸ τὸν Χριστὸ τῆς φάτνης
στὸ χριστουγεννιάτικο δένδρο, ποὺ βγῆκε καὶ αὐτὸ ἀπὸ τὸ ντουλάπι, γιὰ νὰ στολίσει γιὰ μερικὲς μέρες κάποια γωνιὰ τοῦ σπιτιοῦ μας. 

Σήμερα ὅμως, καλεῖται ὁ καθένας μας νὰ θέσει στὸν ἑαυτὸ του τὸ ἐρώτημα: τί σημαίνουν τὰ Χριστούγεννα γιὰ μένα; Εἶναι ἡ ἐξατομίκευση τοῦ γενικότερου ἐρωτήματος: «Γιατί ἔγινε ὁ Θεὸς ἄνθρωπος», ποὺ ἀπασχόλησε τὰ μεγαλύτερα...πνεύματα τῆς ἱστορίας.


«...Ἵνα τὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν»

Είπε Μοναχός: Κάνεις προσευχή;



Κάνεις προσευχή τώρα θέλεις αύριο να δεις αποτέλεσμα… Μπορεί να γίνει κι αυτό...

Αλλά όταν πιάσεις το κομποσκοίνι στο χέρι σου μην περιμένεις κι αμέσως τους καρπούς…

Πολλοί πάνε στο άγιο Όρος μ’ ένα κομποσκοίνι στο χέρι και θέλουν να δουν το Θεό με μια αγρυπνία που θα κάνουν…

Θέλουν να δουν το άκτιστο φως με μιας νύχτας προσευχή….

Χριστιανέ μου, επαναλάμβανε συνεχώς την ευχή ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ, ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ και γνώριζε ότι…


…Με την συνεχή αυτή ευχή θα διαλυθούν όλες oι εσωτερικές ταραχές, φόβοι, στενοχώριες και θα σε βοηθήσει o Χριστός ν’ αποκτήσεις καρδίαν συντετριμμένην και τότε ακριβώς θα συντριβή εις την τελειότητα η δύναμις του Σατανά.

Όπως κάποιος φοβάται να πιάσει με το χέρι του ένα πυρακτωμένο σίδερο, έτσι και o διάβολος φοβάται την συντριβή της καρδίας, την οποίαν προκαλεί η ευχή ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ, ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ.

Η συντριβή της καρδίας που προκαλεί η συνεπής αυτή ευχή διώχνει την αμαρτία και κάθε σατανική πονηρία, ταπεινώνει την Έπαρσιν του Εωσφόρου και εξασφαλίζει την σωτηρίαν της ψυχής. Μπροστά εις την συντετριμμένην καρδίαν με την ευχή ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ, ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ ο Σατανάς και οι δαίμονές του φεύγουν πιο γρήγορα και από την αστραπή.

Όπως δεν μπορείς να μετρήσεις τις κινήσεις των πτερών της μέλισσας όταν πετά, έτσι δεν μπορείς ν’ αντιληφθείς τα τόσον γοργά βήματα του Σατανά. Όταν φεύγει από πρόσωπου της συντετριμμένης καρδίας με την συνεχή ευχή ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ, ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ.

Κυριακή 19 Δεκεμβρίου 2021

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

 

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Αποτέλεσμα εικόνας για κυριακη προ της χριστου γεννησεως


Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως
(Ματθ. 1, 1-25) 

Το πρώτο κεφάλαιο του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου που ακούσαμε σήμερα, Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως, περιλαμβάνει δύο ενότητες. Στην πρώτη, την εκτενέστερη, μας παρουσιάζει τη γενεαλογία του Χριστού, από τον Αβραάμ μέχρι τον Δαβίδ και τέλος μέχρι τον Ιωσήφ, τον μνήστορα της Παναγίας. 

Μέσα από αυτή την απαρίθμηση των προπατόρων του Ιησού, ο ευαγγελιστής Ματθαίος θέλει να μας δείξει ότι πρώτον, ο Χριστός είναι όντως ένα υπαρκτό πρόσωπο της ιστορίας, δίνοντας με τον τρόπο αυτό την δέουσα απάντηση σε όλους εκείνους που κατά καιρούς αμφισβήτησαν ή αμφισβητούν την ιστορικότητα του Ιησού. 

Δεύτερον, ότι όντως είναι υιός του Δαβίδ, καθότι σύμφωνα με τις υποσχέσεις του Θεού όπως αυτές εκφράστηκαν στις προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης, η σωτηρία του κόσμου και η λύτρωση επρόκειτο να προέλθει “εκ σπέρματος Δαυίδ”. 

Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2021

† Κυριακῇ 19 Δεκεμβρίου 2021 (πρό τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως)


Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον
Κεφ. α' : 1-25

Βίβλος γενέσεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, Υἱοῦ Δαυῒδ, Υἱοῦ ᾿Αβραάμ. ᾿Αβραὰμ ἐγέννησε τὸν ᾿Ισαάκ, ᾿Ισαὰκ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιακώβ, ᾿Ιακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιούδαν, καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ· ᾿Ιούδας δὲ ἐγέννησε τὸν Φαρὲς καὶ τὸν Ζαρὰ ἐκ τῆς Θάμαρ· Φαρὲς δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Εσρώμ· ᾿Εσρὼμ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Αράμ· ᾿Αρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Αμιναδάβ· ᾿Αμιναδάβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ναασών· Ναασὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Σαλμών· Σαλμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Βοὸζ ἐκ τῆς ῾Ραχάβ· Βοὸζ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ωβὴδ ἐκ τῆς ῾Ρούθ· ᾿Ωβὴδ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιεσσαί· ᾿Ιεσσαὶ δὲ ἐγέννησε τὸν Δαυῒδ τὸν βασιλέα. Δαυῒδ δὲ ὁ βασιλεὺς ἐγέννησε τὸν Σολομῶντα ἐκ τῆς τοῦ Οὐρίου· Σολομὼν δὲ ἐγέννησε τὸν ῾Ροβοάμ· ῾Ροβαὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Αβιά· ᾿Αβιὰ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ασά· ᾿Ασὰ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιωσαφάτ· ᾿Ιωσαφὰτ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιωράμ· ᾿Ιωρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Οζίαν· ᾿Οζίας δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιωάθαμ· ᾿Ιωάθαμ δὲ ἐγέννησε τὸν ῎Αχαζ· ῎Αχαζ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Εζεκίαν· ᾿Εζεκίας δὲ ἐγέννησε τὸν Μανασσῆ· Μανασσῆς δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Αμών· ᾿Αμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιωσίαν· ᾿Ιωσίας δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιεχονίαν καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ, ἐπὶ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος. Μετὰ δὲ τὴν μετοικεσίαν Βαβυλῶνος, ᾿Ιεχονίας ἐγέννησε τὸν Σαλαθιήλ· Σαλαθιὴλ δὲ ἐγέννησε τὸν Ζοροβάβελ· Ζοροβάβελ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Αβιούδ· ᾿Αβιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ελιακείμ· ᾿Ελιακεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Αζώρ· ᾿Αζὼρ δὲ ἐγέννησε τὸν Σαδώκ· Σαδὼκ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Αχείμ· ᾿Αχεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ελιούδ· ᾿Ελιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ελεάζαρ· ᾿Ελεάζαρ δὲ ἐγέννησε τὸν Ματθάν· Ματθὰν δὲ ἐγέννησε τὸν᾿Ιακώβ· ᾿Ιακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν ᾿Ιωσὴφ τὸν ἄνδρα Μαρίας, ἐξ ἧς ἐγεννήθη ᾿Ιησοῦς ὁ λεγόμενος Χριστός. Πᾶσαι οὖν αἱ γενεαὶ ἀπὸ ᾿Αβραὰμ ἕως Δαυῒδ γενεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ ἀπὸ Δαυῒδ ἕως τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος γενεαὶ δεκατέσσαρες· καὶ ἀπὸ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος ἕως τοῦ Χριστοῦ, γενεαὶ δεκατέσσαρες.

Η καθημερινότητα ως μοχλός σωτηρίας


Η πνευματική μας πρόοδος εξαρτάται κυρίως από τη στάση μας

204. Ο σκοπός που θέτουμε στη ζωή μας εμποτίζει όλες τις πράξεις μας. Αν π.χ. επιδιώκουμε πρώτα απ’ όλα να κερδίσουμε χρήματα, όλα όσα θα κάνουμε θα απορρέουν από εκεί.

205. Η εργασία, η κοινωνική θέση δεν έπρεπε να έχουν καμιά σημασία στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Η υπεροχή δεν είναι εξωτερική, αλλά εσωτερική: Όποιος αγαπά περισσότερο τον Θεό, όποιος προσεύχεται περισσότερο, όποιος προσπαθεί περισσότερο να φυλάξει τις εντολές, θα είναι πιο κοντά στον Κύριο. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Ελευθερώστε το πνεύμα σας από κάθε σκέψη «καριέρας». Δεν υπάρχει καριέρα στην πνευματική ζωή.

206. Αν η εν Χριστώ σωτηρία είναι ο μοναδικός σκοπός της ζωής μας, ό,τι κάνουμε γίνεται πράξη προσευχής, πράξη λειτουργική.

Παρασκευή 17 Δεκεμβρίου 2021

Σχέση σώματος και ψυχής


1. Tο σώμα δηλαδή είναι κατώ­τερο από την ψυχή, δεν είναι όμως αντίθετο από την ψυχή. Η ψυχή εί­ναι απλή και εξυπηρετείται με τις επιθυμίες του σώματος.

2. Εμείς παραδεχόμαστε ότι το σώμα είναι κατώτερο από την ψυχή και υποδεέστερο· αυτό όμως δεν ση­μαίνει, ότι το σώμα είναι αντίθετο από την ψυχή, ότι δηλαδή την πολε­μά και ότι είναι πονηρό· αλλ’ έχει ανάγκη από την ψυχή, όπως ακριβώς η κιθάρα από τον κιθαριστή και το πλοίο από τον κυβερνήτη. Αυτά δηλαδή που δεν είναι αντίθετα με εκείνους που τα οδηγούν και τα μεταχειρίζονται, μπορεί να είναι πάρα πολύ σπουδαία, δεν έχουν ό­μως την ίδια αξία με τον τεχνίτη.

3. Όταν το σώμα γίνει ασθενικό, αναγκαστικά και η ψυχή συμμετέχει σ’ αυτή τη βλάβη· γιατί ως επί το πλείστον οι ενέργειες της ψυχής συμ­βαδίζουν με τη διάθεση του σώμα­τος. Γιατί και κατά τη διάρκεια των ασθενειών είμαστε διαφορετικοί εξαιτίας της αδυναμίας του σώματος και διαφορετικοί, όταν είμαστε υγι­είς. 

Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2021

Περί του «ψάλλειν», «υμνείν» και «άδειν» ολίγα


«Λαλοῦντες ἑαυτοῖς ψαλμοῖς καὶ ὕμνοις καὶ ᾠδαῖς πνευματικαῖς, ᾄδοντες καὶ ψάλλοντες εν τῇ καρδίᾳ ὑμῶν τῷ Κυρίῳ» (Εφεσ. 5,19)

Απόδοση στη νεοελληνική: «Να τέρπετε τους εαυτούς σας με ψαλμούς και ύμνους και ωδές πνευματικές, τραγουδώντας και ψάλλοντας με την καρδιά σας». Από τον παραπάνω αποστολικό στίχο παίρνουμε αφορμή και παραθέτουμε σχόλια ψυχωφελή των αγίων της Εκκλησίας μας.

