† Κυριακῇ 6 ᾽Οκτωβρίου 2024 (Γ' Λουκᾶν)

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Λουκᾶν

Κεφ. ζ' : 11-16

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐπορεύετο ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς πόλιν καλουμένην Ναΐν· καὶ συνεπορεύοντο αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἱκανοὶ, καὶ ὄχλος πολύς. Ὡς δὲ ἤγγισε τῇ πύλῃ τῆς πόλεως, καὶ ἰδοὺ ἐξεκομίζετο τεθνηκὼς υἱὸς μονογενὴς τῇ μητρὶ αὐτοῦ·καὶ αὕτη ἦν χήρα· καὶ ὄχλος τῆς πόλεως ἱκανὸς ἦν σὺν αὐτῇ. Καὶ ἰδὼν αὐτὴν ὁ Κύριος, ἐσπλαγχνίσθη ἐπ᾿ αὐτῇ, καὶ εἶπεν αὐτῇ· Μὴ κλαῖε. Καὶ προσελθὼν ἥψατο τῆς σοροῦ, οἱ δὲ βαστάζοντες ἔστησαν, καὶ εἶπε· Νεανίσκε, σοί λέγω, ἐγέρθητι. Καὶ ἀνεκάθισεν ὁ νεκρὸς καὶ ἤρξατο λαλεῖν, καὶ ἔδωκεν αὐτὸν τῇ μητρὶ αὐτοῦ. Ἔλαβε δὲ φόβος ἅπαντας, καὶ ἐδόξαζον τὸν Θεόν, λέγοντες·

Ὁ Ἅγιος Θωμᾶς ὁ Ἀπόστολος

Ἦταν μεταξὺ τῶν δώδεκα μαθητῶν τοῦ Κυρίου καὶ ἀνῆκε σὲ οἰκογένεια ἁλιέων.

Ὁ Θωμᾶς, λοιπόν, μετὰ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν πρώτη ἐμφάνισή Του στοὺς μαθητές, δυσπιστοῦσε σ’ αὐτὰ ποὺ τοῦ ἔλεγαν αὐτοί. Ἀλλὰ ὁ Κύριος ἐπανεμφανίστηκε στοὺς μαθητὲς μέσα στὸ ὑπερῷον, ὅταν μεταξὺ τους βρισκόταν καὶ ὁ Θωμᾶς. Τότε ὁ Κύριος προέτρεψε τὸν Θωμᾶ νὰ ψηλαφήσει τὶς πληγὲς ἀπὸ τὰ καρφιὰ ποὺ Τὸν σταύρωσαν, καὶ νὰ μὴ γίνεται ἄπιστος, ἀλλὰ πιστός. 

Ἐκθαμβωμένος ὁ Θωμᾶς, προσκύνησε καὶ ἀνεβόησε: «Ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου». Ἡ δὲ ἀπάντηση τοῦ Κυρίου ἦταν τέτοια, ποὺ θὰ διδάσκει ὅλους ὅσους θέλουν νὰ δυσπιστοῦν στὴν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου. Εἶπε, λοιπόν, ὁ Κύριος: «ὅτι ἐώρακάς με, πεπίστευκας, μακάριοι οἱ μὴ ἰδόντες καὶ πιστεύσαντες». Δηλαδή, λέει ὁ Κύριος στὸν Θωμᾶ, πίστεψες ἐπειδὴ μὲ εἶδες. Μακαριότεροι καὶ περισσότερο καλότυχοι εἶναι ἐκεῖνοι, ποὺ ἂν καὶ δὲν μὲ εἶδαν, πίστεψαν. 

Ας ριχθούμε στην αγκαλιά του Χριστού

Η αρετή είναι γνώση.

Όλο το μυστικό είναι η προσευχή, το δόσιμο, η αγάπη στον Χριστό. Η μοναχική ζωή είναι ζωή χαρισάμενη.

