Πέμπτη 31 Ιουλίου 2014
Ο Μοναδικός Βασιλιάς της καρδιάς μας
«Σε κανέναν μην παραδώσετε τον Χριστό! Ας είναι ο μοναδικός βασιλιάς της καρδιάς σας! Η πίστη στον Χριστό είναι πραγματική ζωή, η ζωή του Ίδιου του Χριστού. Με την αγάπη μας προς τον Χριστό, θα παραμείνουμε ασάλευτοι.
Κάθε παρεξήγηση, κάθε θλίψη μας, να την υπομένετε ως ζωή του Χριστού. Υπάρχουν πολλές οδοί προς το “απόλυτο” της ανθρωπότητος, αλλά δεν υπάρχει καμμία που θα μπορούσε να συγκριθεί με την οδό του Χριστού, παρά τις οποιεσδήποτε δυσκολίες.
Αν ο Κύριος όρισε να πεθάνουμε, θα πεθάνουμε με την συνείδηση της αγάπης Του, η οποία Τον οδήγησε στον Σταυρό. Ελπίζω ότι ενεργούν αληθινά μέσα μας τα λόγια του Χριστού: “Ἐγὼ ζῶ καὶ ὑμεῖς ζήσεσθε” (Ἰωάν. ιδ΄ 19).
Κάθε λόγος του Χριστού, είναι η ίδια η Θεία αιωνιότητα. Όπως Εκείνος έπασχε για όλη την κτίση και για όλο τον κόσμο, έτσι και εμείς θα προσευχόμαστε στον Θεό. Και στις δύσκολες στιγμές, ας μας κυριεύει ο θρήνος της Γεθσημανή.
Γιατί και σ’ εμάς συμβαίνει, όταν η προσευχή μας ομοιάσει κάπως με εκείνον τον θρήνο, όταν μας εγγίζει το Αιώνιο Πνεύμα, να ζούμε αληθινά. Τότε αρχίζει η αθάνατη ζωή μας. Και τότε παρουσιάζεται μπροστά μας ο Απόλυτος Θεός, με εντελώς άλλη μορφή.
Η χριστιανική μας πίστη είναι η έσχατη τελειότητα, και κανένας ας μη μας χωρίσει από την αγάπη του Χριστού! –Όπως έλεγε ο μέγας Παύλος (Ρωμ. η΄ 35). Αυτά είναι δικά μου λόγια, αλλά βλέπετε μιλούμε με την ίδια γλώσσα για την ίδια ζωή, όπως οι Απόστολοι και πάντες οι Άγιοι μαρτυρούσαν για την θεότητα του Χριστού. Παρακαλώ, όπως πάντα, τον Θεό να μου δώσει λόγο. Τότε τα λόγια συνωθούνται όλα μαζί και θα ήθελα να επιλέξω εκείνα που από την φύση τους είναι φορείς αιώνιας ζωής. Όταν αρχίζουμε να πάσχουμε όπως ο Χριστός για όλη την κτίση, τότε, “ἐν Χριστῷ” και με τον Χριστό, ζούμε την αιώνια ζωή.
Δεν είναι εύκολη η ζωή μας. Όποιος δεν την γνωρίζει, εκείνος δεν γνωρίζει τον πόνο του Χριστού. Τελειώνω λοιπόν τον λόγο μου μαζί σας, με τα λόγια:
Να παραδώσουμε την ζωή μας, για να ζήσουν οι άλλοι· να παρηγορούμε όλους όσοι έρχονται· τους φτωχούς που δεν έχουν άλλον παρηγορητή στον κόσμο αυτόν. Και έτσι, υπηρετώντας τον Θεό στα πρόσωπα των αδελφών μας που πάσχουν, ενωνόμαστε μέσα στην αγάπη αυτήν με τον Χριστό για όλη την αιωνιότητα…».
[Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ): «Οικοδομώντας τον Ναό του Θεού μέσα μας
και στους αδελφούς μας», τόμ. γ΄, Ομιλία 115η, σελ. 349–351,
Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας 2014]
trelogiannis.blogspot
Περί ἡδονῆς
Ἤ φεύγων φεῦγε, ἤ ἐμπαίζων ἔμπαιζε
τόν μάταιον καί ἀπατεῶνα κόσμον.
Δὲν ὑπάρχουν ἰσχυρότεροι μαγνῆτες καὶ θελκτικότεροι ἐξουσιαστὲς καὶ ποθεινότερες ἁλυσίδες γιὰ τὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου, ἀπὸ τὶς ἡδονὲς τῶν πέντε αἰσθήσεων. Πόσο ἀρεστὲς καὶ πόσο βλαβερὲς εἶναι! Καὶ ὁ καλύτερος ρήτορας δὲν θὰ μποροῦσε νὰ παρουσιάσει ποτὲ τὴν κακία τους καὶ τὴν βλάβη ποὺ προξενοῦν στὴν ψυχή. Ἂν ὁ διάβολος μᾶς ἔδινε τὸ φαρμάκι του μὲ κάποιο πικρὸ βότανο, δὲν θὰ τὸ πίναμε. Ἐπειδὴ ὅμως μᾶς τὸ δίνει μὲ τὸ μέλι τῶν ἡδονῶν, τὸ παίρνουμε εὐχάριστα.
Ἀπὸ τὶς ἡδονές, οἱ σαρκικὲς – δηλαδὴ ἡ πορνεία, ἡ μοιχεία καὶ ὅλα τὰ σχετικὰ πάθη – τυφλώνουν τὴν καρδιὰ καὶ κολλᾶνε τὴν καρδιά μας στὰ παρόντα πράγματα περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλη ἁμαρτία, γι᾿ αὐτὸ εἶναι ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα ἐμπόδια της σωτηρίας μας. Καὶ ἀληθεύει ἐκεῖνο ποὺ εἶπε ἕνας ἅγιος, ὅτι, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ βρέφη, λίγοι μόνο φτάνουν στὸν παράδεισο, ἐξαιτίας τῶν σαρκικῶν ἁμαρτημάτων.
Ἄλλες μορφὲς ἡδονῶν εἶναι ὁ πολὺς ὕπνος, τὰ καλὰ φαγητά, τὰ ὡραῖα φορέματα, τὰ μαλακὰ στρώματα καὶ γενικὰ ὅλες οἱ ἱκανοποιήσεις τῶν αἰσθήσεων.
Οἱ ἄνθρωποι τῶν ἡδονῶν, ἀφοῦ χορτάσουν τὸν ὕπνο καὶ τὴν ἀνάπαυση, τρέχουν στὰ συμπόσια καὶ στὰ ξεφαντώματα, στὰ τραγούδια τὰ ἄσεμνα, στὶς κακὲς συναναστροφές, στὶς κωμῳδίες καὶ στὰ πανηγύρια. Γενικά, δὲν ἀφήνουν ποτὲ νὰ τοὺς ξεφύγει καμία εὐκαιρία ἀπολαύσεως. Κι ἐνῷ ἡ ζωή τους εἶναι γεμάτη ἀπὸ ἀσωτίες καὶ ματαιότητες, αὐτὴ τὴν θεωροῦν καλὴ καὶ ἀθῴα.
Ἂν μάλιστα κατακρίνει τὴν πολιτεία τους, τὸν κατηγοροῦν σὰν ἄξεστο καὶ χωριάτη, καὶ λένε πὼς θέλει νὰ μεταβάλλει τὶς πόλεις σὲ ἐρήμους καὶ τοὺς κοσμικοὺς σὲ καλόγερους. Αὐτὰ ὅμως τὰ λένε γιὰ νὰ δικαιολογηθοῦν. «Μετὰ γὰρ κιθάρας καὶ ψαλτηρίου καὶ τυμπάνων καὶ αὐλῶν τὸν οἶνον πίνουσι, τὰ δὲ ἔργα Κυρίου οὐκ ἐμβλέπουσι», κατὰ τὸν προφήτη (Ἡσ.5:12). Τὸ μόνο ποὺ γνωρίζουν καλά, εἶναι νὰ ξοδεύουν τὸν καιρό τους σὲ ξεφαντώματα. Ἀπὸ τὸ κρεβάτι πηγαίνουν στὸ τραπέζι, ἀπὸ τὸ τραπέζι στὶς παρέες, ἀπὸ τὶς παρέες στὰ σεργιάνια, καὶ γίνεται ἡ ζωή τους σὰν μία ἁλυσίδα, ὅπου ἡ μία ἀπόλαυση εἶναι δεμένη μὲ τὴν ἄλλη, ὅπως οἱ κρίκοι μεταξύ τους.
Τὸ πανάγιο Πνεῦμα δὲν μᾶς λέει ὅτι ὅποιος κυνηγάει τὶς κοσμικὲς ἡδονὲς γκρεμίζεται ἀμέσως στὸν Ἅδη. Ἀλλὰ τί λέει μὲ τὸ στόμα τοῦ Δαβίδ; Ὅτι κατεβαίνει στὸν ᾅδη, πλησιάζει δηλαδὴ σιγὰ-σιγά: «πάντες οἱ καταβαίνοντες εἰς ᾅδου» (Ψαλμ.113:25). Γιατὶ ἡ μαλθακὴ καὶ ἡδονικὴ ζωὴ ποὺ ζεῖ, τὸν προετοιμάζει ἀργὰ ἀλλὰ σταθερὰ γιὰ τὴν ἀπώλεια.
Οἱ τρυφὲς καὶ οἱ ἡδονὲς φθείρουν καὶ ἀδυνατίζουν καὶ τοὺς πιὸ δυνατούς. Γι᾿ αὐτὸ μερικοὶ καταντοῦν σὲ τέτοια ἀδυναμία, ποὺ καὶ ὁ ἴσκιος ἀκόμα τῶν πειρασμῶν εἶναι ἀρκετὸς γιὰ νὰ τοὺς ρίξει. Κι ἀφοῦ, ἐξομολογηθοῦν, μὲ τὸν πρῶτο πειρασμὸ ξεχνοῦν τὴν καλή τους ἀπόφαση νὰ μὴν ξαναμαρτήσουν, καὶ πέφτουν ἀμέσως πάλι στὴν ἁμαρτία.
Λοιπόν, μὲ τὸ νὰ λὲς ὅτι δὲν εἶναι ἁμαρτίες ὁ πολὺς ὕπνος καὶ τὰ φαγοπότια καὶ οἱ διασκεδάσεις καὶ τὰ ξεφαντώματα, προσπαθεῖς ἁπλὰ νὰ δικαιολογηθεῖς. Γιατὶ μπορεῖ αὐτὰ καθεαυτὰ νὰ μὴν εἶναι ἁμαρτίες, ἀλλὰ προετοιμάζουν γιὰ τὶς ἁμαρτίες καὶ σ᾿ ἐμποδίζουν νὰ γευθεῖς τὰ πνευματικὰ ἀγαθά τοῦ Θεοῦ.
Ἀπὸ τὶς ἡδονές, οἱ σαρκικὲς – δηλαδὴ ἡ πορνεία, ἡ μοιχεία καὶ ὅλα τὰ σχετικὰ πάθη – τυφλώνουν τὴν καρδιὰ καὶ κολλᾶνε τὴν καρδιά μας στὰ παρόντα πράγματα περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλη ἁμαρτία, γι᾿ αὐτὸ εἶναι ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα ἐμπόδια της σωτηρίας μας. Καὶ ἀληθεύει ἐκεῖνο ποὺ εἶπε ἕνας ἅγιος, ὅτι, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ βρέφη, λίγοι μόνο φτάνουν στὸν παράδεισο, ἐξαιτίας τῶν σαρκικῶν ἁμαρτημάτων.
Ἄλλες μορφὲς ἡδονῶν εἶναι ὁ πολὺς ὕπνος, τὰ καλὰ φαγητά, τὰ ὡραῖα φορέματα, τὰ μαλακὰ στρώματα καὶ γενικὰ ὅλες οἱ ἱκανοποιήσεις τῶν αἰσθήσεων.
Οἱ ἄνθρωποι τῶν ἡδονῶν, ἀφοῦ χορτάσουν τὸν ὕπνο καὶ τὴν ἀνάπαυση, τρέχουν στὰ συμπόσια καὶ στὰ ξεφαντώματα, στὰ τραγούδια τὰ ἄσεμνα, στὶς κακὲς συναναστροφές, στὶς κωμῳδίες καὶ στὰ πανηγύρια. Γενικά, δὲν ἀφήνουν ποτὲ νὰ τοὺς ξεφύγει καμία εὐκαιρία ἀπολαύσεως. Κι ἐνῷ ἡ ζωή τους εἶναι γεμάτη ἀπὸ ἀσωτίες καὶ ματαιότητες, αὐτὴ τὴν θεωροῦν καλὴ καὶ ἀθῴα.
Ἂν μάλιστα κατακρίνει τὴν πολιτεία τους, τὸν κατηγοροῦν σὰν ἄξεστο καὶ χωριάτη, καὶ λένε πὼς θέλει νὰ μεταβάλλει τὶς πόλεις σὲ ἐρήμους καὶ τοὺς κοσμικοὺς σὲ καλόγερους. Αὐτὰ ὅμως τὰ λένε γιὰ νὰ δικαιολογηθοῦν. «Μετὰ γὰρ κιθάρας καὶ ψαλτηρίου καὶ τυμπάνων καὶ αὐλῶν τὸν οἶνον πίνουσι, τὰ δὲ ἔργα Κυρίου οὐκ ἐμβλέπουσι», κατὰ τὸν προφήτη (Ἡσ.5:12). Τὸ μόνο ποὺ γνωρίζουν καλά, εἶναι νὰ ξοδεύουν τὸν καιρό τους σὲ ξεφαντώματα. Ἀπὸ τὸ κρεβάτι πηγαίνουν στὸ τραπέζι, ἀπὸ τὸ τραπέζι στὶς παρέες, ἀπὸ τὶς παρέες στὰ σεργιάνια, καὶ γίνεται ἡ ζωή τους σὰν μία ἁλυσίδα, ὅπου ἡ μία ἀπόλαυση εἶναι δεμένη μὲ τὴν ἄλλη, ὅπως οἱ κρίκοι μεταξύ τους.
Τὸ πανάγιο Πνεῦμα δὲν μᾶς λέει ὅτι ὅποιος κυνηγάει τὶς κοσμικὲς ἡδονὲς γκρεμίζεται ἀμέσως στὸν Ἅδη. Ἀλλὰ τί λέει μὲ τὸ στόμα τοῦ Δαβίδ; Ὅτι κατεβαίνει στὸν ᾅδη, πλησιάζει δηλαδὴ σιγὰ-σιγά: «πάντες οἱ καταβαίνοντες εἰς ᾅδου» (Ψαλμ.113:25). Γιατὶ ἡ μαλθακὴ καὶ ἡδονικὴ ζωὴ ποὺ ζεῖ, τὸν προετοιμάζει ἀργὰ ἀλλὰ σταθερὰ γιὰ τὴν ἀπώλεια.
Οἱ τρυφὲς καὶ οἱ ἡδονὲς φθείρουν καὶ ἀδυνατίζουν καὶ τοὺς πιὸ δυνατούς. Γι᾿ αὐτὸ μερικοὶ καταντοῦν σὲ τέτοια ἀδυναμία, ποὺ καὶ ὁ ἴσκιος ἀκόμα τῶν πειρασμῶν εἶναι ἀρκετὸς γιὰ νὰ τοὺς ρίξει. Κι ἀφοῦ, ἐξομολογηθοῦν, μὲ τὸν πρῶτο πειρασμὸ ξεχνοῦν τὴν καλή τους ἀπόφαση νὰ μὴν ξαναμαρτήσουν, καὶ πέφτουν ἀμέσως πάλι στὴν ἁμαρτία.
Λοιπόν, μὲ τὸ νὰ λὲς ὅτι δὲν εἶναι ἁμαρτίες ὁ πολὺς ὕπνος καὶ τὰ φαγοπότια καὶ οἱ διασκεδάσεις καὶ τὰ ξεφαντώματα, προσπαθεῖς ἁπλὰ νὰ δικαιολογηθεῖς. Γιατὶ μπορεῖ αὐτὰ καθεαυτὰ νὰ μὴν εἶναι ἁμαρτίες, ἀλλὰ προετοιμάζουν γιὰ τὶς ἁμαρτίες καὶ σ᾿ ἐμποδίζουν νὰ γευθεῖς τὰ πνευματικὰ ἀγαθά τοῦ Θεοῦ.
Καὶ θὰ πάθεις κάτι ἀνάλογο, μ᾿ ἐκεῖνο ποὺ ἔπαθε ὁ Σολομῶν: Νομίζοντας πὼς μποροῦσε ν᾿ ἀπολαμβάνει χωρὶς κίνδυνο τὶς ἡδονές, κατάντησε στὴν εἰδωλολατρία. Καὶ μ᾿ ἐκεῖνο ποὺ ἔπαθαν οἱ Σοδομῖτες: Γιὰ νὰ τρῶνε καὶ νὰ πίνουν μὲ τρυφὲς καὶ ξεφαντώματα, ἔφτασαν νὰ πέσουν σὲ παρὰ φύση πάθη καὶ ἀσέλγειες. Πολὺ σωστὰ εἶπε ὁ Τερτυλλιανός, ὅτι οἱ χριστιανοὶ πρέπει ν᾿ ἀποφεύγουν τὶς τρυφές, γιατὶ αὐτὲς ἀδυνατίζουν τὴν πίστη καὶ τὴν ἀρετή τους.
Ἡ χαυνότητα καὶ ἡ ἀδυναμία, ποὺ προξενοῦνται στὴν ψυχὴ ἀπὸ τὶς ἡδονές, δὲν ταιριάζουν στὸν προορισμό μας, ποὺ εἶναι νὰ μοιάσουμε στὸν Ἰησοῦ Χριστό. Ὅπως διδάσκει ὁ ἀπόστολος, ὁ Θεός μᾶς «προώρισε συμμόρφους τῆς εἰκόνος τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ» (Ρωμ. 8:29).
Ἡ χαυνότητα καὶ ἡ ἀδυναμία, ποὺ προξενοῦνται στὴν ψυχὴ ἀπὸ τὶς ἡδονές, δὲν ταιριάζουν στὸν προορισμό μας, ποὺ εἶναι νὰ μοιάσουμε στὸν Ἰησοῦ Χριστό. Ὅπως διδάσκει ὁ ἀπόστολος, ὁ Θεός μᾶς «προώρισε συμμόρφους τῆς εἰκόνος τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ» (Ρωμ. 8:29).
Καὶ ὁ Χριστός, γιὰ νὰ φτάσει στὴν δόξα, πέρασε στὴν ἐπίγεια ζωὴ Του μέσα στὴν φτώχεια, τὴ θλίψη καὶ τὴν καταφρόνηση. Οἱ τρυφηλοὶ ἄνθρωποι ὅμως φοβοῦνται τὴ σκληραγωγία καὶ τὴν μετάνοια. Μήπως βρῆκαν ἄλλο Εὐαγγέλιο ἢ μήπως κατέβηκε γι᾿ αὐτοὺς κανένας ἄλλος Χριστός, ποὺ νὰ τοὺς ὑπόσχεται ἀνέσεις, ὡραῖα ἐνδύματα, ἀπολαύσεις, διασκεδάσεις καὶ δόξες; Ξεχνοῦν ὅτι «διὰ πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡμᾶς εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ» (Πράξ. 14:22), καὶ ὅτι «στενὴ ἡ πύλη καὶ τεθλιμμένη ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωήν» (Ματθ. 7:14)
Ἄκου καὶ τοῦτο τὸ ὠφέλιμο: Κάποτε ἕνας εὐγενὴς καὶ πλούσιος ἄρχοντας, παραδομένος στὶς ἡδονές, ἄκουσε πολλὰ γιὰ τὴν ἀρετὴ ἑνὸς πνευματικοῦ ἀνθρώπου, καὶ πῆγε νὰ τὸν συμβουλευθεῖ. Ὁ πνευματικὸς ἐκεῖνος ἄνδρας τοῦ εἶπε τοῦτα μόνο: «Ὁ Χριστὸς ἦταν φτωχός, ἐνῷ ἐσὺ πλούσιος. Ὁ Χριστὸς ἦταν νηστικός, ἐνῷ ἐσὺ χορτασμένος. Ὁ Χριστὸς ἦταν σχεδὸν γυμνός, ἐνῷ ἐσὺ καλὰ ντυμένος. Ὁ Χριστὸς ὑπέμεινε θλίψεις καὶ πάθη, ἐνῷ ἐσὺ ἀπολαμβάνεις τρυφές, ἀναπαύσεις καὶ μαλακὰ στρώματα». Ὅταν τ᾿ ἄκουσε αὐτὰ ὁ ἄρχοντας, ἦρθε σὲ κατάνυξη, μετανόησε, ζήτησε μὲ δάκρυα συγνώμη ἀπὸ τὸ Θεὸ γιὰ τὴν ζωὴ ποὺ ἔκανε, καὶ ἀποφάσισε νὰ ζήσει πιὰ μὲ μετάνοια.
Κατάλαβε καλά, πὼς ὅποιος ἔχει ἀνάπαυση σ᾿ αὐτὸν τὸν κόσμο, δὲν θὰ γευθεῖ τὴν αἰώνια ἀνάπαυση τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Αὐτὸ τονίζει καὶ ὁ Μέγας Ἀθανάσιος: «Ὁ ἔχων ἀνάπαυσιν ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ, τὴν αἰώνιον ἀνάπαυσιν μὴ ἐλπιζέτω λαβεῖν· ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν οὐκ ἔστι τῶν ἀναπαυομένων ἐνθάδε, ἀλλ᾿ ἐκείνων ἐστι τῶν ἐν θλίψει πολλῇ καὶ στεναχωρίᾳ διαγόντων τὸν βίο τοῦτον»(λόγ. περὶ παρθενίας). Πρόσεξε λοιπὸν μὴν ἀκούσεις τότε τὸ φοβερὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ: «Τέκνον, μνήσθητι ὅτι ἀπέλαβες σὺ τὰ ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σου» (Λουκ. 16:25).
Τέλος πάντων, μάθε πὼς ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν δὲν κερδίζεται μὲ τὴν ἀργία καὶ τὴν ἄνεση, ἀλλὰ μὲ τὸν κόπο καὶ τὴν βία, ὅπως εἶπε ὁ Κύριος: «Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται καὶ βιαστὲς ἁρπάζουσιν αὐτήν» (Ματθ. 11:12).
Ἄκου καὶ τοῦτο τὸ ὠφέλιμο: Κάποτε ἕνας εὐγενὴς καὶ πλούσιος ἄρχοντας, παραδομένος στὶς ἡδονές, ἄκουσε πολλὰ γιὰ τὴν ἀρετὴ ἑνὸς πνευματικοῦ ἀνθρώπου, καὶ πῆγε νὰ τὸν συμβουλευθεῖ. Ὁ πνευματικὸς ἐκεῖνος ἄνδρας τοῦ εἶπε τοῦτα μόνο: «Ὁ Χριστὸς ἦταν φτωχός, ἐνῷ ἐσὺ πλούσιος. Ὁ Χριστὸς ἦταν νηστικός, ἐνῷ ἐσὺ χορτασμένος. Ὁ Χριστὸς ἦταν σχεδὸν γυμνός, ἐνῷ ἐσὺ καλὰ ντυμένος. Ὁ Χριστὸς ὑπέμεινε θλίψεις καὶ πάθη, ἐνῷ ἐσὺ ἀπολαμβάνεις τρυφές, ἀναπαύσεις καὶ μαλακὰ στρώματα». Ὅταν τ᾿ ἄκουσε αὐτὰ ὁ ἄρχοντας, ἦρθε σὲ κατάνυξη, μετανόησε, ζήτησε μὲ δάκρυα συγνώμη ἀπὸ τὸ Θεὸ γιὰ τὴν ζωὴ ποὺ ἔκανε, καὶ ἀποφάσισε νὰ ζήσει πιὰ μὲ μετάνοια.
Κατάλαβε καλά, πὼς ὅποιος ἔχει ἀνάπαυση σ᾿ αὐτὸν τὸν κόσμο, δὲν θὰ γευθεῖ τὴν αἰώνια ἀνάπαυση τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Αὐτὸ τονίζει καὶ ὁ Μέγας Ἀθανάσιος: «Ὁ ἔχων ἀνάπαυσιν ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ, τὴν αἰώνιον ἀνάπαυσιν μὴ ἐλπιζέτω λαβεῖν· ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν οὐκ ἔστι τῶν ἀναπαυομένων ἐνθάδε, ἀλλ᾿ ἐκείνων ἐστι τῶν ἐν θλίψει πολλῇ καὶ στεναχωρίᾳ διαγόντων τὸν βίο τοῦτον»(λόγ. περὶ παρθενίας). Πρόσεξε λοιπὸν μὴν ἀκούσεις τότε τὸ φοβερὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ: «Τέκνον, μνήσθητι ὅτι ἀπέλαβες σὺ τὰ ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σου» (Λουκ. 16:25).
Τέλος πάντων, μάθε πὼς ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν δὲν κερδίζεται μὲ τὴν ἀργία καὶ τὴν ἄνεση, ἀλλὰ μὲ τὸν κόπο καὶ τὴν βία, ὅπως εἶπε ὁ Κύριος: «Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται καὶ βιαστὲς ἁρπάζουσιν αὐτήν» (Ματθ. 11:12).
