Τιμή στις γιορτές

Μια γερόντισσα Καππαδόκισσα από το Τασλίκ που έζησε στην Θηριόπετρα Αριδαίας, η Αθηνά Γεωργίου Γαλανόπουλου, διηγήθηκε το εξής όπως το άκουσε από την γιαγιά της:

«Οι νοικοκυρές του χωριού όταν γινόταν Λειτουργία πήγαιναν τα πρόσφορα στην Εκκλησία την ώρα που ο παπάς «έπαιρνε καιρό» (προετοιμαζόταν για να φορέση την ιερατική του στολή) και μετά γύριζαν σπίτι για να προετοιμάσουν τα παιδιά τους να πάνε όλοι μαζί για την Θεία Λειτουργία».

Κάποια χρονιά, ήταν παραμονή Φώτων κατά την οποία γίνεται η Θεία Λειτουργία του Μ. Βασιλείου, η γιαγιά μου ξύπνησε μεν, αλλά παρέμεινε στο κρεββάτι της και καθυστερούσε να πάει στην Εκκλησία.

Τρίτη Α' Αὐγούστου 2023

 

Τό κακό πού περιέχει ἡ ἁμαρτία

Σταχυολόγηση καί διασκευή κειμένου ἀπό τά “Πνευματικά Γυμνάσματα” 

τοῦ ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου

Ὁ Θεός εἶναι τό ἄκρο ἀγαθό, πού πρέπει ν᾿ ἀγαπᾶμε, ἐνῶ ἡ ἀμαρτία τό ἄκρο κακό, πού πρέπει νά σιχαινόμαστε καί νά μισοῦμε.

Ὁ Θεός εἶναι ἕν᾿ ἀπέραντο πέλαγος τελειότητος, ἐνῶ ἡ ἁμαρτία εἶναι μιά ἀπύθμενη ἄβυσσος κακίας.

Ὁ Θεός εἶναι ἀγαθό ἄπειρα καλύτερο ἀπ᾿ ὅλα τ᾿ ἀγαθά, ἐνῶ ἡ ἁμαρτία εἶναι κακό ἄπειρα χειρότερο ἀπ᾿ ὅλα τά κακά.

Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἡ μεγαλύτερη τερατωδία καί τῆς τωρινῆς καί τῆς μέλλουσας ζωῆς.

Ὁ Θεός δέν γνωρίζει κακό πιό φοβερό καί πιό ἐνάντιο στή μεγαλειότητα καί τήν ἀγαθότητά Του, ἀπό τήν ἁμαρτία.

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

 

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή Η' Ματθαίου - Κανείς πεινασμένος

«Καὶ ἔφαγον πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν» (Ματθ. 14,20)

Ὁ Θεός, ἀγαπητοί μου, εἶνε ὁ πατέρας μας. Ἡ ἀγάπη του ὠκεανός, τὸ ἐνδιαφέροντου ἀπερίγραπτο. Δὲν θέλει νὰ ζοῦμε δυστυχισμένοι, διψασμένοι, πεινασμένοι, γυμνοί. Διαφορετικά, θὰ μᾶς εἶχε ῥίξει σ᾽ ἕνα πλανήτηγυμνό, κατάξερο, χωρὶς σταγόνα νεροῦ, χωρὶς πράσινο φύλλο, χωρὶς κελάϊδημα πουλιοῦ.

Ὁ Θεὸς προνοεῖ . Φρόντισε ἡ κατοικία τῶν παιδιῶν του νὰ εἶνε ὅσο τὸ δυνατὸν εὐχάριστη. Καὶ ἀκτῖνες ἥλιου, καὶ αὖρες, καὶ ζέφυροι, καὶ νερά, καὶ δέντρα, καὶ ζῷα, καὶ πουλιά, καὶ λουλούδια, καὶ πολύτιμα μέταλλα…

Τί πλοῦτο ἔθεσε στὴ διάθεσί τους! Κι ὅμως ὁ ἄνθρωπος δὲν ζῇ εὐτυχισμένος. Μέσα σὲ τέτοιο πλοῦτο, εἶνε δυστυχισμένος· καὶ πεινάει, καὶ διψάει, καὶ αἱματοκυλίει τὴν ὑδρόγειο. Ποιά ἡ αἰτία; ποιός φταίει; Ἡ ὀρθὴ λύσι τοῦ περιέργου αὐτοῦ φαινομένου βρίσκεται κρυμμένη στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή, κατὰ Ματθαῖον κεφ. 14, στίχ. 14-22.

Κυριακῇ 30 Ἰουλίου 2023 (Η' Ματθαῖου)

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον

Κεφ. ιδ' : 14-22

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, εἶδεν ὁ ᾿Ιησοῦς πολὺν ὄχλον, καὶ ἐσπλαγχνίσθη ἐπ᾿ αὐτούς καὶ ἐθεράπευσε τοὺς ἀρρώστους αὐτῶν. Ὀψίας δὲ γενομένης, προσῆλθον αὐτῷ οἱ Μαθηταὶ αὐτοῦ, λέγοντες· Ἔρημός ἐστιν ὁ τόπος, καὶ ἡ ὥρα ἤδη παρῆλθεν· ἀπόλυσον τοὺς ὄχλους, ἵνα ἀπελθόντες εἰς τὰς κώμας, ἀγοράσωσιν ἑαυτοῖς βρώματα. Ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Οὐ χρείαν ἔχουσιν ἀπελθεῖν· δότε αὐτοῖς ὑμεῖς φαγεῖν. Οἱ δὲ λέγουσιν αὐτῷ· Οὐκ ἔχομεν ὧδε εἰ μὴ πέντε ἄρτους καὶ δύο ἰχθύας. Ὁ δὲ εἶπε· Φέρετέ μοι αὐτοὺς ὧδε. Καὶ κελεύσας τοὺς ὄχλους ἀνακλιθῆναι ἐπὶ τοὺς χόρτους, καὶ λαβὼν τοὺς πέντε ἄρτους καὶ τοὺς δύο ἰχθύας, ἀναβλέψας εἰς τὸν οὐρανὸν, εὐλόγησε· καὶ κλάσας, ἔδωκε τοῖς Μαθηταῖς τοὺς ἄρτους, οἱ δὲ Μαθηταὶ τοῖς ὅχλοις. Καὶ ἔφαγον πάντες, καὶ ἐχορτάσθησαν, καὶ ἦραν τὸ περισσεῦον τῶν κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις. Οἱ δὲ ἐσθίοντες ἦσαν ἄνδρες ὡσεὶ πεντακισχίλιοι χωρὶς γυναικῶν καὶ παιδίων.

