Οἱ Ἅγιοι Κοσμᾶς καί Δαμιανός οἱ Ἀνάργυροι καί Θαυματουργοί

Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ κατάγονταν ἀπὸ τὴν Ἀσία. Οἱ γονεῖς τους ἦταν ἄριστο πρότυπο χριστιανῶν συζύγων. Ὅταν ἡ μητέρα τους Θεοδότη ἔμεινε χήρα, ἀφιέρωσε κάθε προσπάθειά της στὴν χριστιανικὴ ἀνατροφὴ τῶν δύο παιδιῶν της, Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ.

Τοὺς δύο ἀδελφοὺς διέκρινε μεγάλη εὐφυΐα καὶ ἐπιμέλεια, γι’ αὐτὸ καὶ σπούδασαν πολλὲς ἐπιστῆμες. Ἰδιαίτερα ὅμως, ἐπιδόθηκαν στὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη, τὴν ὁποία ἐξασκοῦσαν σὰν διακονία φιλανθρωπίας πρὸς τὸν πλησίον. Θεράπευαν τὶς ἀσθένειες τῶν ἀνθρώπων, καὶ ἰδιαίτερα τῶν φτωχῶν, χωρὶς νὰ παίρνουν χρήματα, γι’ αὐτὸ καὶ ὀνομάστηκαν Ἀνάργυροι. 

Πολλοὶ ἀσθενεῖς ποὺ θεραπεύθηκαν ἤθελαν νὰ τοὺς εὐχαριστήσουν. Ἀλλὰ αὐτοί, δὲν δέχονταν τὶς εὐχαριστίες καὶ ἀπαντοῦσαν μὲ τὸν ὀρθὸ λόγο τῆς Ἁγίας Γραφῆς:

Ασυνήθιστη ξηρασία

Εκείνοι που από φυσική κλίση χύνουν ποτάμια τα δάκρυα, άκοπα, άσκοπα και ανώφελα, καθώς και εκείνοι που τα χύνουν από κάποια αμαρτωλή παρόρμηση, όταν θα θελήσουν να κλάψουν θεάρεστα, διαπιστώνουν ότι μέσα τους υπάρχει μια ασυνήθιστη ξηρασία. 

Πως πρέπει να μετανοούμε

Να μην αναβάλλουμε τη μετάνοια για το μέλλον. Μετά το θάνατο δεν υπάρχει διόρθωση.

Του αββά Μάρκου

Αν κάποιος πέσει σε μία αμαρτία και δεν λυπηθεί ανάλογα με το σφάλμα του, εύκολα θαξαναπιαστεί στο ίδιο δίχτυ.

Όταν αποφεύγεις την κακοπάθεια και τους εξευτελισμούς, μην ισχυρίζεσαι πως θα μετανοήσεις με άλλες αρετές, γιατί η κενοδοξία και η αποφυγή της κακοπάθειας από τη φύση τους υποδουλώνουν στην αμαρτία, ακόμα και με εύλογες προφάσεις.

Του αγίου Εφραίμ

Αδελφοί, ο τωρινός καιρός είναι καιρός για μετάνοια. Μακάριος λοιπόν είναι εκείνος, που δεν έπεσε καθόλου στα δίχτυα του εχθρού. Μακάριος είναι για μένα κι εκείνος που έπεσε στα δίχτυα του, αλλά κατόρθωσε να τα σκίσει και να του ξεφύγει όσο βρίσκεται στην παρούσα ζωή. Αυτός, ζώντας ακόμα σωματικά, μπόρεσε να ξεφύγει από τον πόλεμο και να σωθεί, όπως ξεγλιστράει το ψάρι από το δίχτυ.

Πόση ώρα να Προσεύχομαι; (Υπέροχο δίδαγμα)

Ρώτησα κάποτε ένα νέο 16 ετών:

-Αγαπάς, παιδί μου, το Θεό;

-Τον αγαπώ πολύ, πάτερ μου, μου απάντησε αυθόρμητα.

-Προσεύχεσαι σ’ Αυτόν τακτικά;

-Όχι! μου είπε με ειλικρίνεια.

Ο νέος αυτός δεν μπορούσε να συλλάβει την αντίθεση που υπήρχε μεταξύ των δύο απαντήσεών του. Γιατί είναι αδύνατον να αγαπά κανείς πραγματικά το Θεό και να μην προσεύχεται.

Αν έχεις ένα φίλο εξαιρετικά αγαπητό, δεν προσπαθείς να βρεις τρόπους να επικοινωνείς συχνά μαζί του και να συζητάς διάφορα ζητήματα; Έτσι δεν είναι;

Παρακολούθησε, παιδί μου, αυτούς τους αριθμούς που θα σου πω. Είναι εξακριβωμένοι. Ένας άνθρωπος που πέθανε 70 ετών διέθεσε τα χρόνια της ζωής του ως εξής: 15 χρόνια εργάσθηκε, 20 κοιμήθηκε, 2 έτρωγε, 1 ντυνότανε, 9 μήνες πλυνότανε, 7 μήνες ξυριζότανε, 4 μήνες καθάριζε τη μύτη του, 2 μήνες τα δόντια του κλπ.

Παρατήρησες κάτι; Όλα όσα αναφέρονται πιο πάνω αφορούν εξωτερικές ασχολίες. Φροντίδες και μέριμνες για το σώμα.

Γίνεται απαθής

Δεν μπορούμε να επιτύχουμε τη σωτηρία με κανένα τρόπο πέρα από τη μεταμόρφωση του νου μας, τη μεταμόρφωσή του σε κάτι διαφορετικό απ’ αυτό που ήταν. 

Ο νους μας θεώνεται από μια ιδιάζουσα ενέργεια της Χάριτος του Θεού. Γίνεται απαθής και άγιος.

Μην δικαιολογείς την αδράνειά σου

“Δεν υπάρχει πιο κρύο πράγμα από τον χριστιανό που δεν σώζει άλλους. Δεν μπορείς εδώ να επικαλεσθείς την φτώχια, διότι θα σε κατηγορήσει η χήρα που κατέβαλε τα δύο λεπτά…

Δεν μπορείς να επικαλεστείς την ταπεινή σου καταγωγή, διότι και οι απόστολοι ήταν άσημοι και κατάγονταν από ασήμους. Δεν μπορείς να προβάλεις την αγραμματοσύνη σου κι εκείνοι ήταν αγράμματοι.

Ακόμη κι αν είσαι δούλος, κι αν είσαι δραπέτης, θα μπορέσεις να εκπληρώσεις το καθήκον σου, διότι και ο Ονήσιμος τέτοιος ήταν. Κοίταξε όμως που τον καλεί και σε τι υψηλό αξίωμα τον ανεβάζει ο απόστολος «ίνα κοινωνή μοι», λέγει, «εν τοις δεσμοίς μου». Δεν μπορείς να προφασισθείς την ασθένεια, διότι και ο Τιμόθεος τέτοιος ήταν, είχε «πυκνάς ασθενείας»…

Οἱ Ἅγιοι Ζηνόβιος καί Ζηνοβία τά ἀδέλφια

Κατάγονταν ἀπὸ τὶς Αἰγαὶς τῆς Κιλικίας καὶ ἦταν κληρονόμοι μεγάλης περιουσίας. Ὁ Ζηνόβιος εἶχε σπουδάσει ἰατρική, καὶ ὄχι μόνο πρόσφερε ἀφιλοκερδῶς τὶς ὑπηρεσίες του στοὺς πάσχοντες, ἀλλὰ ἐπιπλέον πλούσια μοίραζε ἀπὸ τὰ ἀγαθὰ του σ’ αὐτούς. Μὲ τὴ συμπεριφορά του αὐτὴ στήριζε τοὺς χριστιανούς, καὶ πολλοὺς εἰδωλολάτρες ἔφερε στὴ χριστιανικὴ πίστη.

Ὅταν πληροφορήθηκε αὐτὸ ὁ ἔπαρχος Λυσίας, ἔδωσε διαταγὴ καὶ τὸν συνέλαβαν. Ὁ Ζηνόβιος μὲ παρρησία ὁμολόγησε ὅτι πράγματι εἶναι χριστιανός. Καὶ ὅ,τι κάνει, τὸ κάνει γιὰ τὴ σωτηρία ψυχῶν καὶ τὴν δόξα τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ. Ὁ Λυσίας μὲ αὐστηρότητα τοῦ εἶπε ὅτι ἂν δὲν σταματήσει αὐτὸ ποὺ κάνει καὶ δὲν ἀρνηθεῖ τὸν Χριστό, θὰ μαρτυρήσει φρικτά. 

