Η συνείδηση και η γνώση του εαυτού μας
«Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερος νικητής στήν γῆ, παρά ἐκεῖνος, πού ἐνίκησε τόν ἴδιο τόν ἑαυτό του καί κυριαρχεῖ ἐπάνω στά πάθη του».
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΜΠΟΚΑ
Νά μήν εἶσαι φοβισμένος ἐξ αἰτίας κάποιου, οὔτε φυσικά καί ἀπό τόν ἴδιο τόν ἑαυτό σου. Στά βάθη τῆς ὑπαρξεώς μας ζῆ ἕνα κριτής, ὁ ὁποῖος δέν μᾶς ἐξαπατᾶ καί ἡ φωνή του εἶναι πολύ σπουδαιότερη ἀπό τήν γνώμη ὅλου τοῦ κόσμου.
Στήν ψυχή τοῦ ἁμαρτωλοῦ, ὁ ὁποῖος δέν ἐλέγχεται ἀπό τήν συνείδησί του, ἐνωρίτερα ἤ ἀργότερα, θά ἔλθουν ὅμως στιγμές, πού ἡ φωνή τῆς συνειδήσεώς του θά διαμαρτυρηθῆ μέ ὅλη τήν δύναμί της. Αὐτές εἶναι στιγμές βασανιστικές, στιγμές οἱ ὁποῖες θά κρατήσουν χρόνια καί οἱ ὁποῖες θά εἶναι μόνο ἡ ἀρχή, χωρίς τέλος. Ἀλλοίμονο σ᾿ ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος κλίνει περισσότερο πρός τό κακό καί στό βάθος τῆς ψυχῆς του φωλιάζει ἡ ἁμαρτία.
Ἄνθρωπος λέγεται μόνο ἐκεῖνος πού ξέρει τόν ἑαυτό του. Γιά νά γνωρίσης τόν ἑαυτό σου, εἶναι ἡ δυσκολώτερη καί ἡ ὠφελιμώτερη γνῶσις. Ὁ ἐγωϊσμός μεγαλύνει πάντοτε, ἐσφαλμένα βέβαια, τόν ἑαυτό μας καί τά χαρίσματά μας πρῶτα στά ἰδικά μας μάτια! Δέν εἶναι τίποτε εὐκολώτερο ἀπό τό νά ἀπατᾶσαι ἀπό τόν ἴδιο τόν ἑαυτό σου καί καπνιζόμενος μέ τήν κενοδοξία νά νομίζης ὅτι εἶσαι κάτι, ἐνῶ δέν εἶσαι τίποτε.
Μή καταπιάνεσαι νά κρίνης τούς ἄλλους, ὅσο νά ἐξετάζης τόν ἴδιο τόν ἑαυτό σου...δεκαπλασίασε τό κλᾶμμα καί τόν στεναγμό τῆς καρδίας σου γιά τίς ἁμαρτίες σου, διότι εἶναι δυνατόν αὐτές νά εἶναι δέκα φορές χειρότερες ἀπό ὅ,τι ἐσύ πιστεύεις καί ταπείνωσε ἑκατό φορές τήν δῆθεν καλωσύνη τῶν καλῶν σου ἔργων, διότι ἴσως πράγματι νά εἶναι ἔτσι. Αὐτή ἡ διδασκαλία περιλήφθηκε ἀπό τόν ἅγιο Μακάριο τόν Αἰγύπτιο.
Βίαζε νά γνωρίσης τόν ἑαυτό σου καί τότε θά γνωρίσης πολλά πράγματα. Ὅποιος βλέπει τίς ἁμαρτίες του θά ἰδῆ νά μπαίνη μέσα του ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ. Πολλοί θέλουν νά ξέρουν τί γίνεται στίς ξένες χῶρες, ἀλλά τί εὑρίσκεται στήν ψυχή τους δέν θέλουν νά ἐξετάσουν.
Δέν ὑπάρχει τίποτε μεγαλύτερο ἀπό τό νά γνωρίζης τήν ἀδυναμία καί ἀμάθειά σου. Τό πρῶτο σημεῖο τῆς σοφίας σου εἶναι νά ἀναγνωρίσης τά λάθη σου. Ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ μας καί τῶν σφαλμάτων μας εἶναι ἡ ἀρχή τῆς σωτηρίας μας. Ὅποιος ἐγνώρισε τίς ἁμαρτίες του, ἔφθασε στό μέσον τοῦ δρόμου γιά τήν δικαίωσί του, ἀλλά ὅποιος ὅμως δέν τίς ἐγνώρισε, ἐκεῖνος ἀκόμη δέν ἄρχισε οὔτε τήν νηστεία, οὔτε τήν προσευχή.
Γιά νά γνωρίσουμε τόν ἑαυτό μας, πρέπει νά καλοῦμε κάθε ἡμέρα τήν ψυχή μας σέ δικαστήριο καί νά ζητοῦμε λογαριασμό γιά τήν ζωή καί τήν συμπεριφορά του ἀπέναντί μας, ἀπέναντι τοῦ κόσμου καί ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ. Νά μή κοιμούμεθα, προτοῦ νά σκεφθοῦμε τίς ἁμαρτίες τίς ὁποῖες ἐπετελέσαμε στόν διάβα τῆς ζωῆς μας.
Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερος νικητής στήν γῆ, παρά ἐκεῖνος, πού ἐνίκησε τόν ἴδιο τόν ἑαυτό του καί κυριαρχεῖ ἐπάνω στά πάθη του.
Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερος ἐχθρός γιά τόν ἄνθρωπο ἀπό τόν ἴδιο τόν ἄνθρωπο καί ἀπό τίποτε δέν πρέπει νά φοβᾶται ὁ ἄνθρωπος, ὅσο ἀπό τόν ἴδιο τόν ἑαυτό του. Ὅποιος ἐξουσιάζει τίς αἰσθήσεις του, αὐτός διέρχεται τήν ζωή του μέ εἰρήνη.
Ἡ ἀπόκτησις τῆς εἰρήνης δέν πρέπει νά ἀναζητηθῆ πρῶτα μεταξύ τῶν ἀνθρώπων, ἀλλά πρῶτα στό σῶμα σου, στό πνεῦμα σου καί στήν ψυχή σου. Ἐάν δέν γίνης βασιλεύς ἐπάνω στίς ἐπιθυμίες καί τούς λογισμούς σου, δέν θά κληρονομήσης τήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.
Ἐπειδή δημιουργήθηκες ἐλεύθερος καί κλήθηκες στήν ἐλευθερία, μήν ἀνέχεσαι νά γίνης δοῦλος τῶν ἀκαθάρτων παθῶν σου.
από το βιβλίο: «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΙΑ»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΜΠΟΚΑ, ΡΟΥΜΑΝΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ, (1910-1989)
