Είναι μεγάλο αγαθό η προσευχή ...
56. Αν δε θέλης την κακοπάθεια, ούτε και τις κακές πράξεις μη θέλης να κάνης, γιατί η κακοπάθεια, το να υφίσταται κανένας κακά, ακολουθεί την κακοπραξία.
Ό,τι θα σπείρη κανένας και θα θερίση (Γαλ. ζ’ 7).
Σπέρνοντας λοιπόν θεληματικά τα κακά και θερίζοντας αθέλητα τα κακά, οφείλουμε να θαυμάσουμε τη δικαιοσύνη του Θεού.
57. Ο νους τυφλώνεται από τα εξής τρία πάθη˙
τη φιλαργυρία,
την κενοδοξία,
την ηδονή.
58. Η γνώση και η πίστη, οι σύντροφοι της φύσεώς μας, δεν αμβλύνθηκαν παρά εξαιτίας των παραπάνω παθών.
59. Θυμός και οργή και πόλεμοι και φόνοι και ολόκληρος ο κατάλογος των υπόλοιπων κακών εξαιτίας των πιο πάνω παθών, δηλ. φιλαργυρίας, κενοδοξίας, ηδονής, δυνάμωσαν πάρα πολύ στους ανθρώπους.
60. Όποιος δεν γνωρίζει την αλήθεια, δεν μπορεί ούτε να πιστέψη αληθινά, γιατί η γνώση από φυσικού της πάει μπροστά από την πίστη. Όσα δηλαδή λέει η Αγία Γραφή, δεν τα λέει μόνο για να τα καταλάβουμε, αλλά και για να τα κάνουμε.
61. Ας αρχίσουμε λοιπόν το έργο.
Έτσι προχωρώντας μεθοδικά θα βρούμε, ότι:
η ελπίδα στον Θεό,
η βέβαιη πίστη,
η εσωτερικότερη γνώση,
η λύτρωση από τους πειρασμούς,
τα δωρήματα των χαρισμάτων,
η καρδιακή εξομολόγηση
και το συνεχές δάκρυ,
***** έρχονται στους πιστούς με την προσευχή. *****
Και όχι μόνο αυτά, αλλά και:
η υπομονή για τα θλιβερά που έρχονται,
η ειλικρινής συγχώρηση του πλησίον
η επίγνωση του πνευματικού νόμου,
η εύρεση της δικαιοσύνης του Θεού,
η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος,
η χορήγηση των πνευματικών θησαυρών. και όλα όσα υποσχέθηκε ο Θεός ότι θα δίνη στους πιστούς ανθρώπους και σ’ αυτήν και στη μέλλουσα ζωή.
62. Η πείρα μας έδειξε ένα πραγματικά μεγάλο αγαθό για όποιον θέλει να καθαρίση την καρδιά του, την επίκληση του Κυρίου Ιησού εναντίον των νοητών (πνευματικών) εχθρών.
Και κοίτα πως είναι σύμφωνος με την Αγία Γραφή ο λόγος που εγώ είπα από την πείρα μου. «Ετοιμάζου, λέει, Ισραήλ, του επικαλείσθαι το όνομα του Κυρίου του Θεού σου» (να είσαι έτοιμος, λαέ του Ισραήλ, να επικαλήσαι το όνομα του Κυρίου και Θεού σου – Αμώς δ’ 4).
Και ο απόστολος Παύλος λέει˙ «αδειαλείπτως προσεύχεσθε» (Α’ Θεσ. ε’ 17). Ο Κύριός μας λέει˙ «χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν» (χωρίς εμένα δεν μπορείτε να κάνετε τίποτε – Ιω. ιε’ 5).
«Ο μένων εν εμοί καγώ εν αυτώ, ούτος φέρει κόπον πολύν» (όποιος μένει μέσα μου και εγώ μέσα του, αυτός καρποφορεί πλούσια – Ιω. ιε’ 5).
«Εάν μη τις μείνη εν εμοί, εβλήθη έξω ως το κλήμα» (όποιος δεν μείνη ενωμένος εσωτερικά μαζί μου, πετιέται έξω όπως το κλήμα – Ιω. ιε’ 6).
----------------------------------------
Είναι μεγάλο αγαθό η προσευχή
και περιλαμβάνει μέσα της όλα τα αγαθά,
επειδή καθαρίζει την καρδιά,
στην οποία γίνεται ορατός από τους πιστούς
ο Θεός.
---------------------------------------
Γενικά είναι αδύνατο να φανή η ψυχή κατ’ εικόνα Θεού χωρίς χάρισμα από τον Θεό και πίστη από την πλευρά του ανθρώπου, που μένει σταθερός:
με πολλή ταπεινοφροσύνη και
προσευχή αμετεώριστη,
προσευχή δηλαδή που σ’ αυτήν δεν φεύγει ο νους εδώ και εκεί.