Θεομητορικό Σαρανταλείτουργο

Μην κατηγορείτε τον Χριστό για τις αμαρτίες των χριστιανών

Η Εκκλησία πολλές φορές σκανδαλίζει γιατί έχει ανθρώπους οι οποίοι δεν είναι τέλειοι, ήρωες, αψεγάδιαστοι, αλλά αμαρτωλοί, ανήθικοι, εμπαθείς.

Είναι σαν να πηγαίνουμε σε ένα νοσοκομείο και να σκανδαλιζόμαστε επειδή μέσα στο νοσοκομείο υπάρχουν άρρωστοι. Μα, ακριβώς γι'αυτό βρίσκονται εκεί οι άρρωστοι (μέσα στο νοσοκομείο) για να βρούνε γιατρειά.

Μην ξεχνούμε ποτέ, ότι ο Χριστός δεν προσδοκά από εμάς την αναμαρτησία, γιατί γνωρίζει ότι δεν είναι εφικτή. Αυτό που μας λέγει ο Χριστός είναι να αναγνωρίσουμε την αρρώστια μας, την ατέλειά μας, και να Του ζητήσουμε βοήθεια, να ακολουθήσουμε τον δικό Του τρόπο θεραπείας.

Βεβαίως οι άνθρωποι που θέλουνε να πολεμήσουν τον Χριστό, επειδή δεν βρίσκουν κάτι το μεμπτό σ'Αυτόν, προβάλουν τα λάθη, τα πάθη των χριστιανών. Αυτό όμως είναι και πάλι λάθος.

Τα τρία στάδια στην Οδό

Λίγο μετά τη χειροτονία μου σε ιερέα, ζήτησα από έναν Έλληνα επίσκοπο συμβουλές για τη διδασκαλία του κηρύγματος. Η απάντησή του ήταν ακριβής και περιεκτική. «Κάθε κήρυγμα», είπε, «θάπρεπε να περιλαμβάνει τρία σημεία· ούτε λιγότερα, ούτε περισσότερα».

Κατά τον ίδιο τρόπο συνηθίζεται να χωρίζουμε την πνευματική Οδό σε τρία στάδια. Για τον Αγ. Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη αυτά είναι κάθαρση, έλαμψη και ένωση -ένα σχήμα που συχνά υιοθετήθηκε στη Δύση.

Ο Αγ. Γρηγόριος Νύσσης, παίρνοντας για πρότυπό του τη ζωή του Μωυσή, μιλάει για φως, σύννεφο και σκοτάδι. Σ' αυτό το κεφάλαιο όμως θ' ακολουθήσουμε το κάπως διαφορετικό τρίπτυχο σχήμα που επινόησε ο Ωριγένης, απέδωσε με μεγαλύτερη ακρίβεια ο Ευάγριος και ανέπτυξε τέλεια ο Άγ. Μάξιμος ο Ομολογητής. 

Τι είναι το Τάμα;

Είναι η υπόσχεση που κάποιο πρόσωπο δίνει στον Θεό από ευγνωμοσύνη ή εξαιτίας της αμαρτίας. Από τα χωριά μας γύρω από το Μπίτολ πολλοί νέοι άνθρωποι πηγαίνουν για δουλειά στους μακρινούς τόπους του κόσμου. Κατά την αναχώρηση τους οι μητέρες ή οι αδελφές δίνουν κρυφά κάποια υπόσχεση στον Θεό για την υγεία τους και για καλή επιστροφή. Τούτες οι γυναίκες, όπως λέγεται, δώσανε τάμα. 

Ένα Σάββατο μπήκαμε ξαφνικά σε μια μικρή χωριάτικη εκκλησία, και εκεί βρήκαμε μία γριά που έπλενε το πάτωμα. Ρωτώντας την ιδιαιτέρως, εκείνη εξήγησε ότι το κάνει ήδη δεκαοχτώ μήνες κάθε Σάββατο, κατά το τάμα της για τον γιο της στην Αμερική. Και όταν ο γιός της επέστρεψε, ακούσαμε, ότι εκείνη συνέχισε να πλένει την εκκλησία ακόμα έξι μήνες από την ευγνωμοσύνη της προς τον Θεό.

«Έδωσα τάμα» (δηλαδή: έδωσα υπόσχεση) είναι συνηθισμένος λόγος στους τόπους μας σ΄ εκείνους που έρχονται στα μοναστήρια να διακονούν για κάποιο καιρό. Όταν το χωριό Λ. καιγόταν έτρεξε ο νεαρός Θεόδωρος και είδε το γειτονικό σπίτι στη φωτιά. 

Τρίτη Α' Αὐγούστου 2023

 

Το παν στον άνθρωπο είναι η θέληση

Η θέληση είναι το σπουδαιότερο στοιχείο της ελευθερίας του ανθρώπου.

Το παν στον άνθρωπο είναι η θέληση. Η θέληση είναι το σπουδαιότερο στοιχείο της ελευθερίας του ανθρώπου. Δεν μπορεί φυσικά μόνη της να επιτύχει. Εκλέγει όμως και αποφασίζει.

Αυτή προκαλεί τη θεία επέμβαση, την οποία ο Θεός δεν πραγματοποιεί εάν δεν προηγηθεί η ελεύθερη εκλογή της προσωπικότητας. Διατήρησε ο δημιουργός την κυριότητα και ελευθερία του ανθρώπου και μετά την αποκοπή και την πτώση του απ αυτόν.

Κανένα μονοπάτι όμως δεν έχει νόημα εάν αυτά που μαθαίνουμε δεν τα εφαρμόζουμε στην πράξη

Κάποτε ζούσε ένας άνθρωπος που του άρεσε να ακούει τη διδασκαλία κάποιου σοφού, ποτέ όμως δεν έμπαινε στον κόπο να κάνει πράξη τα όσα άκουγε.

Όταν ο παπαγάλος του, ο οποίος μπορούσε να μιλάει καλά, τον ρώτησε πού πήγαινε κάθε μέρα, εκείνος απάντησε ότι επιθυμούσε να μάθει περισσότερα για τον Θεό και την ελευθερία. Αυτός ήταν και ο λόγος που πήγαινε να ακούσει τα λόγια του σοφού.

Ο παπαγάλος τότε τον έβαλε να ρωτήσει τον σοφό πώς θα μπορούσε κι εκείνος να απελευθερωθεί.

