Σύναξις Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Γοργοϋπηκόου

Η θαυματουργή εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου της Γοργοϋπηκόου βρίσκεται στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου του Αγίου Όρους.

Η γνωστότερη μετά την «Πορταΐτισσα» θαυματουργή εικόνα του Αγίου Όρους είναι αρχαία τοιχογραφία της Παναγίας που βρίσκεται εξωτερικά στον ανατολικό τοίχο της τράπεζας και προς τα δεξιά της εισόδου της. 

Το 1664 μ.Χ. ο τραπεζάρης Νείλος, που περνούσε τακτικά μπροστά από την εικόνα κρατώντας στο χέρι αναμμένα δαδιά για την υπηρεσία του στην τράπεζα, άκουσε μια φωνή να του λέει τα εξής: «Να μην ξαναπεράσεις από εδώ με δαδιά καπνίζοντας την εικόνα μου». 

Ο Νείλος δεν έδωσε ιδιαίτερη σημασία στη φωνή, η οποία όμως σύντομα ξανακούστηκε επιτιμώντας τον μοναχό και αφήνοντάς τον τυφλό.

Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ ψάλτης ὁ καλούμενος Κουκουζέλης

Ἄριστος μουσικὸς καὶ καλλικέλαδος.

Καταγόταν ἀπὸ τὸ Δυρράχιο καὶ ὑπῆρξε στὰ χρόνια τῶν Κομνηνῶν, καὶ ἦταν ὀρφανὸς ἀπὸ πατέρα. Ἡ εὐσεβὴς μητέρα του ὅμως, ἔδωσε τὴν εὐκαιρία στὸ παιδί της νὰ μάθει τὰ ἱερὰ γράμματα, τὸ ὁποῖο, ἐπειδὴ ἦταν πολὺ ἔξυπνο καὶ πολὺ καλλίφωνο, ὅλοι τὸ φώναζαν ἀγγελόφωνο.

Σὲ κατάλληλη ἡλικία κατέφυγε στὸ Ἅγιον Ὄρος, ὅπου μόνασε στὸ κελὶ τῶν Ἀρχαγγέλων τῆς Μεγίστης Λαύρας. Ἔψαλε στὴν Μεγίστη Λαύρα μαζὶ μὲ τὸν Γρηγόριο Δομέστικο, ποὺ τιμᾶται τὴν ἴδια ἡμέρα.

Ἔτσι ὁσιακὰ ἀφοῦ ἔζησε ὁ Ἰωάννης, ψάλλοντας θεσπέσιους ὕμνους πρὸς τὸν Θεό, ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ στὶς ἀρχὲς τοῦ 15ου αἰῶνα καὶ τάφηκε στὸ κελὶ ποὺ μόναζε.

Στηρίζουν την αλήθεια

Η πλάνη πάντα αυτοκαταστρέφεται και, παρόλο που δεν το θέλει, στηρίζει σε όλα την αλήθεια. Πρόσεξε: Έπρεπε ν’ αποδειχθεί ότι ο Χριστός πέθανε και τάφηκε και αναστήθηκε. 

Ε, λοιπόν όλα αυτά τα κατοχυρώνουν οι ίδιοι οι εχθροί! Εφ’ όσον έφραξαν με τον βράχο και σφράγισαν και φρούρησαν τον τάφο, δεν ήταν δυνατό να γίνει καμιά κλοπή. 

Ὅσιος Πορφύριος - Ἡ ὅραση τῆς ἀγάπης

Γιὰ τὸν ὅσιο Πορφύριο μπορεῖ νὰ εἰπωθεῖ τοῦτο:

Ἐκπυρωθεὶς ἀπὸ τὴν ἕνωσή του μὲ τὸ ἄστεκτον πῦρ, ἔγινε γιὰ μᾶς ζωτικὴ δύναμις.

Αὐτὴ εἶναι ἡ ἐμπειρία ὅλων, ὅσοι τὸν γνωρίσαμε, ἀλλὰ καὶ πολλῶν ποὺ δὲν μπόρεσαν νὰ τὸν γνωρίσουν κατὰ τὴν ἐπίγεια ζωή του. Ἦταν, καὶ εἶναι ἀκόμη, ἡ παράκλησις τοῦ κόσμου. Ἔχοντας τὴν ἁγία εὐαισθησία τῶν Ἁγίων, εἶχε ἀπὸ τὸν Θεὸ ἕνα ἰδιαίτερο χάρισμα: νὰ βλέπει. Κι ὅταν δυσκολευόταν νὰ βλέπει στὸ φυσικὸ φῶς, εἶχε τὸ χάρισμα νὰ βλέπει ὅσα συνέβαιναν μακριὰ ἢ κοντά, σὰν μέσα σὲ μιὰ ἀχτίδα φωτός.

Οἱ έμπειρίες ποὺ μοῦ χάρισε ὁ Θεὸς κοντά του εἶναι θαυμαστές. Ὅμως ὁ ἴδιος δὲν θεωροῦσε τὰ θαυμαστὰ σημεῖα ὡς τεκμήρια ἁγιότητας. Ἐκεῖνο ποὺ ἦταν ἀναμφισβήτητα τεκμήριο ἁγιότητας ἦταν ὅτι οἱ παρεμβάσεις του ἔσωζαν ἀνθρώπους. Ἐξίσου ἀδιαμφισβήτητο τεκμήριο ἦταν καὶ ἡ σωστικὴ καὶ ζωντανὴ παρουσία του μετὰ τὴν ὁσία του κοίμηση.

Η ετησίως καθιερωμένη Αγρυπνία του Συλλόγου Ιεροψαλτών Ν. Πιερίας

Τι έχεις στη μνήμη σου;

Πάντα με αγάπη πρέπει να φέρνουμε στη μνήμη μας το Χριστό. Μπορεί να κρατούμε στα χέρια μας μια φωτογραφία ενός ανθρώπου, αλλά επειδή δεν τον αγαπούμε, δεν τον γνωρίζουμε πολύ, δεν μας συγκινεί.

Ἡ γλώσσα τῆς Ἐκκλησίας

Ἡ ἁγία μας ἐκκλησία ἀπὸ τὴν ἵδρυσή της εἶναι ἡ μάννα, ποὺ ταΐζει τὰ τέκνα της οὐράνια τροφή, γιὰ νὰ γίνουν ὅμοια μὲ τὸν Πατέρα τους. Ἡ τροφὴ αὐτὴ εἶναι τὸ ἴδιο τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, εἶναι ἡ δύναμη τῶν θαυμάτων, εἶναι ἀκόμα τὸ παράδειγμα τῶν μαρτύρων. 

Πέρα, ὅμως, ἀπ’ αὐτὰ ἤ μᾶλλον στὴν πράξη πρὶν ἀπ’ αὐτὰ εἶναι ὁ λόγος. Ὁ λόγος κατηχεῖ, διδάσκει ἀλλὰ καὶ τελετουργεῖ τὴ Θεία Λειτουργία καὶ ὅλα τὰ μυστήρια.