Η συνήθεια του «ψάλλειν» είναι στη φύση μας και βοηθάει στην τήρηση της αρμονίας των πραγμάτων στη ζωή μας αλλά και στη θεραπεία της ψυχής και του σώματος. Το από καρδιάς «τραγούδι» στο Θεό είναι ένδειξη πνευματοφόρας ψυχής. Είναι ξεχείλισμα. «Κακοπαθεῖ τις ἐν ὑμῖν; προσευχέσθω· εὐθυμεῖ τις; ψαλλέτω» (Ιακ.5, 13) Η καρδιά και τα χείλη είναι τα καλύτερα όργανα, που παίζουν και τραγουδούν για τη δόξα του Θεού.

Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2021

Πρόγραμμα Αγίου Δωδεκαημέρου

 

Λοιπόν ὑπομονή!


Οἱ πειρασμοί· ὅσον ὀλίγη εἶναι ἡ ὑπομονή, τόσον μεγάλοι φαίνονται οἱ πειρασμοί. Καί ὅσον συνηθίζει ὁ ἄνθρωπος νά τούς ὑπομένῃ, τόσον μικραίνουν καί τούς περνᾷ χωρίς κόπον. Καί γίνεται στερεός ὡσάν βράχος.

Λοιπόν ὑπομονή! Καί αὐτό ὅπου τώρα σοῦ φαίνεται δύσκολον νά τό κατορθώσῃς, ἀφοῦ θά περάσουν ἔτη πολλά θά ἔλθῃ στό χέρι σου νά τό κατέχῃς ὡς ἴδιον κτῆμα, χωρίς νά τό καταλάβῃς πόθεν σοί ἔγινε.

Δι’ αὐτό ἔργασαι τώρα εἰς τήν νεότητα χωρίς νά λέγῃς τό “διατί” καί νά ἀθυμῇς. 
Καί ὅταν γηράσῃς θά δρέπῃς δράγματα ἀπαθείας. 
Καί θά ἀπορῇς· πόθεν σοί ἐγενήθησαν τοιοῦτοι ὡραῖοι στάχυες, ἀφοῦ ἐσύ μηδέν ἐγεώργησας! 

Περί νοερᾶς προσευχῆς


Εὐλογημένα μου παιδιά, σήμερα ὁ λόγος μας θὰ εἶναι καὶ πάλι γιὰ τὴν εὐλογημένη νοερὰ προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ μας.

Καὶ ποιὰ εἶναι ἡ προσευχὴ αὐτή; Γιατί δὲν μοιάζει μὲ τὶς ἄλλες γνωστὲς προσευχὲς καὶ τὰ ὡραιότατα λατρευτικά, δοξαστικά, ἱκετευτικὰ καὶ ὑμνολογικὰ κείμενα τῆς Ἐκκλησίας; Διότι εἶναι ἡ πεμπτουσία ὅλων αὐτῶν τῶν προσευχῶν, σὲ μιὰ τελείως λιτὴ διατύπωση, εὔκολη, εὔχρηστη, ἀλλὰ καὶ οὐσιαστικὴ καὶ ἁγιαστική, ἀφοῦ ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖον ἀσκεῖται γίνεται ὄχι μὲ τὰ χείλη, ἀλλὰ ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ, μέσα στὴν καρδιὰ τοῦ βαπτισμένου ἀνθρώπου, ὅπου κατοικεῖ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα.

Ἐκεῖ συγκεντρώνεται ὁ νοῦς, ἀπαρνούμενος τὸν κόσμο καὶ συγκεντρούμενος μέσα στὸ φυσικό του κατοικητήριο (τὴν καρδιὰ) καὶ ἐκεῖ ἑνώνεται μὲ τὸν Θεό, ἐπικαλούμενος νοερά, ἀφάνταστα, ἀσχημάτιστα, ἀχρωμάτιστα, ἀδιάλειπτα, τὸ πανίσχυρο καὶ ζωοπάροχο ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. «Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστίν».

Ἡ προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ μας εἶναι ἁπλή, ἀλλὰ ἀπαιτεῖ μακροχρόνιο κόπο καὶ βία τοῦ ἑαυτοῦ μας. Διότι ἡ προσευχὴ ἡ ἀληθινὴ εἶναι μόχθος καὶ κόπος ἀέναος, γιὰ νὰ ἀποσπάσουμε τὴν προσοχὴ καὶ τὴν ψυχή μας ἀπὸ τὰ γήϊνα καὶ τὰ μάταια καὶ νὰ στραφοῦμε ἀνυποχώρητα πρὸς τὰ οὐράνια. Ὁ Ἀββᾶς Εὐάγριος ἔγραψε, «προσευχὴ γὰρ ἐστὶν ἀπόθεσις νοημάτων».

Τρίτη 14 Δεκεμβρίου 2021

Η δύναμη της Μυστικής Προσευχής


Διότι αυτό είναι κυρίως προσευχή, όταν ανεβαίνουν οι κραυγές προς το Θεό από το εσωτερικό της ψυχής. Και αυτό είναι γνώρισμα της βασανισμένης ψυχής, το να εκδηλώνει την προσευχή της με την προθυμία του νου και όχι με τον τόνο της φωνής.

Έτσι προσευχόταν και ο Μωυσής. Γι’ αυτό και, ενώ δεν έλεγε τίποτε με τα χείλη του, ο Θεός του είπε: «τι φωνάζεις προς εμένα;». 