Θεομητορικό Σαρανταλείτουργο

Τρίτη Α' Αὐγούστου 2023

 

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

 

Εὐλογητός εἶ Κύριε

Εὐλογητός εἶ Κύριε (Ψαλμ.118,12)

Ἡ κλῆσις τῆς Ἁγίας Ὀρθοδοξίας 

Ὁ ναός ἦταν γεμᾶτος ἀπό κόσμο. Εἶχε πεθάνει ὁ ἀρχιμανδρίτης Λαυρέντιος, ἄνθρωπος ἐκλεκτός καί φιλάνθρωπος, πολύ ἀγαπημένος ἀπ᾿ ὅλους καί εἶχαν ἔλθει νά τόν ἰδοῦν γιά τελευταία φορά. Τώρα εὑρισκόταν στό νεκροκράββατο, στήν μέση τῆς ἐκκλησίας καί οἱ μοναχοί ὁλόγυρά του.

Ἦλθε σιωπηλός καί ὁ Καθηγούμενος μέ θλιμμένο τό πρόσωπο γιά τόν ἀγαπητό του φίλο. Ἐπῆγε στό στασίδι του κι ἀμέσως ἕνας μεγάλος ἀριθμός ἀπό ἱερομονάχους καί διακόνους ἄρχισε τήν νεκρώσιμο ἀκολουθία.

Στό προσκέφαλο τοῦ κεκοιμημένου, ἕνας μοναχός πού φοροῦσε μανδύα καί καλυμμαύχι, ἄρχισε νά διαβάζη τό 17ο Κάθισμα: Μακάριοι οἱ ἄμωμοι οἱ ἐν ὁδῶ...».

Ταυτοχρόνως, ἀπό τόν δεξιό χορό ἀκούεται ἀργά καί σιγανά μία χαμηλή ψαλμωδία: «Εὐλογητός εἶ, Κύριε...». Σάν ἕνας ἀντίλαλος ἐπαναλαμβάνει ὁ ἄλλος χορός: «Εὐλογητός εἶ, Κύριε...».

Είναι σταλαγματιές

Να χαίρεστε όσα μας περιβάλλουν. Όλα μας διδάσκουν και μας οδηγούν στον Θεό. Όλα γύρω μας είναι σταλαγματιές της αγάπης του Θεού. 

Και τα έμψυχα και τα άψυχα και τα φυτά και τα ζώα και τα πουλιά και τα βουνά και η θάλασσα και το ηλιοβασίλεμα και ο έναστρος ουρανός. 

Δύσκολα φεύγουν

Το θέλημα του Θεού, στο οποίο καλεί ο Απόστολος τον καθένα να φτάσει είναι η τέλεια κάθαρση από την αμαρτία, η ελευθερία από τα πάθη της ατιμίας και η απόκτηση της αρετής. 

Δηλαδή ο καθαρισμός και ο αγιασμός της καρδιάς, που γίνεται με τη μετοχή του Αγίου Πνεύματος, που το νιώθουμε μέσα μας. 

«Μακάριοι όσοι έχουν καθαρή καρδιά, γιατί αυτοί θα δουν το Θεό», είπε ο Κύριος. 

Η θαυματουργή Εικών της Γλυκοφιλούσης

Ο Εικονομάχος αυτοκράτωρ του Βυζαντίου Θεόφιλος είχε στην Σύγκλητο του ένα πατρίκιο, Συμεών ονόματι. Ο Συμεών είχε σύζυγο ευσεβεστάτη και Ορθοδοξάτη, την Βικτωρία.

Η ευσεβής Βικτωρία, είχε κρυμμένη στο Εικονοστάσι του μεγάρου της μια Εικόνα της Παναγίας, που την προσκυνούσε κρυφά. Δυστυχώς ο άνδρας της ήταν εικονομάχος.

– Βικτωρία, της είπε μια μέρα, αυτή την ελεεινή Εικόνα που προσκυνάς να την παραδώσωμε στις Αρχές. Οι διοικητές, ας την κάψουν και ας την κάμουν ό,τι θέλουν, διότι αν κάμουν έρευνα εδώ και την βρούν, τότε κινδυνεύουμε. Ο αυτοκράτωρ σ’ αυτό το ζήτημα είναι αμείλικτος.

– Εγώ, είπε η Βικτωρία, δεν φοβάμαι κανένα εκτός από τον Θεόν. Άφησέ με όμως να σκεφθώ απόψε τι θα πράξω. Το βράδυ εκείνο η Βικτωρία πήγε μπροστά στην εικόνα και είπε:

«Ποία πνευματική ὠφέλεια θά ἔχουν οἱ πιστοί ἀπό τό Μοναστῆρι;»

ΠΑΤΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΙΣ

Γέροντος Ἐφραίμ Φιλοθεΐτου

Ἡ ἱερά Μονή εἶναι τόπος προσευχῆς, νηστείας, ἐντεύξεως, λατρείας, μυστηρίων. Ἡ δυνατότητα τῶν πιστῶν νά ἔχουν πρόσβασι σ᾿ ἕνα τέτοιο τόπο δέν μπορεῖ παρά νά τούς ὠφελήση πνευματικά.

Οἱ μέν συνειδητοί χριστιανοί εὑρίσκουν εἰς τό Μοναστῆρι τήν εὐλάβεια, ἀγάπη, πίστι καί ἀγωνιστική διάθεσι πού χρειάζεται ὁ κάθε ἄνθρωπος στήν πρός τόν Θεό πορεία τοῦ σάν στήριγμα καί παραμυθία.

Οἱ δέ ἄσχετοι ἐπισκέπται, οἱ ἑλκυόμενοι ἀπό περιέργεια παρά ὁτιδήποτε ἄλλο, χάριτι Θεοῦ, θά προβληματισθοῦν, θά φωτισθοῦν, θά ἐκτεθοῦν σέ μιά ἄλλη προοπτική στά πράγματα καί ἴσως τελικά αὐτή τους ἡ ἐπίσκεψις γίνη σταθμός στή ζωή τους.

Ἐπιπροσθέτως, ὅλοι ἀναγνωρίζουμε σήμερα τήν δίψα τῶν νέων ἀνθρώπων γιά ἀξίες καί τρόπους ζωῆς πού ἀναστέλλουν τόν ὁλοκληρωτισμό τοῦ ὑλισμοῦ καί τοῦ καταναλωτισμοῦ. Οἱ νέοι καί οἱ νέες τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν πού χαρακτηρίζονται ἀπό ἁπλότητα, ἀγαθότητα, εἰλικρίνεια θά βροῦν στό Μοναστῆρι ὅ,τι τούς λείπει γιά νά ἑδραιώσουν καί νά δυναμώσουν τό φρόνημα τῆς Ὀρθοδοξίας καί τῆς Ὀρθοπραξίας.