Τετάρτη 30 Ιουλίου 2014
Μακρυά από αυτούς που κατηγορούν και κατακρίνουν!
Όταν βλέπεις έναν άνθρωπο να αγαπάει τα γέλια και να θέλει να γελοιοποιεί τους άλλους, να μην πιάνεις φιλία. Γιατί θα σε κάνει να συνηθίσεις στην ψυχική ατονία. Σε κείνο πού η ζωή του είναι διεφθαρμένη, μη δείχνεις ιλαρό πρόσωπο φυλάξου όμως καλά μήπως τον μισήσεις.
Και αν θελήσει να μετανοήσει, βοήθησε τον και φρόντισε τον, θυσιάζοντας ακόμη και τη ζωή σου, να σωθεί. Εάν όμως είσαι πνευματικά ασθενής, μην τολμήσεις να γίνεις γιατρός του.
Μπροστά σε άνθρωπο πού έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και έχει την αρρώστια να προσέχεις πολύ πώς θα μιλήσεις. Γιατί ενόσω μιλάς, αυτός εξηγεί μέσα του τα λόγια σου όπως αγαπά και από τα αγαθά σου λόγια παίρνει αφορμή και σκανδαλίζει τους άλλους. Και αλλάζει το νόημα των λόγων σου μέσα στο μυαλό του σύμφωνα με την πνευματική του αρρώστια.
Αν δεις κάποιον να έρχεται και να κατηγορεί τον αδελφό του μπροστά σου, κάνε το πρόσωπο σου σκυθρωπό. Έτσι και το έλεος του Θεού θα έχεις και απ' αυτόν θα φυλαχτείς.
Όσοι έχετε διάκριση, θαυμάστε τα μεγαλεία του Θεού. Ποιος όμως έχει τόσο σοφή και αξιοθαύμαστη διάνοια, πού θα μπορέσει να θαυμάσει, όσο αξίζει, τη χάρη του Δημιουργού μας;
Και αν θελήσει να μετανοήσει, βοήθησε τον και φρόντισε τον, θυσιάζοντας ακόμη και τη ζωή σου, να σωθεί. Εάν όμως είσαι πνευματικά ασθενής, μην τολμήσεις να γίνεις γιατρός του.
Μπροστά σε άνθρωπο πού έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και έχει την αρρώστια να προσέχεις πολύ πώς θα μιλήσεις. Γιατί ενόσω μιλάς, αυτός εξηγεί μέσα του τα λόγια σου όπως αγαπά και από τα αγαθά σου λόγια παίρνει αφορμή και σκανδαλίζει τους άλλους. Και αλλάζει το νόημα των λόγων σου μέσα στο μυαλό του σύμφωνα με την πνευματική του αρρώστια.
Αν δεις κάποιον να έρχεται και να κατηγορεί τον αδελφό του μπροστά σου, κάνε το πρόσωπο σου σκυθρωπό. Έτσι και το έλεος του Θεού θα έχεις και απ' αυτόν θα φυλαχτείς.
Και πού είναι η κόλαση πού μας εκφοβίζει από παντού και υπερνικά την αγάπη του Θεού; Ποια κόλαση και ποια γέεννα του πυρός μπορεί να σταθεί μπροστά στη χάρη της Ανάστασης, όταν ο Θεός μας αναστήσει εν δόξη από τον άδη και κάνει τούτο το φθαρτό σώμα μας να ντυθεί την αφθαρσία;
Όσοι έχετε διάκριση, θαυμάστε τα μεγαλεία του Θεού. Ποιος όμως έχει τόσο σοφή και αξιοθαύμαστη διάνοια, πού θα μπορέσει να θαυμάσει, όσο αξίζει, τη χάρη του Δημιουργού μας;
Η ανταπόδοση των αμετανόητων αμαρτωλών είναι βέβαιη, όμως αντί της δίκαιης ανταπόδοσης ο Κύριος ανταποδίδει την ανάσταση σ' αυτούς πού μετανοούν και, αντί να τιμωρήσει αυτούς πού καταπάτησαν το νόμο του, τους ντύνει με την τέλεια δόξα της αφθαρσίας.
Αυτή η χάρη, πού μας ανασταίνει από την αμαρτία, είναι μεγαλύτερη από εκείνη πού μας δόθηκε, όταν από την ανυπαρξία μας έφερε στην κτιστή ύπαρξη. Δόξα στην άμετρη σου χάρη, Κύριε.
Αγίου Ισαάκ του Σύρου
Ἂς συνειδητοποιήσω πῶς ἡ εὐγένεια εἶναι ἡ δύναμη καὶ ὄχι ὁ πόλεμος ποὺ καταρρακώνει τὴν ἀξιοπρέπεια τῶν ἄλλων
Θεέ μου, κᾶνε με νὰ ἔχω εὐγένεια.
Ὅταν οἱ πόρτες δίπλα μου βροντοῦν, βοήθησέ με νὰ μιλῶ ἤρεμα.
Ὅταν οἱ ἀπαιτήσεις τῶν ἄλλων ξεπερνοῦν τὴν ἀντοχή μου, δῶσε γλυκύτητα στὴ φωνή μου.
Ὅταν ἔχω νὰ κάνω μὲ τοὺς ἄλλους ποὺ μὲ πληγώνουν, δῶσε μου τὴ σιωπὴ τῆς ταπεινοφροσύνης.
Νἆναι ἡ φωνή μου ἁπαλὴ ὅταν ὑπογραμμίζει, νἆναι τρυφερὴ ὅταν ὑποδεικνύει, ἔτσι ποὺ νὰ ἐγγίζει χωρὶς νὰ ξεσκίζει. Νὰ εἰσχωρεῖ στὴν καρδιὰ χωρὶς νὰ ματώνει.
Ἂς ἔχω θεέ μου, ἰσορροπία στὶς μικρὲς ἀναποδιὲς καὶ στὰ μεγάλα προβλήματα. Ἂς συνειδητοποιήσω πῶς ἡ εὐγένεια εἶναι ἡ δύναμη καὶ ὄχι ὁ πόλεμος ποὺ καταρρακώνει τὴν ἀξιοπρέπεια τῶν ἄλλων καὶ θάβει τὴν δική μου ὑπόληψη.
Ἂς μὴν καταναλίσκω πολύτιμη ἐνέργεια μὲ τὴν διαπεραστική, ἄγρια φωνή μου, ποὺ μόνο θύελλες ξεσηκώνει καὶ καμία λύση δὲν δίνει.
Μαλάκωσε, Σὲ παρακαλῶ, τὶς τραχιὲς ἄκρες τοῦ χαρακτῆρα μου, ποὺ ἀπομακρύνουν τοὺς δικούς μου ἀπὸ τὴ φωλιά τους.
Προτοῦ σερβίρω τὴν συνταγὴ τοῦ σωστοῦ, ἂς ἔρθω στὴ θέση τοῦ ἄλλου γιὰ νὰ προλάβω τὸν ἑαυτό μου νὰ μὴ χειρονομεῖ ἀνεξέλεγκτα, ἀλλὰ νὰ κατανοεῖ γιὰ νὰ βοηθήσει.
Οἱ εὐγενικοί μου τρόποι, ἂς δημιουργοῦν κλίμα εὔκρατο στὸ σπιτικό μου γιὰ νὰ εὐδοκιμοῦν οἱ καρποὶ τοῦ Παναγίου Σου Πνεύματος.
Σὲ παρακαλῶ, Θεέ μου, γέμισε τὸ εἶναι μου μὲ τὴν Παρουσία Σου, γιὰ νὰ μπορῶ ἀληθινὰ νὰ χαμογελῶ καὶ οἱ ἄλλοι νὰ ἐκτονώνονται ἀπὸ τὴν ἔνταση ποὺ τοὺς δημιουργεῖ ἡ καθημερινὴ ζωή.
Βοήθησέ με νὰ ἔχω τὴν δύναμη, εἰλικρινὰ νὰ ἐπαινῶ τὰ σωστὰ τῶν ἄλλων, γιὰ ν᾿ ἀρχίσουν ν᾿ ἀγαποῦν τὸ τέλειο, τὸ σεμνό, τὸ ὡραῖο.
Ἂς μποροῦσα νἄχω ἔντονη πνευματικότητα ἀλλὰ διακριτικὴ παρουσία γιὰ νὰ διψάσουν τὸ Ἅγιο καὶ νὰ ἀναζητήσουν Ἐσένα!
Ἂς μὴν ἐξάπτωμαι ὅταν δὲν συμφωνοῦν μαζί μου, ἀλλὰ νὰ χαίρωμαι τὴν ὀντότητα ποὺ ἀποκτοῦν.
Ἂς μὴν ἀπομακρύνωμαι ἀπὸ ἀγαπημένα μου πρόσωπα, ὅταν ζοῦν τὴν ἀνεξαρτησία ποὺ δικαιοῦνται, ἀλλὰ μέσα στὸν δρόμο Σου.
Ἂς μὴν ὑπενθυμίζω, Κύριε, λάθη παλιά, γιὰ νὰ μποροῦν νὰ ξαναρχίζουν τὸν ὡραῖο τους ἀγῶνα.
Ἂς ἔχω τὴν σοφία νὰ μὴν κάνω συγκρίσεις, γιὰ νὰ μὴν μειώνω τὴν αὐτοπεποίθησή τους.
Καὶ ὅταν τὸ πρόγραμμα τῆς ἡμέρας μου παραβιάζεται, ἂς ἔχω τὴν εὐελιξία νὰ προσαρμόζωμαι χωρὶς νὰ στενοχωρῶ. Μοῦ εἶπες, Κύριε, πὼς ἡ εὐγένεια εἶναι συνώνυμη τῆς ἀγάπης. Δὲν μοῦ μένει, λοιπόν, παρὰ μέτρο ἀναφορᾶς μου νἆναι ὁ Ὕμνος τῆς ἀγάπης τοῦ Ἀποστόλου Σου, κι ἔτσι μὲ τὴν ψυχὴ γεμάτη ἀπὸ τὴ δική Σου ἀγάπη, νὰ φέρωμαι εὐγενικά.
Βοήθησε, Κύριε!
Ὅταν οἱ πόρτες δίπλα μου βροντοῦν, βοήθησέ με νὰ μιλῶ ἤρεμα.
Ὅταν οἱ ἀπαιτήσεις τῶν ἄλλων ξεπερνοῦν τὴν ἀντοχή μου, δῶσε γλυκύτητα στὴ φωνή μου.
Ὅταν ἔχω νὰ κάνω μὲ τοὺς ἄλλους ποὺ μὲ πληγώνουν, δῶσε μου τὴ σιωπὴ τῆς ταπεινοφροσύνης.
Νἆναι ἡ φωνή μου ἁπαλὴ ὅταν ὑπογραμμίζει, νἆναι τρυφερὴ ὅταν ὑποδεικνύει, ἔτσι ποὺ νὰ ἐγγίζει χωρὶς νὰ ξεσκίζει. Νὰ εἰσχωρεῖ στὴν καρδιὰ χωρὶς νὰ ματώνει.
Ἂς ἔχω θεέ μου, ἰσορροπία στὶς μικρὲς ἀναποδιὲς καὶ στὰ μεγάλα προβλήματα. Ἂς συνειδητοποιήσω πῶς ἡ εὐγένεια εἶναι ἡ δύναμη καὶ ὄχι ὁ πόλεμος ποὺ καταρρακώνει τὴν ἀξιοπρέπεια τῶν ἄλλων καὶ θάβει τὴν δική μου ὑπόληψη.
Ἂς μὴν καταναλίσκω πολύτιμη ἐνέργεια μὲ τὴν διαπεραστική, ἄγρια φωνή μου, ποὺ μόνο θύελλες ξεσηκώνει καὶ καμία λύση δὲν δίνει.
Μαλάκωσε, Σὲ παρακαλῶ, τὶς τραχιὲς ἄκρες τοῦ χαρακτῆρα μου, ποὺ ἀπομακρύνουν τοὺς δικούς μου ἀπὸ τὴ φωλιά τους.
Προτοῦ σερβίρω τὴν συνταγὴ τοῦ σωστοῦ, ἂς ἔρθω στὴ θέση τοῦ ἄλλου γιὰ νὰ προλάβω τὸν ἑαυτό μου νὰ μὴ χειρονομεῖ ἀνεξέλεγκτα, ἀλλὰ νὰ κατανοεῖ γιὰ νὰ βοηθήσει.
Οἱ εὐγενικοί μου τρόποι, ἂς δημιουργοῦν κλίμα εὔκρατο στὸ σπιτικό μου γιὰ νὰ εὐδοκιμοῦν οἱ καρποὶ τοῦ Παναγίου Σου Πνεύματος.
Σὲ παρακαλῶ, Θεέ μου, γέμισε τὸ εἶναι μου μὲ τὴν Παρουσία Σου, γιὰ νὰ μπορῶ ἀληθινὰ νὰ χαμογελῶ καὶ οἱ ἄλλοι νὰ ἐκτονώνονται ἀπὸ τὴν ἔνταση ποὺ τοὺς δημιουργεῖ ἡ καθημερινὴ ζωή.
Βοήθησέ με νὰ ἔχω τὴν δύναμη, εἰλικρινὰ νὰ ἐπαινῶ τὰ σωστὰ τῶν ἄλλων, γιὰ ν᾿ ἀρχίσουν ν᾿ ἀγαποῦν τὸ τέλειο, τὸ σεμνό, τὸ ὡραῖο.
Ἂς μποροῦσα νἄχω ἔντονη πνευματικότητα ἀλλὰ διακριτικὴ παρουσία γιὰ νὰ διψάσουν τὸ Ἅγιο καὶ νὰ ἀναζητήσουν Ἐσένα!
Ἂς μὴν ἐξάπτωμαι ὅταν δὲν συμφωνοῦν μαζί μου, ἀλλὰ νὰ χαίρωμαι τὴν ὀντότητα ποὺ ἀποκτοῦν.
Ἂς μὴν ἀπομακρύνωμαι ἀπὸ ἀγαπημένα μου πρόσωπα, ὅταν ζοῦν τὴν ἀνεξαρτησία ποὺ δικαιοῦνται, ἀλλὰ μέσα στὸν δρόμο Σου.
Ἂς μὴν ὑπενθυμίζω, Κύριε, λάθη παλιά, γιὰ νὰ μποροῦν νὰ ξαναρχίζουν τὸν ὡραῖο τους ἀγῶνα.
Ἂς ἔχω τὴν σοφία νὰ μὴν κάνω συγκρίσεις, γιὰ νὰ μὴν μειώνω τὴν αὐτοπεποίθησή τους.
Καὶ ὅταν τὸ πρόγραμμα τῆς ἡμέρας μου παραβιάζεται, ἂς ἔχω τὴν εὐελιξία νὰ προσαρμόζωμαι χωρὶς νὰ στενοχωρῶ. Μοῦ εἶπες, Κύριε, πὼς ἡ εὐγένεια εἶναι συνώνυμη τῆς ἀγάπης. Δὲν μοῦ μένει, λοιπόν, παρὰ μέτρο ἀναφορᾶς μου νἆναι ὁ Ὕμνος τῆς ἀγάπης τοῦ Ἀποστόλου Σου, κι ἔτσι μὲ τὴν ψυχὴ γεμάτη ἀπὸ τὴ δική Σου ἀγάπη, νὰ φέρωμαι εὐγενικά.
Βοήθησε, Κύριε!
Προσευχὴ ὑπὲρ τῆς ἐσωτερικῆς γαλήνης.
Μία προσευχὴ ποὺ βοηθᾷ στὸν αὐτοέλεγχο, τὴν ἠρεμία καὶ τὴν γαλήνη.
Δημοσιεύθηκε στὸ περιοδικὸ Διακονία καὶ Μαρτυρία, Μάιος-Ἰούνιος 2006,
ἔκδ. Ἱ.Μ. Καλαβρύτων καὶ Αἰγιαλείας.
Από: Ορθόδοξη Αγιοπνευματική Εμπειρία
Τρίτη 29 Ιουλίου 2014
Για όλα να λέτε: «Δόξα σοι, Κύριε!»
Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος
Τα χτυπήματα πέφτουν επάνω σας αδυσώπητα απ’ όλες τις μεριές. Αλλά μην απελπίζεστε.
Δοκιμασίες είναι, που σας βρίσκουν με παραχώρηση του φιλάνθρωπου Θεού, για να καθαριστείτε από τα πάθη και τις αδυναμίες σας.
Παραδώστε, λοιπόν, τον εαυτό σας στα χέρια Του με εμπιστοσύνη, ευψυχία, χαρά και ευγνωμοσύνη.
Μη θυμώνετε, μη δυσφορείτε, μην τα βάζετε με κανέναν άνθρωπο. Αφήστε τους ελεύθερους να επιτελούν επάνω σας και μέσα σας το εργο της πρόνοιας του Κυρίου, που, αποβλέποντας στη σωτηρία σας, πασχίζει να βγάλει από την καρδιά σας κάθε ακαθαρσία.
Όπως η πλύστρα τσαλακώνει, τρίβει και χτυπάει τα ρούχα μέσα στη σκάφη, για να τα λευκάνει, έτσι και ο Θεός τσαλακώνει, τρίβει και χτυπάει εσάς, για να λευκάνει την ψυχή σας και να την ετοιμάσει για την ουράνια βασιλεία Του, όπου κανένας ακάθαρτος δεν θα μπει.
Αυτή είναι η αλήθεια. Προσευχηθείτε να σας φωτίσει το νου ο Κύριος, για να την αντιληφθείτε. Τότε με χαρά θα δέχεστε καθετί το δυσάρεστο σαν φάρμακο που σας δίνει ο επουράνιος Γιατρός. Τότε θα θεωρείτε όσους σας βλάπτουν σαν ευεργετικά όργανα Εκείνου. Και πίσω τους θα βλέπετε πάντα το χέρι του μεγάλου Ευεργέτη σας.
Για όλα να λέτε: «Δόξα σοι, Κύριε!».
Να το λέτε, αλλά και να το αισθάνεστε.
Σας συμβουλεύω να εφαρμόσετε τους παρακάτω κανόνες:
1). Κάθε στιγμή να περιμένετε κάποια δοκιμασία. Και όταν έρχεται, να την υποδέχεστε σαν ευπρόσδεκτο επισκέπτη.
2). Όταν συμβαίνει κάτι αντίθετο στο θέλημα σας, κάτι που σας προκαλεί πίκρα και ταραχή, να συγκεντρώνετε γρήγορα την προσοχή σας στην καρδιά και ν’ αγωνίζεστε μ’ όλη σας τη δύναμη, με βία και προσευχή, ώστε να μη γεννηθεί οποιοδήποτε δυσάρεστο και εμπαθές αίσθημα μέσα σας. Αν δεν επιτρέψετε τη γέννηση τέτοιου αισθήματος, τότε όλα τελειώνουν καλά. Γιατί κάθε κακή αντίδραση ή ενέργεια, με λόγια ή με έργα, είναι συνέπεια και επακόλουθο αυτού του αισθήματος.
Αν, πάλι, γεννηθεί στην καρδιά σας ενα ασθενικό εμπαθές αίσθημα, τότε τουλάχιστον ας αποφασίσετε σταθερά να μην πείτε και να μην κάνετε τίποτα, ώσπου να φύγει αυτό το αίσθημα. Άν, τέλος, είναι αδύνατο να μη μιλήσετε ή να μην ενεργήσετε με κάποιον τρόπο, τότε υπακούστε όχι στα αισθήματα σας, αλλά στον θείο νόμο. Φερθείτε με πραότητα, ηρεμία και φόβο Θεού.
3). Μην περιμένετε και μην επιδιώκετε να σταματήσουν οι δοκιμασίες. Απεναντίας, προετοιμάστε τον εαυτό σας να τις σηκώνει ως το θάνατο. Μην το ξεχνάτε αυτό! Είναι πολύ σημαντικό. Αν δεν τοποθετηθείτε έτσι απέναντι στις δοκιμασίες, η υπομονή δεν θα στερεωθεί στην καρδιά σας.
4). Εκείνους που σας χτυπούν, να τους «εκδικείστε» με την αγάπη σας και την αμνησικακία σας. Με τα λόγια σας, με τη συμπεριφορά σας, ακόμα και με το βλέμμα σας να τους δείχνετε ότι, παρ’ όλα όσα σας κάνουν, εξακολουθείτε να τους αγαπάτε. Και βέβαια, ποτέ μην τους θυμίσετε πόσο σας αδίκησαν.
3). Μην περιμένετε και μην επιδιώκετε να σταματήσουν οι δοκιμασίες. Απεναντίας, προετοιμάστε τον εαυτό σας να τις σηκώνει ως το θάνατο. Μην το ξεχνάτε αυτό! Είναι πολύ σημαντικό. Αν δεν τοποθετηθείτε έτσι απέναντι στις δοκιμασίες, η υπομονή δεν θα στερεωθεί στην καρδιά σας.
4). Εκείνους που σας χτυπούν, να τους «εκδικείστε» με την αγάπη σας και την αμνησικακία σας. Με τα λόγια σας, με τη συμπεριφορά σας, ακόμα και με το βλέμμα σας να τους δείχνετε ότι, παρ’ όλα όσα σας κάνουν, εξακολουθείτε να τους αγαπάτε. Και βέβαια, ποτέ μην τους θυμίσετε πόσο σας αδίκησαν.
trelogiannis.blogspot
Οι 238 Αρετές και τα 298 Πάθη που αναφέρονται στις Θείες Γραφές
Οσίου Πέτρου Δαμασκηνού
Οι αρετές λοιπόν είναι οι εξής:
Θρηνητική κραυγή, αμεριμνία για όλα, ανεξικακία, ακενοδοξία, αφιλοδοξία, απλότητα της ψυχής, συμπάθεια, αποφυγή επιδείξεως, χρηστοήθεια, τα κατά φύση έργα, τα υπέρ φύση έργα, φιλαδελφία, ομόνοια, κατά Θεόν συναναστροφή, γλυκύτητα, πνευματική διάθεση, ημερότητα, ευθύτητα, ακακία, ηπιότητα, ακεραιότητα, απλότητα, έπαινος του πλησίον, καλολογία, καλοεργία, προτίμηση του πλησίον, κατά Θεόν στοργή, ενάρετη έξη, επιμονή στην αρετή, στερέωση την αρετή, ευγνωμοσύνη, ταπείνωση, απουσία εμπαθών κλίσεων, μεγαλοσύνη, ανοχή, μακροθυμία, χρηστότητα, αγαθότητα, διάκριση, προσιτότητα, καταδεκτικότητα, αταραξία, θεωρία, οδηγία, σταθερότητα, διόραση, απάθεια, πνευματική χαρά, έλλειψη σφαλμάτων, δάκρυα της συνέσεως, ψυχικό δάκρυ, θείος πόθος, οικτιρμός, ευσπλαχνία, φιλανθρωπία, καθαρότητα ψυχής, καθαρότητα του νου, προόραση, καθαρή προσευχή, λογισμός που δεν αιχμαλωτίζεται, αντοχή, δραστηριότητα ψυχής και σώματος, φωτισμός, ανόρθωση της ψυχής, μίσος της ζωής, ορθή διδασκαλία, αγαθός πόθος θανάτου, νηπιότητα εν Χριστώ, εδραίωση, νουθεσία και παρακίνηση, άσκηση με μέτρο αλλά και βία, αξιέπαινη αλλοίωση, έκσταση προς το Θεό, τελειότητα εν Χριστώ, γνήσια έλλαμψη, θείος έρωτας, αρπαγή του νου, ενοίκηση Θεού, φιλοθεΐα, εσωτερική φιλοσοφία, θεολογία, ομολογία, καταφρόνηση του θανάτου, αγιοσύνη, επίτευξη του σκοπού, τέλεια υγεία της ψυχής, αρετή, έπαινος από το Θεό, χάρη, θεία βασιλεία και υιοθεσία·
Το να γίνει κανείς θέσει θεός επιτυγχάνεται με τη χάρη του Θεού που μας δίνει τη νίκη κατά των παθών, των οποίων τα ονόματα, όπως νομίζω, είναι τα εξής:
Αγριότητα, πανουργία, πονηρία, κακή διάθεση, αλογία, ακολασία, δελεασμός, αφυΐα, ανεπιστημοσύνη, αεργία, πνευματική ψυχρότητα, ηλιθιότητα, κολακεία, μωρία, παραλογία, απώλεια φρενών, παραφροσύνη, αγένεια, θράσος, δειλία, νάρκη, αργία των καλών, πλημμέλημα, πλεονεξία, μειονεξία, άγνοια, άνοια, ψεύτικη γνώση, λησμοσύνη, αδιακρισία, αναισθησία, αδικία, κακή προαίρεση, ασυνείδητη ψυχή, νωθρότητα, φλυαρία, υπαναχώρηση, σφάλμα, αμαρτία, ανομία, παρανομία, πάθος, αιχμαλωσία, κακή συγκατάθεση, παράλογος συνδυασμός με τους κακούς λογισμούς, δαιμονική προσβολή, καθυστέρηση στο κακό, υπερβολική ανάπαυση του σώματος, κακία, φταίξιμο, ασθένεια ψυχής, ατονία, αδυναμία του νου, αμέλεια, ραθυμία, αξιόμεμπτη αθυμία, καταφρόνηση του Θεού, παραστράτημα, παράβαση, απιστία, δυσπιστία, κακοπιστία, ολιγοπιστία, αίρεση, συμφωνία με αιρετικούς, πολυθεΐα, ειδωλολατρία, αγνωσία Θεού, ασέβεια, μαγεία, παρατήρηση οιωνών, μαντεία, γήτευμα, άρνηση, συμμετοχή σε μανιώδεις ειδωλολατρικές τελετές, ακράτεια, σπατάλη, ρητορισμός, οκνηρία.