Ἡ Πεντηκοστή, ἡ γενέθλιος ἡμέρα τῆς Ἐκκλησίας μας, ἄρχισε μὲ πολυγλωσσία. Ἀπὸ αὐτὸ καὶ μόνο ἐλέγχεται ἡ θεωρία περὶ ἱερῶν γλωσσῶν, ὅτι τάχα τὰ Ἑβραϊκά, τὰ Ἑλληνικὰ καὶ τὰ Λατινικὰ εἶναι ἱερὲς γλῶσσες καὶ σ’ αὐτὲς πρέπει νὰ λειτουργεῖται ἡ χριστιανικὴ διδασκαλία καὶ λατρεία. Ἡ ἰδέα περὶ ἱερῶν γλωσσῶν ἔχει τὶς ρίζές της στὴν εἰδωλολατρεία, ποὺ ἀναζητᾶ μὲ μαγικὴ ψυχολογία τὸ ἀγαθὸ μέσα στὴ φύση τῶν πραγμάτων. Ἡ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας ἀναζητᾶ τὸ ἀγαθὸ στὴν Τριαδικὴ Θεότητα καὶ τὸ δέχεται ὡς πνοὴ χάριτος, ποὺ διαπνέει ὅλη τὴ κτίση χωρὶς διάκριση, γιατί κατὰ τὸν ψαλμωδὸ "τοῦ Κυρίου ἡ γῆ καὶ τὸ πλήρωμα αὐτῆς", τὰ "σύμπαντα δοῦλα Σά".

Η αναισχυντία (η έλλειψη ντροπής)

Πόσο όμορφα περιγράφει ο Ιερός Χρυσόστομος την διαδικασία αυτή της φυγής του αναίσχυντου αμαρτωλού από την αληθινή μετάνοια στο πρόσωπο το Κάιν.

"Ο Κάιν σκότωσε τον αδελφό του, τον Άβελ, κατεχόμενος από το πάθος του φθόνου, διότι μετά από τον φθόνο ακολουθεί ο φόνος· και τον έφερε σ' ένα χωράφι και εκεί τον σκότωσε. 

Και τι λέγει ο Θεός σ' αυτόν; Που είναι ο Άβελ ο αδελφός σου; Αυτός που τα ξέρει όλα ρωτά σαν να μην γνωρίζει μόνο και μόνο για να τραβήξει τον φονιά σε μετάνοια. Το ότι γνώριζε, το έδειξε με την ερώτηση· που είναι ο Άβελ ο αδελφός σου; 

Αυτός όμως του απάντησε, δεν γνωρίζω, μήπως φύλακας του αδελφού μου είμαι εγώ; Έστω, δεν είσαι φύλακας του, γιατί όμως είσαι και φονιάς του; Δεν τον φύλαγες, γιατί όμως και τον σκότωσες; Όμως έμμεσα τα ομολογείς αυτά; Είσαι και φύλακάς του.

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή Α' Λουκά

(Λουκ. 5, 1-11) 

Στη σημερινή Ευαγγελική περικοπή ο Ευαγγελιστής Λουκάς μάς περιγράφει την κλήση του Πέτρου, του Ιακώβου και του Ιωάννη. Ο Χριστός, αφού χρησιμοποίησε το πλοίο του Πέτρου για να κηρύξει στο λαό, τον διατάζει να ρίξει στη θάλασσα το δίχτυ. 

Κι εκείνος, παρά τον κόπο της προηγούμενης νύχτας, που μάλιστα δεν είχε αποδώσει καρπούς, από σεβασμό και υπακοή προς τον Διδάσκαλο έριξε τα δίχτυα στη θάλασσα και έπιασε τόσα πολλά ψάρια, που ήρθαν και ο Ιάκωβος με τον Ιωάννη με το δικό τους πλοίο να βοηθήσουν στην ανέλκυση των ψαριών, που γέμισαν και τα δύο πλοία σε βαθμό που σχεδόν να βυθίζονται. 

Μπροστά σε τούτο το αδιαμφισβήτητο θαύμα, που γέμισε δέος και κατάπληξη όλους τους ψαράδες, ο Πέτρος πέφτει και προσκυνεί τον Ιησού. Και ο Κύριος τον καλεί στο εξής να γίνει αλιέας ανθρώπων, να γίνει δηλαδή μαθητής Του και απόστολος του Ευαγγελίου. 

Χωρίς δεύτερη σκέψη, τόσο ο Πέτρος όσο και ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, παράτησαν στην ακτή και τα πλοία τους και τα ψάρια και ακολούθησαν τον Χριστό, αποδεχόμενοι την πρόσκληση που τους έκαμε. Στην διήγηση αυτή βλέπουμε κάποια στοιχεία της προσωπικότητας των αγίων Αποστόλων, τα οποία όχι μόνο διέκρινε ο Χριστός προκειμένου να τους προσκαλέσει να γίνουν μαθητές Του, αλλά αποτελούν και απαραίτητες προϋποθέσεις για τον καθένα μας, προκειμένου να είναι και να λογίζεται χριστιανός. 

† Κυριακῇ 28 Σεπτεμβρίου 2025 (Α' Λουκᾶν)

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Λουκᾶν

Κεφ. ε' : 1-11

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἑστὼς ὁ ᾿Ιησοῦς παρὰ τὴν λίμνην Γεννησαρέτ, εἶδε δύο πλοῖα ἑστῶτα παρὰ τὴν λίμνην· οἱ δὲ ἁλιεῖς ἀποβάντες ἀπ᾿ αὐτῶν ἀπέπλυναν τὰ δίκτυα. Ἐμβὰς δὲ εἰς ἓν τῶν πλοίων, ὃ ἦν τοῦ Σίμωνος, ἠρώτησεν αὐτὸν ἀπὸ τῆς γῆς ἐπαναγαγεῖν ὀλίγον· καὶ καθίσας, ἐδίδασκεν ἐκ τοῦ πλοίου τοὺς ὄχλους. Ὡς δὲ ἐπαύσατο λαλῶν, εἶπε πρὸς τὸν Σίμωνα· Ἐπανάγαγε εἰς τὸ βάθος, καὶ χαλάσατε τὰ δίκτυα ὑμῶν εἰς ἄγραν. Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Σίμων, εἶπεν αὐτῷ· Ἐπιστάτα, δι᾿ ὅλης τῆς νυκτὸς κοπιάσαντες, οὐδὲν ἐλάβομεν· ἐπὶ δὲ τῷ ῥήματί σου χαλάσω τὸ δίκτυον. Καὶ τοῦτο ποιήσαντες συνέκλεισαν πλῆθος ἰχθύων πολύ· διερρήγνυτο δὲ τὸ δίκτυον αὐτῶν. Καὶ κατένευσαν τοῖς μετόχοις τοῖς ἐν τῷ ἑτέρῳ πλοίῳ, τοῦ ἐλθόντας συλλαβέσθαι αὐτοῖς· καὶ ἦλθον, καὶ ἔπλησαν ἀμφότερα τὰ πλοῖα, ὥστε βυθίζεσθαι αὐτά.

Τότε θρυμματίζεται

Οι λογισμοί, οι διαθέσεις και οι επιθυμίες μας ανοίγουν δρόμο και καθρεφτίζουν ολόκληρη τη ζωή μας. 

Αν οι λογισμοί μας είναι ήσυχοι, ειρηνικοί, γεμάτοι αγάπη, αγαθοσύνη και αγνότητα, τότε θα έχουμε ειρήνη, διότι οι ειρηνικοί λογισμοί καθιστούν εφικτή την ύπαρξη της εσωτερικής ειρήνης, που ακτινοβολεί από μέσα μας. 