Σαν καθαρό χρυσάφι

Πρέπει να πιστεύουμε ακράδαντα ότι κανείς δεν πειράζεται από τους δαίμονες χωρίς την παραχώρηση του Θεού και, επιπλέον, ότι καθετί, το οποίο προς στιγμήν μας φαίνεται θλιβερό ή δυσάρεστο, μας έχει σταλεί από ένα στοργικό Πατέρα, από ένα σπλαχνικό Γιατρό. 

Κι αυτό, αποκλειστικά και μόνο για την ωφέλειά μας. Έτσι, οι πειρασμοί συμβαίνουν στους ανθρώπους: 

α) για να δοκιμαστούν, ώστε να λάμψει η αρετή τους, όπως συνέβη με τους πειρασμούς του Αβραάμ, του Ιώβ και πολλών άλλων δικαίων· 

Είναι έξω από τον κόσμο

Ο Θεός είναι άπειρος, στην ουσία ακατάληπτος, απερίγραπτος, απερινόητος, υπέρ πάσαν θέσιν. 

Όπως εμείς κάνουμε ένα αντικείμενο και είμαστε έξω από αυτό, έτσι και ο Θεός είναι έξω από τον κόσμο που βλέπουμε, γιατί είναι δημιουργός του κόσμου. 

Καθώς το κτίσμα δεν μπορεί να καταλάβει τίποτε από εμάς, έτσι και η κτίση δεν μπορεί να καταλάβει από τον Θεό, παρά μόνον όσα ο ίδιος ο Θεός μας απεκάλυψε. 

Δεν είναι στις δικές μας δυνάμεις

Ας μην καυχόμαστε για κάτι που δεν είναι στις δικές μας δυνάμεις. Ο Κύριος έχει ρυθμίσει τις εποχές και τα χρόνια υπό τη δική Του εξουσία, Εκείνος τις ελέγχει. 

Ο Κύριος μόνον γνωρίζει αν αύριο θα είμαστε με τους ζώντες ή με τους νεκρούς. Ορισμένοι απεβίωσαν την παραμονή του γάμου τους· άλλοι κατέβηκαν στον τάφο την παραμονή της στέψεώς τους με βασιλικό διάδημα. 

Τά ἱερά λείψαvα

Πιστεύουμε πὼς τό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου, ποὺ προσλαμβάνεται στήν Ἐκκλησία, γίνεται δοχεῖο τῆς ἄκτιστης θείας ἐνέργειας χριστοφόρο καί πνευματοφόρο: «οὐκ οἴδατε ὅτι τά σώματα ὑμῶν μέλη Χριστοῦ ἐστίν; ἤ οὐκ oἴδατε ὅτι τό σῶμα ὑμῶν ναός τοῦ ἐν ὑμῖν Ἁγίου Πνεύματος ἐστίν, οὗ ἔχετε ἀπό Θεοῦ, καί οὐκ ἐστὲ ἑαυτῶν;... δοξάσατε τόν Θεόν ἐν τῷ σώματι ὑμῶν καί ἐν τῷ πνεύματι ὑμῶν, ἅτινά ἐστι τοῦ Θεοῦ» (Α' Κορ. στ' 15-20). «Αὐτός δέ ὁ Θεός τῆς εἰρήνης ἁγιάσαι ὑμᾶς ὁλοτελεῖς, καί ὁλόκληρον ὑμῶν τό πνεῦμα καί ἡ ψυχή καί τό σῶμα ἀμέμπτως ἐν τῇ παρουσίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τηρηθείη. Πιστός ὁ καλῶν ὑμᾶς, ὅς καί ποιήσει» (Α' Θεσ. ε' 23-24).

Τό ἀνθρώπινο σῶμα ἐξυψώνεται μέσα στήν Ἐκκλησία καί ἔχει αἰώνιο προορισμό. Ὁ Χριστός θά «μετασχηματίσει», δηλαδή θά μεταμορφώσει τό ταπεινό μας σῶμα, ὥστε νά γίνει «σύμμορφον τῷ σώματι τῆς δόξης αὐτοῦ», νά λάβει τήν ἴδια μορφή πρός τό ἔνδοξο σῶμα τοῦ Κυρίου καί αὐτό θά γίνει κατά τή δευτέρα παρουσία, «μέ τήν ἐνέργειαν, μέ τήν ὁποία δύναται καί νά ὑποτάξει τά πάντα εἰς τόν ἑαυτόν Του» (Φιλιπ. γ' 21).

Ἡ δόξα τῶν ἁγίων λειψάνων ἀποτελεῖ προεικόνιση αὐτῆς τῆς νέας, τῆς δοξασμένης κατάστασης τοῦ σώματος. Ἡ τιμή ποὺ ἀποδίδεται σ' αὐτά στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀποτελεῖ ἀκόμη μαρτυρία τῆς πίστης μας στήν καθολική δόξα τοῦ ἀνθρώπου (Α' Θεσ. ε' 23-24).

Ἡ ἁγιαστική χάρη ἐκφράζεται στά ἱερά λείψανα μέ εὐωδία, γιά τήν ὁποία κάνει λόγο ἡ ἁγία Γραφή (Β' Κορ. β' 15. Πρβλ Ἠσ. ξστ' 14) καί ἐπιτελεῖ θαύματα (Δ/Β' Βασιλ ιγ' 20-21). 

Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τό Σῶμα τοῦ ζῶντος Χριστοῦ

Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τό Σῶμα τοῦ ζῶντος Χριστοῦ, ἡ κοινωνία τῶν Ἁγίων, ἡ μόνη ὁδός τῆς κατά Χάριν θεώσεως τῶν μετανοούντων. 

Ἡ πορεία τῆς ἀνορθώσεως διά τῆς μετανοίας, τῆς ἀπομακρύνσεως ἀπό τήν δουλείαν τῶν παθῶν καί τῆς ἀσκήσεως διά τήν ἐργασίαν τῶν θείων ἐντολῶν, εἶναι πορεία τῶν ἁγίων καί θεουμένων ὑπάρξεων. 

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς τονίζει τά ἑξῆς: «Ἐάν κάθε ἄνθρωπος δέν ἠμπορῇ νά φθάσῃ τούς Ἁγίους καί τά μεγάλα καί θαυμαστά ἐπιτεύγματα πού χαρακτηρίζουν τήν ζωήν των καί εἶναι ἐξ ὁλοκλήρου ἀμίμητα, ἠμπορεῖ ὅμως καί πρέπει νά τούς ὁμοιάσῃ καί νά τούς ἀκολουθήσῃ εἰς τήν πορείαν τῆς ζωῆς των πρός τήν μετάνοιαν». 