Διότι οι άνθρωποι ακούν μόνο τη φωνή αυτή που βγαίνει από το στόμα, ο Θεός όμως πριν απ’ αυτήν ακούει τους ανθρώπους που κράζουν εσωτερικά. Συνεπώς είναι δυνατόν και χωρίς να φωνάζουμε, να εισακουόμαστε από το Θεό, και είναι επίσης δυνατό να προσευχόμαστε κατά νου με πολλή προσοχή ακόμη και όταν βαδίζουμε στην αγορά. 

Χίλιες φορές Δόξα Σοι Ο Θεός!!!


Ζούσε κάποτε ένα γεροντάκι, που ήταν εκ γενετής τυφλός. Κάθε μέρα δόξαζε τον Θεό για τα καλά και τα άσχημα της καθημερινότητάς του. 

Προσευχόταν, έκανε μετάνοιες, κομποσχοίνι και εξομολογούταν συχνά. Ποτέ δεν παραπονέθηκε για το ''πρόβλημά'' του….

Κάποτε τον έπιασε μια βαριά και τρομερή αρρώστια, σφάδαζε από τους πόνους, αλλά και πάλι δόξαζε τον Θεό. Κάθε μέρα που περνούσε ο πόνος μεγάλωνε, αλλά εκείνος δόξαζε τον Θεό. 

Κάποια στιγμή τον συνάντησαν δυό καλογέρια που τον άκουγαν από μακρυά να επικαλείται την Μεγαλόχαρη.

Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2021

Τίς ὁ νοῦς τῆς Θείας Λειτουργίας


α΄

Στὴν τελετουργία τῶν ἁγίων καὶ ἱερῶν Μυστηρίων διακρίνουμε, ἀπὸ τὴ μιὰ μεριὰ τὸ ἔργο τῆς λειτουργίας, ποὺ εἶναι ἡ μεταβολὴ τῶν τιμίων δώρων σὲ θεῖο σῶμα καὶ αἷμα, κι ἀπὸ τὴν ἄλλη τὸ σκοπό, ποὺ εἶναι ὁ ἁγιασμὸς τῶν πιστῶν, οἱ ὁποῖοι, μεταλαμβάνοντας, κατορθώνουν νὰ κερδίσουν τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν τους καὶ ν' ἀποχτήσουν σὰν κληρονομία τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, μαζὶ μὲ ὅλα τ' ἀγαθὰ ποὺ ἀκολουθοῦν.


β'

Ὡς προπαρασκευὴ δὲ καὶ τελείωμα, στὸ ἔργο καὶ στὸ σκοπὸ ποὺ ἀναφέραμε, πρέπει νὰ ἰδοῦμε τὶς εὐχές, τὶς ψαλμωδίες, τὶς ἀναγνώσεις τῶν θείων Γραφῶν καὶ ὅλα γενικά, ὅσα τελοῦνται ἤ λέγονται μὲ ἱεροπρέπεια πρὶν καὶ μετὰ τὸν ἁγιασμὸ τῶν τιμίων δώρων. Καί, ἂν καὶ ὁ Θεὸς μᾶς δίνει δωρεὰν ὅλα τὰ ἅγια καὶ τίποτε ἀπ' αὐτὰ δὲν προσφέρουμε πρῶτοι ἐμεῖς σὰν δικό μας — γιατί ὅλα εἶναι εὐεργεσίες του — ὅμως, μᾶς δεσμεύει μὲ τὴν ἀπαίτησή του, πὼς πρέπει πρῶτα νὰ γίνουμε ἱκανοὶ γιὰ νὰ τὰ δεχτοῦμε καὶ ἔπειτα, κατ' ἀνάγκη, νὰ τὰ διατηρήσουμε. Καὶ σὲ κανέναν δὲν θὰ μετάδινε τὸν ἁγιασμὸ του ἂν δὲν πλησίαζε τὰ ἄχραντα Μυστήρια μ' αὐτὴ τὴ διάθεση. Ἔτσι ἀκριβῶς ἔχουμε τὴ δυνατότητα νὰ βροῦμε τὸν ἁγιασμό μας στὸ βάπτισμα, στὸ χρῖσμα καὶ στὸ δεῖπνο του, τὴν ἁγία καὶ φρικτὴ Τράπεζά του.


γ'

Κι αὐτὸ ἴσα - ἴσα μᾶς φανέρωσε μὲ τὴν παραβολή του γιὰ τὸ σπορέα, ὅπου λέει: βγῆκε ὁ σποριάς, ὄχι νὰ ὀργώσει τὴ γῆ, μὰ γιὰ νὰ «σπείρει» (Ματθ. ιγ' 3)· γιατί τὸ ὄργωμα καὶ κάθε ἄλλη προπαρασκευὴ πρέπει νὰ γίνει πρὶν ἀπὸ μᾶς τοὺς ἴδιους.

Να αγιασθεί η καρδιά σου


«Όπως πλησιάζουν τα βλέφαρα το ένα το άλλο, έτσι και οι πειρασμοί είναι κοντά στους ανθρώπους. 

Και αυτό το οικονόμησε ο Θεός να είναι έ­τσι, με σοφία, για να έχουμε ωφέλεια. 

Ἁπλότητα καί ἀγαθότητα


Ὅ,τι κάνει ὁ καλός ἑαυτός μας, νά μήν τό παίρνει εἴδηση ὁ κακός «Μή γνώτω ἡ ἀριστερά σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά σου». 