Ὁ Ζηνόβιος ἀπάντησε ὅτι τὰ μαρτύρια μποροῦν νὰ βλάψουν τὸ σῶμα του, ἀλλὰ τὴν ψυχή του ποτέ. Διότι λέει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ: «Καὶ τὶς ὁ κακώσων ὑμᾶς, ἐὰν τοῦ ἀγαθοῦ μιμητοὶ γένησθε;». Ποιός, δηλαδή, θὰ μπορέσει νὰ σᾶς κάνει κακὸ καὶ νὰ σᾶς ἐπιφέρει πραγματικὴ βλάβη, ἂν γίνετε μιμητὲς καὶ ἀκόλουθοι τοῦ ἀγαθοῦ; Ὁ Λυσίας ἀμέσως διέταξε καὶ τὸν βασάνισαν.

Ὅταν δίνεις πλουτίζεις…

Στά χρόνια τῆς κατοχῆς 1941-42, πέρασαν τρεῖς-τέσσερις πεινασμένοι συνάνθρωποί μας, σχεδόν γυμνοί, ἀπό τήν γειτονιά μας, ζητῶντας βοήθεια.

Οἱ περισσότεροι ἐκείνη τήν ἐποχή δέν εἶχαν οὔτε τό ψωμί τῆς ἡμέρας κι ἔτσι οἱ ἄνθρωποι πέθαιναν της πείνας, ἀκόμα καί στούς δρόμους.

Μικροί μεγάλοι, ὅταν πεινοῦσαν, ἀνακάτευαν τά σκουπίδια καί ὅ,τι ἔβρισκαν τά ἔτρωγαν.

Ἕνας γείτονας φιλότιμος καί ἐλεήμων, ὅταν τούς εἶδε σ’ αὐτήν τήν κατάσταση, τούς λυπήθηκε καί πῆρε ὅ,τι εἶχε μέσα τό κρεμαστό «φανάρι» μέ τή σίτα καί τούς τά ἔδωσε.

Η κάθαρση από τα πάθη δίνει την υγεία της ψυχής

Όταν αποφεύγουμε τις αιτίες των παθών και οι άλλοι, που δεν γνωρίζουν το σκοπό μας, σκανδαλίζονται, εμείς δεν είμαστε υπεύθυνοι του σκανδαλισμού τους. Διότι κανείς δεν μπορεί να δουλεύει στο Θεό και συγχρόνως ν’ αρέσει σ’ όλους τους ανθρώπους!…».

Η κάθαρση από τα πάθη δίνει την υγεία της ψυχής, με αποτέλεσμα την πνευματική χαρά, όταν κοινωνάμε, ευχόμεθα και μελετάμε τα λόγια Κυρίου!…».

H νηστεία, ως ασκητική αναφορά ολόκληρου του ανθρώπου στον Θεό ή ως προσπάθεια εν έργω καθολικού αγιασμού του ανθρώπου, είναι θεμέλιο όλων των αγαθών, υπεράσπιση κάθε αρετής και αρχή του πνευματικού αγώνα και στεφάνι των εγκρατών και η ομορφιά της παρθενίας και του αγιασμού και η λαμπρότητα της σωφροσύνης και η αρχή της οδού της χριστιανικής ζωής και η μητέρα της προσευχής και η πηγή της φρονήσεως και ο διδάσκαλος της ησυχίας και αυτή που προηγείται από όλα τα καλά έργα».

Ἡ Ἁγία Ἀναστασία ἡ Ρωμαία, ἡ Ὁσιομάρτυς

Ἡ Ὅσια Ἀναστασία ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ Διοκλητιανοῦ καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν Ρώμη. Ὅταν πέθαναν οἱ πλούσιοι γονεῖς της, διαμοίρασε τὴν περιουσία ποὺ κληρονόμησε στοὺς φτωχοὺς καὶ ἀποσύρθηκε σὲ μοναστήρι.

Ὅταν τὴν συνέλαβε ὁ ἡγεμόνας Πρόβος, ὑπενθύμισε στὴν Ἀναστασία τὴν ἀνθηρὴ νεότητά της, γιὰ τὴν ὁποία θὰ ἔπρεπε νὰ ἀρνηθεῖ τὸν Χριστό. Τότε, δυναμικὴ ὑπῆρξε ἡ ἀπάντηση τῆς Ἀναστασίας: 

«Ἐγώ, εἶπε, μία ὡραιότητα καὶ νεότητα γνωρίζω, ἐκείνη ποὺ δίνει ὁ Χριστὸς στὶς πιστὲς καὶ γενναῖες ψυχές, ποὺ προτιμοῦν γι’ Αὐτὸν τὸν θάνατο ἀντὶ ἄλλων ἐγκόσμιων ἀγαθῶν, ὅταν αὐτὰ προτείνονται γιὰ τὴν προδοσία τοῦ Θεοῦ τους. Πλούτη εἶχα ἄφθονα. Δὲν τὰ θέλησα. Ἀλλὰ τὸν Χριστό μου τὸν θέλω καὶ ἀπ’ Αὐτὸν καμία δύναμη δὲν θὰ μπορέσει νὰ μὲ χωρίσει. Ἂν ἀμφιβάλλεις, δοκίμασε».

Ἐξαγριωμένος ἀπὸ τὴν ἀπάντηση ὁ Πρόβος, τὴν μαστίγωσε στὸ πρόσωπο καὶ τὴν ἅπλωσε σὲ ἀναμμένα κάρβουνα. Ἔπειτα, τὴν κρέμασε καὶ τῆς ἔσκισε τὸ σῶμα. Μετὰ ἔκοψε τοὺς μαστούς της, ξερίζωσε τὰ νύχια της καὶ τελικὰ τὴν ἀποκεφάλισε. 

Ομιλία στην 28η Οκτωβρίου 1940

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Όταν την 6η πρωινή της 28ης Οκτωβρίου 1940 οι σειρήνες της αντιαεροπορικής άμυνας ξύπνησαν την Αθήνα, παρόλο που κανείς δεν γνώριζε τί είχε προηγηθεί τις τρεις προηγούμενες ώρες στην οικία του Πρωθυπουργού, ούτε τις αποφάσεις του Υπουργικού συμβουλίου, ο κόσμος ξεχύθηκε στους δρόμους λες και περίμενε εκείνη ακριβώς τη στιγμή για να βροντοφωνάξει το ιστορικό “ΟΧΙ”, σαν μια καθολική επιλογή, η οποία δεν μπορούσε να είναι διαφορετική. 

Κι αντίθετα από τα όσα επιτάσσει ίσως η κοινή λογική ενώπιον μιας δύναμης ισχυρής τόσο σε αριθμό όσο και σε δύναμη σαν την Ιταλία, αντί να επικρατεί ανησυχία και φόβος, μια διάθεση ευφορίας αναμεμειγμένη με υπερηφάνεια, λεβεντιά και ανδρεία, πλήρωσε ολόκληρο τον Ελληνισμό με την πεποίθηση ότι καλείται να προστατέψει τα τρεις χιλιάδες και πλέον έτη της ιστορίας του.

Την εξέλιξη της αναμετρήσεως μπορούσε κανείς εύκολα να την μαντέψει, με δεδομένη την αμαχητί ή έπειτα από ολιγοήμερη αντίσταση παράδοση των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών στις δυνάμεις του Άξονα. 

Το ελληνικό πάλι “ΟΧΙ” ξάφνιασε ως κεραυνός εν αιθρία, πεισμώνοντας τους επιτιθέμενους και γεμίζοντας ενθουσιασμό και ελπίδα όχι μόνο χώρες φίλα προσκείμενες προς την Ελλάδα αλλά και αυτή τη γείτονα, καθότι σύσσωμος ο τουρκικός τύπος πανηγύριζε με συνθήματα όπως “Ζήτω η Ελλάς” (εφ. Ιδκάμ, 29/10/1940).

Για μας πάλι, η συγκεκριμένη στάση ήταν φυσική απόρροια της ιστορίας και της ιδιοσυγκρασίας μας. Γράφει ο Γεώργιος Βλάχος στην “Καθημερινή" της 29ης Οκτωβρίου 1940:

Μνήμη Ἁγίας Σκέπης τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου

Διαβάζουμε: «Τῇ αὕτῃ ἡμέρᾳ τὴν ἀνάμνησιν ποιούμεθα τῆς Ἁγίας Σκέπης τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας ἤτοι τοῦ ἱεροῦ αὐτῆς Μαφορίου, τοῦ ἐν τῷ σορῷ τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τῶν Βλαχερνῶν, ὄτε ὁ Ὅσιος Ἀνδρέας ὁ διὰ Χριστὸν σαλὸς κατεῖδεν ἐφηπλωμένην αὐτὴν ἄνωθεν καὶ πάντας τοὺς εὐσεβεῖς περισκέπουσαν».