Η πεταλούδα και η ψυχή

Μια μέρα ένας μαθητής αποφάσισε να προκαλέσει τον δάσκαλό του. Έτσι σκέφτηκε να του στήσει μια παγίδα. 

Έπιασε μια πεταλούδα και την κράτησε στη χούφτα του. Όταν θα πήγαινε στο δάσκαλο θα τον ρώταγε τι είχε στο χέρι του. Κι αν ο δάσκαλος το έβρισκε, τότε θα τον ρωτούσε εάν η πεταλούδα ήταν ζωντανή ή νεκρή. 

Στην περίπτωση που απαντούσε ότι η πεταλούδα ήταν ζωντανή, τότε θα έσφιγγε το χέρι του και θα τη σκότωνε και το αντίστροφο. Όταν είχαν μάθημα λοιπόν, πλησίασε τον δάσκαλο, μπροστά σε όλους τους υπόλοιπους μαθητές, έτεινε το χέρι προς το μέρος του και τον ρώτησε:

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

 

Κυριακή Δ’ Οικουμενικής Συνόδου: Να γίνουμε οι φωτεινοί οδοδείκτες στην Εκκλησία

 

Στη σημερινή Κυριακή μετά την εορτή της Αγίας Ευφημίας, όρισαν οι Άγιοι Πατέρες να εορτάζουμε την μνήμη των 630 πατέρων της εν Χαλκηδόνι Δ’ Οικουμενικής Συνόδου. Αγωνίστηκαν ενάντια στις αιρέσεις εκείνης της εποχής, για να υπερνικήσει, και πάλι, η ορθόδοξη διδασκαλία στην Εκκλησία.

Ο Χριστός, διά του ευαγγελιστή Ματθαίου, χαρακτηρίζει όλους τους πατέρες που υπερασπίστηκαν το ορθόδοξο δόγμα ως «φως του κόσμου» (Μτ. 5, 14). Ήταν το φως που φώτισε τον κόσμο. Ήταν οι φωτεινοί διδάσκαλοι του κόσμου και της Εκκλησίας.

Όμως, το «φως του κόσμου» καλούμαστε να γίνουμε και εμείς. Μάς καλεί ο Χριστός να ακολουθήσουμε όλους αυτούς τους θεοφόρους Πατέρες και να γίνουμε οι φωτεινοί οδοδείκτες μέσα στην κοινωνία, όπου θα φωτίσουμε και άλλους ανθρώπους.

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Αρκετές φορές ακούγεται από ορισμένους η φράση (ίσως για να δικαιολογήσουν τη δική τους άστατη ζωή), ότι καλά και άριστα τα λέει το Ευαγγέλιο, αλλά δεν εφαρμόζονται τα προστάγματά του…

Η Κυριακή όμως αυτή που ορίστηκε ως «Κυριακή των Αγίων Πατέρων της Δ' Οικουμ. Συνόδου, μας δηλώνει ξεκάθαρα ότι όχι απλώς το Ιερό Ευαγγέλιο είναι εφαρμόσιμο, αλλά πλείστοι όσοι, αγωνίστηκαν, βίωσαν τα μηνύματά του και η αγάπη τους προς τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, τους ανέβασε στα καταπληκτικά ύψη της Πατρότητας. 

Πρόκειται για τους Αγίους αυτούς οι οποίοι αγωνίστηκαν σε δύσκολες εποχές να προσφέρουν ανόθευτο τον αυθεντικό αποκαλυπτικό λόγο στην κοινωνία της στρατευομένης μας Εκκλησίας.

Το να τολμά κάποιος να κάνει λόγο για της μεγάλες αυτές μορφές της Εκκλησίας, που ως «αστέρες πολύφωτοι» φωτίζουν τα σκότη της άγνοιας και της αμαρτίας, είναι σα να θέλει να αποδείξει πως το φως είναι αυτό που καταυγάζει και χαροποιεί τους υγιείς οφθαλμούς των ανθρώπων…

† Κυριακῇ 16 Ἰουλίου 2023 (Ἁγίων Πατέρων τῆς ἐν Χαλκηδόνι Δ' Οἰκουμενικῆς Συνόδου)

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον

Κεφ. ε' : 14-19

Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ Μαθηταῖς· ῾Υμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου· οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη· οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ. Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν Πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον, ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι. Ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν· Ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν, ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου, ἕως ἂν πάντα γένηται.

Χαρισματική Οδός

"Η πνευματική ζωή δεν είναι να αποκτήσω κάτι που δεν έχω, αλλά να ανακαλύψω αυτό που ήδη έχω, να ζωογονήσω μέσα μου αυτό που έλαβα από τον Θεό.

Αυτή είναι η δική μας νέκρα, το ότι δεν νοιώθομε, δεν είναι ζωντανό για μάς, αυτό που ήδη μας έχει δώσει ο Θεός. Ο Θεός εξετέλεσε το έργο του, εκπλήρωσε την αποστολή του καθ' ολοκληρίαν, την έφερε εις πέρας, έκανε τα πάντα. Εμπλούτισε, γέμισε την ζωή μας· δεν υπάρχει τίποτε άλλο που θα μπορέσει να χωρέσει η ζωή μας· μόνο που εμείς ζούμε χωρίς αυτό το πλήρωμα του Θεού. 

Πρέπει να τις εξουσιάζουμε

Όπως στην πλατειά και ευρύχωρη αυτή γη άλλα μεν ζώα είναι ημερότερα, άλλα δε αγριότερα, έτσι και στην έκταση της δικής μας ψυχής άλλες μεν σκέψεις είναι περισσότερο παράλογες και κτηνώδεις, άλλες δε περισσότερο θηριώδεις και άγριες. 

Πρέπει λοιπόν να τις εξουσιάζουμε και να τις κατανικούμε και να παραδίδουμε την εξουσία τους στην ορθή κρίση. Και πώς θα μπορέσει κανείς, θα πει κάποιος, να νικήσει τη θηριώδη σκέψη; Τί λες, άνθρωπε; 

«Προσοχή ἀπό τήν πνευματική νέκρωσι!»

Ὁ πνευματικά νεκρός δέ βλέπει τά μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ, δέν ἀκούει τό λόγο του, δέν κάνει ἐλεημοσύνη, δέν πατάει στήν ἐκκλησία, ἡ καρδιά του εἶναι ἄδεια.

Αὐτούς τούς ἀνθρώπους ὁ Κύριος τούς ὀνομάζει νεκρούς. «Ἄφες τούς νεκρούς θάψαι τούς ἑαυτῶν νεκρούς», εἶπε στό Εὐαγγέλιο. Καί γιά τόν ἄσωτο πού ἐπέστρεψε εἶπε· «νεκρός ἦν καί ἀνέζησε». 