Σημερινός άνθρωπος και Θεός

“Σήμερα… οι περισσότεροι άνθρωποι έχουνε γυρίσει πάλι στην κατάσταση που βρισκότανε η ανθρωπότητα σε κείνα τα φοβερά χρόνια που εξουσιάζανε την οικουμένη οι Ρωμαίοι.

Δηλαδή, σε πολλά ξαναπέσανε στο κτήνος κι ας μη το παραδέχουνται.

Οι σημερινοί άνθρωποι ζούνε όπως ζούσανε και κείνοι, δίχως τα λεπτά αισθήματα που φανερώνουνε πως ο άνθρωπος είναι τιμημένος και σφραγισμένος με μια θεϊκή σφραγίδα…

Τούτη η θεϊκή εικόνα παραμορφώθηκε, και νοιώθοντας την ασκήμια του κι ο ίδιος [ο άνθρωπος], σωστά είπε πως η καταγωγή του βαστά από τα ζώα…

Η ακηδία

Η ακηδία είναι παραπλήσια της λύπης (ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΟΣ, De institutis coenobiorum), σε τέτοιο βαθμό που η ασκητική παράδοση της Δύσης της οποίας εμπνευστής είναι ο Άγιος Γρηγόριος ο Μέγας, ενώνει τα δύο πάθη σ’ ένα μόνο (Moralium liber). 

Η ασκητική παράδοση της Ανατολής, ωστόσο, τα διακρίνει. Η λατινική γλώσσα δανείζεται τον όρο acedia από την ελληνική, ενώ ο γαλλικός όρος «acedie», που προέρχεται από τον λατινικό, δυσκολεύεται πραγματικά ν’ αποδώσει νόημα ταυτόχρονα απλό και πλήρες· οι λέξεις «οκνηρία» ή «ανία», με τις «οποίες συχνά αποδίδεται, εκφράζουν μόνο κατά ένα μέρος τη σύνθετη πραγματικότητα, που ο όρος υποδηλώνει [Σ.τ.μ.: Δεν υπάρχει, αντίθετα, πρόβλημα στην ελληνική γλώσσα, όπου οι λέξεις αδιαφορία, παραμέληση, ολιγωρία αποδίδουν επαρκώς το νόημα του όρου «ακηδία»]. 

Βέβαια, η ακηδία αντιστοιχεί σε κάποια κατάσταση οκνηρίας (ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΟΣ, Conlationes) και ανίας, όπως επίσης στην κατάσταση της αηδίας, ανορεξίας, της αποστροφής, της ατονίας και εξίσου της αθυμίας, της αποθάρρυνσης (ΣΥΜΕΩΝ ΝΕΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ, Κεφάλαια διάφορα), της χαύνωσης, της αναισθησίας, της νωχέλειας, της νάρκωσης, της υπνηλίας (ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΟΣ, Conlationes), της νωθρότητας· όλα αυτά αφορούν τόσο στο σώμα (ΑΡΣΕΝΙΟΣ, Επιστολή, ΣΥΜΕΩΝ ΝΕΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ, Κεφάλαια διάφορα, ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΙΝΑΪΤΗΣ, Κλίμαξ) όσο και στην ψυχή (ΙΣΑΑΚ ΣΥΡΟΣ, Λόγος). 

Τα πατώματα ...

Κάθε μέρα ο κόσμος βγαίνει για δουλειά. Πάει να ψάξει και να πράξει, αυτό που ονομάζουμε εργασία, μεροκάματο. Να ζήσεις να επιβιώσει. 

Υπάρχουν όμως κάτι ψυχές που κάθε μέρα κάνουν και μια επιπλέον βαριά εργασία. Ίσως την πιο επώδυνη.

Παλεύουν, ματώνουν στην κυριολεξία, να κρατηθούν στην ζωή. Αγωνίζονται για να μπορέσουν να ζήσουν και σήμερα. Όχι για το ψωμί τους μα για την ψυχή τους, για την ελπίδα.

Αυτή είναι η σωστή αρχή στην πνευματική ζωή!

Για μια σωστή αρχή στην πνευματική ζωή… να μην κατηγορείς ποτέ κανένα… να μήν κοροϊδεύεις… να μην οργίζεσαι… να μην περιφρονείς… μην λες ο μεν ζει ενάρετα ή ο τάδε άσωτα διότι αυτό ακριβώς είναι το μη κρίνετε…

Όλους να τους βλέπεις το ίδιο και με την ίδια διάθεση με την ίδια σκέψη και με απλή καρδιά… μην ανοίγεις το αυτί σου σε εκείνον που κατακρίνει ούτε πολύ περισσότερο να ευχαριστείσαι και να συμφωνείς με όσα λέει… να κρατάς το στόμα σου κλειστό στα λόγια τα πολλά και πρόθυμο στην προσευχή…

Βάζε τον εαυτό σου κάτω απ’ όλους και τότε θα ζεις συντροφιά με τον Χριστό… αγωνίζου να μην φαντάζεσαι με τον νου σου ότι έφτασες σε μέτρα των αγίων και να θεωρείς την προσευχή σου σαν του χειρότερου αμαρτωλού…

Μετάστασις Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου

Ἀρκετοὶ εἶχαν τὴν ἄποψη ὅτι ὁ Ἰωάννης δὲν πέθανε, ἀλλὰ μετατέθηκε στὴν ἄλλη ζωή, ὅπως ὁ Ἐνὼχ καὶ ὁ Ἠλίας. Ἀφορμὴ γι' αὐτὴ τὴν ἄποψη ἔδωσε τὸ γνωστὸ εὐαγγελικὸ χωρίο, Ἰωάννου κα’ 22. Ὅμως, ὁ ἀμέσως ἑπόμενος στίχος κα’ 23 διευκρινίζει τὰ πράγματα.

Ἡ παράδοση ποὺ ἀσπάσθηκε ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι ἡ ἕξης: Ὁ Ἰωάννης σὲ βαθειὰ γεράματα πέθανε στὴν Ἔφεσο καὶ τάφηκε ἔξω ἀπ’ αὐτήν. Ἀλλὰ μετὰ ἀπὸ μερικὲς ἡμέρες, ὅταν οἱ μαθητὲς του ἐπισκέφθηκαν τὸν τάφο, βρῆκαν αὐτὸν κενό.

Ἡ Ἐκκλησία μας, λοιπόν, δέχεται ὅτι στὸν ἀγαπημένο μαθητὴ τοῦ Κυρίου συνέβη ὅτι καὶ μὲ τὴν Παναγία μητέρα Του. Δηλαδή, ὁ Ἰωάννης ναὶ μὲν πέθανε καὶ ἐτάφη, ἀλλὰ μετὰ τρεῖς ἡμέρες ἀναστήθηκε καὶ μετέστη στὴν αἰώνια ζωή, γιὰ τὴν ὁποία ὁ ἴδιος, νὰ τί λέει σχετικά:

Τότε θα μοιάσουμε στ’ αλήθεια στον Χριστό…

Ο καθένας από κάπου μπάζει. Άλλος αγαπά τα λεφτά, άλλος τη δόξα, άλλος τη σάρκα, άλλος ζηλεύει, άλλος σκέφτεται πρώτα τον εαυτό του, άλλος αχρηστεύει το σώμα του.