Λόγω τῶν πολλῶν θαυμάτων ἀπὸ τὴν Παναγία, ποὺ ἀνέφεραν οἱ Ἕλληνες στρατιῶτες στὸν Ἑλληνοϊταλικὸ πόλεμο τὸ 1940, ἡ Ἱερὰ Συνοδὸς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μὲ ἀπόφασή της τὸ 1952, καθιέρωσε νὰ ἑορτάζεται ἡ Ἅγια Σκέπη τῆς Θεοτόκου ἀντὶ γιὰ τὴν 1η Ὀκτωβρίου, στὶς 28 Ὀκτωβρίου.

Πως αποκτάται η καρδιακή πίστη

Εάν επιθυμείς να σου δώσει ο Θεός γρήγορα καρδιακή πίστη στην προσευχή, αγωνίσου με όλη την καρδιά σου να μιλάς και να κάνεις το κάθε τι ειλικρινώς και ουδέποτε να είσαι ψεύτικος στις δοσοληψίες σου με τους άλλους ανθρώπους. Εάν είσαι ευθύς και αληθινός με τους άλλους, τότε ο Θεός θα σου δώσει αμέσως αληθινή πίστη.

Αυτός που δεν είναι τίμιος στις δοσοληψίες με τους άλλους ανθρώπους, ο Θεός δεν τον δέχεται εύκολα, όταν προσεύχεται. Τον κάνει να αισθανθεί ότι είναι ανειλικρινής με τους άλλους και γι’ αυτό δεν μπορεί να είναι τελείως ειλικρινής με το Θεό.

Η Θεόσαρκη μερίδα (Θαύματα και αποκαλύψεις από τη Θεία Λειτουργία)

Δώδεκα μίλια έξω από τη Δαμασκό ασκήτευε ένας στυλίτης. Κάποτε σκανδαλίστηκε μ' έναν ιερέα της πόλης, για τον οποίο πληροφορήθηκε πως έπεφτε σε σαρκική αμαρτία. 

Σε λίγες μέρες ο ιερέας αυτός έτυχε να πάει να λειτουργήσει στο μοναστήρι, όπου βρισκόταν και ο στύλος του ασκητή. 

Την ώρα του κοινωνικού, ο στυλίτης κατέβασε σ' ένα καλάθι το άγιο ποτήριο που είχε μαζί του, και μέσα σ' αυτό του έβαλαν τα άχραντα Μυστήρια. Όταν όμως ανέβασε πάνω τη θεία Κοινωνία, δίσταζε να μεταλάβει.

Έφερνε στο νου του την κατηγορία που είχε ακούσει για το λειτουργό ιερέα, και συλλογιζόταν: "Άραγε, έχει αγιασθεί αυτή η μερίδα; Επιφοίτησε σ' αυτή το Άγιο Πνεύμα ή εμπόδισε τον ερχομό Του η αμαρτία του λειτουργού; Έτσι όπως είμαι σκανδαλισμένος με τον ιερέα, πρέπει να μεταλάβω ή όχι;" 

Από το αφιέρωμα του Κατηχητικού μας, στην επέτειο του ΌΧΙ της 28ης Οκτωβρίου 1940

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή ΣΤ’ Λουκά 
(Λουκ. 8, 27-39) 

Μεστή η διήγηση του σημερινού Ευαγγελίου και γεμάτη διδάγματα. Η ιστορία είναι λίγο – πολύ γνωστή σε όλους: φτάνοντας ο Κύριος σε μία πόλη, στη χώρα των Γεργεσηνών, συναντά έναν άνθρωπο δαιμονισμένο που δεν φορούσε ρούχα και περιφέρονταν σαν αγρίμι στις ερημιές. 

Τα δαιμόνια αμέσως αναγνωρίζουν τον Θεό στο πρόσωπο του Χριστού, και ζητούν από αυτόν να μην τα εξορίσει στην άβυσσο, αλλά να τους επιτρέψει να εισέλθουν σε μια αγέλη χοίρων. Έτσι και έγινε, και ευθύς οι χοίροι έπεσαν με ορμή στον γκρεμό και σκοτώθηκαν. 

Όταν μαθεύτηκε το γεγονός στην πόλη, βγήκαν οι κάτοικοι να δουν το θαύμα με τα ίδια τους τα μάτια, και βρήκαν τον πριν δαιμονισμένο ήρεμο και ντυμένο να κάθεται κοντά στα πόδια του Ιησού και να ακούει ευλαβικά τους λόγους Του. 

Ωστόσο, αντί να θαυμάσουν και να πιστέψουν στη μεγαλοσύνη του Θεού, εκείνοι κυριευμένοι από φόβο ζήτησαν από το Χριστό να φύγει μακριά από τη χώρα τους. 

† Κυριακῇ 26 ᾽Οκτωβρίου 2025 (ΣΤ' Λουκᾶν)

† Μνήμη τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου τοῦ Μυροβλύτου

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Λουκᾶν 

Κεφ. η' : 26-39

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐλθόντι τῷ ᾿Ιησοῦ εἰς τὴν χώραν τῶν Γαδαρηνῶν, ὑπήντησεν αὐτῷ ἀνήρ τις ἐκ τῆς πόλεως, ὃς εἶχε δαιμόνια ἐκ χρόνων ἱκανῶν, καὶ ἱμάτιον οὐκ ἐνεδιδύσκετο καὶ ἐν οἰκίᾳ οὐκ ἔμενεν, ἀλλ᾿ ἐν τοῖς μνήμασιν. Ἰδὼν δὲ τὸν ᾿Ιησοῦν καὶ ἀνακράξας, προσέπεσεν αὐτῷ, καὶ φωνῇ μεγάλῃ εἶπε· Τί ἐμοὶ καὶ σοί, ᾿Ιησοῦ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ τοῦ Ὑψίστου; δέομαί σου, μή με βασανίσῃς. Παρήγγειλε γὰρ τῷ πνεύματι τῷ ἀκαθάρτῳ ἐξελθεῖν ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπου. Πολλοῖς γὰρ χρόνοις συνηρπάκει αὐτόν, καὶ ἐδεσμεῖτο ἁλύσεσι καὶ πέδαις φυλασσόμενος, καὶ διαρρήσσων τὰ δεσμὰ ἠλαύνετο ὑπὸ τοῦ δαίμονος εἰς τὰς ἐρήμους. Ἐπηρώτησε δὲ αὐτὸν ὁ ᾿Ιησοῦς λέγων· Τί σοί ἐστιν ὄνομα; Ὁ δὲ εἶπε· Λεγεών· ὅτι δαιμόνια πολλὰ εἰσῆλθεν εἰς αὐτόν· καὶ παρεκάλει αὐτὸν ἵνα μὴ ἐπιτάξῃ αὐτοῖς εἰς τὴν ἄβυσσον ἀπελθεῖν. Ἦν δὲ ἐκεῖ ἀγέλη χοίρων ἱκανῶν βοσκομένων ἐν τῷ ὄρει· καὶ παρεκάλουν αὐτὸν ἵνα ἐπιτρέψῃ αὐτοῖς εἰς ἐκείνους εἰσελθεῖν· καὶ ἐπέτρεψεν αὐτοῖς. Ἐξελθόντα δὲ τὰ δαιμόνια ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπου, εἰσῆλθον εἰς τοὺς χοίρους· καὶ ὥρμησεν ἡ ἀγέλη κατὰ τοῦ κρημνοῦ εἰς τὴν λίμνην καὶ ἀπεπνίγη. Ἰδόντες δὲ οἱ βόσκοντες τὸ γεγενημένον, ἔφυγον, καὶ ἀπήγγειλαν εἰς τὴν πόλιν καὶ εἰς τοὺς ἀγρούς.

Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ὁ Μεγαλομάρτυρας ὁ Μυροβλύτης

Ὑψηλόβαθμος ἀξιωματικός του ρωμαϊκοῦ στρατοῦ, ἔζησε καὶ μαρτύρησε ἐπὶ τῶν αὐτοκρατόρων Διοκλητιανοῦ καὶ Μαξιμιανοῦ, περίοδος φοβερῶν διωγμῶν ἐναντίον τῶν χριστιανῶν.

Ὁ Δημήτριος, ὁ ὁποῖος καταγόταν ἀπὸ εὐσεβῇ οἰκογένεια τῆς Θεσσαλονίκης δὲν φοβήθηκε τὶς διαταγὲς τῶν αὐτοκρατόρων καὶ συνέχιζε νὰ κηρύττει τὸ Εὐαγγέλιο. Αὐτή του ἡ δράση τὸν ὁδήγησε μπροστὰ στὸν Δοκλητιανό, ὁ ὁποῖος διέταξε τὴν φυλάκισή του.

Στὴν φυλακὴ ἦταν ἕνας νεαρὸς χριστιανὸς, ὁ Νέστορας, ὁ ὁποῖος θὰ ἀντιμετώπιζε σὲ μονομαχία τὸν φοβερὸ μονομάχο τῆς ἐποχῆς Λυαῖο. Ὁ νεαρὸς χριστιανὸς πρὶν τὴ μονομαχία ἐπισκέφθηκε τὸν Δημήτριο καὶ ζήτησε τὴν βοήθειά του. 