Κι ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέει· Ἐσεῖς πού λατρεύατε τά εἴδωλα ἤσασταν «νεκροί τοῖς παραπτώμασι». Καί ἡ Ἀποκάλυψις λέει στόν ἀμετανόητο ἁμαρτωλό· «Οἶδά σου τά ἔργα», γνωρίζω τά ἔργα σου, «ὅτι ὄνομα ἔχεις ὅτι ζῇς, καί νεκρός εἶ», ὄνομα ἔχεις ὅτι ζῇς ἀλλά εἶσαι νεκρός.

Ἡ Ἐκκλησία, ὁ χῶρος τῆς θεώσεως τοῦ ἀνθρώπου

Ὅσοι θέλουν νὰ ἑνωθοῦν μὲ τὸν Χριστὸ καὶ διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ μὲ τὸν Θεὸ Πατέρα γνωρίζουν ὅτι αὐτὴ ἡ ἕνωσις γίνεται στὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι ἡ ἁγία μας Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία. Ἕνωσις ὄχι βέβαια μὲ τὴν Θεία οὐσία, ἀλλὰ μὲ τὴν θεωμένη ἀνθρώπινη φύσι τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἕνωσις ὅμως αὐτὴ μὲ τὸν Χριστὸ δὲν εἶναι ἐξωτερική, οὔτε ἁπλῶς ἠθική.

Δὲν εἴμαστε ὀπαδοὶ τοῦ Χριστοῦ, ὅπως ἴσως οἱ ἄνθρωποι εἶναι ὀπαδοὶ ἑνὸς φιλόσοφου ἢ ἑνὸς διδασκάλου. Εἴμαστε μέλη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, τὸ πραγματικὸ καὶ ὄχι τὸ ἠθικό, ὅπως λανθασμένα ἔγραψαν μερικοὶ θεολόγοι μὴ ἐμβαθύνοντας στὸ πνεῦμα τῆς ἁγίας Ἐκκλησίας. Ὁ Χριστὸς μᾶς παίρνει, τοὺς Χριστιανούς, παρὰ τὴν ἀναξιότητα καὶ τὴν ἁμαρτωλότητά μας, καὶ μᾶς ἐνσωματώνει στὸ σῶμα Του. Μᾶς κάνει μέλη Του. Καὶ γινόμαστε πραγματικὰ μέλη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, ὄχι ἠθικά. Ὅπως λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «μέλη ἐσμὲν τοῦ σώματος αὐτοῦ, ἐκ τῆς σαρκὸς αὐτοῦ καὶ ἐκ τῶν ὀστέων αὐτοῦ» (Ἐφεσ. ε´ 30).

Συλλογή Αποφθεγμάτων-Από τη διδασκαλία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου

Η μετάνοια χωρίς ελεημοσύνη είναι νεκρή και χωρίς φτερά.

Όποιος ελεεί το φτωχό δανείζει το Θεό, με βέβαιη επιστροφή του δανείου του.

Ο πλούσιος μπορεί να δικαιωθεί με την ελεημοσύνη, αλλά και ο φτωχός με τη υπομονή.

Ἡ θέωσις δυνατή διά τῶν ἀκτίστων ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ

Στὴν Ὀρθόδοξο Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ πετύχει τὴν θέωση, ἐπειδὴ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ, σύμφωνα μὲ τὴν διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ἄκτιστος. Ὁ Θεὸς δὲν εἶναι μόνο οὐσία, ὅπως νομίζουν οἱ Δυτικοί, ἀλλὰ εἶναι καὶ ἐνέργεια. Ἐὰν ὁ Θεὸς ἦταν μόνο οὐσία, δὲν θὰ μπορούσαμε νὰ ἑνωθοῦμε, νὰ κοινωνήσουμε μαζί Του, διότι ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ εἶναι φοβερὴ καὶ ἀπρόσιτη στὸν ἄνθρωπο, κατὰ τὸ «οὐ γὰρ μὴ ἰδῆ ἄνθρωπος τὸ πρόσωπόν μου καὶ ζήσεται» (Ἐξ. λγ´, 20).

Ἂς ἀναφέρουμε ἕνα κάπως σχετικὸ παράδειγμα ἀπὸ τὰ ἀνθρώπινα. Ἂν πιάσουμε ἕνα ἡλεκτρικὸ καλώδιο γυμνό, θὰ πεθάνουμε. Ὅταν ὅμως ἑνώσουμε μία λάμπα στὸ καλώδιο, φωτιζόμαστε. Τὴν ἐνέργεια τοῦ ἡλεκτρικοῦ ρεύματος τὴν βλέπουμε, τὴν χαιρόμαστε, μᾶς βοηθεῖ. Τὴν οὐσία του δὲν μποροῦμε νὰ τὴν πιάσουμε. Κάτι παρόμοιο, ἂς μᾶς ἐπιτραπεῖ νὰ ποῦμε, συμβαίνει καὶ μὲ τὴν ἄκτιστο ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ.

Ἐὰν θὰ μπορούσαμε νὰ ἑνωθοῦμε μὲ τὴν οὐσία τοῦ Θεοῦ, θὰ γινόμασταν καὶ ἐμεῖς κατ᾿ οὐσίαν θεοί. Δηλαδή, ὅλα θὰ γινόντουσαν θεοί, θὰ ὑπῆρχε μία σύγχυσις, καὶ τίποτε δὲν θὰ ἦταν οὐσιαστικὰ θεός. Ὅτι πιστεύουν μὲ λίγα λόγια στὶς ἀνατολικὲς θρησκεῖες, π.χ. στὸν Ἰνδουισμό, ὅπου ὁ θεὸς δὲν εἶναι προσωπικὴ ὕπαρξις, ἀλλὰ συγκεχυμένη δύναμις σκορπισμένη σ᾿ ὅλον τὸν κόσμο, καὶ στοὺς ἀνθρώπους καὶ στὰ ζῶα καὶ στὰ πράγματα (Πανθεϊσμός).

Ἐὰν πάλι ὁ Θεὸς εἶχε μόνο τὴν ἀμέθεκτη θεία οὐσία χωρὶς τὶς ἐνέργειές Του, θὰ παρέμενε ἕνας θεὸς αὐτάρκης, κλεισμένος στὸν ἑαυτό του, ἀκοινώνητος στὰ πλάσματά του.