Ας κοιτάμε να σκεπάζουμε τον αδελφό: τότε θα μοιάσουμε στ’ αλήθεια στον Χριστό. Δείχνεις έλεος, έλεος θα λάβεις. Πρώτος του Παραδείσου, έγινε ο Ληστής. Κι όμως έγινε.

Το θέμα είναι τι κάνουμε εμείς…

***

Η ετησίως καθιερωμένη Αγρυπνία του Συλλόγου Ιεροψαλτών Ν. Πιερίας

Ἡ Ὁσία Εὐφροσύνη

Ἦταν μοναχοκόρη καὶ πολὺ πλούσια. Ὃ πατέρας της Παφνούτιος ἦταν ὁ πλουσιότερος τῆς Ἀλεξάνδρειας καὶ μαζὶ μὲ τὴν σύζυγό του διακρίνονταν γιὰ τὴν θερμὴ πίστη τους στὸν Θεό.

Δώδεκα χρονῶν ἡ Εὐφροσύνη ἔμεινε ὀρφανὴ ἀπὸ μητέρα, καὶ ὁ πατέρας της ἀφοσιώθηκε ἀκόμα πιὸ φιλόστοργα στὴν ἐπιμέλεια τῆς κόρης του. Ὅταν ἡ Εὐφροσύνη ἔφθασε στὸ 18ο ἔτος τῆς ἡλικίας της, ὁ πατέρας της θέλησε νὰ τὴν παντρέψει μὲ ἕναν νέο ὑψηλῆς κοινωνικῆς τάξης. Ὅμως τὴν ψυχὴ τῆς Εὐφροσύνης εἶχε καταλάβει ὁ θεῖος ἔρωτας. Ὁ γάμος καὶ οἱ κοσμικότητες θὰ τῆς ἦταν ἐμπόδιο νὰ ἀφιερωθεῖ συστηματικὰ στὴν ἐλεημοσύνη καὶ στὴν ὑπηρεσία τοῦ πλησίον.

Γι’ αὐτὸ κάποια μέρα, ἀφοῦ διαμοίρασε τὰ ὑπάρχοντά της στοὺς φτωχούς, ἔφυγε κρυφὰ ἀπὸ τὸ σπίτι, καὶ μετὰ ἀπὸ πολλὲς περιπέτειες, κατέληξε μεταμφιεσμένη ἀνδρικὰ σὲ κοινόβιο ἀνδρικὸ μοναστῆρι. Ἐκεῖ πῆρε τὸ ὄνομα Σμάραγδος καὶ ὅλοι οἱ μοναχοὶ θαύμαζαν τὸν πνευματικό της ἀγῶνα καὶ τὴ διακονία ποὺ πρόθυμα πρόσφερε σὲ ὅλους. Ἔζησε στὸ μοναστῆρι 38 χρόνια. Στὸ τέλος τῆς ζωῆς της συναντήθηκε καὶ μὲ τὸν πατέρα της, ὅταν καὶ αὐτὸς ἔγινε μοναχὸς στὸ ἴδιο μοναστῆρι.

Όταν ξεχνάμε τι δεν είμαστε...

Κάθε που θα χάνουμε την ειλικρινή επαφή με τον εαυτό μας θα εμφανίζεται μια δοκιμασία, μια σκιά που θα απειλεί να κρύψει όλο το γαλάζιο της ψυχής μας. 

Παρόλο που πολλές φορές θα νιώθουμε ότι φτάνουμε στα όρια της αντοχής μας, ας μην απογοητευθούμε. Η δοκιμασία που μας επισκέφτηκε δεν είναι τίποτε άλλο παρα ο Θεός που προσπαθεί να μας οδηγήσει και πάλι πίσω σε μια αλήθεια που ξεχάσαμε. Να μας θυμίσει τι «δεν είμαστε». 

Και ναι, δεν είμαστε ούτε τέλειοι ούτε παντοδύναμοι. Απλά είμαστε άνθρωποι. Και αυτό δεν πρέπει να μας φοβίζει. Δεν είμαστε αναμάρτητοι και αυτό δεν πρέπει να μας απελπίζει. Αντιθέτως. 

Ποιά είναι η τελευταία μας προσδοκία;

Ποιά είναι η τελευταία μας προσδοκία; Τη νύχτα προσδοκούμε την ημέρα και την ημέρα προσδοκούμε τη νύχτα· και πάλι την ημέρα και πάλι τη νύχτα. Αλλά η προσδοκία αυτή δεν είναι η τελευταία. 

Ποιά είναι η τελευταία μας προσδοκία, αδελφοί; Σε καιρούς χαράς τρέμουμε περιμένοντας λύπες και σε καιρούς λύπης προσδοκούμε με ελπίδα τη χαρά· και ξανά λύπη και ξανά χαρά. Αλλά καμιά απ’ αυτές τις προσδοκίες δεν είναι η τελευταία μας.

Αδελφοί, η τελευταία μας προσδοκία είναι η προσδοκία της Κρίσεως του Θεού. Όταν έλθει η Κρίση του Θεού – η Φοβερά Ημέρα Κυρίου, που έρχεται καιομένη ως κλίβανος (Μαλαχίας 4,1) – όλοι τότε θα λάβουμε αυτό που μας αξίζει: για κάποιους θα είναι η ημέρα η ανέσπερος, που δεν τη διαδέχεται νύχτα, ενώ για άλλους θα είναι νύχτα που δεν τη διαδέχεται ημέρα· χαρά που δεν μεταβάλλεται σε λύπη, για κάποιους· για άλλους λύπη που δεν μεταβάλλεται σε χαρά. 

Ὁ Ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἁγιορείτης

Ἔγινε γνωστὸς πρὶν ἀκόμα ἁγιοποιηθεῖ ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μὲ τὸ βιογραφικὸ ἔργο «Ὁ γέροντας Σιλουανὸς τοῦ Ἄθω», ποὺ τὸ συνέγραψε μὲ ὡραῖο τρόπο ὁ Ἡγούμενος τῆς Μονῆς Τιμίου Προδρόμου στὸ Ἔσσεξ τῆς Ἀγγλίας, Ἀρχιμανδρίτης Σωφρόνιος, ποὺ ἔζησε κοντὰ στὸν Ἅγιο γιὰ πολὺ καιρὸ στὸν Ἄθω.

Σύμφωνα λοιπὸν μὲ τὸν Σωφρόνιο, ὁ Ἅγιος Σιλουανὸς ἀσκήθηκε στὸ Ἅγιον Ὄρος γιὰ 46 ὁλόκληρα χρόνια καὶ συγκεκριμένα στὴ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονα.

Γεννήθηκε τὸ 1866 στὸ χωριὸ Σόβοκ τῆς ἐπαρχίας Λεμπεντιάσκ τῆς Ρωσίας καὶ τὸ κοσμικό του ὄνομα ἦταν Συμεὼν Ἰβάνοβιτς Ἀντόνωφ. Στὴ Ρωσία ἔκανε τὸ ἐπάγγελμα τοῦ ξυλουργοῦ.

