«Ἡ ἀντίρρηση ἀποστομώνει, ἐνῶ ἡ ἐπίκληση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ διώχνει ἀπό τήν καρδιά τούς πονηρούς λογισμούς»
142. Ὅπως εἶναι ἀδύνατο νά περάσει κανείς μεγάλο πέλαγος χωρίς μεγάλο πλοῖο, ἔτσι εἶναι ἀδύνατο νά διώξει κανείς μιά προσβολή ἑνός πονηροῦ λογισμοῦ χωρίς τήν ἐπίκληση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
143. Ἡ ἀντίρρηση ἀποστομώνει, ἐνῶ ἡ ἐπίκληση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ διώχνει ἀπό τήν καρδιά τούς πονηρούς λογισμούς. Ὅταν ἡ προσβολή τοῦ πονηροῦ λογισμοῦ διαμορφωθεῖ στήν εἰκόνα ἑνός αἰσθητοῦ πράγματος μέσα στήν ψυχή, π.χ. μέ τό πρόσωπο ἐκείνου πού μᾶς ἔχει λυπήσει ἤ στή φαντασία γυναικείας ὀμορφιάς ἤ χρυσοῦ ἤ χρημάτων, τό καθένα ἀπό αὐτά ὅταν ἐμφανιστεῖ στή διάνοιά μας, ἀμέσως γίνονται φανεροί οἱ λογισμοί τῆς μνησικακίας, τῆς πορνείας καί τῆς φιλαργυρίας πού τό προκάλεσαν.
Καί ἄν ὁ νοῦς μας εἶναι πεπειραμένος καί ἐκπαιδευμένος καί ἔχει συνηθίσει στήν τήρηση τοῦ ἑαυτοῦ του καί στό νά βλέπει καθαρά καί μέ διαύγεια τίς θελκτικές εἰκόνες καί τίς ἀπάτες τῶν πονηρῶν πνευμάτων, εὔκολα, μόλις ἐμφανιστοῦν, μέ τήν ἀντίρρηση καί μέ τήν εὐχή τοῦ Ἰησοῦ σβήνει ἀμέσως τά πυρωμένα βέλη τοῦ διαβόλου1. Δέν ἐπιτρέπει στούς λογισμούς μας νά συμμορφωθοῦν ἐμπαθῶς μέ τήν πονηρή φαντασία ἤ νά συνομιλήσουν μαζί της φιλικά ἤ νά τή σκεφτοῦν πολύ καί νά δώσουν τή συγκατάθεσή τους, πράγματα στά ὁποῖα ἐπακολουθοῦν τά πονηρά ἔργα μέ κάποια ἀναγκαιότητα, ὅπως ἐπακολουθοῦν οἱ νύχτες στίς ἡμέρες.
144. Ἄν ὅμως ὁ νοῦς μας εἶναι ἄπειρος καί δέν ἔχει τήν εὐχέρεια τῆς νήψεως, ἀμέσως ἀνακατώνεται μέ τήν ἐμπαθή εἰκόνα, ὅποια καί νά εἶναι, καί συνομιλεῖ μέ αὐτή καί δέχεται κακές ἐρωτήσεις καί δίνει ἀπαντήσεις. Καί τότε ἀνακατώνονται οἱ λογισμοί μας μέ τήν δαιμονική φαντασία, ἡ ὁποία ὅσο πάει μεγαλώνει καί πληθύνεται γιά νά φανεῖ ἀξιαγάπητη καί ὡραία καί θελκτική στό νοῦ πού τή δέχεται καί αἰχμαλωτίζεται.
Συμβαίνει τότε στό νοῦ, ὅπως ὅταν φανεῖ σέ ἄκακα ἀρνιά ἕνας σκύλος, ἐκεῖ πού βόσκουν σέ πεδινό μέρος· καί νομίζουν αὐτά ὅτι εἶναι ἡ μητέρα τους καί τρέχουν κοντά του, χωρίς νά κερδίσουν τίποτε μέ τό νά πλησιάσουν τόν σκύλο παρά μόνο τήν ἀκαθαρσία καί τή δυσωδία του. Κατά τόν ἴδιο τρόπο καί οἱ λογισμοί μας, ὡς ἀμαθεῖς τρέχουν σέ ὅλες τίς δαιμονικές φαντασίες καί ἀφοῦ ἀνακατωθοῦν μαζί τους, τούς βλέπει κανείς ἑνωμένους νά θέλουν νά καταστρέψουν τήν Ἰλιούπολη (Τροία) ὅπως ὁ Ἀγαμέμνων καί ὁ Μενέλαος. Ἔτσι καί αὐτοί σκέφτονται τί πρέπει νά γίνει γιά νά πραγματοποιήσουν μέ τό σῶμα ἐκεῖνο πού φάνηκε ὡραίο μέ τήν ἀπάτη τῆς δαιμονικῆς εἰσβολῆς. Κι ἔτσι λοιπόν δημιουργοῦνται ἐσωτερικῶς οἱ πτώσεις τῆς ψυχῆς· καί τότε κατ᾿ ἀνάγκην θά ἐξωτερικευτεῖ τό ἐσωτερικό τῆς καρδιᾶς.
145. Ὁ νοῦς εἶναι κάτι τό εὔκολο καί ἄκακο καί εὔκολα ἀκολουθεῖ τούς δαιμονικούς λογισμούς, καί δύσκολα μπορεῖ νά κρατηθεῖ ἀπό τίς ἄνομες φαντασίες τῶν δαιμόνων, ἄν δέν ἔχει τόν αὐτοκράτορα τῶν παθῶν λογισμό, πού νά τόν ἐμποδίζει ἀκατάπαυστα καί νά τόν χαλιναγωγεῖ.
*****************
1Ἐφ. στ΄ : 16.
"ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ" Τῶν Ἱερῶν Νηπτικῶν
Τόμος α΄ (σελ. 203-204)
Ἐκδόσεις: ''Τό Περιβόλι τῆς Παναγίας"