Τὸ ἀποτέλεσμα ἦταν ὁ Νέστορας νὰ νικήσει τὸν Λυαῖο καὶ νὰ προκαλέσει τὴν ὀργὴ τοῦ αὐτοκράτορα. Διατάχθηκε νὰ θανατωθοῦν καὶ οἱ δυὸ, Νέστορας καὶ Δημήτριος.

Δύσκολα φεύγουν

Το θέλημα του Θεού, στο οποίο καλεί ο Απόστολος τον καθένα να φτάσει είναι η τέλεια κάθαρση από την αμαρτία, η ελευθερία από τα πάθη της ατιμίας και η απόκτηση της αρετής. 

Δηλαδή ο καθαρισμός και ο αγιασμός της καρδιάς, που γίνεται με τη μετοχή του Αγίου Πνεύματος, που το νιώθουμε μέσα μας. 

«Μακάριοι όσοι έχουν καθαρή καρδιά, γιατί αυτοί θα δουν το Θεό», είπε ο Κύριος. 

Δεν είναι στις δικές μας δυνάμεις

Ας μην καυχόμαστε για κάτι που δεν είναι στις δικές μας δυνάμεις. Ο Κύριος έχει ρυθμίσει τις εποχές και τα χρόνια υπό τη δική Του εξουσία, Εκείνος τις ελέγχει. 

Ο Κύριος μόνον γνωρίζει αν αύριο θα είμαστε με τους ζώντες ή με τους νεκρούς. Ορισμένοι απεβίωσαν την παραμονή του γάμου τους· άλλοι κατέβηκαν στον τάφο την παραμονή της στέψεώς τους με βασιλικό διάδημα. 

Προσοχή στόν φθόνο!!

Ο φθόνος είναι πάθος μοχθηρής ψυχής που λιώνει από ζήλια, όταν βλέπει να προκόβει ο διπλανός. Είναι στενοχώρια για τα ξένα αγαθά. Είναι εμπαθής κριτής για τα αγαθά των άλλων. Ο φθόνος είναι ρίζα όλων των κακών, πηγή κάθε συμφοράς και φυτώριο ανουσιουργημάτων. 

Ο φθόνος είναι απ’ όλα τα πάθη το πιο άδικο και το πιο δίκαιο. Στην πρώτη περίπτωση, ενοχλεί ιδιαίτερα τους καλούς, στη δεύτερη λιώνει αυτούς που το έχουν. Όπως η σκουριά φθείρει και τρώει το σίδερο, έτσι και η ζήλεια κατατρώει την ψυχή που την έχει. Ο φθόνος λοιπόν πρώτα φθείρει τον φθονερό και έπειτα τον φθονούμενο.

Πρώτα εξολοθρεύει την ψυχή του -καθώς το φίδι κατατρώει την κοιλιά που το έθρεψε- και κατόπιν δαγκώνει αυτόν που φθονεί. Από μόνος του ο φθόνος δεν έχει καμιά αιτία ύπαρξης, γι’ αυτό δεν μπορεί να τύχει ούτε συγχώρεσης. Ο φθόνος δεν γνωρίζει να προτιμάει το συμφέρον.

Συλλογή Αποφθεγμάτων-Από τη διδασκαλία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου

Η μετάνοια χωρίς ελεημοσύνη είναι νεκρή και χωρίς φτερά.

Όποιος ελεεί το φτωχό δανείζει το Θεό, με βέβαιη επιστροφή του δανείου του.

Ο πλούσιος μπορεί να δικαιωθεί με την ελεημοσύνη, αλλά και ο φτωχός με τη υπομονή.

Το παν στον άνθρωπο είναι η θέληση

Η θέληση είναι το σπουδαιότερο στοιχείο της ελευθερίας του ανθρώπου.

Το παν στον άνθρωπο είναι η θέληση. Η θέληση είναι το σπουδαιότερο στοιχείο της ελευθερίας του ανθρώπου. Δεν μπορεί φυσικά μόνη της να επιτύχει. Εκλέγει όμως και αποφασίζει.

Αυτή προκαλεί τη θεία επέμβαση, την οποία ο Θεός δεν πραγματοποιεί εάν δεν προηγηθεί η ελεύθερη εκλογή της προσωπικότητας. Διατήρησε ο δημιουργός την κυριότητα και ελευθερία του ανθρώπου και μετά την αποκοπή και την πτώση του απ αυτόν.

Μην κατηγορείτε τον Χριστό για τις αμαρτίες των χριστιανών

Η Εκκλησία πολλές φορές σκανδαλίζει γιατί έχει ανθρώπους οι οποίοι δεν είναι τέλειοι, ήρωες, αψεγάδιαστοι, αλλά αμαρτωλοί, ανήθικοι, εμπαθείς.

Είναι σαν να πηγαίνουμε σε ένα νοσοκομείο και να σκανδαλιζόμαστε επειδή μέσα στο νοσοκομείο υπάρχουν άρρωστοι. Μα, ακριβώς γι'αυτό βρίσκονται εκεί οι άρρωστοι (μέσα στο νοσοκομείο) για να βρούνε γιατρειά.

Μην ξεχνούμε ποτέ, ότι ο Χριστός δεν προσδοκά από εμάς την αναμαρτησία, γιατί γνωρίζει ότι δεν είναι εφικτή. Αυτό που μας λέγει ο Χριστός είναι να αναγνωρίσουμε την αρρώστια μας, την ατέλειά μας, και να Του ζητήσουμε βοήθεια, να ακολουθήσουμε τον δικό Του τρόπο θεραπείας.

Βεβαίως οι άνθρωποι που θέλουνε να πολεμήσουν τον Χριστό, επειδή δεν βρίσκουν κάτι το μεμπτό σ'Αυτόν, προβάλουν τα λάθη, τα πάθη των χριστιανών. Αυτό όμως είναι και πάλι λάθος.

Είναι σταλαγματιές

Να χαίρεστε όσα μας περιβάλλουν. Όλα μας διδάσκουν και μας οδηγούν στον Θεό. Όλα γύρω μας είναι σταλαγματιές της αγάπης του Θεού. 

Και τα έμψυχα και τα άψυχα και τα φυτά και τα ζώα και τα πουλιά και τα βουνά και η θάλασσα και το ηλιοβασίλεμα και ο έναστρος ουρανός. 

Εργασία και προσευχή

Ανέβηκε κάποτε στο Σινά ένας μοναχός από μακρινή σκήτη και φιλοξενήθηκε στο ησυχαστήριο του Αββά Σιλουανού. Βλέποντας τους υποτακτικούς του να εργάζονται εντατικά, είπε στον Γέροντα κάπως υπεροπτικά:

- Μη εργάζεσθε την απολλυμένην βρώσιν. «Μαρία γαρ την αγαθήν μερίδα εξελέξατο».

- Ο Αββάς Σιλουανός δεν του έδωσε απόκριση. Πρόσταξε τον μαθητή του Ζαχαρία να οδηγήσει τον ξένο σ’ ένα αδειανό κελί και να του δώσει ένα βιβλίο να διαβάσει.

Διάβασε αρκετά, κλεισμένος στο κελί ο μοναχός, ώσπου κουράστηκε. Άρχισε να βαριέται και να πεινά. Όταν έφτασε η ενάτη, έβλεπε με λαχτάρα την πόρτα, μήπως φανεί κανένας να τον προσκαλέσει για φαγητό. Μα, σαν είδε πως δεν ερχόταν, αποφάσισε να πάει μόνος να εξετάσει. Βρήκε τον Γέροντα στον κήπο να ποτίζει.

Ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀπόστολος καί Ἀδελφόθεος

Ἡ παράδοση ἀναφέρει ὅτι ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς γιοὺς τοῦ Ἰωσὴφ ἀπὸ ἄλλη γυναίκα, γι’ αὐτὸ ὀνομαζόταν ἀδελφὸς τοῦ Κυρίου. Ἡ συγγενική του ὅμως σχέση μὲ τὸν Κύριο δὲν εἶναι ὁμόφωνα καθορισμένη. Ἀλλὰ τὸ γεγονὸς εἶναι ὅτι ὁ Ἰάκωβος ὁ ἀδελφόθεος ἔγινε πρῶτος ἐπίσκοπος Ἱεροσολύμων καὶ εἶναι αὐτὸς ποὺ ἔγραψε τὴν πρώτη Θεία Λειτουργία τῆς χριστιανικῆς Ἐκκλησίας.