Ἡ Ἁγία Θέκλα ἡ Ἰσαπόστολος

Γεννήθηκε ἀπὸ εἰδωλολατρικὴ οἰκογένεια στὸ Ἰκόνιο. Μνηστεύθηκε μὲ κάποιο νέο, τὸ Θάμυρη, μὲ τὸν ὁποῖο ἔμελλε νὰ συζευχθεῖ.

Ἐν τῷ μεταξὺ ἦλθε στὸ Ἰκόνιο ὁ Ἀπόστολος Παῦλος καὶ κήρυττε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ στὸ σπίτι ἐνὸς εὐσεβῆ ἄνδρα, τοῦ Ὀνησιφόρου, μετέπειτα ἀποστόλου († 7 Σεπτεμβρίου). Ἡ συνεχὴς προσέλευση στὸ θεῖο κήρυγμα προσείλκυσε τὴν προσοχὴ τῆς Θέκλας. Καὶ κάποια νύκτα, μέσα στὸ ἀκροαζόμενο πλῆθος ἦταν καὶ αὐτή. Τὰ λόγια ποὺ ἄκουσε τὴν τράβηξαν τόσο πολύ, ὥστε τὴν ἔκαναν νὰ ἐπανέλθει πολλὲς φορὲς νὰ ἀκούσει τὸν Ἀπ. Παῦλο.

Αὐτό, ὅμως, ὅταν τὸ ἔμαθαν ἡ μητέρα της καὶ ὁ μνηστήρας της, προκειμένου νὰ τὴν ἐπαναφέρουν στὴν εἰδωλολατρία συκοφάντησαν τὸν Ἀπ. Παῦλο, μὲ ἀποτέλεσμα ὁ ἡγεμώνας Καστίλλιος νὰ τὸν φυλακίσει καὶ στὴν συνέχεια νὰ τὸν διώξει ἀπὸ τὴν πόλη. Ἀλλὰ ἡ Θέκλα εἶχε πάρει τὴν ἀπόφαση νὰ δοθεῖ ὁλοκληρωτικὰ στὴ διακονία τοῦ Εὐαγγελίου.

Σου είπαν δεν έχεις πίστη...

Πες μου πόσες φορές δεν άκουσες, ότι δεν έχεις πίστη αρκετή για αυτό υποφέρεις; 

Πες μου πόσες φορές σου είπαν ότι εάν πήγαινες εκκλησία δεν θα είχες προβλήματα; 

Με ρωτάς και εμένα. Λες πάτερ μήπως έχω κατάθλιψη γιατί δεν πιστεύω πολύ; 

Δεν ξέρω, μα η απάντηση νομίζω ότι δίνετε μέσα από την εμπειρία της εκκλησίας. Όχι εκείνων που αυτάρεσκα λένε και πιστεύουν ότι είναι οι άνθρωποι της εκκλησίας, μα εκείνων που δίχως να το αισθάνονται πραγματώνουν την εκκλησία του Χριστού, όπως τον αθώο που ποτέ δεν θα νιώσει την βαθιά αγαθότητα του. 

Γιατί ὁ ἄνθρωπος φεύγει ἀπό τόν Θεό;

Κανένας, ποτέ, δέν ἀπομακρύνθηκε ἀπό τόν Θεό ἐπειδή θέλησε νά γίνει καλύτερος!

Κανένας, ποτέ, δέν ἔφυγε ἀπό τήν ἐκκλησία, ἐπειδή δυσκολευόταν νά κατανοήσει τό πιστεύω της!

Μέ ἄλλα λόγια, ὁ ἄνθρωπος ποτέ δέν ξεκόβει ἀπό τήν ἐκκλησία καί ἀπό τόν Θεό γιά κάποια λογική αἰτία· γιά κάτι τό καλύτερο, τό πνευματικότερο, τό ἁγιώτερο. 

Τότε, γιατί φεύγει; γιατί ξεκόβει; γιατί ἀπομακρύνεται; Ἁπλά γιατί ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ τόν «στενεύει». Καί ἔτσι προτιμάει κάτι «ἄλλο»!

Ὁ Χριστός στήν παραβολή τοῦ μεγάλου Δείπνου ἀναφέρει τρεῖς αἰτίες, τρεῖς λόγους πού κάνουν τόν ἄνθρωπο νά γυρίζει τήν πλάτη του στόν Θεό: τόν ἐγωισμό, τά ἐγκόσμια, τό sex.

Σύλληψις τοῦ Τιμίου Προδρόμου καί Βαπτιστοῦ Ἰωάννη

Ἔτσι προφήτευσε ὁ προφήτης Ἠσαΐας γιὰ τὸν Πρόδρομο τοῦ Κυρίου, Ἰωάννη: «Φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ». Δηλαδή, φωνὴ ἀνθρώπου, ποὺ φωνάζει στὴν ἔρημο καὶ λέει: «Ἑτοιμάστε τὸν δρόμο, ἀπ’ ὅπου θὰ ἔλθει ὁ Κύριος σὲ σᾶς. Κάνετε ἴσιους καὶ ὁμαλοὺς τοὺς δρόμους, ἀπὸ τοὺς ὁποίους θὰ περάσει». 

Ξεριζῶστε, δηλαδή, ἀπὸ τὶς ψυχές σας τὰ ἀγκάθια τῶν ἁμαρτωλῶν παθῶν καὶ ρίξτε μακριὰ τὰ λιθάρια τοῦ ἐγωισμοῦ καὶ τῆς πώρωσης καὶ καθαρίστε μὲ μετάνοια τὸ ἐσωτερικό σας, γιὰ νὰ δεχθεῖ τὸν Κύριο.

Ἡ φωνὴ αὐτή, ποὺ ἦταν ὁ Ἰωάννης, γεννήθηκε μὲ θαυμαστὸ τρόπο. Ὁ Πατέρας του Ζαχαρίας ἦταν ἱερέας. Τὴν ὥρα τοῦ θυμιάματος μέσα στὸ θυσιαστήριο, εἶδε ἄγγελο Κυρίου, ποὺ τοῦ ἀνήγγειλε, ὅτι θὰ ἀποκτοῦσε γιὸ καὶ θὰ ὀνομαζόταν Ἰωάννης. 

Προκαλεί αντιπάθεια

Η φιλαργυρία προκαλεί μείωση της αγάπης. Ενσπείρει μέσα μας μίσος εναντίον εκείνων που σφετερίζονται ή κλέβουν την περιουσία μας. 

Η καρδιακή διάθεση, αντίθετα, μας κάνει ν’ αγαπάμε εκείνους στους οποίους είμαστε γενναιόδωροι. Η πιεσμένη γενναιοδωρία όμως προκαλεί αντιπάθεια. 

Φωτογραφίες από τον Αγιασμό του Κατηχητικού της Ενορίας μας (Σάββατο 20.09.2025)

 

Το σημάδι του Θεού

Ήταν περασμένη η ώρα την Κυριακή το βράδυ όταν ο ιερέας του ναού αποφάσισε να τηλεφωνήσει στην πρεσβυτέρα του στο σπίτι για να της πει ότι σε λίγο θα κινήσει για το σπίτι. Άφησε το τηλέφωνο να χτυπήσει πολλές φορές αλλά εκείνη δεν απάντησε.

Ο ιερέας παραξενεύτηκε αλλά αποφάσισε να τακτοποιήσει κάποιες τελευταίες εκρεμμότητες προτού ξανατηλεφωνήσει. Όταν το έκανε ύστερα από λίγα λεπτά, εκείνη απάντησε αμέσως.