Μεγάλο πράγμα η υπακοή. Είναι το μυστήριο της πνευματικής ζωής. Υπακοή με χαρά, με ευχαρίστηση. Αυτή η υπακοή συγκινεί τον Θεό.

Με την υπακοή αλλάζεις σ’ όλα. Γίνεσαι γρήγορος, έξυπνος. Ο Χριστός μου έδωσε την Χάρη να κάνω υπακοή. Ό,τι έχω, απ’ την υπακοή το έχω.

Ο Γέροντας παίζει πολύ σπουδαίο ρόλο στην ζωή μας. Όταν ζήτε μαζί μ’ έναν άγιο Γέροντα, αγιοποιείσθε κι εσείς. Παίρνετε κάτι απ’ τις άγιες συνήθειές του, απ’ τα λόγια του, την σιωπή του, την προσευχή του.

Σαν να μιλά για το σήμερα!

«Ὁ Ῥασκόλνικωφ ἔμεινε στὸ νοσοκομεῖο ὡς τὸ τέλος τῆς Σαρακοστῆς καὶ ὅλη τὴν ἑβδομάδα τοῦ Πάσχα. Ὅταν ἔγινε καλά, θυμήθηκε τὰ ὄνειρα ποὺ εἶχε ἰδεῖ στὸν πυρετὸ καὶ στὸ παραλήρημά του, ξαπλωμένος στὸ κρεβάτι.

Εἶχε ὀνειρευτεῖ τότε ὅτι ὅλος ὁ κόσμος ἤτανε καταδικασμένος νὰ καταστραφεῖ ἀπὸ μιὰ μάστιγα ἀνήκουστη καὶ δίχως προηγούμενο ποὺ ἦρθε ἀπ’ τὰ βάθη τῆς Ἀσίας κὶ ἔπεσε πάνω στὴν Εὐρώπη, θὰ πέθαιναν ὅλοι, ἐκτὸς ἀπὸ μερικοὺς ἐκλεκτούς. Εἴχανε παρουσιαστεῖ κάτι καινούρια παράσιτα, κάτι μικροοργανισμοί, ποὺ φώλιαζαν στὸ κορμὶ τῶν ἀνθρώπων. 

Ἀλλὰ τὰ ζωύφια αὐτὰ εἴχανε μυαλὸ καὶ θέληση κὶ ὅποιος ἄνθρωπος μολυνόταν ἀπὸ δαῦτα γινότανε ἀμέσως τρελός. Ὡστόσο ποτέ, μὰ ποτὲ ἄλλοτε οἱ ἄνθρωποι δὲν ἤτανε τόσο σίγουροι ὅτι κατέχουν τὴν ἀλήθεια, ὅσο αὐτὰ τὰ ἀξιολύπητα πλάσματα. 

Ποτὲ ἄλλοτε δὲν πίστεψαν τόσο πολὺ ὅτι ἤτανε ἀλάνθαστη ἡ κρίση τους, οἱ ἠθικὲς καὶ θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, τὰ ἐπιστημονικά τους συμπεράσματα. Χωριά, πόλεις καὶ ἔθνη ὁλόκληρα μολύνονταν κὶ ἔχαναν τὸ λογικό τους.

Έτσι έπρεπε

Όταν προσπαθούμε να βάλουμε την ψυχή μας σε ησυχία με ταπείνωση και προσευχή και πολλή αγάπη, τότε ό,τι και να μας συμβεί το βλέπουμε μέσα στο σχέδιο του Θεού.

Αρρώστησα; Ωραία, ήταν μέσα στο σχέδιο του Θεού για την ζωή μου, μια δοκιμασία και θα περάσει. 

Δεν καταλαβαίνεις εσύ που τη λες την ευχή, αλλά καταλαβαίνει ο διάβολος και καίγεται

Διάλογος ενός υποτακτικού με τον γέροντά του, 

(του πατρός Εφραίμ του Κατουνακιώτη)

-Γέροντα, λέω την ευχή, «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», αλλά δεν καταλαβαίνω τίποτα.