Ὁ Ἰάκωβος, λοιπόν, ποίμανε τὴν Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων μὲ δικαιοσύνη, μὲ γενναία στοργὴ καὶ στερεότητα στὴν πίστη. Αὐτὸ ὅμως, ἐξήγειρε τὴ μοχθηρία καὶ τὴν κακουργία τῶν Ἰουδαίων. Ἀφοῦ τὸν ἔπιασαν, τὸν ἔριξαν πάνω ἀπὸ τὸ πτερύγιο τοῦ Ναοῦ, καὶ ἐνῷ ἀκόμα ἦταν ζωντανός, τὸν ἀποτελείωσαν μὲ ἄγριο κτύπημα ροπάλου στὸ κεφάλι.

Ἔργο τοῦ Ἰακώβου εἶναι καὶ ἡ Καθολικὴ Ἐπιστολή του στὴν Καινὴ Διαθήκη, στὴν ὁποία νὰ τί μας συμβουλεύει, σχετικὰ μὲ τὸ πὼς πρέπει νὰ χειριζόμαστε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ: «Γίνεσθε ποιηταὶ λόγου καὶ μὴ μόνον ἀκροαταί, παραλογιζόμενοι ἑαυτούς». Δηλαδὴ νὰ γίνεσθε ἐκτελεστὲς καὶ τηρητὲς τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ καὶ ὄχι μόνο ἀκροατές. Καὶ νὰ μὴ ξεγελᾶτε τὸν ἑαυτό σας, μὲ τὴν ἰδέα ὅτι εἶναι ἀρκετὸ καὶ μόνον νὰ ἀκούει κανεὶς τὸ λόγο.

Δεν το ‘βαλαν κάτω

Οι άγιοι είναι απαραίτητοι στη ζωή μας. Γι’ αυτό να μελετάμε τους βίους των αγίων, καλά και συχνά. 

Να αγαπάμε τους αγίους. Να τους τιμάμε. Να τους μιμούμαστε. Να ζητάμε τη βοήθεια και τις πρεσβείες τους. Να πιάσουμε φιλία μαζί τους. Να μας συνδράμουν, να μας βοηθήσουν στην ανημποριά μας, στις δυσκολίες μας. 

Το πρότυπο του Ιερέα κατά τον Άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο

Προχωρώντας στο δεύτερο λόγο του, ξεκινάει με το Ευαγγελικό χωρίο από το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, το οποίο αναφέρει ότι Ιερέας είναι ο Επιστάτης της περιουσίας του Θεού, ο οποίος ποιμαίνει με επιμέλεια τα πρόβατα του Κυρίου και θα λάβει μεγάλο μισθό στη Βασιλεία των Ουρανών. 

Δεν κρίνεται καθόλου τυχαία η αναφορά στο Ευαγγέλιο, άλλωστε υπήρξε άριστος γνώστης και ερμηνευτής του, καθώς θέλει να στηρίξει ευαγγελικά ότι στη διακυβέρνηση της Εκκλησίας και των πιστών θα πρέπει να βρίσκονται οι άριστοι, οι οποίοι θα έχουν τόση διαφορά με του ποιμαινόμενους όσοι τα έλλογα από τα άλογα ζώα. 

Είναι τόσο δε σημαντική η προσωπικότητα του ιερέα που αναφέρει χαρακτηριστικά ότι ακόμη και μία ψυχή του ποιμνίου του να χάσει ζημιώνει τη δική του ψυχή. Βέβαια, η θεραπεία αλλά και σωτηρία και μόνο μίας ψυχής μοιάζει πολύ δύσκολο έργο. Καθώς μόνο η συνείδηση του ανθρώπου γνωρίζει την αρρώστια που κουβαλάει μέσα της, ο Ιερωμένος πρέπει να την απομακρύνει βαθμιαία και σίγουρα μέσα από τη μέθοδο της πειθούς. Πρέπει να έχει μεγάλη φρόνηση και χίλια μάτια, όπως αναφέρει ποιητικά, και να επιβάλλει επιτίμια ισάξια της αμαρτίας, όχι όμως με μέτρο την τιμωρία αλλά την αποφυγή της εκ νέου δημιουργίας της αμαρτίας.

Προσευχή ἀτομική καί κοινή

Προσευχὴ κατὰ μόνας καὶ μὲ ἄλλους:

Στὸ Εὐαγγέλιο ὑπάρχουν δύο χωρία σχετικὰ μὲ τὴν προσευχή, ποὺ φαίνεται νὰ μᾶς ὁδηγοῦν σὲ ἀντίθετες κατευθύνσεις. Ἀπὸ τὴ μία, στὴν ἐπὶ τοῦ Ὄρους Ὁμιλία, ὁ Κύριός μας δίδασκε τὰ πλήθη νὰ προσεύχονται «ἐν κρύπτῳ». Ἔπρεπε ἡ προσευχὴ νὰ γινόταν στὴ μόνωση, «καὶ κλείσας τὴν θύραν σου…» — ὁ ἄνθρωπος μόνος μὲ τὸν Οὐράνιο Πατέρα του (Ματθ. στ’. 5). Ὅμως ἀπὸ τὴν ἄλλη, σὲ μία ἄλλη περίπτωση, ὁ Κύριός μας ὑπεδείκνυε τὴ δύναμη μίας ὁμαδικῆς καὶ κοινῆς προσευχῆς: «Ἐὰν δύο ὑμῶν συμφωνήσωσιν ἐπὶ τῆς γῆς περὶ παντὸς πράγματος, οὗ ἐὰν αἰτήσωνται» (Ματθ. ιη’, 19-20).

Μ’ αὐτὰ τὰ δεδομένα ὑπάρχει καμμιὰ σύγκρουση ἢ ἀντίθεση ἀνάμεσα σ’ αὐτὲς τὶς δύο διαφορετικὲς τάσεις; Ἢ μήπως ἡ μία ἀνήκει στὴν ἄλλη καὶ μποροῦν νὰ γίνουν πραγματικότητα μόνο ὅταν γίνονται μαζί; Κατὰ παράδοξο τρόπο προϋποθέτουν ἡ μία τὴν ἄλλη. Κάποιος πρέπει νὰ μάθει νὰ προσεύχεται μόνος, φέροντας ὅλες τὶς ἀνάγκες καὶ ἀδυναμίες του μπροστὰ στὸν οὐράνιο Πατέρα του, τὸν Κύριο καὶ Θεό του, σὲ μία οἰκεία καὶ προσωπικὴ ἐπικοινωνία. 

Καὶ μόνο ἐκεῖνοι ποὺ ἀσκοῦνται σ’ αὐτὴ τὴν κατὰ μόνας προσευχὴ μποροῦν νὰ ἀλληλοσυναντηθοῦν πνευματικὰ καὶ νὰ ἑνωθοῦν μαζὶ σ’ ὅ,τι πρόκειται νὰ ζητήσουν ἀπὸ τὸν κοινό τους Πατέρα «ἐν τοῖς οὐρανοῖς». Ἡ κοινὴ προσευχὴ προϋποθέτει ἀτομικὴ ἐξάσκηση. Ἀλλὰ καὶ ἡ ἀτομικὴ προσευχὴ ἐπίσης εἶναι δυνατὴ μόνο, ὅταν περιέχεται στὴν κοινότητα.

Το πλεονέκτημα

Κάθε προσευχή της Εκκλησίας βοηθεί στην κάθαρση της καρδιάς. Ιδιαιτέρως όμως βοηθεί η λεγόμενη μονολόγιστη ευχή ή νοερά προσευχή ή καρδιακή προσευχή, το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλόν». 

Αυτή η προσευχή, που ανέκαθεν παραδίδεται στο Άγιον Όρος, έχει το εξής πλεονέκτημα: επειδή είναι μονολόγιστη, δηλαδή μόνο μία πρόταση, μας βοηθεί να συγκεντρώνουμε εύκολα το νου μας. 