«Γιατί δεν απάντησες τη πρώτη φορά;» τη ρώτησε

«Μα δεν χτύπησε άλλη φορά!» του είπε εκείνη.

Δεν έδωσαν παραπάνω σημασία στο γεγονός και ασχολήθηκαν με τα τρέχοντα θέματα της οικογένειας τους.

Την επόμενη μέρα ο ιερέας δέχτηκε ένα τηλεφώνημα στο ναό.

«Μου τηλεφωνήσατε χθες» ακούστηκε μια ανδρική φωνή από την άλλη άκρη του τηλεφώνου

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Συχνά αναρωτιόμαστε, αγαπητοί μου αδελφοί, πόσο αξίζει η ανθρώπινη ζωή. Αν αποτιμάται οικονομικά (με βάση την καταναλωτική δύναμη και αγοραστική αξία που ο καθένας διαθέτει), αν αποτιμάται με βάση την ποσότητα (συμφέρει ο ένας να θυσιασθεί υπέρ των πολλών, «παράπλευρες απώλειες» κατά τους πολέμους), αν αποτιμάται με βάση την ηδονή («μια ζωή την έχουμε»), αν αποτιμάται με βάση το χρόνο (άγχος του παρόντος κόσμου, γιατί η πέτρα του μνήματος είναι το τέλος, επομένως πρέπει να προλάβουμε να κάνουμε όσα περισσότερα μπορούμε για να νιώθουμε ότι άξιζε που ζήσαμε).

Απέναντι σ’ αυτό το ερώτημα, ο Χριστός έρχεται να δώσει μια διαφορετική απάντηση, στο Ευαγγέλιο που διαβάζουμε την Κυριακή μετά την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού (κατά Μάρκον, 8, 37), η οποία μας προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση. Η ανθρώπινη ζωή αξίζει όταν ο άνθρωπος παραιτείται από αυτήν!

Όταν δηλαδή ο καθένας που πιστεύει στο Χριστό δεν θεωρεί πως αξίζει να ζήσει τη ζωή του σύμφωνα με όλα τα προηγούμενα μέτρα, αλλά απαρνιέται τον εαυτό του, σηκώνει τον σταυρό του και ακολουθεί το Χριστό. Αυτό σημαίνει «χάνω τη ζωή μου». Και μόνο να ακούμε αυτή την θεώρηση του Χριστού σήμερα, επαναστατούμε και προσπερνούμε, ενίοτε ειρωνικά. 

† Κυριακῇ 21 Σεπτεμβρίου 2025 (μετά τήν Ὕψωσιν)

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Μάρκον

Κεφ. η' : 34-38, θ' : 1

Εἶπεν ὁ Κύριος· Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν, καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι. Ὃς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν, ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ Εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν. Τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπον, ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ; ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ; Ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με, καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ Πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν Ἀγγέλων τῶν ἁγίων.

... ενόσω ζω ...

«Το έπ' έμοι, ενόσω ζω, και αναπνέω και σωφρονώ, δεν θα παύσω να υμνώ μετά λατρείας τον Χριστόν μου, να περιγράφω μετ' έρωτος την φύσιν,

Για τη σωτήρια Χάρη

“Χάριτί ἐστε σεσωσμένοι” (Εφεσίους 2,5 )

Ποιός μπορεί να κατανοήσει και να αναγνωρίσει ότι η χάρις μας σώζει- ότι δηλαδή σωζόμεθα με τη χάρη του Θεού και όχι με τα δικά μας έργα και αρετές; Ποιος μπορεί να το κατανοήσει και να το αναγνωρίσει; 

Μόνον όποιος κατανόησε και είδε την απύθμενη άβυσσο του θανάτου και της φθοράς, στην οποία ο άνθρωπος βουλιάζει, δια της αμαρτίας˙ και όποιος επίσης κατανόησε και είδε το ύψος της τιμής και δόξας στην οποία αίρεται ο άνθρωπος στην Ουράνια Βασιλεία, στη χώρα της αφθαρσίας, στον Οίκο του Ζώντος Θεού- μόνον ένας τέτοιος άνθρωπος μπορεί να κατανοήσει και να αναγνωρίσει ότι όντως είμαστε χάριτι σεσωσμένοι!

Ένα παιδί ταξίδευε τη νύχτα. Σκόνταψε κι έπεσε σε μια τρύπα και ύστερα σε μια άλλη και κατρακυλώντας από χάσμα σε χάσμα, κατακρημνίστηκε σε μια πολύ βαθιά άβυσσο, από την οποία δεν μπορούσε με κανέναν τρόπο να βγει με τις δικές του δυνάμεις.

Ὁ Ἅγιος Εὐστάθιος καί οἱ σύν αὐτῷ

Ἦταν ἀρχικὰ εἰδωλολάτρης καὶ ὀνομαζόταν Πλακίδας. Ἦταν ἀρχιστράτηγος στὸ ρωμαϊκὸ στρατὸ ἐπὶ αὐτοκρατορίας Τραϊανοῦ.

Ὅταν ὁ Χριστὸς παρουσιάσθηκε μπροστὰ του μιὰ μέρα στὸ δάσος μὲ τὴν μορφὴ ἐλαφιοῦ, ὁ Εὐστάθιος πίστεψε καὶ βαπτίσθηκε μαζὶ μὲ τὴν σύζυγό του Θεοπίστη καὶ τὰ παιδιὰ τους, Ἀγάπιο καὶ Θεόπιστο.

Μόλις πληροφορήθηκε ὁ αὐτοκράτορας ὅτι ὁ ἀξιωματικός του ἔγινε χριστιανός, τὸν ἀπέμπεψε ἀπὸ τὸ στρατὸ καὶ τὸν ἐξόρισε μαζὶ μὲ τὴν οἰκογένειά του. Μάλιστα, στὸν δρόμο γιὰ τὴν ἐξορία ὁ Εὐστάθιος χωρίσθηκε ἀπὸ τὴν σύζυγό του καὶ τὰ παιδιά του.

Θα τρέξουν γρήγορα

Πρέπει να βγαίνουμε από το ναό, σαν από τα ιερά άδυτα, σαν να κατεβαίνουμε από τους ίδιους τους ουρανούς. Δίδαξε όσους δεν εκκλησιάζονται ότι έψαλες μαζί με τα Σεραφείμ, ότι ανήκεις στην ουράνια πολιτεία, ότι συναντήθηκες με το Χριστό και μίλησες μαζί Του. 

Το θέλημα του Κυρίου γινέσθω

Υπάρχουν καιροί πικροί, δυσβάστακτοι και βασανιστικοί. Δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτούς. Στον πόλεμο της φιληδονίας πολλοί τραυματίζονται και υφίστανται οδύνες, πολύ δε περισσότερο σ’ αυτή την πνευματική μάχη δεχόμαστε πολλά τραύματα από τα πνεύματα του κακού, ηττώμεθα κυρίως όταν βασιζόμαστε στις δικές μας δυνάμεις και τη λογική μας, έως ότου επιδείξουμε ταπεινοφροσύνη, αναγνωρίζοντας τις αδυναμίες μας.