«Ἀριστερά» εἶναι ὁ ἀντίθετος ἑαυτός μας, πού ὅταν τό πάρει εἴδηση, θά τά χαλάσει ὅλα. Ὁ ἀντίθετος εἶναι ὁ κακός ἑαυτός μας. Νέος εἶναι ὁ ἐν Χριστῷ ἑαυτός μας, ἐνῶ ὁ ἄλλος εἶναι ὁ παλαιός. Χρειάζεται τέχνη γιά νά μήν παίρνει εἴδηση ὁ παλαιός. Χρειάζεται τέχνη καί κυρίως ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ.

Ὑπάρχουν μερικά μυστικά. Τό Εὐαγγέλιο μᾶς προτρέπει πώς πρέπει νά προλαμβάνουμε ὁρισμένα πράγματα πού μᾶς δυσκολεύουν στόν ἀγώνα μας.

Λ.χ. θέλετε νά γευθεῖτε μία χαρά ἀπό τόν Θεό. Ποιό εἶναι τό μυστικό ἐδῶ; Ἔστω ὅτι τήν πιστεύετε καί τή ζητᾶτε τή χαρά καί λέτε «δέν μπορεῖ παρά νά μοῦ τή δώσει ὁ Θεός». Ἐκεῖνος δέν τήν δίνει. Καί αἰτία εἶστε ἐσεῖς οἱ ἴδιοι. Ὄχι ὅτι ὁ Θεός δέν θέλει νά τή δώσει, ἀλλά τό μυστικό εἶναι ἡ δική σας ἁπλότης καί ἀπαλότης.

Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2021

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

 

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Αποτέλεσμα εικόνας για κυριακη ια λουκα

ΚΥΡΙΑΚΗ IΑ´ ΛΟΥΚΑ
ΠΕΡΙ ΘΕΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ


1. Τό ἱερό Εὐαγγέλιο πού ἀκούσαμε σήμερα, ἀδελφοί χριστιανοί, μᾶς μιλοῦσε παραβολικά γιά τό Δεῖπνο τῆς Θείας Κοινωνίας. Τῆς κοινωνίας τοῦ Σώματος καί Αἵματος τοῦ Χριστοῦ. Τό Δεῖπνο αὐτό, πού τό ἀπολαμβάνουμε σέ κάθε Θεία Λειτουργία, ἡ σημερινή εὐαγγελική περικοπή τό εἶπε «μέγα». 

Καί εἶναι πραγματικά «μέγα» καί «μέγιστον» τό Δεῖπνο αὐτό, ἀσύγκριτα μεγαλύτερο ἀπό κάθε ἄλλο δεῖπνο, πού ἑτοιμάζουν οἱ βασιλεῖς καί οἱ μεγιστᾶνες, γιατί στό Δεῖπνο τῆς Ἐκκλησίας μας παρατίθεται ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός! Τό πανάγιο Σῶμα Του καί τό πανάσπιλο Αἷμα Του! Τό εἶπε καθαρά, χριστιανοί μου, ὁ Χριστός μας αὐτό, ὅταν κοινώνησε τούς μαθητές Του τήν νύχτα τῆς Μ. Πέμπτης. «Λάβετε, φάγετε, τοῦτό ἐστι τό Σῶμά μου»· καί «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτό ἐστι τό Αἷμά μου», τούς εἶπε. 

Καί εἶναι πραγματικά τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ αὐτό πού προσφέρει ὁ ἱερέας κοινωνώντας τούς πιστούς καί δέν εἶναι ψωμί καί κρασί, ὅπως τό λένε μερικοί ἀκατήχητοι.

Στά μάτια μας βέβαια φαίνεται ὡς ψωμί καί κρασί αὐτό πού κοινωνοῦμε, ἀλλά στήν πραγματικότητα εἶναι ΣΩΜΑ καί ΑΙΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥ. Ἀλλά, ἄς ρωτήσουμε: Γιατί φαίνεται ὡς ψωμί καί κρασί αὐτό πού κοινωνᾶμε καί δέν φαίνεται ὡς Σῶμα καί Αἷμα, ὅπως τό πιστεύουμε ὅτι εἶναι; Χριστιανοί μου, ἀκοῦστε: Ἄν ὁ ἱερέας ἔβγαινε στήν ὡραία πύλη κρατώντας ἕνα κομμάτι σῶμα καί ἔχοντας στό Ἅγιο Ποτήριο αἷμα, δέν θά πλησίαζε κανείς νά κοινωνήσει, γιατί κανείς δέν τρώει ὠμό σῶμα καί κανείς δέν πίνει ὠμό αἷμα. 

Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2021

«Εξαγοραζόμενοι τον καιρόν»


Περισσότερο ὠφελεῖται κανείς μελετώντας καθημερινά τό νόμο τοῦ Θεοῦ, παρά ὁποιοδήποτε ἄλλο βιβλίο. Γιατί μέσα στή Γραφή εἶναι κρυμένα νοήματα ἁγιοπνευματικά, πού ὄχι μόνο χαρίζουν ἀνέκφραστη ἡδονή στήν ψυχή, μά καί τήν ἀνεβάζουν στόν οὐρανό, πάνω ἀπό τά γήινα καί κοσμικά πράγματα.

Ἄς δοῦμε λοιπόν τώρα κάτι μέσα ἀπό τίς σελίδες τῆς Γραφῆς.

Ἄς ἐξετάσουμε μέ ἀκρίβεια μερικά θεόπνευστα λόγια τοῦ ἀποστόλου Παύλου, γιά νά ἀπολαύσουμε τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί νά εὐφρανθεῖ ἡ ψυχή μας.