Περί προσευχής

Θὰ μακρυγορούσαμε, ἂν θέλαμε νὰ περιγράψουμε ὅλα ὅσα ἀφοροῦν τὸ θέμα αὐτὸ σὲ σχέση μὲ τὸ Γέροντά μας. Ἡ προσευχὴ ἦταν γιὰ τὸν Γέροντα ἕνα ἀπέραντο κεφάλαιο καὶ τὸ κύριο μέλημά του. Σὲ αὐτὴν εἶχε δοθεῖ ὁλόκληρος. Ὅλη τὴν ζωή του, ὅλη τὴν ἐπίδοση καὶ τὸν ἐνθουσιασμό του, ὅλη τὴν φροντίδα καὶ τὴν προσπάθειά του, ὅλο του τὸ εἶναι τὰ εἶχε ἀποθέσει στὴν ἀρετὴ τῆς προσευχῆς. Τί μποροῦμε νὰ ποῦμε καὶ νὰ περιγράψουμε ἀπὸ τὰ δυσπρόσιτα καὶ ἀπροσπέλαστα μυστήρια ποὺ ἀγνοοῦμε ἐμεῖς οἱ ταπεινοί, πτωχοὶ καὶ ἀδύνατοι ἀπὸ τὴ φύση καὶ τὴν κατάστασή μας;

Βλέπαμε ἐξωτερικὰ τὴν πρακτικὴ ζωή του. Παρατηρούσαμε, πόσο ἀνελέητα φερόταν πρὸς τὸν ἑαυτό του καὶ ἀνάλογα συλλογιζόμασταν. Ποιὸς ὅμως ἦταν δυνατὸν νὰ δεῖ ἢ νὰ περιγράψει τὸν ἐσωτερικό του κόσμο καὶ τοὺς ἀλαλήτους στεναγμούς του καὶ ὅλα ὅσα ἡμέρα καὶ νύχτα προσέφερε στὸν Θεό;

Δικαιολογημένες ἀπαιτήσεις μποροῦσαν νὰ τοῦ ἀποσπάσουν ἀνάλογες ὑποχωρήσεις σὲ σχέση μὲ ὁ,τιδήποτε πρακτικὸ τὸν ἀπασχολοῦσε. Στὴν τάξη ὅμως καὶ τὸν τύπο τῆς προσευχῆς ἦταν ἀδύνατο νὰ γίνουν ὑποχωρήσεις. Ἡ ἀκρίβεια καὶ ἡ ἐμμονή του στὸ θεῖο ἔργο τῆς προσευχῆς μαρτυροῦσαν τὸ ὕψος καὶ τὸ πλάτος τῆς φροντίδας του καὶ τὰ ἀντίστοιχα ἀποτελέσματα ἦταν πολὺ φανερά.

Ευλάβεια

Μου διηγείτο ο αιδεσιμολογιώτατος πρεσβύτερος πατήρ Παναγιώτης Κοντόπουλος για κάποιες ευλαβείς γυναίκες, οι όποιες δεν προσεβλήθησαν από τα μικρόβια του τύφου = εγωισμού της ορθολογιστικής Δύσεως.

• Υπήρχε μία γριούλα κατάκοιτος. Δεν ήδύνατο να εκκλησιάζεται την Κυριακή. Όταν όμως άκουε τον γλυκύτατο ήχο της καμπάνας ανασηκωνόταν και καθόταν στο κρεβατάκι της. «Δεν είναι καλόν η εκκλησία να διαβάζει —έλεγε — και εγώ να είμαι ξαπλωμένη».

• Ή κυρία Αικατερίνα, άλλη ηλικιωμένη γυναίκα, είχε τούς εξής λογισμούς: Άραγε τελείται κανονικά η Θεία Λειτουργία όταν δύο ιερείς μεταξύ τους είναι ψυχραμένοι και ολίγον πριν αντάλλαξαν ψυχρούς λόγους; Τότε, την ώρα καθ' ην ο ιερεύς εκφωνούσε το «Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός...», είδε ένα φωτεινό σύννεφο να σκεπάζει την Αγία Τράπεζα και τούς ιερείς... Βεβαιώθηκε έτσι για την εγκυρότητα και κανονικότητα των μυστηρίων, παρά την οποιαδήποτε πνευματική κατάσταση των λειτουργών ιερέων.

Αποτυπώνοντας στις ψυχές πρότυπα αρετής

Περισσότερο κι από παράθυρο φωτεινό, πρέπει να κυνηγάει κανείς τις συναναστροφές εναρέτων ανθρώπων, γιατί με τη βοήθειά τους θα μπορέσει να δει την καρδιά του σαν ένα καθαρογραμμένο βιβλίο και, συγκρίνοντας τη ζωή του με τη ζωή εκείνων, να διαπιστώσει τη δική του ραθυμία ή επιμέλεια.

Γιατί στους εναρέτους υπάρχουν πολλά, και εξωτερικά ακόμα στοιχεία, που φανερώνουν την καθαρότητα της ψυχής τους: το χρώμα, πού απλώνεται στο πρόσωπο με τη θεάρεστη πολιτεία, ο τρόπος της ενδυμασίας, η απλότητα του ήθους, η σεμνότητα στα λόγια, το απέριττο στις λέξεις, η σύνεση στις σκέψεις, η προσοχή στις εκδηλώσεις. 

Τι σημαίνει τα «χούγια» δεν αλλάζουν;

Η παροιμία λέγει ότι τα «χούγια» δεν αλλάζουν μέχρι να πεθάνη ο άνθρωπος.

Αυτή στην ουσία έχει δύο έννοιες. Πρώτον, εκφράζει ότι εμείς οι άνθρωποι τόσο πολύ αγαπάμε τις συνήθειές μας, ώστε οι ίδιοι δεν θέλομε να τις βγάλωμε, όχι ότι δεν βγαίνουν οι συνήθειες.

Τις αγαπάμε τις συνήθειές μας, τις υποστηρίζουμε, μας αρέσουν και προτιμούμε καλύτερα να μας σφάξουν παρά να αλλάξωμε μία συνήθειά μας.

Παρατηρήστε, όταν θελήσουν να μας αλλάξουν κάποια συνήθειά μας, κάποια σκέψι μας, κάποια γνώμη μας, πως αμέσως αντιδρούμε. Αμέσως ταραζόμαστε, γιατί την αγαπάμε την συνήθειά μας, όχι ότι αυτή δεν αλλάζει.Ίσα ίσα που η Αγία Γραφή λέγει ότι και ο ηλικιωμένος Νικόδημος η οποιοσδήποτε άλλος μπορεί να ξαναγεννηθή λαμβάνοντας το βάπτισμα. Η Αγία Γραφή λέγει ότι καρδίαν καινή δίνει ο Θεός, κάνοντάς μας ανάπλασι του νου, του βαθυτέρου είναι μας, και έτσι γινόμεθα καινούργιοι ημέρα τη ημέρα. Επομένως, αλλάζει ο άνθρωπος.

Ὁ Ἅγιος Ἀρτέμιος ὁ Μεγαλομάρτυρας

Πολλὲς καὶ σοφὲς ἅγιες μορφὲς παρελαύνουν ἀπὸ τὶς σελίδες τῆς ἱστορίας τῆς μεγάλης μας Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας. Μιὰ τέτοια μορφὴ καὶ ἐξαιρετικὴ προσωπικότητα εἶναι κι ὁ Ἅγιος Μεγαλομάρτυς Ἀρτέμιος ποὺ ἔζησε καὶ μαρτύρησε περὶ τὰ μέσα τοῦ τέταρτου αἰώνα μ.Χ. (361 – 363). Γιὰ τὸν Μεγαλομάρτυρα τοῦτον Ἅγιον ἀξίζει νὰ μιλήσουμε κάπως ἐκτενέστερα. Γι’ αὐτὸν λοιπὸν καὶ οἱ γραμμὲς ποὺ ἀκολουθοῦν.

Νέος, νεότατος ὁ Ἅγιος χάρη στὴ χριστιανικὴ μόρφωση ποὺ πῆρε ἀπὸ τοὺς πιστοὺς γονεῖς του ἄρχισε νὰ ξεχωρίζει ἀνάμεσα στοὺς συνομήλικούς τῆς πόλεώς του μὲ τὰ χαρίσματα καὶ τὰ προσόντα του. Ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος, ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ ποὺ γνώρισε τὸν εὐσεβὴ καὶ σοφὸ τοῦτο νέο, τὸν ἐξετίμησε ἰδιαίτερα καὶ ἔσπευσε νὰ τὸν ἀναδείξει δούκα καὶ αὐγουστάλιον τῆς μεγάλης πόλεως τῆς Ἀλεξανδρείας. 

Δηλαδὴ τὸν διόρισε ἀνώτερο διοικητὴ ὅλης της Αἰγύπτου. Στὴν ἐπίσημη αὐτὴ καὶ τιμητικὴ θέση ὁ Ἀρτέμιος σὰν πιστὸς χριστιανὸς ἀσκοῦσε τὰ καθήκοντά του μὲ πολλὴ προσοχὴ καὶ σύνεση, ὥστε ὅλοι νὰ θαυμάζουν τὰ ὑπέροχα πολιτιστικὰ καὶ ἠθικά του χαρίσματα.

Οἱ εὐτυχισμένες καὶ εὐλογημένες ἐκεῖνες μέρες δὲν κράτησαν δυστυχῶς γιὰ πολύ. Ὁ γιὸς καὶ διάδοχος τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, Κωνστάντιος, ποὺ μετὰ τὸν θάνατο τοῦ πατέρα του ἀνέλαβε τὴν διοίκηση τῆς Ἀνατολῆς ἀπὸ τὸ Ἰλλυρικὸν πέλαγος μέχρι τὴν Προποντίδα, τὴν Ἀσία, Συρία, Παλαιστίνη, Μεσοποταμία, Αἴγυπτο καὶ ὅλες τὶς νήσους, κατὰ τὴν περίοδο ποὺ εἶχε πάει στὴν Ἀντιόχεια ἀρρώστησε βαριὰ καὶ ἀπέθανε. Τότε τὴν ἐξουσία τῆς μεγάλης αὐτῆς αὐτοκρατορίας ἀνέλαβε ὁ Ἰουλιανός, ποὺ εἶναι γνωστὸς στὴν ἱστορία ὡς παραβάτης καὶ ἀποστάτης. 