-Δεν καταλαβαίνεις εσύ που τη λες την ευχή, αλλά καταλαβαίνει ο διάβολος και καίγεται, και φεύγει.

Ε, καλά παιδί μου, θέλεις να δείς θαύμα, από την ευχή, απ’ την προσευχή;

-Και βεβαίως θέλω!

-Καλά, του λέει, θα προσευχηθώ στον Θεό να σού δείξει ένα θαύμα να καταλάβεις πόση δύναμη έχει η ευχή. Αυτό το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με» που στην οποίαν ευχή αναφέρονται όλα τα πατερικά μας βιβλία∙ και ειδικότερα βέβαια η Φιλοκαλία.

Ὁ Ἅγιος Ἱερόθεος

Ὁ Ἅγιος Ἱερόθεος ἦταν πλατωνικὸς φιλόσοφος καὶ ἕνας ἀπὸ τὰ ἐννέα μέλῃ τοῦ Συμβουλίου τῆς Γερουσίας τοῦ Ἀρείου Πάγου.

Ἀφοῦ δέχθηκε καὶ διδάχθηκε τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο, χειροτονήθηκε πρῶτος ἐπίσκοπος Ἀθηνῶν τὸ 152 μ.Χ.

Μαθητὴς τοῦ ὑπῆρξε ὁ Ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης, ὁ ὁποῖος στὰ συγγράμματά του πλέκει ἐγκώμια γιὰ τὸν δάσκαλό του.

Ἐκοιμήθη ἐν εἰρήνῃ σὲ βαθιὰ γεράματα, μετὰ ἀπὸ πολύχρονη ποιμαντικὴ καὶ συγγραφικὴ δραστηριότητα.

Ἡ τίμια κάρα του φυλάσσεται στὸ ὁμώνυμο μοναστῆρι στὰ Μέγαρα Ἀττικῆς. 

Οι δικοί μας θεοί

Ονομάζουμε τον Κύριο Θεό μας, στην πραγματικότητα όμως έχουμε τους δικούς μας θεούς. 

Γι’ αυτό και δεν κάνουμε το θέλημα του Θεού, αλλά υποκύπτουμε στο θέλημα και τις επιθυμίες της σάρκας, της καρδιάς μας, των παθών μας. 

Συμβουλές ωφέλιμες...

102. Όλα τα παρόντα πράγματα δεν είναι παρά σκιά των μελλόντων. Το παρόν φως είναι η σκιά του μέλλοντος φωτός. Η φωτιά, η σκιά του πυρός της Γεέννης, όπου θα ριχθούν οι αμετανόητοι αμαρτωλοί. Η καθαρά γήινη χαρά, η σκιά της ανείπωτης μακαριότητος του Παραδείσου. 

Τα μεγαλοπρεπή βασιλικά ανάκτορα, η σκιά των υπερπολυτελών «μονών», που προετοιμάσθηκαν στην άνω ζωή για όσους αγαπούν τον θεό και εφαρμόζουν τις εντολές του. Τα χρυσοϋφασμένα και αδαμαντοκόλλητα αμφιάσματα των ισχυρών της γης δεν μπορούν να συγκριθούν ούτε από μακριά με τις στολές που θα φορούν οι εκλεκτές ψυχές, έχοντας ενδυθή τον Χριστό από εδώ κάτω. 

«Τότε οἱ δίκαιοι ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ ἥλιος ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ πατρὸς αὐτῶν» (Ματθ. ιγ’ 43), σύμφωνα με τη βεβαία υπόσχεσι του Σωτήρος.

Ὁ Ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης

Καταγόταν ἀπὸ τὴν πόλη τῶν Ἀθηνῶν.

Ἔζησε καὶ μαρτύρησε τὰ χρόνια ποὺ αὐτοκράτορας ἦταν ὁ Δομετιανός. Διακρίθηκε γιὰ τὴ φιλοσοφική του κατάρτιση καὶ τὴν βαθιά του καλλιέργεια. 