Ἕνα ἀπό τά σημαντικά ἀποστολικά παραγγέλματα εἶναι καί τοῦτο: «Βλέπετε πῶς ἀκριβῶς περιπατεῖτε, μή ὡς ἄσοφοι ἀλλ’ ὡς σοφοί, ἐξαγοραζόμενοι τόν καιρόν, ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσι». Ὅπως κάθε ἔμπορος, κάθε γεωργός καί τεχνίτης χρειάζεται νά ἔχει φροντίδα κι’ ἐπιμέλεια στό ἔργο του, γιατί διαφορετικά ζημιώνεται, ἔτσι συμβαίνει καί στά ἔργα τά πνευματικά.

Μια όμορφη ιστορία από το Άγιον Όρος λέει…


Μια όμορφη ιστορία από το Άγιον Όρος λέει……

«Κάθε φορά που νύχτωνε στον Παράδεισο, ο Άγιος Πέτρος, έκλεινε την θύρα και μετρούσε στα δεφτέρια του πόσοι είχανε μπει στον Παράδεισο.

Ύστερα έβαζε τα ονόματά τους πλάι σε εκείνους που ήδη ήταν μέσα από καιρό και έβρισκε τον αριθμό.

Το άλλο πρωί μετρούσε πάλι τους παραδεισένιους ανθρώπους και πήγαινε να ανοίξει την πόρτα.

Μα για καιρό έβλεπε τούτο το παράδοξο:

Οἱ καταβασίες τῶν Χριστουγέννων

Σχετική εικόνα

Οἱ ὡραιότατες καταβασίες τῶν Χριστουγέννων «Χριστός γεννᾶται...», πού προέρχονται ἀπό τόν πεζό κανόνα τοῦ ἱ. Κοσμᾶ, ψάλλονται ἀπό τίς 21 Νοεμβρίου μέχρι τίς 24 Δεκεμβρίου. 

Τήν 25η Δεκεμβρίου, ἡμέρα τῆς ἑορτῆς –ὅπως καί κατά τήν ἀπόδοση τῆς ἑορτῆς, 31 Δεκεμβρίου–, οἱ καταβασίες εἶναι διπλές: αὐτές δηλαδή τοῦ πεζοῦ κανόνος καί οἱ ἰαμβικές «Ἔσωσε λαόν...». Ἀπό τήν 26η μέχρι καί τήν 30ή Δεκεμβρίου ψάλλονται μόνο οἱ ἰαμβικές.


Ὠδὴ α΄.
Χριστὸς γεννᾶται, δοξάσατε·
Χριστὸς ἐξ οὐρανῶν, ἀπαντήσατε·
Χριστὸς ἐπὶ γῆς, ὑψώθητε·
ᾄσατε τῷ Κυρίῳ πᾶσα ἡ γῆ
καὶ ἐν εὐφροσύνῃ
ἀνυμνήσατε, λαοί, ὅτι δεδόξασται. 

Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2021

Μην έχεις περιέργεια να με δεις...


Διηγήθηκε Γέροντας Αγιαννανίτης : "Πριν 40 περίπου χρόνια ήμουν Δικαίος, και ένα βράδυ μόλις σουρούπωνε, πηγαίνω και κλείνω την εξώθυρα. Μόλις έκλεισα, άκουσα απ΄ έξω μια φωνή σοβαρή και συνάμα ειρηνική να μου λέει : 

"Μην ανοίγεις. Μέσα στον φούρνο σου έχεις παξιμάδια. Βάλε σ΄ ένα τσουβάλι παξιμάδια, φέρτο και άφησέ το στο τάδε μέρος. Έχουμε ανάγκη. Είμαστε αρκετοί και προσευχόμαστε για σας. Μην έχεις περιέργεια να με δεις". 

Έκανα όπως μου είπε το άγνωστο αυτό πρόσωπο. Είχα όμως την περιέργεια να δω ποιος είναι.

Θεέ μου, γιατί σε εγκατέλειψα;

Αποτέλεσμα εικόνας για Θεέ μου, γιατί σε εγκατέλειψα;

Μπροστά στο φάσμα της γενικευμένης κρίσης που διερχόμαστε πνευματικής, οικονομικής, οικογενειακής, προσωπικών σχέσεων, έχουμε και την σοβαρότητα του φαινομένου στον άλλοτε πιστό άνθρωπο και την απομάκρυνσή του από το Θεό, σε μία υφιστάμενη πλέον κρίση σχέσεως του ανθρώπου με το Θεό Πατέρα και Δημιουργό μας

Σωστά μας είπαν, πως η ουσία της πνευματικής κρίσης είναι η απουσία νοήματος ζωής και ο εγκλωβισμός του ανθρώπου στο ευθύγραμμο παρόν, δηλαδή ο εγκλωβισμός του στο εγωκρατούμενο ένστικτο. Ένα παρόν δίχως μέλλον, χωρίς όραμα, καταδικασμένο στο ανιαρό και μονότονο.

Eπόμενο είναι μία απουσία νοήματος της ζωής να την οδηγεί σε κυνήγι ευδαιμονίας, σε αναζήτηση εγωιστικής απόλαυσης. Αυτή η απουσία συνιστά την πιο ριζική προσωπική ανθρώπινη κρίση. Σηματοδοτεί την υπαρξιακή του απουσία με όλες τις τραγικές συνέπειες, την ανικανότητά του να αντισταθεί σε ό,τι τον ευτελίζει.

Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2021

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

 

Κυριακάτικο Κήρυγμα


Κυριακή Ι’ Λουκά
(Λουκ. 13, 10-17)
«Ην δε διδάσκων εν μια των συναγωγών εν τοις σάββασι»


Είναι παρηγορητικό, αγαπητοί αδελφοί, ν’ ακούμε ότι ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός την ημέρα του Σαββάτου -που στην παλαιοδιαθηκική Εκκλησία ήταν ό,τι η ημέρα της Κυριακής στην καινοδιαθηκική— δίδασκε τον λαό. Το ίδιο κάνουμε κι εμείς τώρα συγκεντρωμένοι εδώ, στον ιερό ναό, στο όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, δεκαεπτά αιώνες μετά την αναχώρησή Του από τη γη. Με τα σωματικά μας μάτια δεν Τον βλέπουμε. Τον βλέπουμε, όμως, με τα μάτια της πίστεως. 