Ὁ Ὅσιος Γεράσιμος ὁ νέος ἀσκητής, ὁ Πελοποννήσιος (Μνήμη ἀνακομιδῆς ἱερῶν λειψάνων του)

Γεννήθηκε τὸ 1509 στὰ Τρίκαλα τῆς Κορινθίας. Καταγόταν ἀπὸ τὴν ἐπίσημη οἰκογένεια τῶν Νοταράδων καὶ ἦταν γιὸς τοῦ Δημητρίου καὶ τῆς Καλῆς.

Ἀπὸ μικρὸς ἔλαβε χριστιανικὴ καὶ ἀρχοντικὴ ἀνατροφὴ καὶ διακρινόταν στὸ σχολεῖο γιὰ τὴν εὐστροφία καὶ τὴν εὐφυΐα τοῦ μυαλοῦ του. Εὐγενικὴ ψυχὴ ὁ Γεράσιμος, συμπαθοῦσε τοὺς φτωχοὺς συμμαθητές του καὶ τοὺς βοηθοῦσε μὲ κάθε τρόπο.

Ὅταν ἔφτασε σὲ ὥριμη ἡλικία, περιηγήθηκε διάφορα μέρη, ὅπως τὴν Ζάκυνθο, τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ τὰ γύρω ἀπ’ αὐτή, τὸ Ἅγιον Ὄρος, διάφορες Μονὲς τῆς Ἀνατολῆς γιὰ νὰ μείνει στὴν Ἱερουσαλήμ. Ἐκεῖ ὑπηρέτησε σὰν νεωκόρος γιὰ ἕνα χρόνο στὸν Ναὸ τῆς Ἀναστάσεως καὶ χειροτονήθηκε Διάκονος καὶ ἀργότερα Πρεσβύτερος, ἀπὸ τὸν Πατριάρχη Ἱεροσολύμων Γερμανό.

Κατόπιν ἔφυγε καὶ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ κατέληξε στὴν τοποθεσία Ὁμαλὰ τῆς Κεφαλονιᾶς, ὅπου ἔκτισε γυναικεῖο Μοναστήρι καὶ τὸ ὀνόμασε Νέα Ἱερουσαλήμ. Στὴ Μονὴ αὐτὴ λοιπόν, ἀφοῦ ἔζησε ἀσκητικὰ καὶ ἀνέπτυξε μεγάλες ἀρετές, βοηθώντας πνευματικὰ καὶ ὑλικὰ τοὺς κατοίκους τῆς Κεφαλονιᾶς, ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ στὶς 15 Αὐγούστου τοῦ 1579, σὲ ἡλικία περίπου 70 ἐτῶν.

Ἡ Ὁσία Ματρῶνα ἡ Θαυματουργός ἡ Χιοπολίτιδα

Ὀνομαζόταν Μαρία καὶ γεννήθηκε στὸ χωριὸ Βολισσὸς τῆς Χίου ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς καὶ πλουσίους, τὸν Λέοντα καὶ τὴν Ἄννα. Ἕξι ἄλλες ἀδελφές τῆς Μαρίας, μεγαλύτερές της, παντρεύτηκαν ἡ μία μετὰ τὴν ἄλλη, περιζήτητες νύφες γιὰ τὴν ὀμορφιά, τὴν ἀνατροφὴ καὶ γιὰ τὴν καλὴ προίκα τους.

Ἡ μικρότερη ἀφοσιώθηκε στὴ μελέτη τῶν θείων καὶ ἀσχολεῖτο θερμὰ μὲ φιλανθρωπικὰ καθήκοντα. Ἔτσι θέλησε νὰ ἀκολουθήσει ἄλλο δρόμο. Ἡ τακτικὴ ἐπαφή της μὲ τὶς καλογριὲς τῶν γυναικείων μοναστηριῶν τοῦ νησιοῦ, ἔκανε τὴν Μαρία νὰ ποθήσει τὴν ἁγνὴ μοναχικὴ ζωή. Ἀλλὰ ἡ ἀγάπη πρὸς τοὺς γονεῖς της, τὴν συγκρατοῦσε στὸ πατρικό της σπίτι.

Ὅταν ὅμως αὐτοὶ πέθαναν ἡ Μαρία δοκίμασε τὴ μοναχικὴ ζωὴ κοντὰ σὲ μιὰ εὐσεβὴ χήρα, ποὺ ἀσκήτευε μὲ τὶς δυὸ θυγατέρες της. Μετὰ ἀπ’ αὐτὴ τὴν μοναχικὴ ἐμπειρία, ἀποφάσισε νὰ προσχωρήσει στὶς μοναχικὲς τάξεις. Χειροτονήθηκε λοιπὸν μοναχὴ καὶ μετονομάσθηκε Ματρῶνα. Ἡ διαγωγὴ της μέσα στὴν μικρὴ ἀδελφότητα ἦταν ἄριστη. Ἡ διάθεσή της πάντοτε ἀγαθή, φιλάδελφη, ταπεινὴ καὶ ἐγκάρδια. Μάλιστα, ἀπὸ τὰ ἔσοδα τῆς πώλησης τῆς περιουσίας της, κτίστηκε στὸ μοναστήρι ὡραιότατος ναός.

Ἑβδομαδιαῖον Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν

Κυριακάτικο Κήρυγμα

Κυριακή Γ' Λουκά

«Και είπεν αυτή· μη κλαίε»

Δυο φορές έχει επισκεφθεί ο θάνατος την γυναίκα αυτή της Ναϊν, αγαπητοί μου αδελφοί. Έχει χάσει το σύζυγο της και σήμερα κηδεύει το μονάκριβο παιδί της. Πένθος βαρύ και οδυνηρό το πένθος της μητέρας της σημερινής ευαγγελικής περικοπής. Κηδεία έξοχα συγκινητική, αφού ο πόνος και τα δάκρυα της γυναίκας αυτής προέρχονται από βαθειά πληγή. 

Λαός πολύς παρακολουθεί την κηδεία για να συμπαρασταθεί με συμπάθεια στη δυστυχισμένη αυτή μητέρα και να ελαφρύνει κάπως τον πόνο της. Και το ότι ο πόνος και το πένθος της μητέρας αυτής είναι από τα χειρότερα, αποδεικνύεται από τον τρόπο που ο Κύριος αντιμετωπίζει το θέαμα αυτό. 

Όταν την βλέπει ο Κύριος, λέει ο ιερός Ευαγγελιστής, τη σπλαχνίζεται, συγκινείται η τρυφερή καρδία Του, τη συμπονεί και τη λυπάται βαθύτατα. Παρακινούμενος δε από τη συμπάθεια Του και μετέχοντας στη θλίψη της, της λέει: «Μη κλαίς». 

† Κυριακῇ 19 ᾽Οκτωβρίου 2025 (Γ' Λουκᾶν)

Τὸ Εὐαγγέλιον

Ἐκ τοῦ κατά Λουκᾶν

Κεφ. ζ' : 11-16

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐπορεύετο ὁ ᾿Ιησοῦς εἰς πόλιν καλουμένην Ναΐν· καὶ συνεπορεύοντο αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἱκανοὶ, καὶ ὄχλος πολύς. Ὡς δὲ ἤγγισε τῇ πύλῃ τῆς πόλεως, καὶ ἰδοὺ ἐξεκομίζετο τεθνηκὼς υἱὸς μονογενὴς τῇ μητρὶ αὐτοῦ·καὶ αὕτη ἦν χήρα· καὶ ὄχλος τῆς πόλεως ἱκανὸς ἦν σὺν αὐτῇ. Καὶ ἰδὼν αὐτὴν ὁ Κύριος, ἐσπλαγχνίσθη ἐπ᾿ αὐτῇ, καὶ εἶπεν αὐτῇ· Μὴ κλαῖε. Καὶ προσελθὼν ἥψατο τῆς σοροῦ, οἱ δὲ βαστάζοντες ἔστησαν, καὶ εἶπε· Νεανίσκε, σοί λέγω, ἐγέρθητι. Καὶ ἀνεκάθισεν ὁ νεκρὸς καὶ ἤρξατο λαλεῖν, καὶ ἔδωκεν αὐτὸν τῇ μητρὶ αὐτοῦ. Ἔλαβε δὲ φόβος ἅπαντας, καὶ ἐδόξαζον τὸν Θεόν, λέγοντες·

Η ολοσχερής απώλεια

Αγωνίσου να μην πέσεις στον πειρασμό, αλλά εάν έπεσες, απομακρύνσου γρήγορα με την εξομολόγηση και την μετάνοια. 