Ἡ ἐνανθρώπησις τοῦ Θεοῦ αἰτία τῆς θεώσεως τοῦ ἀνθρώπου

Λέγουν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος, γιὰ νὰ κάνει τὸν ἄνθρωπο θεό. Δὲν θὰ μποροῦσε ὁ ἄνθρωπος νὰ πετύχει τὴν θέωση ἂν ὁ Θεὸς δὲν εἶχε σαρκωθεῖ.

Στοὺς πρὸ Χριστοῦ χρόνους ἀνεφάνησαν πολλοὶ σοφοὶ καὶ ἐνάρετοι ἄνθρωποι. Γιὰ παράδειγμα, οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες εἶχαν φθάσει σὲ ἀρκετὰ ὑψηλὰ μέτρα φιλοσοφίας περὶ τοῦ ἀγαθοῦ καὶ περὶ τοῦ Θεοῦ. Ἡ φιλοσοφία τους μάλιστα περιεῖχε σπέρματα ἀληθείας, τὸν λεγόμενο "σπερματικὸ λόγο". 

Ἦσαν ἄλλωστε πολὺ θρησκευτικοὶ ἄνθρωποι, δὲν ἦσαν καθόλου ἄθεοι, ὅπως προσπαθοῦν νὰ τοὺς παρουσιάσουν μερικοὶ σύγχρονοι ποὺ δὲν γνωρίζουν καλὰ τὰ πράγματα. Δὲν γνώριζαν βεβαίως τὸν ἀληθινὸ Θεό, ἦσαν εἰδωλολάτρες, ὅμως ἦσαν πολὺ εὐλαβεῖς, θεοφοβούμενοι. Γι᾿ αὐτὸ ὅσοι παιδαγωγοί, δάσκαλοι ἢ πολιτικοὶ καὶ πολιτειακοὶ ἄρχοντες, ἀσυνεπεῖς πρὸς τὶς μνῆμες τοῦ γένους τῶν Ἑλλήνων ἐπιχειροῦν νὰ βγάλουν ἀπὸ τὴν ψυχὴ τοῦ εὐσεβοῦς λαοῦ μας τὴν πίστη του πρὸς τὸν Θεό, χωρὶς μάλιστα καὶ τὴν συγκατάθεσή του, αὐτοὶ ἀποτολμοῦν μίαν «ὕβριν», μὲ τὴν ἀρχαία σημασία τῆς λέξεως. 

Να προσεύχεσαι κάθε φορά...

Όταν δέχεσαι το ψωμί, να αποδίδεις την ευχαριστία σ’ Αυτόν που το έδωσε. Όταν με οίνο στηρίζεις την ασθένεια του σώματος, να θυμάσαι Αυτόν που σου παρέχει το δώρο για να ευφραίνεται η καρδιά και να καταπραΰνονται οι ασθένειες.

Πέρασε η ανάγκη των φαγητών; Η μνήμη όμως του Ευεργέτη να μην παρέλθει. Κάθε φορά που φοράς τον χιτώνα να ευχαριστείς Αυτόν που σου τον έδωσε. Όταν ντύνεσαι το ρούχο, να αυξήσεις την αγάπη στον Θεό, ο οποίος μας χάρισε κατάλληλα σκεπάσματα και για τον χειμώνα και για το καλοκαίρι, τα οποία και τη ζωή μας προφυλάσσουν και την ασχήμια καλύπτουν.

Τι είναι η άσκηση;…η νηστεία, η μελέτη, η νοερά προσευχή;…

Τί νόημα έχει η αγρυπνία για τον μοναχό και για τον κάθε πιστό; Γιατί αγρυπνώ την νύχτα; Διότι με την αγρυπνία μου κάθομαι ενώπιον του Θεού. Μάλιστα για τους ασκητές, η αγρυπνία ως επί το πλείστον ήταν μία ορθοστασία, μία στάσις και όχι ένα κάθισμα· ήταν μία πάλη συνεχής, ένα πήγαινε-έλα. 

Μερικοί δε, για να κάνουν αυστηρότερη την άσκησί τους, στέκονταν όρθιοι στον ίδιο τόπο, για να κουρασθούν. Στήνομαι λοιπόν και εγώ όρθιος ενώπιον του Θεού. Και όσο πιο αόρατος είναι για μένα ο Θεός, τόσο μεγαλύτερη σημασία έχει η άσκησίς μου.

Τι είναι η νηστεία μου; Δεν είναι τίποτε άλλο, παρά απόδειξις ότι παρίσταμαι ενώπιον του Θεού και τον προσδοκώ, χωρίς να περιμένω πότε θα μου χτυπήση την πόρτα· εάν κάνω κάτι τέτοιο, θα πέσω σε πλάνη. Προσμονή μου και συνάντησίς μου με τον Θεόν είναι η πείνα μου, η αίσθησις της κενότητος του στομάχου μου, ο κόπος που καταβάλλω.

Να μην ανακατευόμαστε

Σε κάθε έργο μας πρέπει να προσέχουμε πως το λέμε και τι λέμε. Η σκέψη μας να είναι πάντοτε προσηλωμένη στο πως θα ευαρεστήσουμε τον Θεό και να μην επιθυμούμε κανένα πράγμα περισσότερο από τον Θεό. 

Η ευχαριστιακή ζωή στον Παράδεισο

Ο Πανάγαθος Θεός έπλασε τον άνθρωπο από αγάπη, ελεύθερα, για να συμμετάσχη στην Ζωή Του. Τον επροίκισε με σπάνια χαρίσματα, το λογικό, το αυτεξούσιο, την αγαπητική δύναμι. Όλα αυτά αποτελούν το «κατ’ εικόνα». 

Του έδωσε τα χαρίσματα αυτά για να μπορη να ζη σε κοινωνία με τον Θεό, να αγαπά τον Θεό, να συνομιλή με τον Θεό, να προσφέρεται στον Θεό. Σύμφωνα με το πρώτο κεφάλαιο της Γενέσεως ο άνθρωπος ζούσε στον Παράδεισο ευτυχισμένα, μέσα στην αγάπη του Ουράνιου Πατέρα. Κάθε μέρα δεχόταν την επίσκεψί Του. Συνομιλούσε μαζί Του και χαιρόταν κοντά Του. 

Μέσα στον Παράδεισο ο Πανάγαθος Θεός τοποθέτησε τον άνθρωπο ως βασιλέα, να χρησιμοποιή όλα τα αγαθά που του έδωσε και χρησιμοποιώντας και εξουσιάζοντας αυτά σωστά να τα προσφέρη με ευχαριστία στον Θεό. Προσφέροντας δε στον Θεό την ευχαριστία για όλα τα δώρα που του έδωσε, να είναι συγχρόνως και ιερεύς.