Ακούμε τη διδασκαλία Του να εξαγγέλλεται μέσ’ από το ιερό Ευαγγέλιο. Τα γεγονότα που συνδέονται με την επίγεια παρουσία Του, καταγραμμένα με αγία απλότητα και ασυνήθιστη σαφήνεια από τους ιερούς ευαγγελιστές, ξετυλίγονται παραστατικά μπροστά μας. Μέσω των θείων Μυστηρίων αποκτούμε αδιάλειπτη κοινωνία με τον Κύριο. Μπορούμε να ενισχύουμε και να επεκτείνουμε αυτή την κοινωνία με τη διαρκή μνήμη Του, με διαγωγή σύμφωνη με τις αγίες εντολές Του, με τη συνεχή προσευχητική επίκλησή Του. Είναι αλήθεια:

Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός βρίσκεται ανάμεσά μας. Δεν βρίσκεται μόνο για όποιον Τον αρνείται. Δεν πρόκειται για επινόηση τολμηρής φαντασίας. Δεν πρόκειται για πλάνη. Το είπε ο Ίδιος στους μαθητές Του: «Εγώ θα είμαι μαζί σας παντοτινά, ως τη συντέλεια του κόσμου». Όποιος δεν βλέπει τον Κύριο ανάμεσά μας, αυτός δεν είναι μαθητής Του.

Σε τίποτα δεν ωφελεί το να βλέπουμε τον Κύριο με τα σωματικά μας μάτια, όταν ο νους μας είναι τυφλωμένος, όταν η πίστη -αυτή η δύναμη της πνευματικής οράσεως— δεν ενεργεί. Απεναντίας, όταν η πίστη ενεργεί, τότε ανοίγονται οι ουρανοί για μας, και βλέπουμε στα δεξιά του Πατέρα τον Υιό, Αυτόν που είναι «πανταχού παρών» ως Θεός, τα «πάντα πληρών» και «απερίγραπτος». Τίποτα δεν μας εμποδίζει ν’ αποκτήσουμε πίστη. Ας την αποκτήσουμε, και θα δούμε τον Θεό. Ας πάψουμε να αρκούμαστε στην ασθενή διανοητική γνώση Του. Ας απλώσουμε τα αδύναμα χέρια μας στα έργα της πίστεως. Μόνο στην ενεργητική, στην έμπρακτη, στη ζωντανή πίστη φανερώνεται ο Κύριος.

Σάββατο 4 Δεκεμβρίου 2021

† Κυριακῇ 5 Δεκεμβρίου 2021 (Ι' Λουκᾶν)


† Μνήμη τοῦ Ὀσiου καὶ θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου


Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Λουκᾶν 
Κεφ. ιγ' : 10-17

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἦν διδάσκων ὁ ᾿Ιησοῦς ἐν μιᾷ τῶν Συναγωγῶν ἐν τοῖς Σάββασι. Καὶ ἰδοὺ γυνὴ ἦν πνεῦμα ἔχουσα ἀσθενείας ἔτη δέκα καὶ ὀκτώ, καὶ ἦν συγκύπτουσα καὶ μὴ δυναμένη ἀνακῦψαι εἰς τὸ παντελές. Ἰδὼν δὲ αὐτὴν ὁ ᾿Ιησοῦς, προσεφώνησε, καὶ εἶπεν αὐτῇ· Γύναι, ἀπολέλυσαι τῆς ἀσθενείας σου· καὶ ἐπέθηκεν αὐτῇ τὰς χεῖρας· καὶ παραχρῆμα ἀνωρθώθη καὶ ἐδόξαζε τὸν Θεόν. Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἀρχισυνάγωγος, ἀγανακτῶν ὅτι τῷ Σαββάτῳ ἐθεράπευσεν ὁ ᾿Ιησοῦς, ἔλεγε τῷ ὄχλῳ· Ἕξ ἡμέραι εἰσὶν, ἐν αἷς δεῖ ἐργάζεσθαι· ἐν ταύταις οὖν ἐρχόμενοι θεραπεύεσθε, καὶ μὴ τῇ ἡμέρᾳ τοῦ Σαββάτου. Ἀπεκρίθη οὖν αὐτῷ ὁ Κύριος, καὶ εἶπεν· Ὑποκριτά, ἕκαστος ὑμῶν τῷ Σαββάτῳ οὐ λύει τὸν βοῦν αὐτοῦ, ἢ τὸν ὄνον ἀπὸ τῆς φάτνης, καὶ ἀπαγαγὼν ποτίζει; ταύτην δέ, θυγατέρα ᾿Αβραὰμ οὖσαν, ἣν ἔδησεν ὁ Σατανᾶς, ἰδοὺ δέκα καὶ ὀκτὼ ἔτη, οὐκ ἔδει λυθῆναι ἀπὸ τοῦ δεσμοῦ τούτου τῇ ἡμέρᾳ τοῦ Σαββάτου;

Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου 2021

Γιά τούς βλάσφημους λογισμούς

Αποτέλεσμα εικόνας για Εσένα η αμφισβήτηση θα σε οδηγήσει στην πίστη

«Βρήκαμε τόν στάρετς, διηγείται ό Ίβάν, νά δουλεύη μέ τό δικέλλι στήν πρασιά. Του Βάλαμε εδαφιαία μετάνοια, μας ευλόγησε, έβαλε τό χέρι του στό κεφάλι μου καί άρχισε νά ψάλλη τό απολυτί­κιο της Κοιμήσεως της Θεοτόκου: "Έν τη γεννήσει τήν παρθενίαν εφύλαξας...". 