Φιλαυτία, απροσεξία, έλλειψη προκοπής, απάτη, πλάνη, τόλμη, χρήση μαγικών φαρμάκων, μιαρότητα, κατανάλωση μιαρών τροφών, τρυφή, ασωτία, γαστριμαργία, πορνεία, φιλαργυρία, οργή, λύπη, ακηδία, κενοδοξία, υπερηφάνεια, μεγάλη ιδέα, έπαρση, αλαζονεία, ύβρη του θείου, αισχρότητα, κόρος, ματαιοδοξία, νυσταγμός, ηδονή, απληστία, λαιμαργία, αχορτασιά, λαθροφαγία, πολυφαγία, αποφυγή του κοινοβιακού γεύματος, αδιαφορία, ευκολία στο κακό, αυτοβουλία, αβουλία, αυταρέσκεια, ανθρωπαρέσκεια, απειρία του καλού, απαιδευσία, ανεπιτηδειότητα, ελαφρότητα γνώμης, αμάθεια, χωριατιά, αντιλογία, φιλονεικία, κακολογία, κραυγή, ταραχή, μάχη, θυμός, άλογη επιθυμία, χολή, παροξυσμός, σκάνδαλο, έχθρα, πολυπραγμοσύνη, συκοφαντία, πικρία, καταλαλιά, ψόγος, διαβολή, κατάκριση, κατηγορία, μίσος, λοιδορία, υβρεολόγια, ατιμία, αγριότητα, μανία, αυστηρότητα, αψιθυμία, επιορκία, όρκος, ανελεημοσύνη, μισαδελφία, ανισότητα, πατροκτονία, μητροκτονία, φαγοπότι, παραλυσία, δωροληψία, κλοπή, αρπαγή, ζήλεια, εριστικότητα, φθόνος, απρέπεια, χλευασμός, ονειδισμός, μυκτηρισμός, περιγέλασμα, επινόηση τρόπων για βλάβη του άλλου, καταδυνάστευση, καταφρόνηση του πλησίον, μαστίγωση, εμπαιγμός, αγχόνη, πνιγμός, αστοργία, αδιαλλαξία, παράβαση των συνθηκών, βασκανία, απανθρωπιά, αναίδεια, αναισχυντία, αιχμαλωσία, σκοτισμός των λογισμών, αβλεψία, τύφλωση, εμπαθής προσκόλληση στα πρόσκαιρα, εμπάθεια, ματαιότητα, απείθεια, ζάλη, νυσταγμός ψυχής, πολυυπνία, φαντασία, πολυποσία, μέθη, αχρηστία, χαυνότητα, παράλογη τέρψη, φιληδονία, λαγνεία, αισχρολογία, θηλυπρέπεια, ακόλαστος οίστρος, πύρωση, μαλθακότητα, εκμαύλιση, μοιχεία, αρσενοκοιτία, κτηνοβασία, μολυσμός, ασέλγεια.
Κηλίδωση της ψυχής, αιμομιξία, ακαθαρσία, μαγαρισμός, μιασμός, ιδιαίτερη φιλία, γέλιο, παιχνιδισμοί, χορός, χτυπήματα χεριών και ποδιών, άπρεπα τραγούδια, χορευτικές κινήσεις, μουσική, παρρησία, συχνή αλλαγή μονής, ανυποταξία, ακαταστασία, αξιόμεμπτη ομόνοια, επιβουλή, πόλεμος, φόνος, λησταρχία, ιεροσυλία, αισχροκέρδεια, τόκος, δόλος, τυμβωρυχία, σκληροκαρδία, δυσφήμηση, γογγυσμός, βλασφημία, μεμψιμοιρία, αχαριστία, κακοβουλία, ολιγωρία, μικροψυχία, σύγχυση, ψευδολογία, αργολογία, ματαιολογία, άλογη χαρά, μετεωρισμός, άλογη φιλία, κακοήθεια, κενολογία, μωρολογία, πολυλογία, τσιγγουνιά, μοχθηρία, ακαταδεξία, αγανάκτηση, πολυκτημοσύνη, μνησικακία, κακή χρησιμοποίηση των πραγμάτων, διαφθορά, φιλοζωία, κομπασμός, φαντασιοπληξία, φιλαρχία, υποκρισία, ειρωνεία, υπουλότητα, ευτραπελία, ήττα, σατανικός έρωτας, περιέργεια, αφορμές δυσαρέσκειας, αφοβία Θεού, παρακοή, αγνωμοσύνη, υψηλοφροσύνη, καύχηση, φυσίωση, εξουδένωση του πλησίον, ασπλαχνία, αναλγησία, έλλειψη ελπίδας, χαλάρωση, μίσος κατά του Θεού, απόγνωση, αυτοκτονία, και μέσω όλων αυτών η έκπτωση από το Θεό και η τέλεια απώλεια.
Αυτά λοιπόν τα πάθη βρήκα να αναφέρονται στις θείες Γραφές και τα παρέθεσα εδώ, όπως έκανα με τους τίτλους των βιβλίων στην αρχή του λόγου.
Φρόνηση, σωφροσύνη, ανδρεία, δικαιοσύνη, πίστη, ελπίδα, αγάπη, φόβος, ευσέβεια, γνώση, βουλή, ισχύς, σύνεση, σοφία, συντριβή, πένθος, πραότητα, έρευνα των θείων Γραφών, ελεημοσύνη, καθαρότητα καρδιάς, ειρήνη, υπομονή, εγκράτεια, καρτερία, αγαθή προαίρεση, πρόθεση, αίσθηση, επιμέλεια, στήριξη στο Θεό, θέρμη, εγρήγορση, πνευματική φλόγα, μελέτη, προθυμία, νήψη, μνήμη, περισυλλογή, ευλάβεια, αιδώς, εντροπή, μεταμέλεια, αποχή από τα κακά, μετάνοια, επιστροφή στο Θεό, σύνταξη με το Χριστό, απάρνηση του διαβόλου, τήρηση των εντολών, φρούρηση της ψυχής, καθαρότητα της συνειδήσεως, μνήμη θανάτου, πόνος ψυχής, εργασία των καλών, κόπος, μόχθος, σκληραγωγία, νηστεία, αγρυπνία, πείνα, δίψα, ολιγάρκεια, αυτάρκεια, ευταξία, κοσμιότητα, σεμνότητα, απουσία αλαζονείας, περιφρόνηση των χρημάτων, αφιλαργυρία, απάρνηση των βιοτικών, υποταγή, υπακοή... ευπείθεια, φτώχεια, ακτημοσύνη, φυγή του κόσμου, κόψιμο των θελημάτων, απάρνηση του εαυτού, συμβουλή, μεγαλοψυχία, κατά Θεόν σχολή, ησυχία, παίδευση, ύπνος καταγής, αλουσία, φιλακολουθία, αγώνας, προσοχή, ξηροφαγία, ανεπαρκές ντύσιμο, λιώσιμο του σώματος από την άσκηση, μόνωση, ηρεμία, γαλήνη, ευθυμία, θάρρος, τόλμη, θείος ζήλος, καιόμενη καρδιά, προκοπή, μωρία για το Χριστό, φύλαξη του νου, ευταξία των ηθών, οσιότητα, παρθενία, αγιασμός, καθαρότητα του σώματος, αγνότητα της ψυχής, ανάγνωση για το Χριστό, θεία μέριμνα, επίγνωση, επιτηδειότητα, αλήθεια, απουσία περιέργειας, ακατακρισία, συγχώρηση των σφαλμάτων των άλλων, οικονομία, επιδεξιότητα, οξύνοια, επιείκεια, ορθή μεταχείριση των πραγμάτων, επιστήμη, ευφυΐα, εμπειρία, ψαλμωδία, προσευχή, ευχαριστία, εξομολόγηση, ικεσία, γονυκλισία, παράκληση, δέηση, αίτηση, συνομιλία με το Θεό, υμνωδία, δοξολογία, εξαγόρευση, φροντίδα της ψυχής, θρήνος, θλίψη, οδύνη, αδημονία, οδυρμός, στεναγμός, κλάμμα, επίπονα δάκρυα, κατάνυξη, σιωπή, αναζήτηση του Θεού.
Θρηνητική κραυγή, αμεριμνία για όλα, ανεξικακία, ακενοδοξία, αφιλοδοξία, απλότητα της ψυχής, συμπάθεια, αποφυγή επιδείξεως, χρηστοήθεια, τα κατά φύση έργα, τα υπέρ φύση έργα, φιλαδελφία, ομόνοια, κατά Θεόν συναναστροφή, γλυκύτητα, πνευματική διάθεση, ημερότητα, ευθύτητα, ακακία, ηπιότητα, ακεραιότητα, απλότητα, έπαινος του πλησίον, καλολογία, καλοεργία, προτίμηση του πλησίον, κατά Θεόν στοργή, ενάρετη έξη, επιμονή στην αρετή, στερέωση την αρετή, ευγνωμοσύνη, ταπείνωση, απουσία εμπαθών κλίσεων, μεγαλοσύνη, ανοχή, μακροθυμία, χρηστότητα, αγαθότητα, διάκριση, προσιτότητα, καταδεκτικότητα, αταραξία, θεωρία, οδηγία, σταθερότητα, διόραση, απάθεια, πνευματική χαρά, έλλειψη σφαλμάτων, δάκρυα της συνέσεως, ψυχικό δάκρυ, θείος πόθος, οικτιρμός, ευσπλαχνία, φιλανθρωπία, καθαρότητα ψυχής, καθαρότητα του νου, προόραση, καθαρή προσευχή, λογισμός που δεν αιχμαλωτίζεται, αντοχή, δραστηριότητα ψυχής και σώματος, φωτισμός, ανόρθωση της ψυχής, μίσος της ζωής, ορθή διδασκαλία, αγαθός πόθος θανάτου, νηπιότητα εν Χριστώ, εδραίωση, νουθεσία και παρακίνηση, άσκηση με μέτρο αλλά και βία, αξιέπαινη αλλοίωση, έκσταση προς το Θεό, τελειότητα εν Χριστώ, γνήσια έλλαμψη, θείος έρωτας, αρπαγή του νου, ενοίκηση Θεού, φιλοθεΐα, εσωτερική φιλοσοφία, θεολογία, ομολογία, καταφρόνηση του θανάτου, αγιοσύνη, επίτευξη του σκοπού, τέλεια υγεία της ψυχής, αρετή, έπαινος από το Θεό, χάρη, θεία βασιλεία και υιοθεσία·
[ όλες μαζί 238 ].
Κατάλογος των παθών
Κατάλογος των παθών
Το να γίνει κανείς θέσει θεός επιτυγχάνεται με τη χάρη του Θεού που μας δίνει τη νίκη κατά των παθών, των οποίων τα ονόματα, όπως νομίζω, είναι τα εξής:
Αγριότητα, πανουργία, πονηρία, κακή διάθεση, αλογία, ακολασία, δελεασμός, αφυΐα, ανεπιστημοσύνη, αεργία, πνευματική ψυχρότητα, ηλιθιότητα, κολακεία, μωρία, παραλογία, απώλεια φρενών, παραφροσύνη, αγένεια, θράσος, δειλία, νάρκη, αργία των καλών, πλημμέλημα, πλεονεξία, μειονεξία, άγνοια, άνοια, ψεύτικη γνώση, λησμοσύνη, αδιακρισία, αναισθησία, αδικία, κακή προαίρεση, ασυνείδητη ψυχή, νωθρότητα, φλυαρία, υπαναχώρηση, σφάλμα, αμαρτία, ανομία, παρανομία, πάθος, αιχμαλωσία, κακή συγκατάθεση, παράλογος συνδυασμός με τους κακούς λογισμούς, δαιμονική προσβολή, καθυστέρηση στο κακό, υπερβολική ανάπαυση του σώματος, κακία, φταίξιμο, ασθένεια ψυχής, ατονία, αδυναμία του νου, αμέλεια, ραθυμία, αξιόμεμπτη αθυμία, καταφρόνηση του Θεού, παραστράτημα, παράβαση, απιστία, δυσπιστία, κακοπιστία, ολιγοπιστία, αίρεση, συμφωνία με αιρετικούς, πολυθεΐα, ειδωλολατρία, αγνωσία Θεού, ασέβεια, μαγεία, παρατήρηση οιωνών, μαντεία, γήτευμα, άρνηση, συμμετοχή σε μανιώδεις ειδωλολατρικές τελετές, ακράτεια, σπατάλη, ρητορισμός, οκνηρία.
Φιλαυτία, απροσεξία, έλλειψη προκοπής, απάτη, πλάνη, τόλμη, χρήση μαγικών φαρμάκων, μιαρότητα, κατανάλωση μιαρών τροφών, τρυφή, ασωτία, γαστριμαργία, πορνεία, φιλαργυρία, οργή, λύπη, ακηδία, κενοδοξία, υπερηφάνεια, μεγάλη ιδέα, έπαρση, αλαζονεία, ύβρη του θείου, αισχρότητα, κόρος, ματαιοδοξία, νυσταγμός, ηδονή, απληστία, λαιμαργία, αχορτασιά, λαθροφαγία, πολυφαγία, αποφυγή του κοινοβιακού γεύματος, αδιαφορία, ευκολία στο κακό, αυτοβουλία, αβουλία, αυταρέσκεια, ανθρωπαρέσκεια, απειρία του καλού, απαιδευσία, ανεπιτηδειότητα, ελαφρότητα γνώμης, αμάθεια, χωριατιά, αντιλογία, φιλονεικία, κακολογία, κραυγή, ταραχή, μάχη, θυμός, άλογη επιθυμία, χολή, παροξυσμός, σκάνδαλο, έχθρα, πολυπραγμοσύνη, συκοφαντία, πικρία, καταλαλιά, ψόγος, διαβολή, κατάκριση, κατηγορία, μίσος, λοιδορία, υβρεολόγια, ατιμία, αγριότητα, μανία, αυστηρότητα, αψιθυμία, επιορκία, όρκος, ανελεημοσύνη, μισαδελφία, ανισότητα, πατροκτονία, μητροκτονία, φαγοπότι, παραλυσία, δωροληψία, κλοπή, αρπαγή, ζήλεια, εριστικότητα, φθόνος, απρέπεια, χλευασμός, ονειδισμός, μυκτηρισμός, περιγέλασμα, επινόηση τρόπων για βλάβη του άλλου, καταδυνάστευση, καταφρόνηση του πλησίον, μαστίγωση, εμπαιγμός, αγχόνη, πνιγμός, αστοργία, αδιαλλαξία, παράβαση των συνθηκών, βασκανία, απανθρωπιά, αναίδεια, αναισχυντία, αιχμαλωσία, σκοτισμός των λογισμών, αβλεψία, τύφλωση, εμπαθής προσκόλληση στα πρόσκαιρα, εμπάθεια, ματαιότητα, απείθεια, ζάλη, νυσταγμός ψυχής, πολυυπνία, φαντασία, πολυποσία, μέθη, αχρηστία, χαυνότητα, παράλογη τέρψη, φιληδονία, λαγνεία, αισχρολογία, θηλυπρέπεια, ακόλαστος οίστρος, πύρωση, μαλθακότητα, εκμαύλιση, μοιχεία, αρσενοκοιτία, κτηνοβασία, μολυσμός, ασέλγεια.
Κηλίδωση της ψυχής, αιμομιξία, ακαθαρσία, μαγαρισμός, μιασμός, ιδιαίτερη φιλία, γέλιο, παιχνιδισμοί, χορός, χτυπήματα χεριών και ποδιών, άπρεπα τραγούδια, χορευτικές κινήσεις, μουσική, παρρησία, συχνή αλλαγή μονής, ανυποταξία, ακαταστασία, αξιόμεμπτη ομόνοια, επιβουλή, πόλεμος, φόνος, λησταρχία, ιεροσυλία, αισχροκέρδεια, τόκος, δόλος, τυμβωρυχία, σκληροκαρδία, δυσφήμηση, γογγυσμός, βλασφημία, μεμψιμοιρία, αχαριστία, κακοβουλία, ολιγωρία, μικροψυχία, σύγχυση, ψευδολογία, αργολογία, ματαιολογία, άλογη χαρά, μετεωρισμός, άλογη φιλία, κακοήθεια, κενολογία, μωρολογία, πολυλογία, τσιγγουνιά, μοχθηρία, ακαταδεξία, αγανάκτηση, πολυκτημοσύνη, μνησικακία, κακή χρησιμοποίηση των πραγμάτων, διαφθορά, φιλοζωία, κομπασμός, φαντασιοπληξία, φιλαρχία, υποκρισία, ειρωνεία, υπουλότητα, ευτραπελία, ήττα, σατανικός έρωτας, περιέργεια, αφορμές δυσαρέσκειας, αφοβία Θεού, παρακοή, αγνωμοσύνη, υψηλοφροσύνη, καύχηση, φυσίωση, εξουδένωση του πλησίον, ασπλαχνία, αναλγησία, έλλειψη ελπίδας, χαλάρωση, μίσος κατά του Θεού, απόγνωση, αυτοκτονία, και μέσω όλων αυτών η έκπτωση από το Θεό και η τέλεια απώλεια.
[ Όλα τα παραπάνω είναι 298 ].
Αυτά λοιπόν τα πάθη βρήκα να αναφέρονται στις θείες Γραφές και τα παρέθεσα εδώ, όπως έκανα με τους τίτλους των βιβλίων στην αρχή του λόγου.
Δεν μπόρεσα, μα ούτε και επιχείρησα να τα κατατάξω, γιατί αυτό υπερβαίνει τις δυνάμεις μου, για το λόγο που είπε ο Ιωάννης της Κλίμακος:
«Θα ζητήσεις, λέει η Γραφή, σύνεση στους κακούς και δε θα βρείς"(Παροιμ. 14, 6). Γιατί στους δαίμονες όλα είναι άτακτα.
Ένα μόνο σκοπό έχουν, στον οποίο συμφωνούν οι ασύμφωνοι και ανόσιοι: να οδηγήσουν στην απώλεια τις ψυχές εκείνων που δέχονται την ολέθρια συμβουλή τους.
Ένα μόνο σκοπό έχουν, στον οποίο συμφωνούν οι ασύμφωνοι και ανόσιοι: να οδηγήσουν στην απώλεια τις ψυχές εκείνων που δέχονται την ολέθρια συμβουλή τους.
Αν και σε άλλους ανθρώπους προξενούν στεφάνια, όταν δηλαδή τους νικήσουν εκείνοι που ελπίζουν στον Κύριο με την πίστη και την υπομονή, και που με την εργασία των καλών και την αντίσταση στους λογισμούς αντιπράττουν και προσεύχονται εναντίον τους».
Διάκριση κι όχι υπερβολές
Κάποιος που κυνηγούσε στην έρημο άγρια ζώα είδε τον αββά Αντώνιο να αστειεύεται με τους αδελφούς και σκανδαλίστηκε.
Θέλοντας δε ο γέροντας να τον διδάξει ότι είναι ανάγκη που και που να συγκαταβαίνει κανείς στους αδελφούς, του λέγει: «Βάλε μία σαΐτα στο τόξο σου και τέντωσέ το».
Το έκαμε εκείνος. Του λέγει: «Τέντωσέ το πιο πολύ». Και το τέντωσε.
Και πάλι του λέγει: «Ακόμη πιο πολύ». Του απαντά τότε ο κυνηγός: Αν το τεντώσω υπερβολικά, θα σπάσει το τόξο».
Και ο γέροντας του λέει: «Έτσι και το έργο του Θεού. Αν τεντώσουμε υπερβολικά τη συμπεριφορά μας απέναντι στους αδελφούς, θα σπάσουν και αυτοί.
Πρέπει, λοιπόν, που και που να συγκαταβαίνουμε στους αδελφούς».
Και έφυγε πολύ ωφελημένος από τον γέροντα. Οι δε αδελφοί, στηριγμένοι, έφυγαν και πήγαν στον τόπο τους.
Θέλοντας δε ο γέροντας να τον διδάξει ότι είναι ανάγκη που και που να συγκαταβαίνει κανείς στους αδελφούς, του λέγει: «Βάλε μία σαΐτα στο τόξο σου και τέντωσέ το».
Το έκαμε εκείνος. Του λέγει: «Τέντωσέ το πιο πολύ». Και το τέντωσε.
Και πάλι του λέγει: «Ακόμη πιο πολύ». Του απαντά τότε ο κυνηγός: Αν το τεντώσω υπερβολικά, θα σπάσει το τόξο».
Και ο γέροντας του λέει: «Έτσι και το έργο του Θεού. Αν τεντώσουμε υπερβολικά τη συμπεριφορά μας απέναντι στους αδελφούς, θα σπάσουν και αυτοί.
Πρέπει, λοιπόν, που και που να συγκαταβαίνουμε στους αδελφούς».
Και έφυγε πολύ ωφελημένος από τον γέροντα. Οι δε αδελφοί, στηριγμένοι, έφυγαν και πήγαν στον τόπο τους.
Πηγή: isagiastriados.com
Σταχυολογήματα Αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ
«Ἡ πίστη χωρίς τὰ ἔργα εἶναι νεκρή» (Ἰακ 2:26). Ἡ ἀληθινή πίστη δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρξει χωρίς τὰ ἔργα. Ὅποιος πραγματικὰ πιστεύει, ἐκεῖνος ὁπωσδήποτε θὰ κάνει καὶ καλὰ ἔργα.
Ἂν ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ ἀγάπη στὸ Θεό καὶ ἀπὸ ἀφοσίωση στὴ ζωὴ τῆς ἀρετῆς, δὲν πολυμεριμνᾶ γιὰ τὸν ἑαυτό του, πιστεύοντας ὅτι γι’ αὐτὸν φροντίζει ὁ Θεός, αὐτή του ἡ ἐμπιστοσύνη στὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ εἶναι καὶ γνήσια καὶ συνετή.
Ὅποιος πραγματικὰ ἀγαπάει τὸν Θεόν, θεωρεῖ τὸν ἑαυτό του ταξιδιώτη καὶ ξένο στὴ γῆ αὐτή. Στὴν ἐπιδίωξή του νὰ ἑνωθεῖ μὲ τὸν Θεόν, Αὐτὸν μονάχα ἀτενίζει συνεχῶς μὲ τὸ νοῦ καὶ τὴν καρδιὰ του.
Ὁ ἄνθρωπος ποὺ θ' ἀποφασίσει νὰ ζήσει τὴν ἐσωτερική ζωή, πρῶτ' ἀπ’ ὅλα πρέπει νὰ ἔχει τὸν φόβο τοῦ Θεοῦ ποὺ εἶναι καὶ ἡ ἀρχή τῆς σοφίας.(Παροιμ. 1:7)
Ὁ νοῦς τοῦ προσεκτικοῦ ἀνθρώπου μοιάζει μὲ ἄγρυπνο φύλακα καὶ φρουρὸ τῆς ἐσωτερικῆς Ἱερουσαλήμ. Ἀπό τὸ ὕψος τῆς πνευματικῆς ζωῆς, βλέπει μὲ τὸ καθαρό του μάτι τὶς ἐνάντιες δυνάμεις, γύρω του καί μέσα στὴν ψυχή του, σύμφωνα μὲ τὰ λόγια τοῦ Ψαλμωδοῦ: «Καὶ εἶδαν τὰ μάτια μου τὶ ἔπαθαν οἱ ἐχθροί μου» (Ψαλμ. 53:9).
Ὁ ἄνθρωπος, ὅσο ἔχει τὴν σάρκα του, μοιάζει μὲ ἀναμμένο κερί. Ὅπως τὸ κερί εἶναι προορισμένο νὰ λιώσει, ἔτσι καὶ ὁ ἄνθρωπος νὰ πεθάνει. Ἡ ψυχή του ὅμως εἶναι ἀθάνατη, γι’ αὐτὸ καὶ πρέπει νὰ μεριμνοῦμε περισσότερο γιὰ τὴν ψυχή παρὰ γιὰ τὸ σῶμα: «Τὶ ὠφελεῖται ὁ ἄνθρωπος, ἄν κερδίσει ὁλόκληρο τὸν κόσμο, χάσει ὅμως τὴν ψυχή του; Ἢ τὶ μπορεῖ νὰ δώσει ὁ ἄνθρωπος ὡς ἀντάλλαγμα γιὰ τὴν ψυχή του». (Ματθ. 16:26)
Ἂν ἐπιτρέψει ὁ Κύριος νὰ δοκιμάσει ὁ ἄνθρωπος ἀσθένειες, τότε Ἐκεῖνος θὰ τοῦ δώσει καὶ τὴ δύναμη τῆς ὑπομονῆς.