Ἀρχικὰ ἦταν εἰδωλολάτρης καὶ μέλος τῆς Βουλῆς τοῦ Ἀρείου Πάγου. Τὸ κήρυγμα ὅμως τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ἄγγιξε τὴν παιδευμένη καὶ εὐαίσθητη ψυχή του καὶ βαπτίσθηκε. 

Ἀργότερα διαδέχθηκε στὸν ἐπισκοπικὸ θρόνο τῶν Ἀθηνῶν τὸν εὐσεβῆ Ἰερόθεο. Ὑπῆρξε συγγραφέας πλήθους θεολογικῶν συγγραμμάτων. Ἐπιβραβεύθηκε ἀπὸ τὸ θεὸ γιὰ τὴ χριστιανική του δράση μὲ τὸ χάρισμα νὰ ἐπιτελεῖ θαύματα. 

Περιόδευσε σὲ πολλὰ μέρη τῆς Δύσης, ὅπου κήρυξε τὸν εὐαγγελικὸ λόγο καὶ ἑρμήνευσε τὶς ἱερὲς γραφές. Ὅταν ἔφθασε στὸ Παρίσι συνελήφθη καὶ ἀργότερα ἀποκεφαλίσθηκε. 

Το ανίκητο δίδυμο! Εξομολόγηση και υπακοή

Τα έργα λοιπόν της αρετής του (ενός κοιμηθέντος μοναχού) ήταν πολλά. Επίπονη εγκράτεια, νήψη αγρυπνίας, ποταμοί δακρύων, αναπτέρωση της προσευχής, καταπίεση του εαυτού του στο να κοιμάται καταγής, ευτέλεια ενδυμάτων, χειρωνακτική εργασία, πυκνές γονυκλισίες, μελέτη του θανάτου, έντονη ψαλμωδία, καρτερική στάση. 

Αλλά κανένα από αυτά στον υποτακτικό δεν ήταν τόσο δυνατό, όσο το αγώνισμα της εξομολόγησης και το ότι όλα τα έκανε με υπακοή, πράγματα με τα οποία η ψυχή φωτίζεται και νεκρώνεται το σαρκικό θέλημα, και γίνεται ολοκληρωτική εγκατάσταση του πνευματικά γεννημένου μέσα σε εκείνον που τον γέννησε. 

Γιατί, οποίος δεν προτιμά αυτά από τα αλλά, γίνεται εύθραυστος στην υπακοή, και αυτά με τα οποία νομίζει ότι επιδιώκει τη σωτηρία, με αυτά υφίσταται τον όλεθρο της απάτης. 

Γέρων Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης: Θα φροντίσει ο Θεός και οι Άγιοί μας!

Μοναχός, π. Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης,
Υμνογράφος (1905-1991).
(Φωτογραφία: Douglas Little από την Αγιορετική Φωτοθήκη)

[Διήγηση του μακαριστού Μητροπολίτη Κινσάσας κ. Νικηφόρου]:

Είχαμε πανηγύρι στο Κελλί, δεν ήταν η πανήγυρη των Αγίων Διονυσίου και Μητροφάνους, και είχα το διακόνημα του τραπεζάρη και ετοίμασα την τράπεζα.

Κάποια στιγμή βλέπω, ότι όλα τα ψωμιά τα οποία υπήρχαν ήταν μόνο τρία. Τότε δεν είχα προβλέψει ότι έπρεπε νά ’χουμε περισσότερα ψωμιά. Ήταν δικό μου φταίξιμο, δεν είχα ενημερώσει τον Γέροντα ότι είναι λίγα τα ψωμιά και πώς θα βγάλουμε την πανήγυρη; Τότε μ’ έπιασε κρύος ιδρώτας. Τώρα τί θα κάνουμε;

Ο κόσμος μαζευόταν, τα ψωμιά σε καμμιά περίπτωση δεν θα έφταναν. Πήγα αρκετά τρομαγμένος στον Γέροντα [τον γνωστό Υμνογράφο, π. Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη] και του λέω:

Οἱ Ἅγιοι Κυπριανός καί Ἰουστίνη

Ὁ Ἅγιος Κυπριανὸς ἔζησε καὶ μαρτύρησε ἐπὶ αὐτοκρατορίας Δεκίου.