Δεν υπάρχει ασυγχώρητη αμαρτία, παρά μόνο η αμαρτία για την οποία δεν μετανόησε ο άνθρωπος. 

Τα τρία είδη της εν Χριστώ πνευματικής ζωής

Θεία Χάρη: Άρση και Λήψη

Ο γέροντας Σωφρόνιος στον βίο του Αγ. Σιλουανού αναφέρει ότι η πείρα των Πατέρων της Εκκλησίας κατέταξεσε τρία είδη την εν Χριστώ πνευματική ζωή.

Οι περισσότεροι άνθρωποι ελκύονται στην πίστη "διά μικράς χάριτος" περνούν τη ζωή τους με ένα μετρημένο αγώνα για την τήρηση των εντολών και κατά το τέλος της ζωής τους γίνονται επιδεκτικοί μεγαλύτερης θείας Χάριτος.

Ένα δεύτερο είδος είναι εκείνο κατά το οποίο ο άνθρωπος ελκύεται αρχικά με αναλόγως μέτρια Χάρη, ασκείται όμως πρόθυμα στην προσευχή και στον αγώνα κατά των παθών αξιώνεται να λάβει και άλλη Χάρη, προσθέτει ακόμη εντονότερο αγώνα και έτσι φθάνει σε υψηλότερο βαθμό τελειότητος.

Ὁ Ἅγιος Λουκᾶς ὁ Εὐαγγελιστής

Καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀντιόχεια τῆς Συρίας. Ἦταν γιατρὸς στὸ ἐπάγγελμα, ὅμως γνώριζε πολὺ καλὰ τὴ ζωγραφικὴ τέχνη. Μάλιστα σὲ αὐτὸν ἀποδίδονται οἱ πρῶτες εἰκόνες τῆς Θεοτόκου μὲ τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ βρέφος στὴν ἀγκαλιά της, καθὼς καὶ αὐτὲς τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καὶ Παύλου.

Στὴν χριστιανικὴ πίστη κατηχήθηκε ἀπὸ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο καὶ ἔκτοτε ἀφοσιώθηκε στὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου. Περιόδευσε στὴ Δαλματία, Ἰταλία, Βοιωτία κ.ἄ.

Συνέγραψε τὸ τρίτο κατὰ σειρὰ Εὐαγγέλιο τῆς Καινῆς Διαθήκης, καθὼς καὶ τὶς πράξεις τῶν Ἀποστόλων. Ἀναπαύθηκε εἰρηνικὰ σὲ ἡλικία 80 ἐτῶν.

Η εμπιστοσύνη στον πνευματικό

– Γέροντα, αν στεναχωρηθή κάποιος πολύ, γιατί τον μάλωσε για κάποιο σφάλμα του ο πνευματικός, και πέση σε λύπη, αυτό έχει μέσα εγωισμό;

– Εμ βέβαια, έχει μέσα και εγωισμό. Αν στεναχωρεθή κατά θεόν, θα έχη παρηγοριά, θα έχη και πρόοδο, γιατί θα προσπαθήση να μην το ξανακάνη. Πρέπει να λέη τις δυσκολίες, τους λογισμούς του, τις πτώσεις του στον πνευματικό, και να δέχεται με χαρά και την ήπια και την αυστηρή συμπεριφορά του, γιατί όλα από αγάπη και ενδιαφέρον γίνονται για την πρόοδο της ψυχής του.

– Και αν, Γέροντα, δεν δέχωμαι το μάλωμα ή την παρατήρηση;

– Αν δεν δέχεσαι, θα μείνης αδιόρθωτη. Όσοι δεν δέχονται τις παρατηρήσεις ούτε και από τους ανθρώπους που τους αγαπούν, τελικά παραμένουν στραβόξυλα και αχρηστεύονται μόνοι τους πνευματικά. Όπως οι σανίδες που δεν δέχονται το πλάνισμα του μαραγκού, για να γίνουν έπιπλα, καταλήγουν στα μπετά ή στις σκαλωσιές και πατιούνται και λασπώνονται, μέχρι που καταλήγουν στην φωτιά, έτσι και αυτοί στο τέλος καταστρέφονται.

Περί τῆς σχέσεως Θεοῦ καί ἀνθρώπου

Ἐρώτηση πρὸς τὸν π. Σωφρόνιο: Εἴπατε ὅτι ἀρχίσατε νὰ γράφετε, ἐπειδὴ πολλοὶ θέλησαν νὰ γνωρίσουν μὲ εὔκολο τρόπο τὴ σοφία τῆς ζωῆς. Μὰ ὅσο κι ἂν διαβάσουν, δὲν μποροῦν νὰ τὴ γνωρίσουν, διότι γιὰ νὰ τὴν μάθουν, εἶναι ἀπαραίτητο νὰ φοιτήσουν στὸ σχολεῖο τῆς ζωῆς ἀπὸ τὸ ὁποῖο Ἐσεῖς περάσατε.

π. Σωφρόνιος. Ἐν μέρει δὲν τὸ ἀρνοῦμαι αὐτό. Ἀλλὰ γιατί νὰ μὴν ἀποδεχθῶ ὅτι δὲν δημιούργησα ἐγὼ ὅλες αὐτὲς τὶς σκέψεις ποὺ φέρω, ἄλλα ὅτι τὶς δέχθηκα ἀπὸ ἄλλους, ἀπὸ τὴν Καινὴ Διαθήκη, ἀπό τοὺς δασκάλους μου; Καὶ οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἤδη ἔχουν ἐγκαταλείψει ἐντελῶς τὴ μελέτη τοῦ Εὐαγγελίου, ἂν ἀκούσουν αὐτὸ τὸν λόγο, ἴσως ποῦν: 

«Ναί, θὰ προσπαθήσω κι ἐγώ. Ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς δοκίμασε, ἀποφάσισε καὶ νὰ τί τοῦ δόθηκε». Εἶναι αὐτὸ ποὺ ἔκανε καὶ ὁ Γέροντας Σιλουανός. Τὸ παράδειγμά του ἐνέπνευσε χιλιάδες ἀνθρώπους. Εἶναι πολὺ πιθανὸ ὅτι ἔθεσε τὴ βάση γιὰ μία νέα ἄνθηση τῆς πνευματικῆς ζωῆς. 

Στὸν Γέροντα Σιλουανό, ἄνθρωπο ἁπλὸ καὶ φυσικό, δόθηκε νὰ γνωρίσει καὶ νὰ βιώσει ἐκείνη τὴ μορφὴ τῆς ἀγάπης — «ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν»—, μὲ τὴν ὁποία ὁ Κύριος ἀγάπησε τὸν ἄνθρωπο... Τὸ χαρακτηριστικὸ γνώρισμα τῆς ἀγάπης αὐτῆς συνίσταται στὸ ὅτι, ὅταν δίνεται αὐτὸ τὸ αἴσθημα -καὶ αὐτὸ δίνεται μέσῳ τῆς καρδιᾶς—, τότε χωρὶς καμία λογικὴ ἀπόδειξη εἶναι φανερὸ γιὰ τὸν ἄνθρωπο ὅτι δὲν πεθαίνει, ὅτι εἶναι αἰώνιος. Καμιὰ ἐπιστημονικὴ γνώση δὲν ὁδηγεῖ σὲ αὐτό.

Εὐχή Μυστική

Δι’ ἧς ἐπικαλεῖται τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ὁ αὐτὸ προορῶν

Πρόσκληση

Ἔλα, τὸ φῶς τὸ ἀληθινό, 

ἔλα, ἡ αἰώνια ζωή,

ἔλα, τὸ ἀπόκρυφο μυστήριο, 

ὁ ἀνώνυμος θησαυρός,

τὸ ἀνεκφώνητο πράγμα, τὸ ἀκατανόητο πρόσωπο,

ἡ παντοτινὴ ἀγαλλίαση, τὸ ἀνέσπερο φῶς, ἔλα, ἡ ἀληθινὴ προσδοκία

αὐτῶν ποὺ μέλλουν νὰ σωθοῦν.

Ἔλα, τῶν πεσμένων ἡ ἔγερση, ἔλα, τῶν νεκρῶν ἡ ἀνάσταση.

Ἔλα, Δυνατέ, ποὺ δημιουργεῖς, μεταπλάθεις κι ἀλλοιώνεις τὰ πάντα μὲ μόνη τὴ θέλησή σου!

Ἔλα, ἀόρατε, ἀνέγγιχτε κι ἀψηλάφητε. Ἔλα, σὺ ποὺ μένεις πάντα ἀμετακίνητος,

μὰ κάθε στιγμὴ μετακινεῖσαι ὁλόκληρος, γιὰ νὰ 'ρθεις σέ μᾶς, ποὺ κειτόμαστε στὸν ἅδη, ὁ ὑπεράνω πάντων τῶν οὐρανῶν.