Πρέπει νὰ συνηθίσεις τὸν νοῦ σου νὰ «κολυμπάει» στον νόμο τοῦ Κυρίου. Κάτω ἀπὸ τὴν καθοδήγηση Ἐκείνου νὰ προσαρμόζεις καὶ τὴν ζωή σου.
Ἡ εἰρήνη τῆς ψυχῆς ἀποκτᾶται μὲ τὶς θλίψεις. Ἡ Γραφή λέει: «Περάσαμε ἀπὸ τὴ φωτιὰ καὶ τὸν κατακλυσμὸ τῶν θλίψεων. Τελικά, ὅμως, μᾶς ὁδήγησες σὲ τόπο ἀναψυχῆς». (Ψαλμ. 65:12)
Τίποτε δὲν συμβάλλει τόσο στὴν ἀπόκτηση τῆς ἐσωτερικῆς εἰρήνης, ὅσο ἡ σιωπὴ καὶ ἡ συζήτηση μὲ τὸν ἑαυτό μας μᾶλλον παρὰ μὲ τοὺς ἄλλους.
Μπορεῖς, βλέποντας τὸν ἥλιο μὲ τὰ φυσικὰ μάτια, νὰ μὴ χαίρεσαι; Μὰ πόσο μεγαλύτερη χαρὰ θὰ νοιώθεις, ὅταν ὁ νοῦς σου βλέπει μὲ τὰ ἐσωτερικὰ μάτια τὸν Ἥλιο τῆς δικαιοσύνης, τὸ Χριστό;
Γιὰ νὰ διατηρήσεις τὴν ψυχική εἰρήνη πρέπει νὰ διώχνεις ἀπὸ κοντά σου τὴν ἀθυμία, νὰ προσπαθεῖς νὰ ἔχεις τὸ πνεῦμα τῆς χαράς, νὰ ἀποφεύγεις τὴν κατάκριση τῶν ἄλλων καὶ νὰ συγκαταβαίνεις στὶς ἀδυναμίες τῶν ἀδελφῶν σου.
Κάθε πρόοδο καὶ ἐπιτυχία, σ’ ὁποιονδήποτε τομέα τῆς ζωῆς μας, πρέπει νὰ τὶς ἀποδίδουμε στὸν Κύριο. Καὶ μαζί μὲ τὸν προφήτη νὰ λέμε: «Ὄχι σ' ἐμᾶς, Κύριε, ὄχι σ' ἐμᾶς, ἀλλὰ στ' ὄνομά σου δῶσε δόξα.» (Ψαλμ. 113:9)
Στὸ 35ο ἔτος τῆς ηλικίας του, δηλαδή στὰ μισὰ τῆς ἐπίγειας ζωῆς του, ὁ ἄνθρωπος κάνει συνήθως μεγάλο ἀγώνα γιὰ νὰ συγκρατήσει τὸν ἑαυτό του. Πολλοί, σ’ αὐτὴ τὴν ἡλικία, δὲν παραμένουν στὸ δρόμο τῆς ἀρετῆς. Ξεφεύγουν καὶ ἀκολουθοῦν τὸν δρόμο τῶν ἐπιθυμιῶν τους.
Ὅποιος θέλει νὰ σωθεῖ πρέπει νὰ διατηρεῖ τὴν καρδιά του σὲ κατάσταση μετανοίας καὶ συντριβῆς: «Θυσία εὐάρεστη γιὰ τὸ Θεό εἶναι ἡ ψυχή ποὺ ἔχει συντριβεῖ μὲ τὴ μετάνοια. Ποτὲ δὲν θὰ καταφρονήσει ὁ Θεός καρδιὰ ποὺ νιώθει συντριβή καὶ ταπείνωση.» (Ψαλμ. 50:19)
Ὅταν ὁ ἄνθρωπος προσπαθεῖ νὰ ἔχει καρδιὰ ταπεινὴ καὶ λογισμό εἰρηνικό, τότε ὅλες οἱ σκευωρίες τοῦ ἐχθροῦ μένουν ἀνενέργητες. Γιατὶ ὅπου ὑπάρχει ἡ εἰρήνη τῶν λογισμῶν, ἐκεῖ ἀναπαύεται ὁ ἴδιος ὁ Θεός.
Ἡ ἀπελπισία εἶναι ἡ μεγαλύτερη χαρὰ τοῦ διαβόλου. Εἶναι ἁμαρτία θανάσιμη.
Προτοῦ ἀκούσεις τὸν ἄλλον δὲν πρέπει νὰ ἀπαντᾶς. «Ἐκεῖνος ποὺ ἀποκρίνεται χωρὶς ν' ἀκούσει πρῶτα, εἶναι ἀσύνετος καὶ ντροπιάζεται». (Παροιμ. 18:13)
Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δεχθεῖ κάτι τὸ θεϊκό μέσα του, ἡ καρδιά του χαίρεται. Ὅταν ἀντίθετα, δεχθεῖ κάτι τὸ διαβολικό, τότε συγχύζεται καὶ ταράζεται.
Ὅποιος σηκώνει τὴν ἀρρώστια μὲ ὑπομονή καὶ εὐγνωμοσύνη στὸ Θεό, στεφανώνεται σὰν μάρτυρας.
Πρέπει νὰ διώχνουμε μακριὰ τοὺς ἀκάθαρτους λογισμούς, ιδιαίτερα ὅταν προσευχόμαστε στὸ Θεό. Γιατὶ δὲν εἶναι δυνατόν νὰ συνυπάρχουν ἡ δυσοσμία μὲ τὴν εὐωδία.
Ἂν ἐμεῖς δὲν συμφωνοῦμε μὲ τοὺς κακούς λογισμούς, ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸ διάβολο, κάνουμε πολὺ καλά. Γιατὶ τὸ ἀκάθαρτο πνεῦμα μόνο στοὺς ἐμπαθεῖς ἀνθρώπους ἀσκεῖ ἀποτελεσματικὰ τὴν ἐπίδρασή του, ἐνῶ τοὺς ἀπαθεῖς προσπαθεῖ νὰ τοὺς ἐπηρεάσει ἀπὸ μακριά.
Ὁ νέος ἄνθρωπος εἶναι ἀδύνατο νὰ μὴν ταράζεται ἀπὸ σαρκικούς λογισμούς. Πρέπει γι’ αὐτὸ νὰ προσεύχεται ἐπίμονα στον Θεό, γιὰ νὰ σβήνει τὴ σπίθα τῶν αἰσχρῶν ἐπιθυμιῶν μόλις ἐμφανίζεται. Ἔτσι δὲν θὰ δυναμώσει ποτὲ ἡ φλόγα.
Πρέπει νὰ τὰ ὑπομένουμε ὅλα γιὰ χάρη τοῦ Θεού μὲ εὐχαρίστηση. Ἡ ζωή μας, συγκριτικὰ μὲ τὴν αἰωνιότητα, εἶναι μια στιγμή. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ ἀπόστολος λέει πὼς «ὅσα ὑποφέρουμε τώρα, δὲν ἰσοσταθμίζουν τὴ δόξα ποὺ μᾶς ἐπιφυλάσσει ὁ Θεός στὸ μέλλον.» (Ρωμ. 8:18)
Ἂς ἀγαπήσουμε τὴν ταπεινοφροσύνη, γιὰ νὰ δοῦμε τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ, γιατὶ ὅπου στάζει ἡ ταπεινοφροσύνη, ἐκεῖ ἀναβλύζει ἡ θεϊκή δόξα.
Χωρίς τὸ φῶς, ὅλα εἶναι σκοτεινά. Καὶ χωρίς τὴν ταπεινοφροσύνη, τίποτα δὲν ὑπάρχει μέσα στὸν ἄνθρωπο, παρὰ μόνο σκοτάδι.
Ὅπως τὸ κερί ἂν δὲν ζεσταθεῖ καὶ δὲν μαλακώσει, δὲν μπορεῖ νὰ δεχθεῖ πάνω του σφραγίδα, ἔτσι καὶ ἡ ψυχή, ἂν δὲν δοκιμαστεῖ μὲ τοὺς κόπους καὶ τὶς ἀσθένειες, δὲν μπορεῖ νὰ δεχθεῖ πάνω της τὴ σφραγίδα τῆς ἀρετῆς.
Στοὺς συνανθρώπους μας πρέπει νὰ φερόμαστε μὲ λεπτότητα, χωρίς οὔτε μὲ τὸ βλέμμα μας νὰ τοὺς προσβάλλουμε.
Τὸν συγχυσμένο καὶ θλιμμένο ἄνθρωπο φρόντισε νὰ τὸν ἐνθαρρύνεις μὲ λόγια ἀγάπης.
Γιὰ τὴν ἀδικία ποὺ σοῦ προξενοῦν οἱ ἄλλοι, ὅποια κι’ ἂν εἶναι αὐτή, δὲν πρέπει νὰ ἐκδικεῖσαι. Ἀπεναντίας νὰ συγχωρεῖς ἀπὸ τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς σου ἐκεῖνον ποὺ σὲ ἀδίκησε.
Δὲν πρέπει νὰ τρέφεις στὴν καρδιά σου μίσος καὶ ἀντιπάθεια ἐναντίον ἐκείνου ποὺ σὲ ἐχθρεύεται. Ἀλλὰ νὰ τὸν ἀγαπᾶς καὶ νὰ τοῦ κάνεις ὅσο μπορεῖς τὸ καλό, ἀκολουθώντας τὴν ἐντολὴ τοῦ Χριστοῦ: «Ν' ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς σας, νὰ εὐεργετεῖτε αὐτοὺς ποὺ σᾶς μισοῦν».(Ματθ. 5:44)
Ἡ πύλη τῆς μετανοίας εἶναι γιὰ ὅλους ἀνοιχτή, καὶ κανείς δὲν ξέρει ποιὸς θὰ τὴν πρωτοπεράσει∙ ἐσὺ ποὺ κατακρίνεις τὸν ἄλλον ἢ αὐτὸς ποὺ κατακρίνεται ἀπὸ σένα; Κατάκρινε πάντοτε τὸν ἑαυτό σου καὶ θὰ πάψεις νὰ κατακρίνεις τοὺς ἄλλους.
Μπορεῖς νὰ κατακρίνεις μιὰ πράξη κακή, ποτὲ ὅμως ἐκεῖνον ποὺ τὴν ἔκανε.
Ὅταν ἐγκαταλειφθεῖ ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὸ Θεό, τότε ὁ διάβολος εἶναι ἕτοιμος νὰ τὸν ἀφανίσει, ὅπως ἀφανίζει ἡ μυλόπετρα τὸ σπόρο τοῦ σιταριοῦ.
Ἡ περιττὴ μέριμνα γιὰ τὰ βιοτικὰ πράγματα εἶναι γνώρισμα ἄνθρωπου ἄπιστου καὶ μικρόψυχου. Καὶ εἶναι συμφορά, ἂν φροντίζουμε οἱ ἴδιοι γιὰ τὸν ἑαυτό μας, καὶ δὲν στηριζόμαστε στὸ Θεό, ποὺ φροντίζει γιὰ μᾶς!
Εἶναι καλύτερο νὰ περιφρονοῦμε ὅσα δὲν εἶναι δικά μας, δηλαδή τὰ πρόσκαιρα καὶ τὰ παροδικά, καὶ νὰ ζητᾶμε τὰ δικά μας, δηλαδὴ τὰ ἄφθαρτα καὶ τὰ αἰώνια.
Ἡ θλίψη εἶναι τὸ σκουλήκι τῆς καρδιᾶς, ποὺ κατατρώει τὴ μητέρα ποὺ τὸ γέννησε.
Ὅποιος νίκησε τὰ πάθη, αὐτὸς νίκησε καὶ τὴ θλίψη. Ὅποιος νικιέται ἀπὸ τὰ πάθη, δὲν θὰ ἀποφύγει τὰ δεσμὰ τῆς θλίψεως. Ὅπως ὁ ἅρρωστος φαίνεται ἀπὸ τὸ χρῶμα τοῦ προσώπου του, ἔτσι καὶ ὁ ἐμπαθὴς ἀπὸ τὴν κατάθλιψη.
Ὁ Κύριος φροντίζει γιὰ τὴν σωτηρία μας. Ὁ ἀνθρωποκτόνος ὅμως διάβολος προσπαθεῖ νὰ μᾶς ὁδηγήσει στὴν ἀπελπισία.
Δὲν πρέπει νὰ κλονιζόμαστε στὴν πνευματικὴ ζωὴ ἀπὸ καμιὰ ἐχθρική δύναμη. Ἀντίθετα, νὰ στηριζόμαστε στὰ λόγια τοῦ Θεοῦ: «Μὴ φοβηθεῖτε ὅ,τι αὐτοὶ φοβοῦνται, οὕτε νὰ ταραχθεῖτε, γιατὶ ὁ Θεός εἶναι μαζί μας. Μόνο τὸν Κύριο νὰ τιμᾶτε ὡς ἅγιο, καὶ μόνο αὐτὸς νὰ σᾶς ἐμπνέει σεβασμὸ καὶ φόβο» (πρβλ. Ἡσ. 8:12-13)
Δευτέρα 28 Ιουλίου 2014
Ὁ Ἅγιος Καλλίνικος ὁ Μάρτυρας
Καταγόταν ἀπὸ τὴν Κιλικία. Μὲ ἰδιαίτερη εὐφράδεια λόγου, ἀλλὰ καὶ μὲ πολὺ ζῆλο, δίδασκε τὸ Εὐαγγέλιο.
Ὅταν ἔφθασε στὴν Αἴγυπτο, φανατικοὶ εἰδωλολάτρες ἐξεγέρθηκαν ἐναντίον του, τὸν συνέλαβαν καὶ τὸν ὁδήγησαν στὸν ἡγεμόνα Σακέρδωνα. Αὐτός, ὑποκρινόμενος, ἔδειξε ὅτι λυπᾶται, καὶ γιὰ νὰ κάμψει τὸ φρόνημα τοῦ Καλλινίκου, ἀνέφερε δῆθεν περιστατικὰ πρώην γενναίων χριστιανῶν, ποὺ ὅταν ἀντίκρισαν τὰ σκληρὰ βάσανα, ἀρνήθηκαν τὴν πίστη τους.
Ἔτσι ἔνδοξα πῆρε τὸ στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.
Ἀπολυτίκιο. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Κλῆσιν σύνδρομον, ἔχων τῷ βίῳ, νῖκος κάλλιστον, ἦρας ἐν ἄθλοις, καταλλήλως γεγονώς ὃ προκέκλησαι· σὺ γὰρ καλῶς τὸν ἀγῶνα τελέσας σου, ὡς νικητὴς ἐδοξάσθης Καλλίνικε. Μάρτυς ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ταῖς ἐπομβρίαις τῶν ἐνθέων σου λόγων, τῆς ἀσεβείας κατασβέσας τὴν φλόγα, μερτυρικοῖς διέλαμψας ἀγῶσι σοφέ· ὅθεν καὶ εἰσέδραμες, τῇ καμίνῳ προθύμως, ἐκβοῶν Καλλίνικε, τῷ ἰσχύν σοι διδόντι· Ἐν τῷ φωτί με ἴθυνον τῷ σῷ, τὸν ἐν πυρί σε, Χριστὲ μεγαλύναντα.
Μεγαλυνάριον.
Ἄνθραξι τῶν λόγων σου τῶν σοφῶν, ὕλην ἀσεβείας, καταφλέξας ἀθλητικῶς, ὡς τερπνὴ θυσία, διὰ πυρὸς προσήχθης, Καλλίνικε παμμάκαρ, τῷ ἀθλοθέτῃ σου.
Ὅταν ἔφθασε στὴν Αἴγυπτο, φανατικοὶ εἰδωλολάτρες ἐξεγέρθηκαν ἐναντίον του, τὸν συνέλαβαν καὶ τὸν ὁδήγησαν στὸν ἡγεμόνα Σακέρδωνα. Αὐτός, ὑποκρινόμενος, ἔδειξε ὅτι λυπᾶται, καὶ γιὰ νὰ κάμψει τὸ φρόνημα τοῦ Καλλινίκου, ἀνέφερε δῆθεν περιστατικὰ πρώην γενναίων χριστιανῶν, ποὺ ὅταν ἀντίκρισαν τὰ σκληρὰ βάσανα, ἀρνήθηκαν τὴν πίστη τους.
Ὁ Καλλίνικος, ἀντιλαμβανόμενος τὴν ὑποκρισία τοῦ ἡγεμόνα, μειδίασε καὶ τοῦ εἶπε: «Μὴν ἀναβάλλεις, ἔπαρχε, νὰ λάβεις πεῖρα τῆς δύναμης μὲ τὴν ὁποία ὁ Χριστὸς ὁπλίζει τοὺς γνήσιους πιστούς Του. Γρήγορα ἑτοίμασε ὅλα σου τὰ κολαστήρια ὄργανα, φωτιά, ξίφη, τροχούς, μαχαίρια, μαστίγια καὶ ὅτι ἄλλο σκληρὸ μαρτύριο ἔχεις. Ὅλα αὐτὰ καὶ ἄλλα περισσότερα καὶ σκληρότερα βασανιστήρια ποθῶ γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ».
Πράγματι, ὁ ἔπαρχος τὸν μαστίγωσε σκληρά. Ἔσκισε τὶς σάρκες του μὲ σιδερένια νύχια καὶ ὅπως ἦταν μισοπεθαμένος, τὸν ἔδεσε πίσω ἀπὸ ἕνα ἄγριο ἄλογο, ποὺ τὸν ἔσυρε γιὰ πολλὰ χιλιόμετρα. Τόση ἦταν ἡ λύσσα τοῦ ἐπάρχου, ποὺ πρὶν ὁ Καλλίνικος ἀφήσει τὴν τελευταία του πνοή, τὸν ἔριξε μέσα στὴ φωτιά.
Πράγματι, ὁ ἔπαρχος τὸν μαστίγωσε σκληρά. Ἔσκισε τὶς σάρκες του μὲ σιδερένια νύχια καὶ ὅπως ἦταν μισοπεθαμένος, τὸν ἔδεσε πίσω ἀπὸ ἕνα ἄγριο ἄλογο, ποὺ τὸν ἔσυρε γιὰ πολλὰ χιλιόμετρα. Τόση ἦταν ἡ λύσσα τοῦ ἐπάρχου, ποὺ πρὶν ὁ Καλλίνικος ἀφήσει τὴν τελευταία του πνοή, τὸν ἔριξε μέσα στὴ φωτιά.
Ἔτσι ἔνδοξα πῆρε τὸ στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.
Ἀπολυτίκιο. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Κλῆσιν σύνδρομον, ἔχων τῷ βίῳ, νῖκος κάλλιστον, ἦρας ἐν ἄθλοις, καταλλήλως γεγονώς ὃ προκέκλησαι· σὺ γὰρ καλῶς τὸν ἀγῶνα τελέσας σου, ὡς νικητὴς ἐδοξάσθης Καλλίνικε. Μάρτυς ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ταῖς ἐπομβρίαις τῶν ἐνθέων σου λόγων, τῆς ἀσεβείας κατασβέσας τὴν φλόγα, μερτυρικοῖς διέλαμψας ἀγῶσι σοφέ· ὅθεν καὶ εἰσέδραμες, τῇ καμίνῳ προθύμως, ἐκβοῶν Καλλίνικε, τῷ ἰσχύν σοι διδόντι· Ἐν τῷ φωτί με ἴθυνον τῷ σῷ, τὸν ἐν πυρί σε, Χριστὲ μεγαλύναντα.
Μεγαλυνάριον.
Ἄνθραξι τῶν λόγων σου τῶν σοφῶν, ὕλην ἀσεβείας, καταφλέξας ἀθλητικῶς, ὡς τερπνὴ θυσία, διὰ πυρὸς προσήχθης, Καλλίνικε παμμάκαρ, τῷ ἀθλοθέτῃ σου.
Η χώρα των ζώντων
Διότι λέει∙ «Όταν θα καταργήση κάθε αρχή και κάθε εξουσία και δύναμι, σαν τελευταίος εχθρός θα καταργηθή ο θάνατος» (Α΄ Κορ. 15,26) .
Όταν όμως αυτά καταργηθούν, δεν μένει κανένα από τα λυπηρά, ούτε φροντίδα, ούτε πόνος∙ ώστε όλα εκείνα είναι γεμάτα από χαρά, όλα γεμάτα από ειρήνη, όλα γεμάτα από ευφροσύνη, όλα αληθινά και ειλικρινά και σταθερά∙ διότι εκεί δεν υπάρχει κανένα από τα αμαρτήματα, ούτε θυμός, ούτε λύπη, ούτε έρωτας χρημάτων, ούτε πόθος χρημάτων, ούτε πόθος σωμάτων, ούτε φτώχεια, ούτε πλούτος, ούτε ατιμία, ούτε κανένα άλλο παρόμοιο με αυτά.
Αυτή λοιπόν την ζωή και εμείς ας επιθυμούμε και όλα να τα κάμνουμε με αυτό τον σκοπό. Διότι γι’ αυτό και στην προσευχή προτρεπόμαστε να λέμε, «Ας έλθη η βασιλεία σου», για να έχουμε στραμμένη την προσοχή μας πάντοτε προς εκείνη την ημέρα.
Διότι εκείνος που είναι κυριευμένος από εκείνο τον έρωτα και τρέφεται από τις ελπίδες εκείνων των αγαθών, δεν καταποντίζεται σε κανένα από τα κακά της παρούσας ζωής, δεν παρασύρεται από κανένα δυσάρεστο της εδώ ζωής∙ αλλά, όπως ακριβώς εκείνων, που βαδίζουν προς βασιλική πόλι, δεν αποσπάται η προσοχή τους από κανένα από εκείνα που βρίσκονται κοντά στον δρόμο, ούτε από λειβάδια, ούτε από κήπους, ούτε από φαράγγια, ούτε από ερημιές, αλλά αδιαφορώντας για όλα αυτά, προς ένα μόνο αποβλέπουν, την πατρίδα, που θα τους υποδεχθή, έτσι και εκείνος, που σκέπτεται καθημερινά εκείνη την πόλι και τρέφει τον πόθο του για εκείνη, δεν θα θεωρήση σαν κακό κανένα από τα κακά, ούτε σαν χαρωπό και υπερήφανο κανένα από εκείνα, που θεωρούνται χαρωπά και περίφημα.
Και γιατί λέω δεν θα θεωρήση; Αλλ’ ούτε καν θα προσέξη αυτά, διότι θα αποκτήση άλλα μάτια, τέτοια, που είναι όμοια με εκείνα, που συμβούλευε ο Παύλος, λέγοντας∙ «Θέτοντας ως σκοπό, όχι εκείνα που βλέπονται, αλλ’ εκείνα που δεν βλέπονται∙ διότι εκείνα, που βλέπονται είναι πρόσκαιρα, ενώ εκείνα που δεν βλέπονται είναι αιώνια» (Β΄ Κορ. 4,18). Είδες πώς παρουσίασε τον δρόμο με άλλη λέξι;
Ας προσηλωνόμαστε λοιπόν σε εκείνα, για να επιτύχουμε αυτά και να απολαύσουμε την καθαρή εκείνη ζωή, την οποία εύχομαι να επιτύχουμε όλοι μας με την χάρι και φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, στον οποίο ανήκει η δόξα και η δύναμις, τώρα και πάντοτε και εις τους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
(Εις τον ΡΙΔ΄ Ψαλμόν, ΕΠΕ 6, 532-534. PG 55, 319 ) .
Πηγή: «ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΚΟΣ ΑΜΒΩΝ Θ΄
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ»
ΑΓΙΟΝ ΌΡΟΣ
Υπό Βενεδίκτου Ιερομονάχου Αγιορείτου
ΕΚΔΟΣΙΣ ΣΥΝΟΔΙΑ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ
ΙΕΡΑ ΚΑΛΥΒΗ «ΑΓΙΟΣ ΣΥΡΙΔΩΝ Α΄»
ΙΕΡΑ ΝΕΑ ΣΚΗΤΗ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ, 2013
Τα μεγάλα αμαρτήματα και η αντιμετώπισή τους
Από όσα γνωρίζω, κάθε αμάρτημα έχει τη βαρύτητά του. Αν αναλογισθούμε ότι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός είπε ότι δεν επιτρέπεται να πει κανείς στον αδελφό του «μωρέ», τότε δεν ξέρω αν υπάρχουν πλέον τα περιθώρια να κατατάξουμε τις αμαρτίες σε μικρές και μεγάλες, όταν μάλιστα ξέρουμε ότι θα λογοδοτήσουμε ενώπιον του Θεού και για κάθε ανώφελο λόγο.
Εγώ κάνω μια διάκριση μεταξύ των παθών (ως αμαρτωλών συνηθειών, όπως είναι η οργή, η ακολασία, η φιλαργυρία κ.α.) των αμαρτημάτων (ως απομονωμένων κακών πράξεων), των σφαλμάτων (εν γνώσει ή εν αγνοία), των ελλείψεων και των αδυναμιών.