---------------------------
Μικρή Φιλοκαλία
Αρχιμ. Ευσεβίου
Έκδοση Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος
Νοηματική προσέγγιση του έργου:
Σύμφωνα με τον ¨Όσιο Ησύχιο, κακοπαθούμε, δηλαδή υποφέρουμε, επειδή κάνουμε οι ίδιοι κακές πράξεις. Απλά και λακωνικά, τα παθήματά μας είναι συνέπειες των κακών μας πράξεων. Οι κακοπάθειες ακολουθούν τις κακοπραξίες μας.
Ό,τ ι σ π έ ρ ν ο υ μ ε α υ τ ό κ α ι θ ε ρ ί ζ ο υ μ ε.
Όταν λοιπόν σπέρνουμε τα κακά με τη θέλησή μας τότε και θερίζουμε τα κακά χωρίς τη θέλησή μας. Δεν είναι επομένως να θαυμάζει κανείς τη δικαιοσύνη του Θεού;
Ο νους του ανθρώπου, το μάτι της ψυχής του, τυφλώνεται από τρεις λόγους:
α π ό τ η φ ι λ α ρ γ υ ρ ί α, τ η ν κ ε ν ο δ ο ξ ί α κ α ι τ η ν η δ ο ν ή.
Αυτά τα τρία πάθη έχουν αλλοιώσει και εξασθενίσει την πίστη μας και τη γνώση μας.
Εξαιτίας των τριών αυτών παθών έχουν δυναμώσει πολύ στους ανθρώπους ο θ υ μ ό ς, η ο ρ γ ή, ο ι π ό λ ε μ ο ι και ο ι φ ό ν ο ι αλλά και όλα τα άλλα κακά.
Αν δεν γνωρίζουμε την αλήθεια δυσκολευόμαστε και να πιστέψουμε γιατί η γνώση προηγείται της πίστης λογικά.
Δηλαδή όσα λέει η Αγία Γραφή δεν είναι μόνο για να τα καταλάβουμε αλλά και για να τα εφαρμόζουμε.
Αρχίζοντας λοιπόν το έργο μας μεθοδικά θα διαπιστώσουμε ότι μ ό ν ο με την π ρ ο σ ε υ χ ή έρχονται στον άνθρωπο όλα τα καλά του Θεού. Η ελπίδα, η πίστη, η γνώση, η λύτρωση από τους πειρασμούς, τα χαρίσματα, η καθαρή εξομολόγηση και τα δάκρυα. Και μαζί με αυτά αποκτάμε και τα ακόλουθα χαρίσματα:
υπομονή για τα θλιβερά που έρχονται,
ειλικρινή συγχώρηση του πλησίον
επίγνωση του πνευματικού νόμου,
εύρεση της δικαιοσύνης του Θεού,
επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος,
χορήγηση των πνευματικών θησαυρών
Το μεγαλύτερο όμως αγαθό που έδειξε η πείρα για όποιον θέλει να καθαρίσει την καρδιά του είναι η επίκληση του ονόματος τους Ιησού Χριστού εναντίον των ορατών και αοράτων εχθρών.
Σύμφωνα με τα λόγια του Αποστόλου Παύλου το αγαθό αυτό είναι η ασταμάτητη προσευχή.: "Αδιαλείπτως προσεύχεσθε". Και ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος λέει: "Μνημονευτέον δει Θεόν μάλλον ή αναπνευστέον" και βέβαια ο Κύριός μας πρωτίστως διδάσκει ότι χωριστά από Εκείνον δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα αλλά ότι αυτός που μένει μέσα στον Χριστό και ο Κύριος μέσα σ΄αυτόν θα φέρει καρποφορία μεγάλη αλλιώς αν δεν μείνει ενωμένος μαζί του θα πεταχτεί έξω όπως ξεριζώνεται το κλήμα από τη γη.
Εν τέλει το μυστικό για να φανεί η ψυχή μας ως εικόνα Θεού στηρίζεται σε τέσσερις βασικές προϋποθέσεις:
- Πρώτον να θελήσει να μας παραχωρήσει ο Θεός το χάρισμα.
- Δεύτερον να υπάρχει σταθερή πίστη από την πλευρά του ανθρώπου.
- Τρίτον να υπάρχει μεγάλη ταπεινοφροσύνη.
- Τέταρτον να επιδιδόμαστε σε αμετεώριστη προσευχή, δηλαδή στην προσευχή εκείνη που δεν τρέχει ο νους μας από δω κι από κει.
******* Αμήν!********