Γεννήθηκε στὴν Ἀντιόχεια τῆς Συρίας ἀπὸ ἐπιφανὴ καὶ πλούσια οἰκογένεια, ἡ ὁποία τοῦ εἶχε προσφέρει ἀξιόλογη μόρφωση. 

Ὁ Κυπριανὸς ὑπῆρξε γιὰ πολλὰ χρόνια ξακουστὸς μάγος. Σὲ αὐτὸν μάλιστα προσέτρεξε καὶ ἕνας εἰδωλολάτρης ὁ Ἀγλαΐδας, ὁ ὁποῖος ἦταν ἐρωτευμένος μὲ μία παρθένα τὴν Ἰούστα. Ἐπειδὴ ὅμως δὲν ἔβρισκε ἀνταπόκριση στὸν ἔρωτά του, ζήτησε ἀπὸ τὸν Κυπριανὸ νὰ τὸν βοηθήσει μὲ τὶς μαγικές του ἱκανότητες. 

Ὅμως οἱ ἐνέργειες τοῦ Κυπριανοῦ δὲν ἔφεραν κανένα ἀποτέλεσμα καὶ γι’ αὐτὸ ἔκαψε τὰ βιβλία του ποὺ περιεῖχαν τὶς ἀπατηλὲς γνώσεις τῆς μαγικῆς τέχνης καὶ βαπτίσθηκε χριστιανός. 

Ἔκτοτε ἀφοσιώθηκε στὸ κήρυγμα τοῦ εὐαγγελικοῦ λόγου, προσελκύοντας στὴ χριστιανικὴ πίστη πολλοὺς ἀνθρώπους. Κατόπιν ἔγινε ἱερέας καὶ ἀργότερα ἐπίσκοπος Καρχηδόνας. 

Το πλεονέκτημα

Κάθε προσευχή της Εκκλησίας βοηθεί στην κάθαρση της καρδιάς. Ιδιαιτέρως όμως βοηθεί η λεγόμενη μονολόγιστη ευχή ή νοερά προσευχή ή καρδιακή προσευχή, το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλόν». 

Αυτή η προσευχή, που ανέκαθεν παραδίδεται στο Άγιον Όρος, έχει το εξής πλεονέκτημα: επειδή είναι μονολόγιστη, δηλαδή μόνο μία πρόταση, μας βοηθεί να συγκεντρώνουμε εύκολα το νου μας. 

Φόβος Θεού

Ο φόβος του Θεού είναι η ρίζα κάθε καλού έργου. Ούτε ένα λεπτό να μην απομακρύνεται από την καρδιά σας. Σαν το κερί ν’ ανάβει και να φωτίζει όλους τους λογισμούς, όλες τις εσωτερικές κινήσεις της καρδιάς σας.

Αυτός θα σας διδάξει να βαδίζετε σωστά, να εργάζεσθε το κάθε τι σαν έργο Θεού. Αυτός θα σας διδάξει να στέκεστε, όπως εκείνοι που βρίσκονται μπροστά στο βασιλέα. Αυτός θα σας διδάξει να προχωρείτε, όπως προχωρούν εκείνοι που κρατούν ένα ποτήρι γεμάτο νερό, από το οποίο δεν πρέπει να στάξει ούτε μια σταγόνα.

Όταν η εσωτερική ζωή πάρει αυτά τα χαρακτηριστικά, τότε θα συνειδητοποιείται κάθε απρεπής κίνηση του νου και της καρδιάς. Αμέσως τότε θ’ ανακρίνεται ενώπιον του Θεού και θ’ απομακρύνεται με τη μετάνοια και τον αποφασιστικό αγώνα για την κάθαρση.