Όσον αφορά στα κατά μόνας αμαρτήματα, μία συχνότητα παρουσιάζουν αυτά στα οποία εμπλέκεται η ηδονή (ακολασία, μέθη), η ραθυμία (έλλειψη διάθεσης δέσμευσης στον αγώνα εκπλήρωσης του θελήματος του Θεού), ακόμη και η αδιαφορία για το θέλημα του Θεού, πράγμα που οδηγεί στην έκτρωση, το διαζύγιο, την υποτίμηση της νηστείας. Όλα αυτά τα τελευταία γεννιώνται κατ’ εξοχήν από έλλειψη πίστης στον Θεό.
Εξάλλου είναι γνωστό ότι ο Χριστός καταδίκασε ιδιαίτερα τρία αμαρτήματα και συγκεκριμένα:
Σε τελευταία όμως ανάλυση το πιο μεγάλο αμάρτημα είναι αυτό που εσύ έχεις, αυτό που σε υποδουλώνει. Μου φαίνεται πολύ παράξενο, όταν κάποιος κατά την εξομολόγηση, απαριθμώντας κάποια αμαρτήματα, καταλήγει με τη δήλωση:
Θα μπορούσε εν τούτοις να λεχθεί ότι τα πιο συχνά αμαρτήματα είναι αυτά που γίνονται πιο εύκολα και ταιριάζουν σε όλες τις ηλικίες. Αυτό το αναφέρουν μερικοί που εξομολογούνται και ο λόγος ασφαλώς εδώ είναι για τα αμαρτήματα που γίνονται με τη γλώσσα και μάλιστα όταν συνοδεύονται με την οργή. Αυτά τα αμαρτήματα, με το να μη συνδέονται άρρηκτα με την ηλικία , τα συναντάμε σε ανθρώπους κάθε ηλικίας, όλων των τάξεων, άσχετα από την παιδεία που έχουν και τη γλώσσα που μιλούν.
Γενικά στην εξομολόγηση τα αμαρτήματα αναφέρονται ως αμαρτήματα, δηλαδή οι άνθρωποι έτσι τα αντιλαμβάνονται. Αν όμως, παρά ταύτα, οι άνθρωποι δικαιολογούν μερικά αμαρτήματα, όπως, για παράδειγμα, την πορνεία, το ψέμα, την έκτρωση, την κλοπή, επιχειρώ να παρουσιάσω μια πνευματική γραμμή με βάση τις εντολές του Θεού, τη διδασκαλία της Εκκλησίας και τους ιερούς κανόνες.
Τελικά, ίσως εδώ είναι η στιγμή να αναφέρω τη διαπίστωση ότι η αληθινή αντιμετώπιση των αμαρτημάτων δε γίνεται την ώρα της εξομολόγησης αλλά την ώρα της προετοιμασίας για την εξομολόγηση ή γενικά στα κηρύγματα.
Εγώ κάνω μια διάκριση μεταξύ των παθών (ως αμαρτωλών συνηθειών, όπως είναι η οργή, η ακολασία, η φιλαργυρία κ.α.) των αμαρτημάτων (ως απομονωμένων κακών πράξεων), των σφαλμάτων (εν γνώσει ή εν αγνοία), των ελλείψεων και των αδυναμιών.
Καθένα από τα ως άνω το αντιμετωπίζω στο βαθμό που υπάρχει στο συγκεκριμένο άνθρωπο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν το μυαλό του, την ηλικία, την παιδεία και την πνευματική κατάσταση του εξομολογούμενου.
Όσον αφορά στα κατά μόνας αμαρτήματα, μία συχνότητα παρουσιάζουν αυτά στα οποία εμπλέκεται η ηδονή (ακολασία, μέθη), η ραθυμία (έλλειψη διάθεσης δέσμευσης στον αγώνα εκπλήρωσης του θελήματος του Θεού), ακόμη και η αδιαφορία για το θέλημα του Θεού, πράγμα που οδηγεί στην έκτρωση, το διαζύγιο, την υποτίμηση της νηστείας. Όλα αυτά τα τελευταία γεννιώνται κατ’ εξοχήν από έλλειψη πίστης στον Θεό.
Εξάλλου είναι γνωστό ότι ο Χριστός καταδίκασε ιδιαίτερα τρία αμαρτήματα και συγκεκριμένα:
την έλλειψη πίστης στο Θεό και στα λόγια του θεού, την αφροσύνη, δηλαδή τον εκτροχιασμό από την πίστη, και την υποκρισία.
Τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες θεωρήθηκαν ως βαριά αμαρτήματα ο φόνος, η πορνεία και η αποστασία.
Σε τελευταία όμως ανάλυση το πιο μεγάλο αμάρτημα είναι αυτό που εσύ έχεις, αυτό που σε υποδουλώνει. Μου φαίνεται πολύ παράξενο, όταν κάποιος κατά την εξομολόγηση, απαριθμώντας κάποια αμαρτήματα, καταλήγει με τη δήλωση:
«άλλα δεν έχω να πω», ωσάν όσα είπε μέχρι στιγμής να μην ήταν αρκετά. Εξίσου παράξενο μου φαίνεται, όταν κάποιος λέει:
«Διέπραξα όλες τις αμαρτίες», ή «Δε σκότωσα και δεν έβαλα φωτιά. Κατά τα άλλα όλα τα υπόλοιπα τα έκανα».
Ασφαλώς σ’ αυτούς τους ανθρώπους δεν επιχειρηματολογώ για να τους αποδείξω ότι δεν έχουν έτσι τα πράγματα∙ ότι δηλαδή δεν μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, δεδομένου ότι κανένας δεν μπορεί να διαπράξει όλα τα αμαρτήματα, ούτε ακόμη και αυτός που δηλώνει ότι τα διέπραξε σημαίνει ότι όντως τα διέπραξε.
Θα μπορούσε εν τούτοις να λεχθεί ότι τα πιο συχνά αμαρτήματα είναι αυτά που γίνονται πιο εύκολα και ταιριάζουν σε όλες τις ηλικίες. Αυτό το αναφέρουν μερικοί που εξομολογούνται και ο λόγος ασφαλώς εδώ είναι για τα αμαρτήματα που γίνονται με τη γλώσσα και μάλιστα όταν συνοδεύονται με την οργή. Αυτά τα αμαρτήματα, με το να μη συνδέονται άρρηκτα με την ηλικία , τα συναντάμε σε ανθρώπους κάθε ηλικίας, όλων των τάξεων, άσχετα από την παιδεία που έχουν και τη γλώσσα που μιλούν.
Γενικά στην εξομολόγηση τα αμαρτήματα αναφέρονται ως αμαρτήματα, δηλαδή οι άνθρωποι έτσι τα αντιλαμβάνονται. Αν όμως, παρά ταύτα, οι άνθρωποι δικαιολογούν μερικά αμαρτήματα, όπως, για παράδειγμα, την πορνεία, το ψέμα, την έκτρωση, την κλοπή, επιχειρώ να παρουσιάσω μια πνευματική γραμμή με βάση τις εντολές του Θεού, τη διδασκαλία της Εκκλησίας και τους ιερούς κανόνες.
Όταν χρειάζεται, κοντά στις θεωρητικές τοποθετήσεις, προσθέτω και μερικά πρακτικά παραδείγματα που ξέρω, από τα οποία βγαίνει καθαρά ότι τα αμαρτήματα γκρεμίζουν τον άνθρωπο όχι μόνο κατά την ψυχική του πλευρά αλλά και τη σωματική του, όχι μόνο τη θρησκευτική-ηθική του πλευρά αλλά και τη βιολογική και κοινωνική. Ασφαλώς προσέχω πολύ κάθε φορά, ώστε τα πρόσωπα που αναφέρω στα παραδείγματα να μην είναι δυνατόν να ταυτισθούν με συγκεκριμένα πρόσωπα.
Τελικά, ίσως εδώ είναι η στιγμή να αναφέρω τη διαπίστωση ότι η αληθινή αντιμετώπιση των αμαρτημάτων δε γίνεται την ώρα της εξομολόγησης αλλά την ώρα της προετοιμασίας για την εξομολόγηση ή γενικά στα κηρύγματα.
Στην εξομολόγηση ο χριστιανός πρέπει να προσέλθει αποφασισμένος, να έχει θέση απέναντι στην αμαρτία, να θεωρήσει τις αμαρτωλές πράξεις ως κάτι που του προκαλεί ντροπή. Χωρίς αυτή τη συνείδηση και συναίσθηση δε γίνεται εξομολόγηση. Το πολύ-πολύ μπορεί να γίνεται μία μυστική συνομιλία, απαρίθμηση των λυπηρών του βίου, αναφορά σε ελλείψεις και ελαττώματα καθώς και σε λάθη δικαιολογημένα ή όχι.
Αλλά βέβαια τέτοια νοοτροπία και συμπεριφορά δεν οδηγεί στη συγχώρηση και την άφεση, γιατί σε τέτοιες περιπτώσεις τα αμαρτήματα δεν ανήκουν μόνο στο παρελθόν, αλλά μπορούν να συμβούν και στο εγγύς μέλλον, ακόμη μπορούν να μπουν και σε πρόγραμμα.
Πηγή: «Ο Γέροντας Θεόφιλος Παραϊάν -Χωρίς φως, φωτισμένος»
Μετάφραση - επιμέλεια: Πρωτοπρ. Κωνσταντίνος Καραϊσαρίδης, Εκδόσεις ΑΘΩΣ
Μπορείς να λάβεις το Άγιο πνεύμα δια της αναγνώσεως ή της ακροάσεως της Αγίας Γραφής, ως του αληθινού λόγου του Θεού
Πώς μας βοηθεί ο Ιησούς Χριστός να πορευθούμε προς τη Βασιλεία των Ουρανών και πώς μπορούμε να λάβουμε αυτή τη βοήθεια, δηλ. το Άγιο Πνεύμα.
…
στ) Μπορείς να λάβεις το Άγιο πνεύμα δια της αναγνώσεως ή της ακροάσεως της Αγίας Γραφής, ως του αληθινού λόγου του Θεού.
Η αγία Γραφή είναι ανεκτίμητος θησαυρός για τον άνθρωπο, από τον οποίο μπορεί αυτός να αντλεί και φως και ζωή:
Η αγία Γραφή είναι μία από τις σπουδαιότερες ευεργεσίες του Θεού προς τον άνθρωπο και τέτοια ευεργεσία, από την οποία μπορεί να ωφεληθεί ο καθένας, αρκεί μόνο να θέλει.
Είναι αναγκαίο να πούμε ότι η αγία Γραφή είναι Θεία Σοφία, ότι η αγία Γραφή είναι Σοφία θαυμαστή και ότι αυτήν μπορεί να την κατανοήσει και να την επιτύχει ο πιο απλούς και αμαθής άνθρωπος. Και εξ αιτίας αυτού πολλοί άνθρωποι από τους απλούς, διαβάζοντας ή ακούγοντας την αγία Γραφή, έγιναν ευσεβείς και έλαβαν το άγιο Πνεύμα.
Γι’ αυτό, όταν μελετάς ή ακούς την αγία Γραφή, απομάκρυνε όλη τη δική σου σοφία, υπάκουσε στο λόγο και το θέλημα Εκείνου, ο οποίος σου ομιλεί δια της Αγίας γραφής, και ικέτευσε τον Ιησού Χριστό. Αυτός ο ίδιος να σε νουθετήσει, να φωτίσει το νου σου και να σου δώσει προθυμία να μελετάς την αγία Γραφή και να τηρείς ό,τι λέγεται σ’ αυτήν.
Υπάρχουν στον κόσμο πολλά βιβλία που ονομάζονται ωφέλιμα και ψυχοσωτήρια, αλλά αξίζουν αυτή την ονομασία μόνο εκείνα τα οποία είναι βασισμένα και συμφωνούν με τη διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας.
…
στ) Μπορείς να λάβεις το Άγιο πνεύμα δια της αναγνώσεως ή της ακροάσεως της Αγίας Γραφής, ως του αληθινού λόγου του Θεού.
Η αγία Γραφή είναι ανεκτίμητος θησαυρός για τον άνθρωπο, από τον οποίο μπορεί αυτός να αντλεί και φως και ζωή:
Φ ω ς το οποίο μπορεί να φωτίσει και να σοφίσει κάθε άνθρωπο και ζ ω ή η οποία μπορεί να ζωογονήσει, να παρηγορήσει και να γλυκάνει κάθε άνθρωπο.
Η αγία Γραφή είναι μία από τις σπουδαιότερες ευεργεσίες του Θεού προς τον άνθρωπο και τέτοια ευεργεσία, από την οποία μπορεί να ωφεληθεί ο καθένας, αρκεί μόνο να θέλει.
Είναι αναγκαίο να πούμε ότι η αγία Γραφή είναι Θεία Σοφία, ότι η αγία Γραφή είναι Σοφία θαυμαστή και ότι αυτήν μπορεί να την κατανοήσει και να την επιτύχει ο πιο απλούς και αμαθής άνθρωπος. Και εξ αιτίας αυτού πολλοί άνθρωποι από τους απλούς, διαβάζοντας ή ακούγοντας την αγία Γραφή, έγιναν ευσεβείς και έλαβαν το άγιο Πνεύμα.
Αλλά υπήρχαν και εκείνοι, μάλιστα και κάποιοι που ήταν μορφωμένοι, οι οποίοι μελετώντας την αγία Γραφή επλανήθησαν και απολέσθηκαν. Κι αυτό συνέβη γιατί οι πρώτοι μελετούσαν την αγία Γραφή με απλότητα καρδιάς και χωρίς σοφιστικό πνεύμα και διανοητικά τερτίπια και αναζητούσαν σ’ αυτήν όχι σοφία αλλά χάρη, δύναμη και Πνεύμα, ενώ οι δεύτεροι, αντιθέτως, θεωρώντας τον εαυτό τους σοφό και παντογνώστη, ζητούσαν σ’ αυτήν όχι τη δύναμη και το Πνεύμα του λόγου του Θεού, αλλά σοφία κοσμική.
Και αντί με πνεύμα υπακοής να δεχθούν όλα όσα ήταν ευάρεστα στη Θεία Πρόνοια να μας αποκαλύψει, αυτοί προσπάθησαν να διεισδύσουν και να γνωρίσουν τα κεκρυμμένα∙ και γι’ αυτό έπεσαν στην απιστία ή τα σχίσματα.
Λοιπόν, όχι! Ευκολώτερα μπορεί κάποιος να χύσει σε μια μικρή κούπα όλη τη θάλασσα, παρά ο άνθρωπος να συλλάβει όλη τη Σοφία του Θεού.
Λοιπόν, όχι! Ευκολώτερα μπορεί κάποιος να χύσει σε μια μικρή κούπα όλη τη θάλασσα, παρά ο άνθρωπος να συλλάβει όλη τη Σοφία του Θεού.
Γι’ αυτό, όταν μελετάς ή ακούς την αγία Γραφή, απομάκρυνε όλη τη δική σου σοφία, υπάκουσε στο λόγο και το θέλημα Εκείνου, ο οποίος σου ομιλεί δια της Αγίας γραφής, και ικέτευσε τον Ιησού Χριστό. Αυτός ο ίδιος να σε νουθετήσει, να φωτίσει το νου σου και να σου δώσει προθυμία να μελετάς την αγία Γραφή και να τηρείς ό,τι λέγεται σ’ αυτήν.
Υπάρχουν στον κόσμο πολλά βιβλία που ονομάζονται ωφέλιμα και ψυχοσωτήρια, αλλά αξίζουν αυτή την ονομασία μόνο εκείνα τα οποία είναι βασισμένα και συμφωνούν με τη διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας.
Γι’ αυτό μπορούμε και πρέπει να διαβάζουμε τέτοια βιβλία. Είναι όμως ανάγκη να είμαστε προσεκτικοί στην επιλογή τους, ώστε να μη συμβεί με την πρόφαση των «ψυχοσωτήριων βιβλίων» να πέσεις σε τέτοιο βιβλίο που μπορεί να καταστρέψει την ψυχή σου.
Από το βιβλίο: « ΣΤΑΡΕΤΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΗΣ»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘΩΣ
Κυριακή 27 Ιουλίου 2014
Δοξαστικόν των Αίνων, Εωθινόν Ζ΄
(Ζωντανή ηχογράφηση στον Ι.Ν. Παντανάσσης Κατερίνης, σήμερα,
Κυριακή Ζ΄ Ματθαίου, 27 Ιουλίου 2014, εορτή του Αγίου Παντελεήμονος)
Δόξα Πατρί… Ἦχος βαρὺς
ΕΩΘΙΝΟΝ Ζ’
Ὁ Ν’ Ψαλμὸς
(Ζωντανή ηχογράφηση στον Ι.Ν. Παντανάσσης Κατερίνης, σήμερα,
Κυριακή Ζ΄ Ματθαίου, 27 Ιουλίου 2014, εορτή του Αγίου Παντελεήμονος)
ὁ Ν’ Ψαλμὸς εἰς ἦχον β’
• • Ἐλεήμων, Ἐλέησόν με ὁ Θεὸς κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου καὶ κατὰ τὸ πλῆθος των οἰκτιρμῶν σου ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου.
• • Ἐπὶ πλεῖον πλῦνόν με ἀπὸ τῆς ἀνομίας μου καὶ ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας μου καθάρισόν με.
• • Ὅτι τὴν ἀνομίαν μου ἐγὼ γινώσκω καὶ ἡ ἁμαρτία μου ἐνώπιόν μου ἐστὶ διὰ παντὸς.
• • Σοὶ μόνῳ ἥμαρτον καὶ τὸ πονηρὸν ἐνώπιόν σου ἐποίησα ὅπως ἂν δικαιωθῇς ἐν τοῖς λόγοις σου καὶ νικήσῃς ἐν τῷ κρίνεσθαί σε.
• • Ἰδοὺ γὰρ ἐν ἀνομίαις συνελήφθην καὶ ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου.
• • Ἰδοὺ γὰρ ἀλήθειαν ἠγάπησας τὰ ἄδηλα καὶ τὰ κρύφια τῆς σοφίας σου ἐδήλωσάς μοι.
• • Ῥαντιεῖς με ὑσσώπῳ καὶ καθαρισθήσομαι πλυνεῖς με καὶ ὑπὲρ χιόνα λευκανθήσομαι.
• • Ἀκουτιεῖς μοι ἀγαλλίασιν καὶ εὐφροσύνην ἀγαλλιάσονται ὀστέα τεταπεινωμένα.
• • Ἀπόστρεψον τὸ πρόσωπόν σου ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν μου καὶ πάσας τὰς ἀνομίας μου ἐξάλειψον.
• • Καρδίαν καθαρὰν κτίσον ἐν ἐμοὶ ὁ Θεὸς καὶ πνεῦμα εὐθὲς ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου.
• • Μὴ ἀποῤῥίψῃς με ἀπὸ τοῦ προσώπου σου καὶ τὸ Πνεῦμα σου τὸ ἅγιον μὴ ἀντανέλῃς ἀπ’ ἐμοῦ.
• • Ἀπόδος μοι τὴν ἀγαλλίασιν τοῦ σωτηρίου σου καὶ πνεύματι ἡγεμονικῷ στήριξόν με.
• • Διδάξω ἀνόμους τὰς ὁδούς σου καὶ ἀσεβεῖς ἐπὶ σὲ ἐπιστρέψουσιν.
• • Ῥῦσαί με ἐξ αἱμάτων ὁ Θεὸς, ὁ Θεὸς τῆς σωτηρίας μου, ἀγαλλιάσεται ἡ γλῶσσά μου τὴν δικαιοσύνην σου.
• • Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου.
• • Ὅτι εἰ ἠθέλησας θυσίαν ἔδωκα ἂν ὁλοκαυτώματα οὐκ εὐδοκήσεις.
• • Θυσία τῷ Θεῷ, πνεῦμα συντετριμμένον΄ καρδίαν συντετριμμένην καὶ τεταπεινωμένην ὁ Θεὸς οὐκ ἐξουδενώσει.
• • Ἀγάθυνον, Κύριε, ἐν τῇ εὐδοκίᾳ σου τὴν Σιὼν, καὶ οἰκοδομηθήτω τὰ τείχη Ἱερουσαλήμ.
• • Τότε εὐδοκήσεις θυσίαν δικαιοσύνης ἀναφορὰν καὶ ὁλοκαυτώματα.
• Τότε ἀνοίσουσιν ἐπὶ τὸ θυσιαστήριόν σου μόσχους, καὶ ἐλέησόν με ὁ Θεός.
Δόξα Πατρὶ… Ἦχος β’
Ταῖς τῶν Ἀποστόλων, πρεσβείαις Ἐλεῆμον, ἐξάλειψον τὰ πλήθη, τῶν ἐμῶν ἐγκλημάτων.
Καὶ νῦν…
Ταῖς τῆς Θεοτόκου, πρεσβείαις Ἐλεῆμον, ἐξάλειψον τὰ πλήθη, τῶν ἐμῶν ἐγκλημάτων. Στίχ. Ἐλέησόν με, ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου, καὶ κατὰ τὸ πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν σου ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου.
Πεντηκοστάριον. Ἦχος ὁ αὐτὸς
Ἀναστὰς ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τοῦ τάφου, καθὼς προεῖπεν, ἔδωκεν ἡμῖν, τὴν αἰώνιον ζωὴν καὶ μέγα ἔλεος.Κυριακάτικο Κήρυγμα (Ζ' Ματθαίου)
Δύο τάσεις βρίσκουμε στοὺς ἀνθρώπους, ποὺ ὡς αὐτόπτες μάρτυρες παρακολουθοῦν τὰ θαύματα τοῦ Χριστοῦ στοὺς τυφλούς, τοὺς κωφούς καὶ δαιμονισμένους τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου. Δύο θέσεις καὶ δύο ἀντιδράσεις σ᾿ αὐτὰ ποὺ ἔβλεπαν καὶ ἄκουγαν ἐτοῦτοι οἱ ἄνθρωποι.
Ἀπὸ τὴν μιὰ μεριὰ αὐτοὶ ποὺ διαλαλοῦσαν πὼς «οὐδέποτε ἐφάνησαν τέτοια θαύματα στὸ ἔθνος μας» καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλοι αὐτοὶ, ἔτοιμοι πάντα νὰ κατηγορήσουν, ἔλεγαν πώς «μὲ τὴ βοήθεια καὶ συνεργία τοῦ ἄρχοντα τῶν διαμονίων, βγάζει ἀπὸ τοὺς πάσχοντες τὰ δαιμόνια».
Ἔλειψαν ἆραγε αὐτὲς οἱ δύο φωνὲς τῶν ἀνθρώπων; Ποτέ! Καὶ τότε στὴν ἐποχὴ τοῦ Χριστοῦ, μὰ καὶ τώρα τὸ ἴδιο πράττουν. Ἄλλοι νὰ δοξολογοῦν, νὰ εὐχαριστοῦν τὸ Θεὸ, καὶ ἄλλοι νὰ βλέπουν μὲ καχυποψία τὰ θαύματά Του καὶ νὰ ἀπιστοῦν καὶ νὰ κατηγοροῦν.
Γιατὶ οἱ ἄνθρωποι πορεύονται καὶ λειτουργοῦν ὅπως τὸ ἐπιτάσσει ἡ καρδιά. Ἐὰν ἡ καρδιὰ εἶναι καθαρὴ, τότε καὶ τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι τὸ ἴδιο. Ἐὰν ἡ καρδιὰ εἶναι πονηρή, ὁ λόγος καὶ οἱ πράξεις θὰ ἐμφοροῦνται ἀπ᾿ αὐτὸ τὸ πνεῦμα. Ἐνῶ ὁ ἁπλὸς λαὸς μὲ τὴν ἀφοπλιστικὴ εἰλικρίνεια του δὲν μπορεῖ νὰ ἀποσιωπήσει αὐτὰ τὰ θαύματα ποὺ βλέπει. Καὶ ὄχι μόνο αὐτό· μὰ ἀβίαστα καὶ φυσικὰ ἐξάγει τὸ συμπέρασμα πὼς ἐτοῦτος ὁ ἄνθρωπος, ποὺ κάνει αὐτὰ τὰ θαυμάσια, πρέπει τουλάχιστον νὰ εἶναι κάτι περισσότερο ἀπ᾿ ὅλους τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους.
Ἀντιθέτως οἱ Φαρισαῖοι, οἱ γνωρίζοντες τὶς Γραφὲς καὶ ἀποτελοῦντες τοὺς αὐστηροὺς τηρητές των, βλέπουν τὰ θαυμάσια τοῦ Χριστοῦ ὡς αὐτόπτες μάρτυρές τους. Αὐτὸ τουλάχιστον δὲν μποροῦν νὰ τὸ ἀμφισβητήσουν. Μὰ ὡς πονηροὶ καὶ ἔχοντες ὄχι καθαρὴ καρδιά, μήτε εἰλικρίνεια, ψάχνουν νὰ βροῦν κάτι, γιὰ νὰ κατηγορήσουν. Καὶ φυσικὰ βρίσκουν πὼς ὁ Χριστός «μὲ τὴ βοήθεια καὶ συνεργία τοῦ ἄρχοντος τῶν διαμονίων βγάζει ἀπὸ τοὺς πάσχοντες τὰ διαμόνια».