ΟΣΙΟΣ ΜΑΚΑΡΙΟΣ

Μοιάζει η ζωή μας με αρκετά βαθιά τάφρο, η οποία σε καιρό βροχής γεμίζει ώστε να γίνεται αδιάβατη, ενώ τον άλλο καιρό ξεραίνεται έτσι ώστε να μην κυλά καθόλου νερό σ’ αυτήν. Οι άγιοι πατέρες εκθειάζουν μια ζωή που να μοιάζει με μικρό ρυάκι, το οποίο πάντα κυλά και ποτέ δεν ξεραίνεται. Το ρυάκι αυτό είναι, πρώτον προσβάσιμο, δεύτερον ευχάριστο και χρήσιμο σε όλους τους διαβάτες, επειδή το νερό του είναι πάντα πόσιμο, και καθώς κυλά ήσυχα, γι’ αυτό και ποτέ δεν θολώνει.

ΟΣΙΟΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ

«Το Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησέ με, δεν είναι απλώς όπλο εναντίον του διαβόλου ... »

Κάθε λογισμό, το “Κύριε Ιησου Χριστέ ελέησόν με”, πιάνει αν κάνεις τον σταυρό σου και το πεις αυτό από μέσα σου; Πιάνει; τα σκορπάει όλα;

π. Νίκων:

Ναι, εξαρτάται. Ότι είναι ένα όπλο, δεν είναι απλό όπλο. Το Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησέ με, δεν είναι απλώς όπλο εναντίον του διαβόλου. Προσέξετε, είναι πυρηνική βόμβα. Τινάζει τον διάβολο, τον εξαφανίζει. Είναι μια τρομερά συμπυκνωμένη, είναι μια τρομερά δυνατή ευχή. Μέσα της κλείνει όλες τις προσευχές, ξέρετε γιατί;

Είναι ένα μυστήριο, λέει η Γραφή ότι όταν θα γίνει η δευτέρα παρουσία του Χριστού θα εμφανισθεί στον ουρανό το όνομα του Χριστού και ενώπιον του ονόματος αυτού (λέει), παν γόνυ κάμψει επουρανίων επιγείων και καταχθονίων. Αυτό είναι ένα μυστήριο, το όνομα του Χριστού. Θα γονατίσει μπροστά στο όνομα αυτό το γονατο των επουρανίων, οι άγγελοι θα γονατίσουν οι άνθρωποι θα γονατίσουν, και των υποχθονίων και οι διάβολοι θα λυγίσουν μπροστά σε αυτό το όνομα.

Θα δει φως

Αυτός που φοβάται την αμαρτία, θα διαβεί τον επικίνδυνο δρόμο της ζωής του χωρίς προσκόμματα και, όταν αρχίζει να βλέπει σκοτάδι μέσα του ή μπροστά του, θα δει φως ιλαρό. 

Τό Πιστεύω τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου

Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Νεκτάριος: «Ὁ Θεός γιά μένα εἶναι δόξα, πλοῦτος καί καύχημα. Εἶναι τό γλυκύτατο καί πιό εὐχάριστο πράγμα. Εἶναι ἡ φροντίδα καί τό ἐντρύφημά μου. Ἡ ψυχή μου εἶναι δημιούργημα τῆς πνοῆς τοῦ Θεοῦ. Τό σῶμα μου εἶναι πλάσμα τοῦ Θεοῦ. Θεία χάριτι εἶμαι γένος τοῦ Θεοῦ. Ἀπ᾿ τό Θεό ἔλαβα τήν ὕπαρξη ἀλλά καί τή δυνατότητα νά κινοῦμαι, ν᾿ ἀναπνέω καί νά μιλάω.

Στό Θεό καθημερινά ἐμπιστεύομαι τό πνεῦμα μου. Στό Θεό προσεύχομαι. Ζῶ μέ τό Θεό, δουλεύω καί βρίσκομαι μέ τό Θεό»…

Εἶμαι εὐτυχισμένος μέ τό μεγάλο, ἰσχυρό καί ζῶντα Θεό, ὁ ὁποῖος εἶναι πάροχος βοηθός καί τελειωτής τῶν καλῶν. Εἶναι ἐπόπτης τῶν ὅσων σκέφτομαι, λέω καί κάνω. Δέχομαι τό Θεό ὡς φοβερό κριτή τῶν ὅσων ἔχω κάνει. Ἔχω Θεό ἤπιο καί συγχωρητικό, μακρόθυμο καί πολυέλεο, σωτήρα καί λυτρωτή.

Γνωρίζω Θεό πού εἶναι ἡ ἀρχή τῶν πάντων, πού δίνει τά ἀγαθά, πού εἶναι προνοητής, ἐπόπτης, πάνσοφος, παντογνώστης, πού γνωρίζει καί τά μέλλοντα καί τά παρόντα καί τά παρελθόντα. Ὑμνῶ, δοξάζω, εὐλογῶ καί ὑπερυψώνω τόν ἀγαθό, ἅγιο, δίκαιο καί ἀληθινό Θεό».

Η ευχή ως δρόμος προς την αληθινή θεολογία ή θεογνωσία

Δεν είναι βέβαια δυνατόν να δούμε εν πλάτει όλα όσα θαυμάσια μας λένε, στον περιορισμένο χώρο αυτής της σύντομης παρουσιάσεως αυτού του μεγάλου θέματος. Στο παρόν κείμενο θα χρειαστεί να επικεντρώσουμε τη προσοχή μας σε θέμα, το οποίο είναι, πιστεύουμε, σημαντικό ως εισαγωγική πρόσβαση στο χώρο της θεολογίας, όπου κατά τη πατερική διδαχή θεολογία είναι η ανάβαση του ανθρώπου προς το Θεό. Και ως οδός, αλλά και ως «χώρος» της αληθινής θεολογίας ορίζεται η προσευχή, η οποία αποτελεί «ανάβασιν νου προς Θεόν».

(Νείλος ο Ασκητής, Λόγος περί προσευχής)

Και η προσευχή αυτή είναι η λεγόμενη μονολόγιστη προσευχή. Στον περίφημο Περί προσευχής λόγο του Νείλου του Ασκητού, που περιλαμβάνεται στη γνωστή μας Φιλοκαλία (οι ειδικοί τον αποδίδουν στον Ευάγριο τον Ποντικό, ασκητικό συγγραφέα) σημειώνεται η σημαντικότατη για το θέμα μας φράση: «Eι θεολόγος ει, προσεύξη αληθώς? και ει αληθώς προσευχή, θεολόγος ει». 

Με άλλα λόγια: «Αν είσαι θεολόγος, θα προσευχηθείς. Και αν προσεύχεσαι αληθινά, είσαι θεολόγος». Και σε άλλο σημείο λέει: «Αν προσεύχεσαι, αληθινά και σωστά, θα βρεις πολλή εσωτερική πληροφορία. Και θα έρθουν μαζί σου άγγελοι, όπως και στον Δανιήλ, και θα σε φωτίσουν για να κατανόησης τους λόγους των πραγμάτων». Με τους λόγους αυτούς και μόνο υπογραμμίζεται ιδιαίτερα η σημασία της προσευχής ως σημαντικότατου μέσου για την είσοδό μας στο χώρο της θεολογίας. Μερικά ουσιώδη στοιχεία της θα επιχειρήσουμε να δούμε στη συνέχεια. 