Ύστερα κάθησε κάτω στήν πρασιά καί μας είπε νά κάνουμε τό ίδιο. Έμείς όμως γονατίσαμε μπροστά του καί ακούγα­με τή διδασκαλία του. 

Μας μίλησε γιά τή μέλλουσα ζωή, γιά τή ζωή των αγίων, γιά τή σκέπη, τήν προστασία καί τή μέριμνα της Θεοτό­κου γιά μας τούς αμαρτωλούς. Μας είπε επίσης τί είναι απαραίτητο νά φροντίζουμε γιά τήν αιωνιότητα. Η συζήτησις διήρκεσε μία ώρα. 

Πέμπτη 2 Δεκεμβρίου 2021

Η θεολογία της Εικόνος


Η Εκκλησία, έχοντας συνείδηση της πνευματικής αξίας και σημαντικότητος των αγίων εικόνων, ως μέσου αγιασμού και κοινωνίας των πιστών μετά των ιστορουμένων αρχετύπων, τις είχε ανέκαθεν σε μεγάλη εκτίμηση, ευλάβεια και σεβασμό. 

Θεωρούνται και είναι ένα σημαντικότατο εποπτικό μέσο διδασκαλίας, μια εικαστική γλώσσα της Εκκλησίας, όπως ο Μέγας Βασίλειος αποφαίνεται: «α γαρ ο λόγος της ιστορίας δι” ακοής παρίστησι, ταύτα γραφική σιωπώσα δια μιμήσεως δείκνυσι». 

Μάλιστα η Ζ” Οικουμενική Σύνοδος έθεσε τις άγιες εικόνες στο ίδιο επίπεδο με το Ευαγγέλιο και τον Τίμιο Σταυρό. Το θέμα των αγίων εικόνων απασχόλησε ανά τους αιώνας τους θεολόγους και τους ερευνητές και ιδίως κατά τον εικοστό αιώνα. Πραγματικά είναι σημαντικό να προβληθεί η σπουδαιότητα της εικόνας και η αξία που έχει για τον άνθρωπο ως μέλος της Εκκλησίας. 

Μέσα σ” αυτά τα πλαίσια ας ψαύσουμε άκρω δακτύλω – εφόσον το παρόν πόνημα δεν αποτελεί μια συστηματική έρευνα του θέματος – τη δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας για την εικόνα, όπως αυτή κατοχυρώνεται στα συγγράμματα των Αγίων Πατέρων και στα πρακτικά της Ζ” Οικουμενικής Συνόδου. 

Το άφημα στα χέρια του Θεού


Η τέλεια εμπιστοσύνη στα χέρια του Θεού — αυτή είναι η αγία ταπείνωση. Η τέλεια υπακοή στον Θεό χωρίς αντίρρηση, χωρίς αντίδραση, έστω κι αν ορισμένα πράγματα φαίνονται δύσκολα και παράλογα. 

Το άφημα στα χέρια του Θεού. Αυτή είναι η εμπιστοσύνη στον Θεό. Αυτή είναι η αγία ταπείνωση. 

Τετάρτη 1 Δεκεμβρίου 2021

Ο διάβολος παρουσιάζεται ως άγγελος φωτός


Όποιος δεν έχει νιώσει την απερίγραπτη χαρά, την παραδεισένια, δεν έχει δηλαδή πνευματικές εμπειρίες, εύκολα μπορεί να πλανηθή, αν δεν προσέξη. Ο διάβολος είναι πονηρός.

Ερεθίζει λίγο την καρδιά του ανθρώπου και τον κάνει να αισθάνεται μια ευχαρίστηση, οπότε τον πλανάει, δίνοντάς του την εντύπωση ότι η ευχαρίστηση αυτή είναι πνευματική, θεία. Κλέβει την καρδιά και νομίζει ο άνθρωπος πως πάει καλά. «Δεν ένιωσα, ταραχή», λέει. Ναι, αλλά αυτό που ένιωσες δεν είναι η πραγματική, η πνευματική χαρά. Η πνευματική χαρά είναι κάτι το ουράνιο.

Ο διάβολος μπορεί να παρουσιασθή και σαν άγγελος ή σαν άγιος. Ο καμουφλαρισμένος δαίμονας σε άγγελο ή σε άγιο σκορπάει ταραχή – αυτό που έχει – , ενώ ο πραγματικός άγγελος ή Άγιος σκορπάει πάντα χαρά παραδεισένια και αγαλλίαση ουράνια. Ο ταπεινός και καθαρός άνθρωπος, ακόμη και άπειρος να είναι, διακρίνει τον Άγγελο του Θεού από τον δαίμονα που παρουσιάζεται σαν άγγελος φωτός, γιατί έχει πνευματική καθαριότητα και συγγενεύει με τον Άγγελο. 

Ενώ ο εγωιστής και σαρκικός πλανιέται εύκολα από τον πονηρό διάβολο. Όταν ο διάβολος παρουσιάζεται σαν άγγελος φωτός, αν ο άνθρωπος βάλη ένα ταπεινό λογισμό, εξαφανίζεται. Ένα βράδυ, στην μονή Στομίου, μετά το Απόδειπνο, έλεγα την ευχή στο κελλί καθισμένος σε ένα σκαμνί. Για μια στιγμή ακούω όργανα και κλαρίνα σε ένα οίκημα που ήταν λίγο πιο πέρα για τους ξένους.