Τὸ μῖσος ὅμως ἐναντίον τοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ κακότητά τους, τοὺς ὁδηγοῦν σὲ ἐσφαλμένες διαπιστώσεις. Δηλαδή, διαπιστώνουν πὼς ὁ Χριστὸς θεραπεύει τοὺς πάσχοντες ἀπὸ τὰ δαιμόνια, μὲ τὴ βοήθεια τῶν δαιμόνων. Μὰ ἐτούτη ἡ συσχέτιση εἶναι ὁλωσδιόλου παράλογη. Γιατὶ ἁπλά, τὸ ἔργο τοῦ διαβόλου εἶναι νὰ βλάπτει τοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ τοὺς ὁδηγεῖ στὴν ἁμαρτία καὶ παρανομία. Πῶς εἶναι λοιπὸν δυνατὸν ὁ διάβολος νὰ συνεργαστεῖ μετὰ τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὸ καλὸ τῶν ἀνθρώπων;
Πόσο χαρακτηριστικὰ τὸ περιγράφει αὐτὸ τὸ θέμα ὁ σχολιαστὴς Ζιγαβηνός. Νὰ τὶ λέγει μεταξὺ ἄλλων: «Προσφιλὲς δὲ ἔργο στὸ διάβολο εἶναι νὰ βλάπτει ἐσαεὶ τοὺς ἀνθρώπους, νὰ τοὺς ὁδηγεῖ πρὸς κάθε ἁμαρτία, νὰ τοὺς ἀπομακρύνει ἀπὸ τὸ Θεό. Ἐνῶ ἔργο τοῦ Χριστοῦ εἶναι τὸ ἀκριβῶς ἀντίθετο· νὰ εὐεργετεῖ πάντα τοὺς ἀνθρώπους, διδάσκοντας αὐτοὺς πᾶσαν ἀρετὴ καὶ νὰ τοὺς ὁδηγεῖ πρὸς τὸ Θεό».
Μπορεῖ λοιπὸν νὰ ἔχει κάποια σχέση ὁ Χριστὸς μὲ τὸ διάβολο; Καὶ ὡς ἐπακόλουθο αὐτῆς τῆς σχέσεως, νὰ προκύπτει συνεργασία μετ᾿ αὐτοῦ; Ἐτοῦτο τουλάχιστον εἶναι βλάσφημο καὶ ἑωσφορικό. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἐκεῖνοι ποὺ τὸ ἐπενόησαν ἦταν πονηροὶ καὶ φορεῖς διαβολικῶν θέσεων.
Ὁ Χριστὸς ἔχει ἕνα συγκεκριμένο ἔργο νὰ ἐπιτελέσει. Νὰ διδάξει τοὺς ἀνθρώπους τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Βασιλείας Του καὶ νὰ θεραπεύει κάθε ἀσθένεια τοῦ λαοῦ. Γι᾿ αὐτὸ ἔρχεται ὡς εὐεργέτης τῶν ἀνθρώπων, ἐπιδιώκοντας τὴν σωτηρία τους καὶ ὄχι τὴν ἀπώλειά τους.
Χαρακτηριστικὰ ὁ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος στὸ Εὐαγγέλιο του τονίζει τὰ ἀκόλουθα: «καὶ περιήρχετο ὁ Χριστὸς ὅλες τὶς πόλεις καὶ τὰ χωριά, διδάσκων ... καὶ κηρύττων τὸ χαρμόσυνο κήρυγμα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ καὶ θεραπεύων κάθε ἀσθένεια καὶ ἀδιαθεσία μεταξὺ τοῦ λαοῦ».
Ὁ Χριστὸς εὐεργετεῖ, γιατὶ ἀγαπᾶ καὶ ἰδιαιτέρως ἐκείνους τοὺς παραμελημένους ἀπὸ κάθε φροντίδα πνευματικῆς διδασκαλίας· τοὺς ἐγκατελειμμένους καὶ καταβεβλημένους ἀπὸ τοὺς κόπους τῆς ἡμέρας. Αὐτὰ τὰ λογικὰ πρόβατα, τὰ δίχως ποιμένα, ποὺ ἀναζητοῦν τόπο πνευματικῆς βοσκῆς καὶ διδασκαλίας Εὐαγγελικῆς.
Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, τὸ νὰ πολεμοῦμε τὴν ἀλήθεια, νὰ κατηγοροῦμε τὸ σωστό, νὰ διαστρεβλώνουμε τὰ θαυμαστὰ γεγονότα, νὰ μειώνουμε τὸ καλὸ καὶ σωτήριο γιὰ τὸν ἄνθρωπο ἔργο τοῦ Χριστοῦ, εἶναι βλάσφημο καὶ διαβολικό. Ὅπως ἔκαναν οἱ Φαρισαῖοι στὰ θαύματα τοῦ Χριστοῦ τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου. Γι᾿ αὐτὸ καὶ μᾶς εἶναι ἀσυμπαθεῖς, ἀποκρουστικοί, ὡς φορεῖς διαβολικῶν σκέψεων καὶ θέσεων.
Ἐνῶ, ἂν εἴμαστε μὲ τὴν ἀλήθεια, ἂν στηρίζουμε τὸ σωστό, ἂν διαλαλοῦμε τὸ εὐεργετικὸ ἔργο τοῦ Χριστοῦ, αὐτὸ εἶναι καὶ εὐλογημένο καὶ θεϊκό. Γιατὶ ὅ,τι ἀφορᾶ στὴν ἀλήθεια, ἀφορᾶ στὸν ἴδιο τὸ Θεό. Ὁ Θεὸς εἶναι ἀλήθεια, διδάσκει τὴν ἀλήθεια καὶ ζητεῖ νὰ ἀγωνιζόμαστε γι᾿ αὐτήν.
Νὰ τί λέγει τὸ πνεῦμα τοῦ Θεοῦ στὸ βιβλίο τῆς Σοφίας Σειρὰχ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη: «ἕως τοῦ θανάτου νὰ ἀγωνίζεσαι ἄνθρωπε γιὰ τὴν ἀλήθεια καὶ ὁ Κύριος ὁ Θεὸς θὰ εἶναι μαζί σου καὶ θὰ πολεμήσει ὑπέρ σου!».
Ἀπὸ τὴν μιὰ μεριὰ αὐτοὶ ποὺ διαλαλοῦσαν πὼς «οὐδέποτε ἐφάνησαν τέτοια θαύματα στὸ ἔθνος μας» καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλοι αὐτοὶ, ἔτοιμοι πάντα νὰ κατηγορήσουν, ἔλεγαν πώς «μὲ τὴ βοήθεια καὶ συνεργία τοῦ ἄρχοντα τῶν διαμονίων, βγάζει ἀπὸ τοὺς πάσχοντες τὰ δαιμόνια».
Ἔλειψαν ἆραγε αὐτὲς οἱ δύο φωνὲς τῶν ἀνθρώπων; Ποτέ! Καὶ τότε στὴν ἐποχὴ τοῦ Χριστοῦ, μὰ καὶ τώρα τὸ ἴδιο πράττουν. Ἄλλοι νὰ δοξολογοῦν, νὰ εὐχαριστοῦν τὸ Θεὸ, καὶ ἄλλοι νὰ βλέπουν μὲ καχυποψία τὰ θαύματά Του καὶ νὰ ἀπιστοῦν καὶ νὰ κατηγοροῦν.
Γιατὶ οἱ ἄνθρωποι πορεύονται καὶ λειτουργοῦν ὅπως τὸ ἐπιτάσσει ἡ καρδιά. Ἐὰν ἡ καρδιὰ εἶναι καθαρὴ, τότε καὶ τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι τὸ ἴδιο. Ἐὰν ἡ καρδιὰ εἶναι πονηρή, ὁ λόγος καὶ οἱ πράξεις θὰ ἐμφοροῦνται ἀπ᾿ αὐτὸ τὸ πνεῦμα. Ἐνῶ ὁ ἁπλὸς λαὸς μὲ τὴν ἀφοπλιστικὴ εἰλικρίνεια του δὲν μπορεῖ νὰ ἀποσιωπήσει αὐτὰ τὰ θαύματα ποὺ βλέπει. Καὶ ὄχι μόνο αὐτό· μὰ ἀβίαστα καὶ φυσικὰ ἐξάγει τὸ συμπέρασμα πὼς ἐτοῦτος ὁ ἄνθρωπος, ποὺ κάνει αὐτὰ τὰ θαυμάσια, πρέπει τουλάχιστον νὰ εἶναι κάτι περισσότερο ἀπ᾿ ὅλους τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους.
Ἀντιθέτως οἱ Φαρισαῖοι, οἱ γνωρίζοντες τὶς Γραφὲς καὶ ἀποτελοῦντες τοὺς αὐστηροὺς τηρητές των, βλέπουν τὰ θαυμάσια τοῦ Χριστοῦ ὡς αὐτόπτες μάρτυρές τους. Αὐτὸ τουλάχιστον δὲν μποροῦν νὰ τὸ ἀμφισβητήσουν. Μὰ ὡς πονηροὶ καὶ ἔχοντες ὄχι καθαρὴ καρδιά, μήτε εἰλικρίνεια, ψάχνουν νὰ βροῦν κάτι, γιὰ νὰ κατηγορήσουν. Καὶ φυσικὰ βρίσκουν πὼς ὁ Χριστός «μὲ τὴ βοήθεια καὶ συνεργία τοῦ ἄρχοντος τῶν διαμονίων βγάζει ἀπὸ τοὺς πάσχοντες τὰ διαμόνια».
Τὸ μῖσος ὅμως ἐναντίον τοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ κακότητά τους, τοὺς ὁδηγοῦν σὲ ἐσφαλμένες διαπιστώσεις. Δηλαδή, διαπιστώνουν πὼς ὁ Χριστὸς θεραπεύει τοὺς πάσχοντες ἀπὸ τὰ δαιμόνια, μὲ τὴ βοήθεια τῶν δαιμόνων. Μὰ ἐτούτη ἡ συσχέτιση εἶναι ὁλωσδιόλου παράλογη. Γιατὶ ἁπλά, τὸ ἔργο τοῦ διαβόλου εἶναι νὰ βλάπτει τοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ τοὺς ὁδηγεῖ στὴν ἁμαρτία καὶ παρανομία. Πῶς εἶναι λοιπὸν δυνατὸν ὁ διάβολος νὰ συνεργαστεῖ μετὰ τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὸ καλὸ τῶν ἀνθρώπων;
Πόσο χαρακτηριστικὰ τὸ περιγράφει αὐτὸ τὸ θέμα ὁ σχολιαστὴς Ζιγαβηνός. Νὰ τὶ λέγει μεταξὺ ἄλλων: «Προσφιλὲς δὲ ἔργο στὸ διάβολο εἶναι νὰ βλάπτει ἐσαεὶ τοὺς ἀνθρώπους, νὰ τοὺς ὁδηγεῖ πρὸς κάθε ἁμαρτία, νὰ τοὺς ἀπομακρύνει ἀπὸ τὸ Θεό. Ἐνῶ ἔργο τοῦ Χριστοῦ εἶναι τὸ ἀκριβῶς ἀντίθετο· νὰ εὐεργετεῖ πάντα τοὺς ἀνθρώπους, διδάσκοντας αὐτοὺς πᾶσαν ἀρετὴ καὶ νὰ τοὺς ὁδηγεῖ πρὸς τὸ Θεό».
Μπορεῖ λοιπὸν νὰ ἔχει κάποια σχέση ὁ Χριστὸς μὲ τὸ διάβολο; Καὶ ὡς ἐπακόλουθο αὐτῆς τῆς σχέσεως, νὰ προκύπτει συνεργασία μετ᾿ αὐτοῦ; Ἐτοῦτο τουλάχιστον εἶναι βλάσφημο καὶ ἑωσφορικό. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἐκεῖνοι ποὺ τὸ ἐπενόησαν ἦταν πονηροὶ καὶ φορεῖς διαβολικῶν θέσεων.
Ὁ Χριστὸς ἔχει ἕνα συγκεκριμένο ἔργο νὰ ἐπιτελέσει. Νὰ διδάξει τοὺς ἀνθρώπους τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Βασιλείας Του καὶ νὰ θεραπεύει κάθε ἀσθένεια τοῦ λαοῦ. Γι᾿ αὐτὸ ἔρχεται ὡς εὐεργέτης τῶν ἀνθρώπων, ἐπιδιώκοντας τὴν σωτηρία τους καὶ ὄχι τὴν ἀπώλειά τους.
Χαρακτηριστικὰ ὁ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος στὸ Εὐαγγέλιο του τονίζει τὰ ἀκόλουθα: «καὶ περιήρχετο ὁ Χριστὸς ὅλες τὶς πόλεις καὶ τὰ χωριά, διδάσκων ... καὶ κηρύττων τὸ χαρμόσυνο κήρυγμα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ καὶ θεραπεύων κάθε ἀσθένεια καὶ ἀδιαθεσία μεταξὺ τοῦ λαοῦ».
Ὁ Χριστὸς εὐεργετεῖ, γιατὶ ἀγαπᾶ καὶ ἰδιαιτέρως ἐκείνους τοὺς παραμελημένους ἀπὸ κάθε φροντίδα πνευματικῆς διδασκαλίας· τοὺς ἐγκατελειμμένους καὶ καταβεβλημένους ἀπὸ τοὺς κόπους τῆς ἡμέρας. Αὐτὰ τὰ λογικὰ πρόβατα, τὰ δίχως ποιμένα, ποὺ ἀναζητοῦν τόπο πνευματικῆς βοσκῆς καὶ διδασκαλίας Εὐαγγελικῆς.
Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, τὸ νὰ πολεμοῦμε τὴν ἀλήθεια, νὰ κατηγοροῦμε τὸ σωστό, νὰ διαστρεβλώνουμε τὰ θαυμαστὰ γεγονότα, νὰ μειώνουμε τὸ καλὸ καὶ σωτήριο γιὰ τὸν ἄνθρωπο ἔργο τοῦ Χριστοῦ, εἶναι βλάσφημο καὶ διαβολικό. Ὅπως ἔκαναν οἱ Φαρισαῖοι στὰ θαύματα τοῦ Χριστοῦ τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου. Γι᾿ αὐτὸ καὶ μᾶς εἶναι ἀσυμπαθεῖς, ἀποκρουστικοί, ὡς φορεῖς διαβολικῶν σκέψεων καὶ θέσεων.
Ἐνῶ, ἂν εἴμαστε μὲ τὴν ἀλήθεια, ἂν στηρίζουμε τὸ σωστό, ἂν διαλαλοῦμε τὸ εὐεργετικὸ ἔργο τοῦ Χριστοῦ, αὐτὸ εἶναι καὶ εὐλογημένο καὶ θεϊκό. Γιατὶ ὅ,τι ἀφορᾶ στὴν ἀλήθεια, ἀφορᾶ στὸν ἴδιο τὸ Θεό. Ὁ Θεὸς εἶναι ἀλήθεια, διδάσκει τὴν ἀλήθεια καὶ ζητεῖ νὰ ἀγωνιζόμαστε γι᾿ αὐτήν.
Νὰ τί λέγει τὸ πνεῦμα τοῦ Θεοῦ στὸ βιβλίο τῆς Σοφίας Σειρὰχ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη: «ἕως τοῦ θανάτου νὰ ἀγωνίζεσαι ἄνθρωπε γιὰ τὴν ἀλήθεια καὶ ὁ Κύριος ὁ Θεὸς θὰ εἶναι μαζί σου καὶ θὰ πολεμήσει ὑπέρ σου!».
Ἀρχιμ. Ν.Π.
imml.gr
imml.gr
Σάββατο 26 Ιουλίου 2014
† Κυριακή 27 Ιουλίου 2014 (Ζ' Ματθαίου)
† Tοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Παντελεήμονος
Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον
Κεφ. θ' : 27-35
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, παράγοντι τῷ ᾿Ιησοῦ, ἠκολούθησαν αὐτῷ δύο τυφλοὶ, κράζοντες καὶ λέγοντες· Ἐλέησον ἡμᾶς, Υἱὲ Δαυΐδ. Ἐλθόντι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν, προσῆλθον αὐτῷ οἱ τυφλοί, καὶ λέγει αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς· Πιστεύετε ὅτι δύναμαι τοῦτο ποιῆσαι; Λέγουσιν αὐτῷ· Ναί, Κύριε. Τότε ἥψατο τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν, λέγων· Κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν, γενηθήτω ὑμῖν. Καὶ ἀνεῴχθησαν αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί· καὶ ἐνεβριμήσατο αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς λέγων· Ὁρᾶτε μηδεὶς γινωσκέτω. Οἱ δὲ ἐξελθόντες, διεφήμισαν αὐτὸν ἐν ὅλῃ τῇ γῇ ἐκείνῃ. Αὐτῶν δὲ ἐξερχομένων, ἰδοὺ προσήνεγκαν αὐτῷ ἄνθρωπον κωφὸν, δαιμονιζόμενον· Καὶ ἐκβληθέντος τοῦ δαιμονίου, ἐλάλησεν ὁ κωφός· καὶ ἐθαύμασαν οἱ ὄχλοι λέγοντες· Ὅτι οὐδέποτε ἐφάνη οὕτως ἐν τῷ ᾿Ισραήλ. Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἔλεγον· Ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια. Καὶ περιῆγεν ὁ ᾿Ιησοῦς τὰς πόλεις πάσας καὶ τὰς κώμας διδάσκων ἐν ταῖς Συναγωγαῖς αὐτῶν, καὶ κηρύσσων τὸ Εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ.
Απόστολος,
Πρὸς Τιμόθεον Β΄ Ἐπιστολῆς Παύλου
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, παράγοντι τῷ ᾿Ιησοῦ, ἠκολούθησαν αὐτῷ δύο τυφλοὶ, κράζοντες καὶ λέγοντες· Ἐλέησον ἡμᾶς, Υἱὲ Δαυΐδ. Ἐλθόντι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν, προσῆλθον αὐτῷ οἱ τυφλοί, καὶ λέγει αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς· Πιστεύετε ὅτι δύναμαι τοῦτο ποιῆσαι; Λέγουσιν αὐτῷ· Ναί, Κύριε. Τότε ἥψατο τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν, λέγων· Κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν, γενηθήτω ὑμῖν. Καὶ ἀνεῴχθησαν αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί· καὶ ἐνεβριμήσατο αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς λέγων· Ὁρᾶτε μηδεὶς γινωσκέτω. Οἱ δὲ ἐξελθόντες, διεφήμισαν αὐτὸν ἐν ὅλῃ τῇ γῇ ἐκείνῃ. Αὐτῶν δὲ ἐξερχομένων, ἰδοὺ προσήνεγκαν αὐτῷ ἄνθρωπον κωφὸν, δαιμονιζόμενον· Καὶ ἐκβληθέντος τοῦ δαιμονίου, ἐλάλησεν ὁ κωφός· καὶ ἐθαύμασαν οἱ ὄχλοι λέγοντες· Ὅτι οὐδέποτε ἐφάνη οὕτως ἐν τῷ ᾿Ισραήλ. Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἔλεγον· Ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια. Καὶ περιῆγεν ὁ ᾿Ιησοῦς τὰς πόλεις πάσας καὶ τὰς κώμας διδάσκων ἐν ταῖς Συναγωγαῖς αὐτῶν, καὶ κηρύσσων τὸ Εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ.
Απόστολος,
Πρὸς Τιμόθεον Β΄ Ἐπιστολῆς Παύλου
Κεφ. β' : 1-10
Τέκνον Τιμόθεε, ἐνδυναμοῦ ἐν τῇ χάριτι τῇ ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ, καὶ ἃ ἤκουσας παρ᾿ ἐμοῦ διὰ πολλῶν μαρτύρων, ταῦτα παράθου πιστοῖς ἀνθρώποις, οἵτινες ἱκανοὶ ἔσονται καὶ ἑτέρους διδάξαι. Σὺ οὖν κακοπάθησον ὡς καλὸς στρατιώτης ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. Οὐδεὶς στρατευόμενος ἐμπλέκεται ταῖς τοῦ βίου πραγματείαις, ἵνα τῷ στρατολογήσαντι ἀρέσῃ. Ἐὰν δὲ καὶ ἀθλῇ τις, οὐ στεφανοῦται, ἐὰν μὴ νομίμως ἀθλήσῃ. Τὸν κοπιῶντα γεωργὸν δεῖ πρῶτον τῶν καρπῶν μεταλαμβάνειν. Νόει ὃ λέγω· δῴη γάρ σοι ὁ Κύριος σύνεσιν ἐν πᾶσι. Μνημόνευε ᾿Ιησοῦν Χριστὸν ἐγηγερμένον ἐκ νεκρῶν, ἐκ σπέρματος Δαυΐδ, κατὰ τὸ εὐαγγέλιόν μου, ἐν ᾧ κακοπαθῶ μέχρι δεσμῶν ὡς κακοῦργος· ἀλλ᾿ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ οὐ δέδεται. Διὰ τοῦτο πάντα ὑπομένω διὰ τοὺς ἐκλεκτούς, ἵνα καὶ αὐτοὶ σωτηρίας τύχωσι τῆς ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ μετὰ δόξης αἰωνίου.
Εἰς τόν Ὄρθρον
Τέκνον Τιμόθεε, ἐνδυναμοῦ ἐν τῇ χάριτι τῇ ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ, καὶ ἃ ἤκουσας παρ᾿ ἐμοῦ διὰ πολλῶν μαρτύρων, ταῦτα παράθου πιστοῖς ἀνθρώποις, οἵτινες ἱκανοὶ ἔσονται καὶ ἑτέρους διδάξαι. Σὺ οὖν κακοπάθησον ὡς καλὸς στρατιώτης ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. Οὐδεὶς στρατευόμενος ἐμπλέκεται ταῖς τοῦ βίου πραγματείαις, ἵνα τῷ στρατολογήσαντι ἀρέσῃ. Ἐὰν δὲ καὶ ἀθλῇ τις, οὐ στεφανοῦται, ἐὰν μὴ νομίμως ἀθλήσῃ. Τὸν κοπιῶντα γεωργὸν δεῖ πρῶτον τῶν καρπῶν μεταλαμβάνειν. Νόει ὃ λέγω· δῴη γάρ σοι ὁ Κύριος σύνεσιν ἐν πᾶσι. Μνημόνευε ᾿Ιησοῦν Χριστὸν ἐγηγερμένον ἐκ νεκρῶν, ἐκ σπέρματος Δαυΐδ, κατὰ τὸ εὐαγγέλιόν μου, ἐν ᾧ κακοπαθῶ μέχρι δεσμῶν ὡς κακοῦργος· ἀλλ᾿ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ οὐ δέδεται. Διὰ τοῦτο πάντα ὑπομένω διὰ τοὺς ἐκλεκτούς, ἵνα καὶ αὐτοὶ σωτηρίας τύχωσι τῆς ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ μετὰ δόξης αἰωνίου.
Εἰς τόν Ὄρθρον
Τὸ Ζ΄ Ἑωθινόν Εὐαγγέλιον
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην
Κεφ. κ' : 1-10
Τῇ μιᾷ τῶν Σαββάτων, Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ ἔρχεται πρωῒ, σκοτίας ἔτι οὔσης, εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ βλέπει τὸν λίθον ἠρμένον ἐκ τοῦ μνημείου. Τρέχει οὖν, καὶ ἔρχεται πρὸς Σίμωνα Πέτρον, καὶ πρὸς τὸν ἄλλον Μαθητὴν, ὃν ἐφίλει ὁ ᾿Ιησοῦς, καὶ λέγει αὐτοῖς· Ἦραν τὸν Κύριον ἐκ τοῦ μνημείου, καὶ οὐκ οἴδαμεν ποῦ ἔθηκαν αὐτόν. Ἐξῆλθεν οὖν ὁ Πέτρος καὶ ὁ ἄλλος Μαθητὴς, καὶ ἤρχοντο εἰς τὸ μνημεῖον. Ἔτρεχον δὲ οἱ δύο ὁμοῦ· καὶ ὁ ἄλλος Μαθητὴς προέδραμε τάχιον τοῦ Πέτρου, καὶ ἦλθε πρῶτος εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ παρακύψας, βλέπει κείμενα τὰ ὀθόνια· οὐ μέντοι εἰσῆλθεν. Ἔρχεται οὖν Σίμων Πέτρος ἀκολουθῶν αὐτῷ, καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ θεωρεῖ τὰ ὀθόνια κείμενα, καὶ τὸ σουδάριον, ὃ ἦν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ, οὐ μετὰ τῶν ὀθονίων κείμενον, ἀλλὰ ἐντετυλιγμένον εἰς ἕνα τόπον. Τότε οὖν εἰσῆλθε καὶ ὁ ἄλλος Μαθητὴς ὁ ἐλθὼν πρῶτος εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ εἶδε, καὶ ἐπίστευσεν· Οὐδέπω γὰρ ᾔδεισαν τὴν Γραφὴν ὅτι δεῖ αὐτὸν ἐκ νεκρῶν ἀναστῆναι. Ἀπῆλθον οὖν πάλιν πρὸς ἑαυτοὺς οἱ μαθηταί.
Τῇ μιᾷ τῶν Σαββάτων, Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ ἔρχεται πρωῒ, σκοτίας ἔτι οὔσης, εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ βλέπει τὸν λίθον ἠρμένον ἐκ τοῦ μνημείου. Τρέχει οὖν, καὶ ἔρχεται πρὸς Σίμωνα Πέτρον, καὶ πρὸς τὸν ἄλλον Μαθητὴν, ὃν ἐφίλει ὁ ᾿Ιησοῦς, καὶ λέγει αὐτοῖς· Ἦραν τὸν Κύριον ἐκ τοῦ μνημείου, καὶ οὐκ οἴδαμεν ποῦ ἔθηκαν αὐτόν. Ἐξῆλθεν οὖν ὁ Πέτρος καὶ ὁ ἄλλος Μαθητὴς, καὶ ἤρχοντο εἰς τὸ μνημεῖον. Ἔτρεχον δὲ οἱ δύο ὁμοῦ· καὶ ὁ ἄλλος Μαθητὴς προέδραμε τάχιον τοῦ Πέτρου, καὶ ἦλθε πρῶτος εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ παρακύψας, βλέπει κείμενα τὰ ὀθόνια· οὐ μέντοι εἰσῆλθεν. Ἔρχεται οὖν Σίμων Πέτρος ἀκολουθῶν αὐτῷ, καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ θεωρεῖ τὰ ὀθόνια κείμενα, καὶ τὸ σουδάριον, ὃ ἦν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ, οὐ μετὰ τῶν ὀθονίων κείμενον, ἀλλὰ ἐντετυλιγμένον εἰς ἕνα τόπον. Τότε οὖν εἰσῆλθε καὶ ὁ ἄλλος Μαθητὴς ὁ ἐλθὼν πρῶτος εἰς τὸ μνημεῖον, καὶ εἶδε, καὶ ἐπίστευσεν· Οὐδέπω γὰρ ᾔδεισαν τὴν Γραφὴν ὅτι δεῖ αὐτὸν ἐκ νεκρῶν ἀναστῆναι. Ἀπῆλθον οὖν πάλιν πρὸς ἑαυτοὺς οἱ μαθηταί.
Η συγγνώμη
Συμβαίνει πολλές φορές μεταξύ τῶν ἀνθρώπων ὁ ἕνας νά προσβάλει τόν ἄλλον. Οἱ προσβολές ὑποκινοῦνται εἴτε ἀπό τά δόλια τεχνάσματα καί τίς πονηριές τοῦ διαβόλου, πού δέν ἀνέχεται τήν ἀγάπη μεταξύ τῶν χριστιανῶν, εἴτε ἀπό τίς ἀδυναμίες καί τίς ἀπροσεξίες τίς δικές μας. Γιά νά ἐπανέλθει λοιπόν καί γιά νά διατηρηθεῖ ἡ ἀδελφική ἀγάπη, χρειάζεται ἀπαραίτητα ἡ συμφιλίωση.
Πολλοί θυμώνουν καί προσβάλλουν τόν πλησίον τους, καί δέν ἀνησυχοῦν καθόλου γι᾿ αὐτό. Μάλιστα, σά νά μή συμβαίνει τίποτα, πηγαίνουν στήν ἐκκλησία καί προσεύχονται. Πόσο ἐπικίνδυνη εἶναι ἡ κατάσταση αὐτή!
«Ἐάν οὖν προσφέρης τό δῶρόν σου», παραγγέλλει ὁ Κύριος, «ἐπί τό θυσιαστήριον κἀκεῖ μνησθῇς ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἔχει τι κατά σοῦ, ἄφες ἐκεῖ τό δῶρόν σου ἔμπροσθεν τοῦ θυσιαστηρίου, καί ὕπαγε πρῶτον διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου, καί τότε ἐλθών πρόσφερε τό δῶρόν σου» (Ματθ. Ε΄: 23-24).
Εἶδες, χριστιανέ μου πόσο ἀπαραίτητη εἶναι ἡ συμφιλίωση μέ τόν πλησίον μας; Ὁ Θεός δέν δέχεται οὔτε τίς προσευχές μας οὔτε τή μετάνοιά μας οὔτε ὁτιδήποτε ἄλλο, ἄν δέν ἀγαπηθοῦμε μέ τόν ἀδελφό μας. Τόσο πολύ ἐκτιμάει τήν ἀγάπη καί τήν εἰρήνη πού βασιλεύει στούς χριστιανούς.
Πρόσεχε λοιπόν. Ἄν τύχει καί προσβάλεις κάποιον, μήν ἀδιαφορήσεις. Τρέξε χωρίς χρονοτριβή νά συμφιλιωθεῖς μαζί του, γιά νά μήν πέσεις στή δίκαιη ὀργή τοῦ Κυρίου.
Μέ λόγο τόν πρόσβαλες; Μέ λόγο νά συμφιλιωθεῖς. Ταπεινώσου καί ζήτησέ του συγχώρηση.
Μέ πράξη τόν πρόσβαλες; Ἔμπρακτα νά συμφιλιωθεῖς μαζί του· γιατί ὁ θάνατος περπατάει ἀόρατα ἀπό πίσω μας καί ξαφνικά θά μᾶς ἁρπάξει. Τί θά γίνει λοιπόν, ἄν πεθάνουμε καί παρουσιαστοῦμε μπροστά στό Χριστό, ἐνῶ μέσα μας ὑπάρχει ἡ διχόνοια καί ἡ ἐχθρότητα; Ὅ,τι ὅμως εἶναι συγχωρημένο καί διορθωμένο σ᾿ αὐτή τή γῆ, δέν θά φανερωθεῖ ἐκεῖ.
Συμφιλιώσου λοιπόν, ἀγαπητέ μου, μέ τόν ἐχθρό σου, ὅσο βαδίζεις ἀκόμα πάνω στό δρόμο τῆς ζωῆς αὐτῆς. Ὅπως τά κατάφερες νά τόν προσβάλεις, ἔτσι κατάφερε καί νά συμφιλιωθεῖς μαζί του. Μήν ἀναβάλλεις αὐτή τή σοβαρή ὑπόθεση γιά αὔριο. Δέν ξέρεις, ἄν θ᾿ ἀξιωθεῖς νά ξυπνήσεις.
Οὔτε ξέρεις ἀκόμα τά τέλη σου, πῶς θά πεθάνεις ἐσύ καί πῶς ἐκεῖνος. Πολλοί ἀρχίζουν τή ζωή τους ἐνάρετα, ἀλλά τελειώνουν ἁμαρτωλά. Ἄλλοι πάλι ἀρχίζουν ἄσχημα, ἀλλά τελειώνουν ἅγια. Τό καλό τέλος, αὐτό εἶναι πού τά διορθώνει ὅλα.
Μά αὐτός δέν θά μέ συγχωρήσει, ἴσως πεῖς, κι ἄν ἀκόμα ἐγώ τοῦ ζητήσω συγχώρηση.
Ὄχι! Ἡ ταπείνωση ἔχει τεράστια δύναμη, ὥστε λυγίζει καί μαλακώνει καί τίς πιό σκληρές καρδιές. Ὁ Θεός, πού ἀγαπάει τήν ταπείνωση, θά συνεργήσει. Ταπεινώσου ἐσύ στόν ἀδελφό σου, καί θά δεῖς τή δύναμη τῆς ταπεινώσεως. Αὐτός τότε ὁπωσδήποτε θά σέ ἀγκαλιάσει μέ ἀγάπη καί χαρά, καί θά σοῦ δώσει τόν ἀσπασμό τῆς ἀγάπης. Ἄν τυχόν δέν συμβεῖ αὐτό πού προσδοκᾶμε, τότε εὐθύνεται ἐκεῖνος καί εἶναι ἄξιος τῆς τύχης του.
Αὐτός, συνεχίζεις, θά ὑπερηφανευθεῖ μέ τή δική μου ταπείνωση.
Ὄχι! Δέν εἶναι ἀλήθεια, γιατί βλέποντας τή δική σου ταπείνωση θά ταπεινωθεῖ κι ἐκεῖνος. Ἀλλά κι ἄν ὑπερηφανευθεῖ, ἡ ὑπερηφάνειά του αὐτή θά τόν ταπεινώσει.
Ἄν κάποιος σέ πρόσβαλε, πρέπει νά τόν συγχωρέσεις, ἄν θέλεις νά συγχωρηθεῖς κι ἐσύ ἀπό τό Θεό. Καί μέ τήν ἐλπίδα αὐτή θά προσεύχεσαι: «Πάτερ... ἄφες ἡμῖν τά ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καί ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν» (Ματθ. Στ΄: 12).
Βλέπεις, χριστιανέ μου, πόσο φοβερό πράγμα εἶναι νά μή συγχωρεῖς τά παραπτώματα τοῦ πλησίον; «Ἐάν γάρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καί ὑμῖν ὁ πατήρ ἡμῶν ὁ οὐράνιος· ἐάν δέ μή ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, οὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶν» (Ματθ. Στ΄: 14-15), λέει ὁ Κύριος. Συγχωρεῖς ἐσύ τά σφάλματα τοῦ συνανθρώπου σου; Σέ συγχωρεῖ τότε κι ἐσένα ὁ Θεός.
Μπορεῖ ὁ συνάνθρωπός σου νά ἔσφαλε ἀπέναντί σου, ἐσύ ὅμως ἁμάρτησες καί ἁμαρτάνεις συνεχῶς ἀπέναντι στό Θεό. Ἐκεῖνος εἶναι χρεώστης σου, ἀλλά ἐσύ εἶσαι χρεώστης τοῦ Θεοῦ. Ὅταν συγχωρήσεις τόν πλησίον σου, τότε θά προσεύχεσαι εἰλικρινά καί ὄχι ὑποκριτικά λέγοντας τό «Πάτερ ἡμῶν». Ὅταν δέν τόν συγχωρήσεις ἀπό τήν καρδιά σου, τότε ἡ προσευχή σου ὄχι μόνο δέν ὠφελεῖ, ἀλλά καί μεταβάλλεται σέ ἁμαρτία.
Βλέπεις ποῦ ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο ἡ ὀργή καί ἡ ἔχθρα; Διῶξε λοιπόν τήν ὀργή, συγχώρησε τόν πλησίον σου καί ἔλα ν᾿ ἀπαγγείλεις εἰλικρινά καί ἄξια: «Πάτερ... ἄφες ἡμῖν τά ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καί ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν». Τότε θά σοῦ δοθεῖ ἡ ἄφεση. Γιατί ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀψευδής. Ὅ,τι λέει, αὐτό καί εἶναι· ὅ,τι ὑπόσχεται, ἐκπληρώνεται· καί ὅ,τι ἀπειλεῖ, πραγματοποιεῖται, ἄν δέν μετανοήσουμε.
Ὅπως φερόμαστε στόν πλησίον μας, ἔτσι φέρεται καί ὁ Θεός σ᾿ ἐμᾶς. Ἀπό σένα τόν ἴδιο, ἄνθρωπε, ἐξαρτᾶται ἡ ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν σου. Στά χέρια σου κρέμεται ἡ σωτηρία ἤ ἡ καταστροφή σου. Καί ξέρεις μόνος σου πολύ καλά, ὅτι χωρίς ἄφεση δέν ὑπάρχει δικαίωση καί σωτηρία.
Δέν συγχωρεῖς τό συνάνθρωπό σου, πού ὅπως λές, τόλμησε, αὐτός ὁ ἀσήμαντος, νά προσβάλει ἐσένα, τόν σπουδαῖο! Ἀλλ᾿ ὁ Θεός, πού προσβάλλεις ἐσύ μέ ἀτέλειωτες καθημερινές ἁμαρτίες, εἶναι ἀπερίγραπτα μεγάλος καί ἄπειρος. Πόσες εἶναι λοιπόν οἱ ἁμαρτίες οἱ δικές σου ἀπέναντι στό Θεό καί πόσες οἱ ἁμαρτίες τοῦ πλησίον σου, μέ τίς ὁποῖες σέ πρόσβαλε; Οἱ ἁμαρτίες τοῦ πλησίον σου μοιάζουν μ᾿ ἕνα καπίκι μπροστά στά χιλιάδες ρούβλια πού χρωστᾶς ἐσύ στό Θεό. Μοιάζουν μ᾿ ἕνα δηνάριο μπροστά στά μύρια τάλαντα πού ὀφείλεις ἐσύ στόν Κύριο.
Πῶς λοιπόν περιμένεις νά λάβεις συγχώρηση γιά τά μεγάλα καί σοβαρά σου ἁμαρτήματα, χωρίς νά συγχωρήσεις τήν ἐλάχιστη, τήν ἀνάξια λόγου ἁμαρτία τοῦ ἀδελφοῦ σου;
Ἐγώ, λές, δέν τοῦ ἔφταιξα σέ τίποτα, κι αὐτός χωρίς καμιάν αἰτία μέ πρόσβαλε.
Ναί, ἀλλά καί ὁ Θεός, πού τόσο Τόν πικραίνουμε σέ τί μᾶς ἔφταιξε; «Εὐθύς Κύριος ὁ Θεός ἡμῶν καί οὐκ ἔστιν ἀδικία ἐν αὐτῷ» (Ψαλμ. 91 : 16). Ἁμαρτάνουμε ἀσυλλόγιστα καί ἀδιάντροπα. Τόν προσβάλλουμε. Κι Ἐκεῖνος, μόλις μετανοήσουμε, μᾶς στέλνει ἀμέσως τό ἔλεός Του.
Ἄν λοιπόν κι ἐσύ ἐπιθυμεῖς νά συγχωρηθεῖς ἀπό τόν Κύριο, συγχώρησε αὐτόν πού ἔσφαλε ἀπέναντί σου. Λές ὅτι δέν τοῦ ἔφταιξες· ἴσως ὅμως καί νά τοῦ ἔχεις φταίξει κάπου, γιατί εἶναι ἀδύνατον ὅσοι ζοῦν μέσα στήν ἴδια κοινωνία νά μή συγκρουστοῦν κάποτε μεταξύ τους.
Ἐγώ τοῦ ἔκανα καλό, λές κι αὐτός μοῦ ἀνταπέδωσε κακό.
Βέβαια εἶναι δύσκολο νά ὑπομείνεις τό κακό πού σοῦ κάνει αὐτός πού εὐεργέτησες. Ἀλλά ποιός περισσότερο ἀπό τό Θεό μᾶς ἔχει εὐεργετήσει στή ζωή μας; Κι ὅμως ἐμεῖς ἀδιαφοροῦμε μπροστά στίς εὐεργεσίες Του καί σάν παράφρονες ἁμαρτάνουμε. Ἔχοντας λοιπόν ὑπόψη σου ὅλα αὐτά, σκέπασε τό πρόσωπό σου καί φώναξε ἀπ᾿ τά βάθη τῆς ψυχῆς σου:
Ἁμάρτησα, Κύριε, ἐλέησέ με! Συγχωρῶ τόν ἀδελφό μου. Συγχώρεσε κι Ἐσύ ἐμένα, τόν ἀνάξιο δοῦλο σου, πού ἁμάρτησα σ᾿ Ἐσένα, τόν Πλάστη καί Εὐεργέτη μου.
Μήν πεῖς, χριστιανέ μου, ὅτι ἐσύ ἔδειξες μεγάλη ὑπομονή στόν ἐχθρό σου. Θυμήσου πόσες φορές ἀπό τά νιάτα σου ἁμάρτησες στό Θεό, καί πόσο σέ ὑπέμεινε ὁ Κύριος. Τί θά γινόταν μ᾿ ἐσένα, ἄν Ἐκεῖνος σ ᾿ ἀντιμετώπιζε ὅπως σοῦ ἄξιζε; Πρό πολλοῦ θά εἶχες κατεβεῖ στόν ἅδη.
Θυμήσου τί παραγγέλλει ὁ Ἀπόστολος στούς χριστιανούς: «Γίνεσθε οὖν μιμηταί τοῦ Θεοῦ ὡς τέκνα ἀγαπητά» (Ἐφεσ. Ε΄: 1). Συγχώρεσέ τον ἐσύ, καί, ἄν αὐτός δέν διορθωθεῖ, θά ἔχει τήν εὐθύνη ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.
Μέ πρόσβαλε πολύ βαριά, λες.
Καί ὅμως! Ἡ προσβολή σου δέν εἶναι σκληρότερη ἀπό τήν προσβολή τοῦ Χριστοῦ. Ἐκεῖνον Τόν χλεύαζαν, Τόν βλασφημοῦσαν, Τόν ἔφτυναν, Τόν ράπιζαν, Τόν χτυποῦσαν, Τοῦ φόρεσαν ἀκάνθινο στεφάνι, Τόν σταύρωσαν. Ποιόν;
Ἄς γελοῦν ὅσοι εἶναι ἄξιοι γιά γέλια. Θά ἔρθει ὅμως καιρός πού θά κλάψουν πικρά. Μά τότε θά εἶναι ἀργά. Τότε θά τούς κατατρώει ἡ ἴδια ἡ συνείδησή τους.
Ἀγαπητέ μου χριστιανέ! Τό θέμα εἶναι πολύ σοβάρο. Ἀπ᾿ αὐτό ἐξαρτᾶται ἡ αἰώνια σωτηρία ἤ ἡ αἰώνια καταστροφή μας. Πρόκειται γιά τή συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν μας· τῶν ἁμαρτιῶν μας, γιά τίς ὁποῖες στενάζουμε καθημερινά. Ἀλλά οἱ στεναγμοί αὐτοί καί τά δάκρυα θ᾿ ἀποβοῦν ἄκαρπα, ἄν δέν συγχωροῦμε τά παραπτώματα τοῦ πλησίον μας.
Ἐδῶ κρύβεται ὅλη ἡ κακότητα, ἡ μικρότητα καί ἡ φτώχεια τῆς ἀνθρώπινης καρδιᾶς.
Θέλεις, ἄνθρωπε, νά ἐλεηθεῖς ἀπό τό Θεό, ἀλλά ἐσύ ἀρνεῖσαι νά ἐλεήσεις τόν ὅμοιο συνάνθρωπό σου!
Θέλεις νά σοῦ συγχωρήσει ὁ Θεός τίς ἁμαρτίες σου, ἀλλά ἐσύ ἀρνεῖσαι νά συγχωρήσεις τά πονηρά καί ἄδικα ἔργα, πού τυχόν διέπραξε ὁ συνάνθρωπός σου!
«Ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς ὑμῶν, εὐλογεῖτε τούς καταρωμένους ὑμᾶς, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς καί προσεύχεσθε ὑπέρ τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καί διωκόντων ὑμᾶς» (Ματθ. Ε΄:44). Αὐτή εἶναι ἄλλη μία ἐντολή πού μᾶς ἔδωσε ὁ Χριστός.
Δέν εἶναι ἀρκετό στούς χριστιανούς ν᾿ ἀγαπᾶνε μόνο ὅσους τούς δείχνουν ἀγάπη, γιατί αὐτό τό κάνουν καί οἱ ἄπιστοι, πού δέν γνωρίζουν τόν ἀληθινό Θεό καί δέν πιστεύουν στό Χριστό. Τί λέει ὁ Κύριος; «Ἐάν γάρ ἀγαπήσητε τούς ἀγαπῶντας ὑμᾶς, τίνα μισθόν ἔχετε; οὐχί καί οἱ τελῶναι τό αὐτό πιοῦσι; καί ἐάν ἀσπάσησθε τούς φίλους ἡμῶν μόνον, τί περισσόν ποιεῖτε; οὐχί καί οἱ τελῶναι οὔτω ποιοῦσιν;» (Ματθ. Ε΄: 46-47).
Οἱ χριστιανοί πρέπει νά ξεπερνοῦν στήν ἀγάπη τούς ἄπιστους. Τή διαφορά τους μ᾿ αὐτούς, ἀλλά καί τήν τελειότητά τους, ἔτσι θά τή δείχνουν.
Ὁ οὐράνιος Πατέρας μας «τόν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπί πονηρούς καί ἀγαθούς καί βρέχει ἐπί δικαίους καί ἀδίκους» (Ματθ. Ε΄: 45). Σάν παιδιά Του λοιπόν ἐμεῖς οἱ χριστιανοί ἄς Τόν μιμούμαστε. «Γίνεσθε οὖν μιμηταί τοῦ Θεοῦ ὡς τέκνα ἀγαπητά» (Ἐφεσ. Ε΄: 1).
Μοῦ εἶναι ἀδύνατον, ἴσως πεῖς, ν᾿ ἀγαπήσω ἐγώ τούς ἐχθρούς μου καί νά τούς κάνω καλό.
Ἀλλά δέν ἔχεις δίκιο. Γιατί πῶς ἦταν δυνατόν στόν Δαβίδ νά κλαίει γιά τούς ἐχθρούς του πού σκοτώθηκαν, τόν Σαούλ καί τόν Ἀβεσσαλώμ; Τά δάκρυά του δέν εἶναι φανερό σημάδι τῆς ἀγάπης του πρός τούς ἐχθρούς του; Πῶς ἦταν δυνατόν στόν Ἅγιο Στέφανο νά προσεύχεται γιά τούς ἐχθρούς του πού τόν πετροβολοῦσαν – «Κύριε, μή στήσῃς αὐτοῖς τήν ἁμαρτίαν ταύτην»; (Πράξ. Ζ΄: 60). Ἐφόσον ἦταν δυνατόν σ᾿ ὅλους τούς Ἁγίους νά συγχωροῦν, εἶναι κατορθωτό καί ἀπό σένα. Γιατί ἄνθρωποι ἦταν κι ἐκεῖνοι, ὅπως κι ἐσύ. Τήν ἴδια ἀδυναμία πού ἔχεις ἐσύ, εἶχαν κι ἐκεῖνοι.
Τά μικρά παιδιά ὅταν πρωτοπηγαίνουν στό σχολεῖο, διδάσκονται στήν ἀρχή τό ἀλφάβητο, ἔπειτα σιγά-σιγά συλλαβίζουν τίς λέξεις, καί στό τέλος μαθαίνουν νά διαβάζουν ἄνετα. Αὐτό τό δρόμο πρέπει ν᾿ ἀκολουθοῦν καί οἱ χριστιανοί. Πρῶτα νά διδαχθοῦν ν᾿ ἀνταποδίδουν καλό στό καλό· ἔπειτα νά μήν ἀνταποδίδουν τό κακό στό κακό, τήν πικρία στήν πικρία, τήν ἀδικία στήν ἀδικία, οὔτε μέ λόγια οὔτε μέ ἔργα· τέλος, ν᾿ ἀγαποῦν τούς ἐχθρούς τους, νά εὐαρεστοῦν ὅσους τούς μισοῦν καί ν᾿ ἀνταποδίδουν τό καλό στό κακό.
Νά ἡ σκάλα μέ τήν ὁποία οἱ χριστιανοί φτάνουν στήν τελειότητα – στήν ἀγάπη πρός τούς ἐχθρούς.
Ὁ οὐράνιος Βασιλιάς μᾶς προτρέπει ὄχι μόνο νά συγχωροῦμε ὅσους μᾶς προσβάλλουν, ἀλλά καί ν᾿ ἀγαπᾶμε τούς ἐχθρούς μας. Διαφορετικά μᾶς περιμένει ὁ αἰώνιος θάνατος. «Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι Κύριε Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ᾿ ὁ ποιῶν τό θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς» (Ματθ. Ζ΄: 21).
Τῷ Θεῷ πρέπει κάθε δόξα, τώρα καί πάντοτε καί
στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν !
Πολλοί θυμώνουν καί προσβάλλουν τόν πλησίον τους, καί δέν ἀνησυχοῦν καθόλου γι᾿ αὐτό. Μάλιστα, σά νά μή συμβαίνει τίποτα, πηγαίνουν στήν ἐκκλησία καί προσεύχονται. Πόσο ἐπικίνδυνη εἶναι ἡ κατάσταση αὐτή!
Γιατί ὅποιος προσβάλλει τόν πλησίον του εἶναι σά νά προσβάλλει τόν ἴδιο τό Θεό. Γι᾿ αὐτό, ὅποιος θέλει νά συμφιλιωθεῖ καί νά ἔχει εἰρήνη μέ τό Θεό, πρέπει ἀπαραίτητα νά συμφιλιωθεῖ καί μέ τόν πλησίον. Ἀλλιῶς ἡ προσευχή του καί ὁ ἐκκλησιασμός του θά εἶναι μάταια καί ἄσκοπα.
«Ἐάν οὖν προσφέρης τό δῶρόν σου», παραγγέλλει ὁ Κύριος, «ἐπί τό θυσιαστήριον κἀκεῖ μνησθῇς ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἔχει τι κατά σοῦ, ἄφες ἐκεῖ τό δῶρόν σου ἔμπροσθεν τοῦ θυσιαστηρίου, καί ὕπαγε πρῶτον διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου, καί τότε ἐλθών πρόσφερε τό δῶρόν σου» (Ματθ. Ε΄: 23-24).
Εἶδες, χριστιανέ μου πόσο ἀπαραίτητη εἶναι ἡ συμφιλίωση μέ τόν πλησίον μας; Ὁ Θεός δέν δέχεται οὔτε τίς προσευχές μας οὔτε τή μετάνοιά μας οὔτε ὁτιδήποτε ἄλλο, ἄν δέν ἀγαπηθοῦμε μέ τόν ἀδελφό μας. Τόσο πολύ ἐκτιμάει τήν ἀγάπη καί τήν εἰρήνη πού βασιλεύει στούς χριστιανούς.
Πρόσεχε λοιπόν. Ἄν τύχει καί προσβάλεις κάποιον, μήν ἀδιαφορήσεις. Τρέξε χωρίς χρονοτριβή νά συμφιλιωθεῖς μαζί του, γιά νά μήν πέσεις στή δίκαιη ὀργή τοῦ Κυρίου.
Μέ λόγο τόν πρόσβαλες; Μέ λόγο νά συμφιλιωθεῖς. Ταπεινώσου καί ζήτησέ του συγχώρηση.
Μέ πράξη τόν πρόσβαλες; Ἔμπρακτα νά συμφιλιωθεῖς μαζί του· γιατί ὁ θάνατος περπατάει ἀόρατα ἀπό πίσω μας καί ξαφνικά θά μᾶς ἁρπάξει. Τί θά γίνει λοιπόν, ἄν πεθάνουμε καί παρουσιαστοῦμε μπροστά στό Χριστό, ἐνῶ μέσα μας ὑπάρχει ἡ διχόνοια καί ἡ ἐχθρότητα; Ὅ,τι ὅμως εἶναι συγχωρημένο καί διορθωμένο σ᾿ αὐτή τή γῆ, δέν θά φανερωθεῖ ἐκεῖ.
Συμφιλιώσου λοιπόν, ἀγαπητέ μου, μέ τόν ἐχθρό σου, ὅσο βαδίζεις ἀκόμα πάνω στό δρόμο τῆς ζωῆς αὐτῆς. Ὅπως τά κατάφερες νά τόν προσβάλεις, ἔτσι κατάφερε καί νά συμφιλιωθεῖς μαζί του. Μήν ἀναβάλλεις αὐτή τή σοβαρή ὑπόθεση γιά αὔριο. Δέν ξέρεις, ἄν θ᾿ ἀξιωθεῖς νά ξυπνήσεις.
Ὁ Θεός μᾶς ὑποσχέθηκε βέβαια τό ἔλεός Του, ὅταν μετανοήσουμε· δέν ὑποσχέθηκε ὅμως ὅτι θά μᾶς χαρίσει καί τήν αὐγή τῆς καινούργιας μέρας. Πεῖσε τόν ἑαυτό σου, γκρέμισε τά εἴδωλα τοῦ ἐγωισμοῦ ἀπό τήν καρδιά σου, σκύψε μέ ταπείνωση μπροστά στόν ἀδελφό σου, βάλε του μετάνοια. Ζήτησέ του συγχώρηση ὄχι μόνο μέ τά χείλη, ἀλλά καί μέ τήν καρδιά. Μετανόησε, λυπήσου, φίλησέ τον εἰλικρινά καί ὄχι μέ ὑποκρισία.
Αὐτός μέ τόν ὁποῖο φιλονίκησα, ἰσχυρίζεσαι, ἔχει κακότητα.
Μά δέν εἶναι δική σου δουλειά νά τόν κρίνεις, γιατί ἐσύ δέν μπορεῖ νά ξέρεις, ποιός ἀπό τούς δυό σας εἶναι καλύτερος. Ὁ Θεός γνωρίζει, πού κρίνει ἀπό τήν ἐσωτερική μας κατάσταση καί ὄχι ἐξωτερικά. «Κύριος ἐξετάζει τόν δίκαιον καί τόν ἀσεβῆ» (Ψαλμ. 10 : 5).
Αὐτός μέ τόν ὁποῖο φιλονίκησα, ἰσχυρίζεσαι, ἔχει κακότητα.
Μά δέν εἶναι δική σου δουλειά νά τόν κρίνεις, γιατί ἐσύ δέν μπορεῖ νά ξέρεις, ποιός ἀπό τούς δυό σας εἶναι καλύτερος. Ὁ Θεός γνωρίζει, πού κρίνει ἀπό τήν ἐσωτερική μας κατάσταση καί ὄχι ἐξωτερικά. «Κύριος ἐξετάζει τόν δίκαιον καί τόν ἀσεβῆ» (Ψαλμ. 10 : 5).
Οὔτε ξέρεις ἀκόμα τά τέλη σου, πῶς θά πεθάνεις ἐσύ καί πῶς ἐκεῖνος. Πολλοί ἀρχίζουν τή ζωή τους ἐνάρετα, ἀλλά τελειώνουν ἁμαρτωλά. Ἄλλοι πάλι ἀρχίζουν ἄσχημα, ἀλλά τελειώνουν ἅγια. Τό καλό τέλος, αὐτό εἶναι πού τά διορθώνει ὅλα.
Μά αὐτός δέν θά μέ συγχωρήσει, ἴσως πεῖς, κι ἄν ἀκόμα ἐγώ τοῦ ζητήσω συγχώρηση.
Ὄχι! Ἡ ταπείνωση ἔχει τεράστια δύναμη, ὥστε λυγίζει καί μαλακώνει καί τίς πιό σκληρές καρδιές. Ὁ Θεός, πού ἀγαπάει τήν ταπείνωση, θά συνεργήσει. Ταπεινώσου ἐσύ στόν ἀδελφό σου, καί θά δεῖς τή δύναμη τῆς ταπεινώσεως. Αὐτός τότε ὁπωσδήποτε θά σέ ἀγκαλιάσει μέ ἀγάπη καί χαρά, καί θά σοῦ δώσει τόν ἀσπασμό τῆς ἀγάπης. Ἄν τυχόν δέν συμβεῖ αὐτό πού προσδοκᾶμε, τότε εὐθύνεται ἐκεῖνος καί εἶναι ἄξιος τῆς τύχης του.
Αὐτός, συνεχίζεις, θά ὑπερηφανευθεῖ μέ τή δική μου ταπείνωση.
Ὄχι! Δέν εἶναι ἀλήθεια, γιατί βλέποντας τή δική σου ταπείνωση θά ταπεινωθεῖ κι ἐκεῖνος. Ἀλλά κι ἄν ὑπερηφανευθεῖ, ἡ ὑπερηφάνειά του αὐτή θά τόν ταπεινώσει.
Ὅπως λέει ὁ Κύριος, «πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτόν ταπεινωθήσεται» (Λουκ. Ιδ΄: 11). Ἄφησε ὅμως ὅλες τίς δικαιολογίες κατά μέρος. Αὐτός ἄς κάνει ὅ,τι θέλει· ἐσύ πράξε ὅ,τι ὠφελεῖ τήν ψηχή σου καί ὅ,τι προστάζει ὁ Κύριος σου.
Ἄν κάποιος σέ πρόσβαλε, πρέπει νά τόν συγχωρέσεις, ἄν θέλεις νά συγχωρηθεῖς κι ἐσύ ἀπό τό Θεό. Καί μέ τήν ἐλπίδα αὐτή θά προσεύχεσαι: «Πάτερ... ἄφες ἡμῖν τά ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καί ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν» (Ματθ. Στ΄: 12).
Βλέπεις, χριστιανέ μου, πόσο φοβερό πράγμα εἶναι νά μή συγχωρεῖς τά παραπτώματα τοῦ πλησίον; «Ἐάν γάρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καί ὑμῖν ὁ πατήρ ἡμῶν ὁ οὐράνιος· ἐάν δέ μή ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, οὐδέ ὁ πατήρ ὑμῶν ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμῶν» (Ματθ. Στ΄: 14-15), λέει ὁ Κύριος. Συγχωρεῖς ἐσύ τά σφάλματα τοῦ συνανθρώπου σου; Σέ συγχωρεῖ τότε κι ἐσένα ὁ Θεός.
Μπορεῖ ὁ συνάνθρωπός σου νά ἔσφαλε ἀπέναντί σου, ἐσύ ὅμως ἁμάρτησες καί ἁμαρτάνεις συνεχῶς ἀπέναντι στό Θεό. Ἐκεῖνος εἶναι χρεώστης σου, ἀλλά ἐσύ εἶσαι χρεώστης τοῦ Θεοῦ. Ὅταν συγχωρήσεις τόν πλησίον σου, τότε θά προσεύχεσαι εἰλικρινά καί ὄχι ὑποκριτικά λέγοντας τό «Πάτερ ἡμῶν». Ὅταν δέν τόν συγχωρήσεις ἀπό τήν καρδιά σου, τότε ἡ προσευχή σου ὄχι μόνο δέν ὠφελεῖ, ἀλλά καί μεταβάλλεται σέ ἁμαρτία.
Βλέπεις ποῦ ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο ἡ ὀργή καί ἡ ἔχθρα; Διῶξε λοιπόν τήν ὀργή, συγχώρησε τόν πλησίον σου καί ἔλα ν᾿ ἀπαγγείλεις εἰλικρινά καί ἄξια: «Πάτερ... ἄφες ἡμῖν τά ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καί ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν». Τότε θά σοῦ δοθεῖ ἡ ἄφεση. Γιατί ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀψευδής. Ὅ,τι λέει, αὐτό καί εἶναι· ὅ,τι ὑπόσχεται, ἐκπληρώνεται· καί ὅ,τι ἀπειλεῖ, πραγματοποιεῖται, ἄν δέν μετανοήσουμε.
Ὅπως φερόμαστε στόν πλησίον μας, ἔτσι φέρεται καί ὁ Θεός σ᾿ ἐμᾶς. Ἀπό σένα τόν ἴδιο, ἄνθρωπε, ἐξαρτᾶται ἡ ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν σου. Στά χέρια σου κρέμεται ἡ σωτηρία ἤ ἡ καταστροφή σου. Καί ξέρεις μόνος σου πολύ καλά, ὅτι χωρίς ἄφεση δέν ὑπάρχει δικαίωση καί σωτηρία.
Δέν συγχωρεῖς τό συνάνθρωπό σου, πού ὅπως λές, τόλμησε, αὐτός ὁ ἀσήμαντος, νά προσβάλει ἐσένα, τόν σπουδαῖο! Ἀλλ᾿ ὁ Θεός, πού προσβάλλεις ἐσύ μέ ἀτέλειωτες καθημερινές ἁμαρτίες, εἶναι ἀπερίγραπτα μεγάλος καί ἄπειρος. Πόσες εἶναι λοιπόν οἱ ἁμαρτίες οἱ δικές σου ἀπέναντι στό Θεό καί πόσες οἱ ἁμαρτίες τοῦ πλησίον σου, μέ τίς ὁποῖες σέ πρόσβαλε; Οἱ ἁμαρτίες τοῦ πλησίον σου μοιάζουν μ᾿ ἕνα καπίκι μπροστά στά χιλιάδες ρούβλια πού χρωστᾶς ἐσύ στό Θεό. Μοιάζουν μ᾿ ἕνα δηνάριο μπροστά στά μύρια τάλαντα πού ὀφείλεις ἐσύ στόν Κύριο.
Πῶς λοιπόν περιμένεις νά λάβεις συγχώρηση γιά τά μεγάλα καί σοβαρά σου ἁμαρτήματα, χωρίς νά συγχωρήσεις τήν ἐλάχιστη, τήν ἀνάξια λόγου ἁμαρτία τοῦ ἀδελφοῦ σου;
Ἐγώ, λές, δέν τοῦ ἔφταιξα σέ τίποτα, κι αὐτός χωρίς καμιάν αἰτία μέ πρόσβαλε.
Ναί, ἀλλά καί ὁ Θεός, πού τόσο Τόν πικραίνουμε σέ τί μᾶς ἔφταιξε; «Εὐθύς Κύριος ὁ Θεός ἡμῶν καί οὐκ ἔστιν ἀδικία ἐν αὐτῷ» (Ψαλμ. 91 : 16). Ἁμαρτάνουμε ἀσυλλόγιστα καί ἀδιάντροπα. Τόν προσβάλλουμε. Κι Ἐκεῖνος, μόλις μετανοήσουμε, μᾶς στέλνει ἀμέσως τό ἔλεός Του.
Ἄν λοιπόν κι ἐσύ ἐπιθυμεῖς νά συγχωρηθεῖς ἀπό τόν Κύριο, συγχώρησε αὐτόν πού ἔσφαλε ἀπέναντί σου. Λές ὅτι δέν τοῦ ἔφταιξες· ἴσως ὅμως καί νά τοῦ ἔχεις φταίξει κάπου, γιατί εἶναι ἀδύνατον ὅσοι ζοῦν μέσα στήν ἴδια κοινωνία νά μή συγκρουστοῦν κάποτε μεταξύ τους.
Ἐγώ τοῦ ἔκανα καλό, λές κι αὐτός μοῦ ἀνταπέδωσε κακό.
Βέβαια εἶναι δύσκολο νά ὑπομείνεις τό κακό πού σοῦ κάνει αὐτός πού εὐεργέτησες. Ἀλλά ποιός περισσότερο ἀπό τό Θεό μᾶς ἔχει εὐεργετήσει στή ζωή μας; Κι ὅμως ἐμεῖς ἀδιαφοροῦμε μπροστά στίς εὐεργεσίες Του καί σάν παράφρονες ἁμαρτάνουμε. Ἔχοντας λοιπόν ὑπόψη σου ὅλα αὐτά, σκέπασε τό πρόσωπό σου καί φώναξε ἀπ᾿ τά βάθη τῆς ψυχῆς σου:
Ἁμάρτησα, Κύριε, ἐλέησέ με! Συγχωρῶ τόν ἀδελφό μου. Συγχώρεσε κι Ἐσύ ἐμένα, τόν ἀνάξιο δοῦλο σου, πού ἁμάρτησα σ᾿ Ἐσένα, τόν Πλάστη καί Εὐεργέτη μου.
Μήν πεῖς, χριστιανέ μου, ὅτι ἐσύ ἔδειξες μεγάλη ὑπομονή στόν ἐχθρό σου. Θυμήσου πόσες φορές ἀπό τά νιάτα σου ἁμάρτησες στό Θεό, καί πόσο σέ ὑπέμεινε ὁ Κύριος. Τί θά γινόταν μ᾿ ἐσένα, ἄν Ἐκεῖνος σ ᾿ ἀντιμετώπιζε ὅπως σοῦ ἄξιζε; Πρό πολλοῦ θά εἶχες κατεβεῖ στόν ἅδη.
Λές ὅτι εἶσαι ἄνθρωπος ἀδύνατος καί δέν μπορεῖς νά φερθεῖς ἔτσι εὐσπλαχνικά, ὅπως ὁ Θεός.
Ὄχι δέν μπορεῖς, ἀλλά δέν θέλεις. Νά περπατήσεις βέβαια πάνω στήν θάλασσα δέν μπορεῖς, ὄχι ὅμως καί νά συγχωρήσεις.
Θυμήσου τί παραγγέλλει ὁ Ἀπόστολος στούς χριστιανούς: «Γίνεσθε οὖν μιμηταί τοῦ Θεοῦ ὡς τέκνα ἀγαπητά» (Ἐφεσ. Ε΄: 1). Συγχώρεσέ τον ἐσύ, καί, ἄν αὐτός δέν διορθωθεῖ, θά ἔχει τήν εὐθύνη ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.
Μέ πρόσβαλε πολύ βαριά, λες.
Καί ὅμως! Ἡ προσβολή σου δέν εἶναι σκληρότερη ἀπό τήν προσβολή τοῦ Χριστοῦ. Ἐκεῖνον Τόν χλεύαζαν, Τόν βλασφημοῦσαν, Τόν ἔφτυναν, Τόν ράπιζαν, Τόν χτυποῦσαν, Τοῦ φόρεσαν ἀκάνθινο στεφάνι, Τόν σταύρωσαν. Ποιόν;
Τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ, τόν Κύριο τῆς δόξας! Τί εἶσαι ἐσύ μπροστά σ᾿ αὐτό τό ἱερό καί ὑψηλό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, καί τί εἶναι ἡ δική σου προσβολή μπροστά στή δική Του; Ἕνα τίποτα.
Κι ἔπειτα ἐσένα δέν σέ φτύνουν στό πρόσωπο, δέν σέ χτυποῦν, δέν σέ στεφανώνουν μέ ἀγκάθια. Ὁ Χριστός ὅμως τά ὑπέμεινε ὅλα. Γιά ποιόν;
Κι ἔπειτα ἐσένα δέν σέ φτύνουν στό πρόσωπο, δέν σέ χτυποῦν, δέν σέ στεφανώνουν μέ ἀγκάθια. Ὁ Χριστός ὅμως τά ὑπέμεινε ὅλα. Γιά ποιόν;
Γιά μένα καί γιά σένα, τούς ἀνάξιους δούλους Του. Κοίτα σ᾿ αὐτόν τόν καθρέφτη τῆς ὑπομονῆς, καί ἀναμφίβολα θά συγχωρεῖς κάθε προσβολή καί κάθε κακό πού θά σοῦ κάνουν.
Ὅταν ἐγώ, λές, θά συγχωρῶ, θ᾿ ἀρχίσουν οἱ ἄλλοι νά μέ κοροϊδεύουν.
Μάθε ὅτι στούς ἀσεβεῖς καί στούς φιλόκοσμους ἡ χριστιανική ζωή καί ἡ διδαχή τοῦ Εὐαγγελίου φαίνεται σκάνδαλο καί μωρία, ἀλλά ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ εἶναι σοφία. Ἐσύ κάνε ὅ,τι διδάσκει τό Εὐαγγέλιο καί ὄχι ὅ,τι ἀρέσει στούς ἀνθρώπους τοῦ κόσμου.
Ὅταν ἐγώ, λές, θά συγχωρῶ, θ᾿ ἀρχίσουν οἱ ἄλλοι νά μέ κοροϊδεύουν.
Μάθε ὅτι στούς ἀσεβεῖς καί στούς φιλόκοσμους ἡ χριστιανική ζωή καί ἡ διδαχή τοῦ Εὐαγγελίου φαίνεται σκάνδαλο καί μωρία, ἀλλά ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ εἶναι σοφία. Ἐσύ κάνε ὅ,τι διδάσκει τό Εὐαγγέλιο καί ὄχι ὅ,τι ἀρέσει στούς ἀνθρώπους τοῦ κόσμου.
Ἄς γελοῦν ὅσοι εἶναι ἄξιοι γιά γέλια. Θά ἔρθει ὅμως καιρός πού θά κλάψουν πικρά. Μά τότε θά εἶναι ἀργά. Τότε θά τούς κατατρώει ἡ ἴδια ἡ συνείδησή τους.
Ἀγαπητέ μου χριστιανέ! Τό θέμα εἶναι πολύ σοβάρο. Ἀπ᾿ αὐτό ἐξαρτᾶται ἡ αἰώνια σωτηρία ἤ ἡ αἰώνια καταστροφή μας. Πρόκειται γιά τή συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν μας· τῶν ἁμαρτιῶν μας, γιά τίς ὁποῖες στενάζουμε καθημερινά. Ἀλλά οἱ στεναγμοί αὐτοί καί τά δάκρυα θ᾿ ἀποβοῦν ἄκαρπα, ἄν δέν συγχωροῦμε τά παραπτώματα τοῦ πλησίον μας.
Ἐδῶ κρύβεται ὅλη ἡ κακότητα, ἡ μικρότητα καί ἡ φτώχεια τῆς ἀνθρώπινης καρδιᾶς.
Θέλεις, ἄνθρωπε, νά ἐλεηθεῖς ἀπό τό Θεό, ἀλλά ἐσύ ἀρνεῖσαι νά ἐλεήσεις τόν ὅμοιο συνάνθρωπό σου!
Θέλεις νά σοῦ συγχωρήσει ὁ Θεός τίς ἁμαρτίες σου, ἀλλά ἐσύ ἀρνεῖσαι νά συγχωρήσεις τά πονηρά καί ἄδικα ἔργα, πού τυχόν διέπραξε ὁ συνάνθρωπός σου!
«Ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς ὑμῶν, εὐλογεῖτε τούς καταρωμένους ὑμᾶς, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς καί προσεύχεσθε ὑπέρ τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καί διωκόντων ὑμᾶς» (Ματθ. Ε΄:44). Αὐτή εἶναι ἄλλη μία ἐντολή πού μᾶς ἔδωσε ὁ Χριστός.
Δέν εἶναι ἀρκετό στούς χριστιανούς ν᾿ ἀγαπᾶνε μόνο ὅσους τούς δείχνουν ἀγάπη, γιατί αὐτό τό κάνουν καί οἱ ἄπιστοι, πού δέν γνωρίζουν τόν ἀληθινό Θεό καί δέν πιστεύουν στό Χριστό. Τί λέει ὁ Κύριος; «Ἐάν γάρ ἀγαπήσητε τούς ἀγαπῶντας ὑμᾶς, τίνα μισθόν ἔχετε; οὐχί καί οἱ τελῶναι τό αὐτό πιοῦσι; καί ἐάν ἀσπάσησθε τούς φίλους ἡμῶν μόνον, τί περισσόν ποιεῖτε; οὐχί καί οἱ τελῶναι οὔτω ποιοῦσιν;» (Ματθ. Ε΄: 46-47).
Οἱ χριστιανοί πρέπει νά ξεπερνοῦν στήν ἀγάπη τούς ἄπιστους. Τή διαφορά τους μ᾿ αὐτούς, ἀλλά καί τήν τελειότητά τους, ἔτσι θά τή δείχνουν.
Ὁ οὐράνιος Πατέρας μας «τόν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπί πονηρούς καί ἀγαθούς καί βρέχει ἐπί δικαίους καί ἀδίκους» (Ματθ. Ε΄: 45). Σάν παιδιά Του λοιπόν ἐμεῖς οἱ χριστιανοί ἄς Τόν μιμούμαστε. «Γίνεσθε οὖν μιμηταί τοῦ Θεοῦ ὡς τέκνα ἀγαπητά» (Ἐφεσ. Ε΄: 1).
Μοῦ εἶναι ἀδύνατον, ἴσως πεῖς, ν᾿ ἀγαπήσω ἐγώ τούς ἐχθρούς μου καί νά τούς κάνω καλό.
Ἀλλά δέν ἔχεις δίκιο. Γιατί πῶς ἦταν δυνατόν στόν Δαβίδ νά κλαίει γιά τούς ἐχθρούς του πού σκοτώθηκαν, τόν Σαούλ καί τόν Ἀβεσσαλώμ; Τά δάκρυά του δέν εἶναι φανερό σημάδι τῆς ἀγάπης του πρός τούς ἐχθρούς του; Πῶς ἦταν δυνατόν στόν Ἅγιο Στέφανο νά προσεύχεται γιά τούς ἐχθρούς του πού τόν πετροβολοῦσαν – «Κύριε, μή στήσῃς αὐτοῖς τήν ἁμαρτίαν ταύτην»; (Πράξ. Ζ΄: 60). Ἐφόσον ἦταν δυνατόν σ᾿ ὅλους τούς Ἁγίους νά συγχωροῦν, εἶναι κατορθωτό καί ἀπό σένα. Γιατί ἄνθρωποι ἦταν κι ἐκεῖνοι, ὅπως κι ἐσύ. Τήν ἴδια ἀδυναμία πού ἔχεις ἐσύ, εἶχαν κι ἐκεῖνοι.
Τά μικρά παιδιά ὅταν πρωτοπηγαίνουν στό σχολεῖο, διδάσκονται στήν ἀρχή τό ἀλφάβητο, ἔπειτα σιγά-σιγά συλλαβίζουν τίς λέξεις, καί στό τέλος μαθαίνουν νά διαβάζουν ἄνετα. Αὐτό τό δρόμο πρέπει ν᾿ ἀκολουθοῦν καί οἱ χριστιανοί. Πρῶτα νά διδαχθοῦν ν᾿ ἀνταποδίδουν καλό στό καλό· ἔπειτα νά μήν ἀνταποδίδουν τό κακό στό κακό, τήν πικρία στήν πικρία, τήν ἀδικία στήν ἀδικία, οὔτε μέ λόγια οὔτε μέ ἔργα· τέλος, ν᾿ ἀγαποῦν τούς ἐχθρούς τους, νά εὐαρεστοῦν ὅσους τούς μισοῦν καί ν᾿ ἀνταποδίδουν τό καλό στό κακό.
Νά ἡ σκάλα μέ τήν ὁποία οἱ χριστιανοί φτάνουν στήν τελειότητα – στήν ἀγάπη πρός τούς ἐχθρούς.
Ὁ οὐράνιος Βασιλιάς μᾶς προτρέπει ὄχι μόνο νά συγχωροῦμε ὅσους μᾶς προσβάλλουν, ἀλλά καί ν᾿ ἀγαπᾶμε τούς ἐχθρούς μας. Διαφορετικά μᾶς περιμένει ὁ αἰώνιος θάνατος. «Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι Κύριε Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ᾿ ὁ ποιῶν τό θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς» (Ματθ. Ζ΄: 21).
Τῷ Θεῷ πρέπει κάθε δόξα, τώρα καί πάντοτε καί
στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν !
Ἀπό τό βιβλίο: “ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ”
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