Μεγάλο χάσμα

Μη πλανώμεθα, μεταξύ ορθοδοξίας και ετεροδοξίας υπάρχει χάσμα μέγα. Εμείς ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί αγαπούμε όλους και επιθυμούμε να έρθουν σε επίγνωση της αληθείας. 

Έτσι μας δίδαξε «ο Θεός της αγάπης»· έτσι αναπαύεται η συνείδησίς μας. 

Ο σεβασμός της ελευθερίας του άλλου

- Γέροντα, είναι δυνατόν κανείς συνειδητά να κρύβη μια πτώση του από τον πνευματικό του;

- Ναι, αλλά, και αν ξέρη ο πνευματικός την πτώση του ή κάτι καταλαβαίνη, δεν συμφέρει, ούτε θα τον ωφελήση, να του το πη. Πολλές φορές βλέπω στον αγώνα του αλλού κάτι, καταλαβαίνω ή ξέρω τι έχει κάνει, όμως, από σεβασμό, δεν του λέω τίποτε, αν δεν μου το πη ο ίδιος. 

Το θεωρώ εκβιασμό, ατιμία, να του το πω, την στιγμή που εκείνος δεν θέλει μόνος του να το φανερώση. Είναι λεπτό το θέμα, γιατί θα τον ρεζιλέψης. Πώς να βιάσης τον άλλον; Υπάρχει ελευθερία. Εκτός αν δω ότι κινδυνεύει και δεν πρόκειται να βοηθηθή από αλλού ή ότι έχει άγνοια και θα σπάση τα μούτρα του, θα καταστραφή, τότε θα κοιτάξω με τρόπο να του πω κάτι.

Είναι καλύτερα να δίνης στον άλλον να καταλαβαίνη πού φταίει, εφόσον το ζητήση και να χτυπά μόνος του τον παλαιό του άνθρωπο, γιατί έτσι πονά λιγώτερο. 

Οἱ Ἁγίες Σοφία, Πίστη, Ἐλπίδα καί Ἀγάπη

Ἔζησαν ὅταν αὐτοκράτορας τῶν ρωμαίων ἦταν ὁ Ἀνδριανός.

Ὅταν ἡ τίμια καὶ ἐνάρετη Σοφία χήρεψε, πῆγε μαζὶ μὲ τὶς κόρες της στὴν Ρώμη. Ἐκεῖ ὁ αὐτοκράτορας πληροφορήθηκε ὅτι οἱ τέσσερις γυναῖκες ἦταν χριστιανὲς καὶ διέταξε νὰ τὶς συλλάβουν. Ἀφοῦ χώρισε τὴν μητέρα ἀπὸ τὰ παιδιά της, ζήτησε νὰ παρουσιασθεῖ μπροστὰ του ἡ δωδεκάχρονη Πίστη. 

Μὲ δελεαστικοὺς λόγους ὁ Ἀνδριανὸς προσπάθησε νὰ πείσει τὴν Πίστη νὰ ἀρνηθεῖ τὸ Χριστό, ἀλλὰ ἀντιμετώπισε τὸ ἄκαμπτο φρόνημα τῆς νεαρῆς. Τότε ὁ σκληρὸς ἡγεμόνας διέταξε τὸν ἀποκεφαλισμό της.

Τὸ ἴδιο σθένος μὲ τὴν Πίστη ἐπέδειξαν καὶ οἱ ἀδελφές της, ἡ δεκάχρονη Ἐλπίδα καὶ ἡ ἐννιάχρονη Ἀγάπη. Ὁ σκληρὸς Ἀνδριανὸς δὲ δίστασε νὰ διατάξει τοὺς δήμιούς του νὰ ἀποκεφαλίσουν καὶ τὰ ἄλλα δυὸ κορίτσια.

Δεν είναι εύκολο

Δεν πρέπει εμείς μόνοι μας να κρίνουμε πότε πρέπει και πότε δεν πρέπει να κοινωνήσουμε. 

Δεν είναι εύκολο να δούμε καθαρά τον εαυτό μας στην άσκημη πλευρά του. Γι’ αυτό πρέπει να υπάρχει ο Πνευματικός Οδηγός. 

Προσευχόμενοι στη σιωπή

Στις αρχές της δεκαετίας του ’70, μία κοινότητα Γαλλίδων Ρωμαιοκαθολικών μοναχών προσκάλεσε την οικογένειά μας να ζήσει ανάμεσά τους.

Ήταν η περίοδος που προσερχόμασταν στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Οι μοναχές είχαν βαθιά διαποτιστεί από την Ορθόδοξη λειτουργική και ασκητική παράδοση σε σημείο που πολλές απ’ αυτές ανυπομονούσαν να γίνουν και εκείνες Ορθόδοξες.

Η πιο όμορφη ανάμνηση από τα τρία χρόνια που περάσαμε ανάμεσά τους είναι η βραδυνή Ακολουθία του Εσπερινού. Μισή ώρα πριν από την έναρξη της Ακολουθίας, οι αδελφές και οι φιλοξενούμενοί τους άρχιζαν να μπαίνουν στο παρεκκλήσι. 

Προσκυνούσαν τις εικόνες, γονάτιζαν στο χαλάκι και, ακουμπώντας πίσω στις φτέρνες, προσεύχονταν μέσα στη βραδυνή ησυχία. Μετά την ακολουθία, όσοι μπορούσαν παρέμεναν. Γονάτιζαν και πάλι στο σχοινένιο τραχύ χαλί, βολεύονταν ακουμπώντας στις φτέρνες, έκλιναν το κεφάλι και προσεύχονταν. Η σιωπή μέσα στον χώρο ήταν «χειροπιαστή».

Ἡ Ἁγία Εὐφημία ἡ Μεγαλομάρτυς

Ἔζησε καὶ μαρτύρησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα Διοκλητιανοῦ.

Γεννήθηκε στὴν Χαλκηδόνα ἀπὸ οἰκογένεια θεοσεβῆ καὶ εὐγενική. Οἱ γονεῖς της Ψιλόφρων καὶ Θεοδωριανὴ φρόντισαν ὥστε ἡ θυγατέρα τους νὰ ἀναπτύξει κάθε χριστιανικὴ ἀρετή.

Ἡ Εὐφημία ἐξελίχθηκε σὲ ἄνθρωπο μὲ σπάνια χαρίσματα καὶ δυνατὸ χριστιανικὸ φρόνημα, τὸ ὁποῖο ἐπέδειξε ὅταν ὁ εἰδωλολάτρης ἀνθύπατος τῆς Μικρᾶς Ἀσίας Πρίσκος διέταξε νὰ παρευρεθοῦν ὅλοι οἱ κάτοικοι τῆς Χαλκηδόνας σὲ γιορτή, τὴν ὁποία ὀργάνωνε πρὸς τιμὴ τοῦ θεοῦ τῶν εἰδωλολατρῶν Ἄρη.

Τότε ἡ Εὐφημία ἀποφάσισε μαζὶ μὲ ἄλλους χριστιανοὺς νὰ ἀπέχει ἀπὸ τὴ γιορτὴ τῶν εἰδωλολατρῶν καὶ γιὰ τὸ λόγο αὐτὸ συνελήφθη καὶ φυλακίσθηκε.