Ἡ ἀδικία μαζεύει ὀργή Θεοῦ

Μεγάλη υπόθεση να έχει ο άνθρωπος την ευλογία του Θεού! Πλούτος είναι!

Ό,τι έχει ευλογία, στέκει, δεν γκρεμίζεται. Ότι δεν έχει ευλογία, δεν στέκει. Η αδικία είναι μεγάλη αμαρτία.

Όλες οι αμαρτίες έχουν ελαφρυντικά, η αδικία δεν έχει μαζεύει οργή Θεού. Φοβερό! Αυτοί που αδικούν, βάζουν φωτιά στο κεφάλι τους.

Από την μια μεριά βλέπεις να κάνουν μια αδικία και από την άλλη να πεθαίνουν δικοί τους άνθρωποι και να μη δίνουν σημασία.

Προσοχή στόν φθόνο!!

Ο φθόνος είναι πάθος μοχθηρής ψυχής που λιώνει από ζήλια, όταν βλέπει να προκόβει ο διπλανός. Είναι στενοχώρια για τα ξένα αγαθά. Είναι εμπαθής κριτής για τα αγαθά των άλλων. Ο φθόνος είναι ρίζα όλων των κακών, πηγή κάθε συμφοράς και φυτώριο ανουσιουργημάτων. 

Ο φθόνος είναι απ’ όλα τα πάθη το πιο άδικο και το πιο δίκαιο. Στην πρώτη περίπτωση, ενοχλεί ιδιαίτερα τους καλούς, στη δεύτερη λιώνει αυτούς που το έχουν. Όπως η σκουριά φθείρει και τρώει το σίδερο, έτσι και η ζήλεια κατατρώει την ψυχή που την έχει. Ο φθόνος λοιπόν πρώτα φθείρει τον φθονερό και έπειτα τον φθονούμενο.

Πρώτα εξολοθρεύει την ψυχή του -καθώς το φίδι κατατρώει την κοιλιά που το έθρεψε- και κατόπιν δαγκώνει αυτόν που φθονεί. Από μόνος του ο φθόνος δεν έχει καμιά αιτία ύπαρξης, γι’ αυτό δεν μπορεί να τύχει ούτε συγχώρεσης. Ο φθόνος δεν γνωρίζει να προτιμάει το συμφέρον.

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

 

Δεν βλέπει το μνήμα

Το πνεύμα που δεν σκοτίσθηκε από την αμαρτία βλέπει ψηλά προς τον ουρανό, δεν βλέπει το μνήμα· ενώ το πνεύμα που έχει σκοτισθεί από την αμαρτία κοιτάζει μέσα στον τάφο και δεν βλέπει τον ουρανό. 

«Για τις ψυχές…»

…Τη θυμάμαι ν’ ανάβει το κερί και το θυμιατό, να βράζει στάρι και να ξεφλουδίζει ρόδια κι αμύγδαλα. Έπειτα ετοίμαζε το πιάτο και το ακουμπούσε κεντρικά στο τραπέζι.

«Είναι για τις ψυχές», μας έλεγε.

Τίποτε το μακάβριο σ’ όλα αυτά αλλά αόριστη μια γλύκα που έδενε με τον δριμύ αέρα της πιο ανυπόμονης άνοιξης και μ’ έναν ήλιο – βασιλιά που βασίλευε χωρίς να πάψει ούτε στιγμή να βασιλεύει.

Ποιες ήταν οι ψυχές; Πού ήταν; Δεν ξέραμε. Απλώς τη χαζεύαμε που θυμιάτιζε τις κρεμασμένες φωτογραφίες στο σαλόνι. Είχαμε, βλέπεις, έτσι την ευκαιρία να τρυπώνουμε σ’ αυτό το διαρκώς κλειστό και κρύο δωμάτιο που το λειτουργούσαμε μόνο στις γιορτές. Εξ’ ου και το μεταφορικό του όνομα «Σιβηρία».

Όλα τακτοποιούνται

Πολλοί λένε ότι η χριστιανική ζωή είναι δυσάρεστη και δύσκολη, εγώ λέω ότι είναι ευχάριστη και εύκολη, αλλά απαιτεί δυο προϋποθέσεις: ταπείνωση και αγάπη. 

Αν έρθει η χάρη του Θεού, όλοι και όλα αλλάζουν, έλα όμως που για να έρθει, χρειάζεται πρώτα να ταπεινωθούμε! 

Δεν ξεχνά ποτέ

Ο χώρος (το Μοναστήρι) που αγωνίζονται οι μοναχοί είναι χώρος μορφώσεως και μεταμορφώσεως του ανθρώπου. 

Ο λόγος του Κυρίου: «Γνώσεσθε την αλήθειαν», δεν αναφέρεται σε κάποιο είδος ακαδημαϊκής ή επιστημονικής γνώσεως ή κάποιο άλλο είδος γνωσιολογικής κατάρτισης, αλλά είναι εμπειρία Θεού, το ζην μετά του Θεού. 

Όσιος Παΐσιος: Ο Πνευματικός πρέπει να είναι έτοιμος να πάει και στην κόλαση για τα πνευματικοπαίδια του

Ο Γέρων Παΐσιος δεν έχει ανάγκη από τους ιδικούς μας επαίνους ή την ιδική μας παρουσίασι. Με την Χριστομίμητο αγάπη του ανέπαυσε τον Θεόν και τους ανθρώπους και γι’ αυτό πολύς είναι ο έπαινός του στην Εκκλησία του Θεού.

Είχε το σπάνιο χάρισμα να αναπαύη ανθρώπους κάθε κατηγορίας, κάθε μορφώσεως και κάθε πνευματικής καταστάσεως. Ενθυμούμαι την περίπτωσι ενός ψυχιάτρου-ψυχαναλυτού που πέρασε από την Μονή μας μετά την συνάντησί του με τον Γέροντα. Όχι μόνο είχε αναπαυθή, αλλά και μου είπε, ότι όσα του είπε ο Γέροντας ήταν η τελευταία λέξις της ψυχιατρικής. Είναι γνωστό ότι ο π. Παΐσιος δεν διάβαζε άλλα βιβλία εκτός από το Ευαγγέλιο και τον Αββά Ισαάκ τον Σύρο.

Για να αναπαύση μία ψυχή δεν εφείδετο χρόνου και κόπου. Κάποτε είχα την απορία, πως μπόρεσε να θεραπεύση ένα νέο με σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Από σεβασμό δεν τον ερωτούσα. Μετά από χρόνια απήντησε στην απορία μου ως εξής: